واضح آرشیو وب فارسی:اعتماد: بنفشه سام گیس/ افغانستان؛ کشوری که در تاریخ مکتوب خود روزی بدون جنگ را ثبت نکرده است و سال هاست که در سطور صفحات تاریخش عنوان «تامین کننده بیش از 80 درصد تریاک مصرفی جهان» را هم افزوده است. 300 هزار هکتار از زمین های کشوری زیر کشت خشخاش است و سالانه بیش از هفت هزار تن تریاک محصول می دهد که مردمان برخی ولایاتش از فرط گرسنگی، زمین بایر را می کنند تا ریشه قابل خوردنی بیابند و مردمان برخی ولایاتش برای حفظ جان و لقمه ای نان، به رذیلانه ترین تهدید باندهای قاچاق و جرایم سازمان یافته تن می دهند. زمره امین، موسس فعالیت های کاهش آسیب اعتیاد در افغانستان در گفت وگو با «اعتماد» هیچ امیدی به دورنمای کاهش اعتیاد در کشورش ندارد. تصویر اعتیاد در کشور او، ابتلای بیش از 10 درصد جمعیت 30 میلیون نفری افغانستان به اعتیاد است. گزارش های رسمی نهادهای بین المللی از وضعیت اعتیاد، تولید هرویین و تریاک و کشت خشخاش در افغانستان که قطعا آسیب های ریز و درشت بسیاری را هم در پس زمینه دارد، هر سال نسبت به سال قبل تلخ تر و نگران کننده تر می شود. طی سال های گذشته، مسوولان وقت دفتر مبارزه با جرم و مواد مخدر ملل متحد در ایران (UNODC) در گفت وگو با «اعتماد» درباره بهبود آتیه وضعیت افغانستان همواره سری به نشانه تاسف تکان داده اند. زمره امین هم چنین می کند؛ سری به نشانه تاسف در پاسخ به آخرین سوال... افغانستان، تولید کننده بیش از 80 درصد تریاک جهان است. تا سال های گذشته، طالبان از تولید خشخاش درآمدزایی داشت و اکنون هم، تریاک به یکی از منابع درآمدی داعش تبدیل شده است. تحلیل شما از وضعیت کشت و تولید خشخاش در افغانستان چیست؟ مشکل در افغانستان این است که بعد از پایان دوره حکومت طالبان، زیر ساخت های اقتصادی کشور کاملا تخریب شد. بازسازی این زیرساخت ها، تا حدی که کشور بتواند کنترل امور کشاورزی و اقتصاد را در دست داشته باشد، زمانبر است. اما متاسفانه شرایط امنیتی هم روز به روز بدتر شده است. نباید فراموش کنیم که کشورهای همسایه مانند پاکستان، همچنان در حال حمایت از نیروهای طالبان و داعش مستقر در افغانستان هستند چون تولید تریاک افغانستان، سودی را هم نصیب آنها می کند و به همین دلیل در مناطقی که کنترل دولت کمتر است، شاهد افزایش کشت و تولید خشخاش و تریاک هستیم. اگر افغانستان به تولید و ترانزیت 80 یا 90 درصد تریاک جهان شهره است نباید از یاد ببریم که این میزان تولید و انتقال آن بدون همدستی های بیرونی هیچگاه اتفاق نمی افتاد. چون مردم افغانستان توانایی رسیدن به چنین جایگاهی را ندارند. کشاورز ناتوان فقیر افغانستان فقط می تواند تولید کند. اما حاصل این تولید نصیب چه کسی می شود؟ حاصل این تولید چگونه از کشور خارج می شود؟ گزارش های سالانه سازمان ملل هم تایید می کند که از سود تولید رقم بسیار ناچیزی نصیب کشاورزان می شود. حداکثر 5 یا 10 درصد عواید فروش سر مزرعه و نه بیشتر نصیب کشاورزان می شود. و البته رقم فروش سر مزرعه هم با رقمی که در اروپا معامله می شود اختلاف بسیار عمیقی دارد. بله چون در افغانستان دچار فقر هستیم و ناامنی کشور هم زمینه ساز شده که با افزایش کشت و تولید مواجه باشیم وگرنه وقتی با همان کشاورز صحبت کنید علاقه مند است که در صورت توانمند بودن، کشت جایگزین داشته باشد اما دست های بیرونی اجازه افزایش کشت جایگزین نمی دهد. اما کشت جایگزین در بعضی استان ها در حال اجراست و ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران هم از توسعه کشت جایگزین حمایت کرده است. اما مساله این است آیا توسعه کشت ذرت می تواند کشاورز افغان را از فقر نجات دهد؟ امروز در برخی استان ها کشت ذرت و زعفران انجام می شود. تاثیر خوبی هم داشته. شاید محصول ذرت و زعفران با قیمت تریاک و هرویین برابر نباشد اما مردم علاقه دارند که از این بدبختی نجات پیدا کنند. اما شرط موفقیت کشت جایگزین، افزایش امنیت است. یعنی اگر کشاورز از کشت خشخاش امتناع کند ممکن است گروه های فشار مثل طالبان و داعش کشاورز را تهدید به ادامه کشت خشخاش کنند؟ ناامنی یعنی این؟ این اتفاق امروز می افتد. آنها کشاورز را به تولید خشخاش وادار می کنند و محصول را به نام عشر و ذکات صاحب می شوند. کدام استان ها بیشتر درگیر کشت خشخاش هستند؟ حوزه غرب، هلمند و نیمروز، مناطق مرزی با ایران و پاکستان. تغییر مسیر ترانزیت تریاک از افغانستان به پاکستان چه تاثیری داشته؟ افغانستان مرز طولانی با پاکستان و ایران دارد. جلوگیری از انتقال مواد در مرزهای قانونی موجب شده که انتقال به سمت مناطق صعب العبور و کوهستانی کشیده شود که کنترل دولت را دشوارتر می کند. وضعیت اعتیاد در افغانستان چگونه است؟ بر اساس گزارش سال 2015 که با نام بررسی مصرف مخدرها و با حمایت دولت امریکا در افغانستان اجرا شد، سه میلیون و 600 هزار معتاد در افغانستان هستند که صرفا مصرف کنندگان تریاک و هرویین و مورفین نبوده بلکه معتادان حشیش و داروهای آرامبخش و کراک هم در این آمار هستند. اما بنا بر گزارش 2015 از هر سه معتاد، یک نفر مصرف کننده هرویین و تریاک است. اغلب معتادان مصرف استنشاقی دارند و حدود 10 درصد معتادان هم اعتیاد تزریقی دارند که بیشترین تعداد معتادان تزریقی و حدود 35 هزار نفرشان در کابل هستند که مرکز تجارت و امکانات است. مصرف حشیش و هرویین در افغانستان افزایش یافته و تریاک خام هم مثل سابق و به شکل سنتی مصرف می شود. تعداد کمی هم معتاد به الکل هستند و متاسفانه این اواخر با افزایش مصرف شیشه مواجهیم. تعداد معتادان زن و کودک در افغانستان چقدر است؟ 25الی 30 درصد جمعیت معتادان ما خانم ها هستند و حدود 200 الی 300 هزار کودک معتاد داریم که در جوار مادر یا پدر معتاد، دچار اعتیاد شده اند. آیا مراکز کاهش آسیب اعتیاد کمکی از دولت دریافت می کنند؟ مراکز درمان اعتیاد در افغانستان از طرف وزارت صحت عامه و وزارت مبارزه با مواد مخدر ایجاد می شود و بودجه شان را از انجمن های غیر دولتی جهانی دریافت می کنند. مراکز کاهش آسیب اعتیاد هم با حمایت وزارت صحت عامه کار می کند. نگرش پلیس افغانستان در مواجهه با اعتیاد و معتادان چگونه است؟ بسیار متفاوت است. وقتی با پلیس صحبت می کنیم و آگاهی و دانش آنها درباره اعتیاد تصحیح می شود، برخورد با معتادان هم اصلاح می شود اما با تغییر ساختارهای دولت و قدرت، برخورد پلیس هم تغییر می کند. آیا اعتیاد در افغانستان جرم است یا بیماری؟ بر اساس قانون افغانستان، فردی که بار اول مصرف مواد مخدر دارد مجرم است. اما معتاد به مواد مخدر بیمار است. خرید و فروش مواد در افغانستان جرم است؟ فرد معتاد مجاز است به اندازه مصرف خود که کمتر از یک گرم در روز برآورد شده مواد مخدر بخرد. اما اگر بیش از آن همراه داشته باشد مجرم است. چند سال قبل یکی از گزارش های سازمان ملل به نقش برادر حامد کرزای، رییس جمهوری سابق افغانستان در قاچاق مواد مخدر اشاره داشت. آیا این اتهام هیچگاه تایید شد؟ اثبات اتهام تا امروز منتشر نشده که شاید به دلیل کم کاری دولت بوده و نتوانسته تا امروز شواهد و مدارک موثقی ارایه کند. وضعیت درمان اعتیاد در افغانستان چگونه است؟ درمان اعتیاد در افغانستان نوبنیاد است. نخستین خدمات کاهش آسیب اعتیاد سال 2006 شروع شد و امروز، مراکزی برای سم زدایی داریم اما به دلیل وسعت مشکل اعتیاد در افغانستان، ظرفیت خدمات ما بسیار ناکافی است. با توجه به شرایط ناامن اقتصادی در افغانستان و فقر تعداد زیادی از مردم، شرایط کشورتان را از نظر وضعیت اعتیاد چگونه می بینید؟ واقعا نگران کننده است. اگر امروز اقدامی برای کنترل اعتیاد در افغانستان صورت نگیرد واقعا با مشکل جدی مواجه می شویم و حتما در سال های آینده شرایط بدتری داریم.
شنبه ، ۳۰آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اعتماد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]