واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: با توجه به دنیای پر تلاطم امروز و حاکمیت فضای عدم اطمینان بر بازار، شرکت ها و سازمان ها در جهت ایجاد مزیت رقابتی و حفظ سهم بازار خود ناچار به تلاش و نوآوری در کسب و کار است. دانشگاه ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و جهت بقا نیاز به پوست اندازی و به بیان بهتر تغییر نسل است. نسل اول دانشگاهی را آموزش محور، نسل دوم را پژوهش محور و نسل سوم را کارآفرین می گویند. در ادامه خواهم کوشید با پرداختن به موانع موجود بر سر راه کارآفرینی دانشگاهی، با کمی موشکافی بیشتر شرکت های دانش بنیان را تحلیل کنیم. موانع توسعه کارآفرینی دانشگاه ها در حال حاضر جز موسسات کارآفرین محسوب نمی شوند و دلیل عمده این موضوع به طبیعت ذاتی سازمان ها باز می گردد که آن جمله می توان به مواردی چون ماهیت غیر شخصی روابط، ساختار سلسله مراتبی، نیاز به کنترل و پایبندی بیش از حد به قوانین و فرهنگ سازمانی محافظه کارانه اشاره کرد. به علاوه دلایلی چون محدودیت زمانی و نیاز سریع به نتایج، فقدان استعداد کارآفرینی و روش های نامناسب جبران خدمات را نیز باید به موارد فوق اضافه کرد. بسیاری از سازمان های بزرگ هرگز کارآفرین نبوده و کاملاً بر اساس سرمایه گذاری های سنتی عمل می کنند. دانشگاه ها هم از این قاعده مستثنی نبوده و کم و بیش با همان موانع سنتی مذکور مواجه اند. از سوی دیگر، بسیاری از دانشگاهیان در کشور ما نقش خود را محدود به تحقیق و تدریس می دانند و کمتر به فعالیت های کارآفرینانه توجه می کنند. از دیگر سو، بسیاری از مدیران دانشگاه ها گمان می کنند که درگیر شدن در فعالیت های کارآفرینانه ممکن است بر عملکرد علمی آنان تاثیر منفی داشته باشد. تحقیقاتی که در دانشگاه surry انجام گرفته، حاکی از آن است که میل به ریسک پذیری در افراد آکادمیک کمتر است و دانشگاهیان بیشتر ترجیح می دهند تا در یک محیط امن که در آن درصد خطا و ریسک کمتر است فعالیت کنند. غلبه بر موانع کارآفرینی دانشگاهی یکی از عواملی که باعث کم رنگ شدن بحث کارآفرینی در دانشگاه های ما شده است، فقدان انگیزه های مالی و اقتصادی است. به عنوان مثال، در بریتانیا بطور سنتی برای ایجاد و تشویق کارآفرینی در دانشگاه ها بر اختصاص بودجه به فعالیت های «نوآورانه» (از طریق ایجاد انگیزه های مالی) تاکید شده است. به تازگی دانشگاه های بریتانیا راهکارهایی را برای افزایش نقش کارآفرینانه دانشگاه ها ارائه کرده اند که از جمله این اقدامات می توان به مواردی چون ایجاد صندوق نوآوری آموزش و پژوهش جهت تشویق دانشگاهیان به ایجاد ارتباطاتی با جامعه کسب و کار، اختصاص بودجه به فعالیت های کارآفرینانه دانشجویان کارآفرینی و مهندسی و اختصاص بودجه برای کارکنان دانشگاه جهت دسترسی به امکانات لازم جهت تبدیل تحقیقات مناسب به کسب و کارهای مناسب، اشاره کرد. دانشگاه ها امروزه در جهان و محیطی با پویایی بالا به سر می برند و برای منطبق کردن خود با چنین محیطی، نیازمند اشکال سازمانی جدیدی هستند. به همین خاطر است که در اکثر دانشگاه های جهان، ساختار حکومت، مدیریت و رهبری در حال تغییر به سمت انعطاف پذیری، کارایی و اثر بخشی بیشتر است. این عوامل شامل روش های جدید جهت مدیریت روابط با محیط، ساختارهای قدرت جدید در دانشگاه و روش های جدید در تخصیص منابع است. در مقاله یی که اسپورن یکی از کارشناسان حوزه کارآفرینی در سال 2007 منتشر ساخت، شامل نتایج تجربی است که از طریق مطالعه شش دانشگاه برتر در زمینه انطباق با شرایط اجتماعی و اقتصادی ایالت متحده امریکا و استرالیا است و در این تحقیق سازه های انطباقی دانشگاه ها با محیط شناسایی و معرفی شدند. بر مبنای آن، در این تحقیق اشکال سازمانی جدید معرفی شده اند که روند فعلی دانشگاه ها را در جهت حرکت به سمت دانشگاه کارآفرین حمایت و توسعه می دهند. در این مطالعه فرض بر این است که ارتباط عمیقی بین سازمان و محیط وجود دارد، همانطور که نمودار زیر نمایش می دهد ساختار دانشگاه ها، حاکمیت، مدیریت، رهبری و فشارهای محیطی با یکدیگر کاملا مرتبط اند. تمرکز بر فعالیت های شرکت دانش بنیان شواهد بسیاری حاکی از آن است که فعالیت مربوط به ایجاد شرکت های دانش بنیان دانشگاهی در تعداد کمی از دانشگاه ها انجام می شود. طی تعاملات با 70نهاد دانشگاهی در سال 2001 مشخص گردید که تنوع بسیاری در رابطه با علاقه و حمایت دانشگاه-ها به ایجاد شرکتهای دانش بنیان وجود دارد. در پژوهش دیگری که در سال 2002 انجام گرفت، مشخص شد که در ایالت متحده امریکا از 190 موسسه دانشگاهی 121 دانشگاه به ایجاد شرکت های دانش بنیان می پردازند در حالی که 69 دانشگاه (36%) این کار را انجام نمی دهند. تنوع در نرخ ایجاد شرکت های دانش بنیان فقط به ایالت متحده امریکا محدود نمی شود. اما در خصوص اینکه چرا برخی دانشگاه ها نسبت به دیگر دانشگاه ها، شرکت های دانش بنیان بیشتری ایجاد می کنند، شواهد به دست آمده تا به امروز نشان می دهد که به 3 دلیل عمده از جمله تفاوت در سیاست های دانشگاه، تفاوت در دفاتر صدور مجوز دانشگاه ها و سایر ویژگی های دانشگاه ها (از قبیل فرهنگ و سیاست دانشگاه) اشاره کرد. دانشگاه ها سیاست های بسیار مختلفی را نسبت به انتقال تکنولوژی اتخاذ می کنند. برخی از دانشگاه ها تمایل بیشتری به اتخاذ سیاست هایی دارند که از ایجاد شرکت های دانش بنیان حمایت می کنند، شاید به این دلیل است که هدف آنها حمایت از توسعه اقتصادی است. از جمله این سیاست های حمایتی در حوزه فعالیت های شرکت های دانش بنیان می توان به مواردی چون ارائه مجوز های منحصر بفرد، ایجاد سهام در شرکت های زایشی اشاره کرد که از این طریق دانشگاه به مخترعان این اجازه را می دهد تا جهت بهره برداری از اختراعات خود دانشکده را ترک کنند یا به افراد این اجازه را می دهد تا از منابع دانشگاهی جهت توسعه فناوری استفاده کنند. همچنین چنین سیاست ها و اقداماتی امکان دسترسی به سرمایه را قبل از بهره برداری از فناوری فراهم می آورد که عامل مهم و موثری در گسترش و توسعه شرکت های دانش بنیان محسوب می شوند.
چهارشنبه ، ۲۷آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]