واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: دیپلماسی «مسیر دوم» اصلاحطلبان برای بازگشت به قدرت
نویسنده : مهدی پورصفا
صحنه بازي براي انتخابات مجلس شوراي اسلامي و خبرگان رهبري در اسفندماه سال جاري هنوز براي بسياري از گروهها و احزاب سياسي نامشخص و مبهم است و حتي برخي كارشناسان و تحليلگران سياسي عقيده دارند كه در طول 100 روز مانده به برگزاري انتخابات بسياري از عوامل و اتفاقات غيرمنتظره ميتواند صحنه بازي را بر هم زده و نظمي نو بر آن حاكم كند.
طبيعي است كه در چنين شرايطي هر كدام از احزاب و گروههاي سياسي به دنبال تثبيت حضور خود در صحنه رقابتهاي انتخاباتي هستند و در اين ميان اصلاحطلبان نيز راهبرد بازگشت خود به عرصه قدرت و تصميمگيري سياسي را پس از فتنه سال 88 دنبال ميكنند.
با اين حال موانع اجرايي شدن اين راهبرد آنچنان زيادند كه حتي خوشبينترين تحليلگران نيز اميد ندارند كه با ادامه يافتن مواضع فعلي از سوي رهبران اصلاحطلبان زمينه حضور آنها در انتخابات مجلس فراهم شود.
بارها و بارها اين پيام چه به صورت مستقيم و چه به صورت غيرمستقيم به اصلاحطلبان منتقل شده است كه برائت از اتهام تقلب در جريان انتخابات سال 88 شرط اصلي براي ورود آنان به عرصه قدرت است. با اين حال تبعات چنين اقدامي چنان سنگين است كه به هيچ عنوان نميتواند توجيهكننده آن رفتارها باشد.
از همين رو است كه اصلاحطلبان اميدوارند با ترفندهايي هزينههاي حضور خود را در انتخابات كاهش دهند. ديپلماسي «مسير دوم» يكي از همين روشهاست كه در دستور كار رهبران اصلاحطلب قرار گرفته است.
نظام همچنان نسبت به اصلاحطلبان بياعتماد است
محمد رضا عارف نيز چندي پيش در گفت و گو با روزنامه شرق به صراحت به مذاكره مستقيم با برخي بزرگان براي حضور اصلاحطلبان در انتخابات مجلس و بحث رد صلاحيتها اشاره كرد و گفت: «با دوستان و مسئولان مذاكراتي داشتهام و انشاءالله اين مذاكرات را در ماههاي آينده هم ادامه ميدهم. برنامهام اين است كه با اعضاي محترم شوراي نگهبان و بزرگان حوزه، ملاقاتهايي داشته باشم.»
اساسا در عرف بينالمللي مسير «ديپلماسي دوم» زماني به كار گرفته ميشود كه امكان مذاكره مستقيم و رو در رو بين طرفين وجود نداشته باشد و براي برقراري ارتباط موثر از طريق مسيرهاي غيررسمي اقدام شود. تمام تلاش اصلاحطلبان نيز براي استفاده از اين روش كاهش هزينههاي حيثيتي براي بازگشت به انتخابات است.
برخي شنيدهها نيز بر اين نكته تاكيد ميكند كه جمع بندي اصلاحطلبان نيز به عدم اطمينان نظام از التزام آنان به چارچوبهاي قانوني رسيده است. از اين رو اولويت اصلي اصلاحطلبان دادن اين اطمينان است كه آنان اشتباهات گذشته را در عرصه رقابتهاي سياسي تكرار نميكنند.
با اين حال اجرايي شدن اين راهبرد منوط به پيدا كردن سرپلهايي است كه هم مورد قبول اصلاحطلبان بوده و هم مورد اعتماد نظام نيز باشند. اصلاحطلبان مهرههايي در مجموعه دولت روحاني در اختيار قرار دارند كه ميتوانند اين نقش را براي آنها ايفا كنند. البته دولت روحاني براي اصلاحطلبان نقشي فراتر از يك واسطه را داشته و اميدوار بودند تا فضاي اجتماعي و سياسي را براي بازسازي ساختارهاي آنان در عرصه سياسي فراهم كنند.
اما روند گذشته نشان داد كه امور مطابق ميل آنان جلو نميرود و دولت روحاني يا توان لازم را براي چنين اقداماتي ندارد يا ترجيح ميدهد كه گفتمان اعتدال را براي تضمين ادامه حضور خود در عرصه سياسي كشور با استفاده از انتخابات مجلس تثبيت كند. در ثاني مسئله رفع حصر نشان داد كه برخي اقدامات از توان دولت خارج است. همين امر بهانهاي شد تا مسير ديپلماسي دوم به عنوان يك راهكار مطرح شود.
سرپلهاي ديپلماسي خط دوم چه كساني هستند
به نظر ميرسد كه اصلاحطلبان اميد زيادي در اين مسير به ناطق نوري به عنوان يك ميانجي بستهاند. گرچه مطلوب اصلاحطلبان حضور ناطق به عنوان يك بازيگر مطرح و تأثيرگذار در رقابتهاي سياسي به عنوان پوششي براي رقابتهاي انتخاباتي بود، اما ناطق در نهايت ترجيح داد كه به عنوان يك بازيگر پشت صحنه در عرصه انتخابات حضور يابد و خود را اسير حاشيههاي بعدي نكند.
اتفاقا ناطق نوري به عنوان يك بازيگر پشت صحنه و البته چهره مورد اعتماد نظام توان و ظرفيت بالايي براي ايفاي اين نقش را دارد كه پيام اصلاح طلبان براي تمكين به قانون را به گوش نظام برساند.
گرچه ناطق نوري همان گونه كه بارها نشان داده است، اعتماد چنداني به اصلاح طلبان ندارد و تا دريافت تضمينهاي محكم دست به چنين اقداماتي نميزند.
هاشمي رفسنجاني اهرم ديگري است كه اصلاح طلبان اميدوارند بتوانند به كمك وي براي رايزنيهاي پشت پرده تكيه كنند. اما با توجه به سابقه وي و صد البته حضور قطعي به عنوان يكي از كانديداهاي انتخابات مجلس خبرگان ميزان اين تاثيرگذاري كاهش خواهد يافت.
از سوي ديگر عارف ميانجي ديگري است كه با وجود اطمينان صد در صدي اصلاح طلبان به او، اما نفوذ كمتري نسبت به دو گزينه قبلي دارد و همين مسئله ميزان مانور وي را كم ميكند.
ما به ولایت فقیه التزام داريم
جدا از اينكه چه گزينههايي نقش ميانجي را براي اصلاح طلبان ايفا خواهند كرد اما تضميني كه آنان بايد به نظام ارائه كنند مهم و تأثيرگذار است.
به نظر ميرسداصلاح طلبان در وهله اول پذيرفتهاند كه التزام عملي خود را به ولايت فقيه نشان دهند؛ التزامي كه ضرورت اصلي آن عمل به فرامين رهبري در هر مقطع و جرياني است. در مقابل شايد آنان انتظار داشته باشند كه نظام از موضع عملي براي عذرخواهي آنان كوتاه بيايد.
در وهله دوم اصلاح طلبان اين اطمينان را به نظام خواهند داد كه ديگر اشتباهات گذشته، همانند تحصن در مجلس ششم را تكرار نخواهند كرد و اصولا ديگر مجلس ششمي از سوي اصلاح طلبان تكرار نخواهد شد.
شايد صريح ترين اشاره نسبت به اين مسئله سخنان مرعشي در تير ماه سال جاري در مصاحبه با خبر آنلاين باشد كه ميگويد: امروز من ميگويم ما اصلاح طلبان با هر سرمايه محدودي كه در اختيارمان باشد مهم ترين استراتژي مان در انتخابات اين است كه برگرديم و اين پيوندها را بازسازي كنيم. ما رهبري را متعلق به عدهاي خاص نميدانيم. اين را بايد در انتخابات آينده نشان دهيم. استراتژي ما حركت فعال در انتخابات با رعايت دغدغههاي نظام و رهبري است و همينطور ادامه رقابتهاي سياسي حتي در محدودترين زميني كه نظام تعيين كند.
آغاز يك عذرخواهي علني
با اين تفاصيل بايد ديد كه نظر طرف مقابل نسبت به چنين سياستي چيست. از نظر اصلاح طلبان 50درصد قضيه كه مربوط به نيت آنان براي حضور در انتخابات است حل شده و حالا همه چيز به طرف مقابل مربوط ميشود.
در مقابل مسئولان ارشد نظام بارها به اين نكته اشاره كردهاند كه كف مطالبات نظام از طرف مقابل عذرخواهي از اقدامات گذشته است. حرفي كه البته در مجامع محفلي بارها تكرار شده است و شايد اصلاح طلبان حاضر باشند آن را به صورت مخفي انتقال دهند.
در اين ميان آنچه كه نظام به دنبال آن است اعلام نوعي برائت علني از اقدامات گذشته اصلاحطلبان است نه ندامتي كه به صورت مخفي و از در پشتي منتقل شود. شايد بتوان گفت كه ديپلماسي مسير دوم اگر موثر هم باشد آغاز مسيري براي يك عذرخواهي علني است. در هر صورت همه به ياد دارند كه اعتراضات ساختار شکنانه سال 88 به صورت علني و در كف خيابانها انجام شد و كسي انتظار قبول يك عذرخواهي مخفي براي يك براندازي علني را ندارد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۶ آبان ۱۳۹۴ - ۲۱:۰۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]