واضح آرشیو وب فارسی:انتخاب: پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : کشتار و ارعابی که جمعه شب در پاریس، عروس شهرهای جهان و در قلب اروپا اتفاق افتاد و تعداد زیادی از شهروندان عادی و بیگناه را کشت و زخمی کرد، در کنار تحلیل های سیاسی نیازمند نگاهی جامعه شناختی نیز است. این واقعیت که همواره در چنین اتفاقات تروریستی دست شهروندان فرانسوی با تبار مسلمان و مهاجر در کار است، نشان دهنده مسأله شکاف های اجتماعی- اقتصادی میان مردم فرانسه است که به سبب ترمیم نشدن در طول سال ها، چنین خونبار و خشن خود را نشان می دهد و بستر آماده ای را برای گروه های تروریستی القاعده و داعش فراهم می کند تا به آسانی از میان فرانسویان طرد شده از سوی جامعه اصلی یارگیری کنند. بخشی از ریشه های روانی و اجتماعی حوادث اخیر در تاریخ فرانسه و روابط آن با مستعمراتش نهفته است. دولت فرانسه برای سده ها روابط نابرابر و استثماری با مستعمرات خود داشته است. این مسأله زمانی پیچیده تر می شود که جمعیت های وسیعی از مستعمرات پیشین به کشور استعماری برای کار، جنگیدن و بهره کشی مضاعف مهاجرت کنند و بار ضعف نظامی فرانسه در حین جنگ های جهانی و بازسازی خرابی های آن را پس از جنگ بر دوش کشند؛ زحمت و تلاشی که به ندرت از سوی جامعه اصلی فرانسه شناخته و قدردانی شد. کشور میزبان مهاجران برای پرهیز از پیامد شکاف های اجتماعی- اقتصادی به طور معمول از دو راهبرد «ادغام اجتماعی» (استراتژی کوره ذوب) یا پذیرش تکثرگرایی فرهنگی و اجتماعی استفاده می کند. سیاست های ادغام می کوشند تا با نادیده گرفتن تفاوت های بنیادی، جماعت مهاجران را با هر قیمت و با ابزارهای چماق و هویج با جمعیت اصلی یکی کنند. همدین سازی، همزبان سازی و همشکل سازی بخشی از اقداماتی است که انجام می شود. سیاست های ادغام از آنجا که ظالمانه هستند، معمولاً موجب واکنش مهاجران در معرض این سیاست ها شده و سبب نتایجی برعکس اهداف خود می شوند. آنها مقاومت فرهنگی، بازتولید هویت های بومی مهاجران و روش های مقابله را در پی خواهند داشت. به نظر می رسد این مسأله ای است که در فرانسه اتفاق افتاده باشد و حدود ٦ میلیون مسلمان ساکن در آنجا با وجود آنکه رسماً و ظاهراً شهروند فرانسه محسوب می شوند اما در جامعه اصلی جذب و ادغام نشده اند و بدل به جماعت های سرخورده و معترض شده اند. مقصر اصلی این وضعیت سیاست های تبعیض آمیز و نابرابری فرصت های آموزشی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که ساختار تحرک اجتماعی را برای مهاجران و اقلیت ها صلب و تغییرناپذیر می کند. نسل اول مهاجران در جست وجوی تثبیت و به امید آینده بهتر برای فرزندان خویش تاب تحمل نابرابری و ستم را معمولاً دارد اما نسل های بعدی در شرایطی که امید به آینده بهتر نسل اول را ندارند، در بی طاقتی و بسته بودن ساختارها و نهادها بستر مناسبی را برای خشونت و اعتراض می سازند. مسأله زمانی بدتر می شود که نظام اقتصادی در آغوش سیاست های بازاری افتاده و در هیجان ثروت اندوزی طبقه حاکمه، تهیدستان و شرایط وخیم آنها را از یاد ببرد. چنین نظامی با بازتولید پایدار نابرابری، ناپایداری نظام اجتماعی را سبب می شود و در چنینی شرایطی انتظار صبوری و تحمل برای جوانان نسل های دوم و سوم مهاجران بیهوده است. جامعه فرانسه هر از گاه نشانه هایی در مورد وخامت اوضاع اجتماعات مهاجرنشین و مطرود مانند شورش های شهری چند سال پیش در محله های مهاجرنشین پاریس و برخی شهرهای بزرگ و خشونت های ابراز شده از سوی همین گروه ها و استعداد آنها برای جذب در اندیشه های افراطی داعشی به مانند حمله به هفته نامه شارلی ابدو در سال گذشته دریافت کرده است اما ظاهراً گوش شنوایی برای شنیدن و چشم بینایی برای دیدن در نزد سیاستمداران این کشور نبوده است. در صورت عدم اقدام جدی برای باز کردن هرم اجتماعی برای شهروندان درجه دو و سه و عادلانه کردن شرایط زیست، انتظار می رود چنین خشونت هایی ادامه یابد و تداوم آنها می تواند موجبات به قدرت رسیدن راست های افراطی را در فرانسه ممکن سازد. *حسین ایمانی جاجرمی / استاد دانشگاه / ایران
دوشنبه ، ۲۵آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: انتخاب]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]