واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: شتابزدگی در اجرای برجام را متوقف کنید
نویسنده : محمد اسماعيلي
همچنان اخبارضد و نقيضي از «اجراي زودهنگام» برجام به گوش ميرسد كه نگرانيهاي جامعه از آينده توافق هستهاي را افزايش داده است. اين اخبار متناقض با اظهارات آقاي صالحي در سفري كه چندي پيش به ژاپن داشت شروع شد. وي در گفتوگو با خبرگزاري كيودو از آغاز اجراي تعهدات كشورمان خبر ميدهد: «ما در حال كاستن از تعدادي از سانتريفيوژها در تأسيسات هستهاي نطنز هستيم. با اين حال اجراي كامل توافق هستهاي به زمان احتياج خواهد داشت.»
در ادامه علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان در يك برنامه زنده تلويزيوني با رد اين ادعا عنوان ميكند كه مقدمات اين جمعآوري صورت گرفته، البته اجراي برجام بعد از بسته شدن پرونده ايران در شوراي حكام آژانس انجام خواهد شد.
واكنش منتخبان ملت به خبر جمعآوري سانتريفيوژها
20 تن از آنها با نامهاي به رئيس جمهور خواهان توقف اقدامات يكجانبه دولت در اجراي برجام شدند. عليرضا زاكاني، رئيس كميسيون ويژه برجام هم با تأييد ضمني آغاز جمعآوري ماشينهاي سانتريفيوژ، آن را متناقض بند يك فرمان مقام معظم رهبري ميداند و تاكيد ميكند: قطعاً كاري كه شروع كردهاند، اقدامي نادرست بوده و تذكر هم گرفتهاند. صحت سخنان زاكاني درباب تذكر به دولتمردان جهت متوقف نمودن اقدامات زودهنگام توسط برخي از دولتمردان و رسانههاي حامي دولت مخدوش شد تا آنكه خبرگزاريها به نقل از دبير شوراي عالي امنيت ملي خبر مهمي با عنوان « با اخطار شوراي امنيت، دولت جمعآوري سانتريفيوژها را متوقف كرد » را بر خروجي خود قرار دادند. فرداي آن روز شمخاني و سخنگوي سازمان انرژي اتمي خبر فوق را تكذيب كردند.
در ادامه روز گذشته خبرگزاري صداوسيما تكذيب شمخاني و انرژي اتمي را رد كرد و نوشت: «...دبير محترم شوراي عالي امنيت ملي... در جريان بازديد از نمايشگاه مطبوعات در پاسخ به اينكه گفته ميشود فرآيند جمعآوري سانتريفيوژهاي فردو و نطنز شروع شده بود كه جلوي آن با يك تذكر گرفته شده است، ضمن تأييد تصريح كردند: «همين طور است.» زماني نگرانيهاي داخلي از اقدامات پيش دستانه دولت در اجراي برجام پررنگتر شد كه رئيس جمهور در افتتاحيه نمايشگاه مطبوعات بيان كرد: «ما تجارت در حوزه هستهاي را به دست آوردهايم، ما از هفتههاي آينده UF6 را ميفروشيم و كيك زرد را ميگيريم، يعني در بازار تجارت هستهاي وارد ميشويم.» این درحالی است كه يكي از شروط اصلي اجراي برجام آن است كه «مبادله اورانيوم صرفا بايد پس از مختومه شدن موضوع PMD صورت گيرد.» اليزابت ترودو، معاون سخنگوي وزارتخارجه امريكا هم در واكنش به اقدامات زودهنگام طرف ايراني ميگويد: « گامهاي معيني كه ايران بايد بردارد با جزئيات در برجام آمده است. ما مديريت اين فرايند و پيشبيني تقويم زماني آن را به ايران واگذار ميكنيم. تنها بعد از اتمام اين گامها و بعد از تأييد آژانس است كه ايران از كاهش تحريمها به موجب برجام برخوردار خواهد شد.»
اظهارات يكشنبه شب صالحي در برنامه زنده تلويزيوني بار ديگر نگرانيها از شروع اقدامات يكجانبه ايران بدون دريافت تضمين عيني و محكم از طرف غربي را تشديد نمود: «شروع به اقداماتي براي رسيدن به روز اجرا را آغاز كردهايم. ما شروع كردهايم و اين را در ژاپن اعلام كردم. در نطنز مقدمات برچيدن سانتريفيوژها را آغاز كرديم در واقع جمعآوري سانتريفيوژهايي كه كار نميكنند را آغاز كردهايم.»
سند رآكتور آب سنگين الزامآور نيست !؟
يكي ديگر از مباحث نگران كننده مربوط به برجام را بايد چگونگي باز طراحي رآكتور سنگين اراك و تنظيم قرارداد آن و هزينههاي مربوط دانست. برخي از مقامات سازمان انرژي اتمي تاكيد ميكنند چهار كشور از شش كشور طرف مذاكره متعهد شدهاند در تامين قطعات جهت بازطراحي رآكتور همكاري كنند. گفتههاي مسئولان اين سازمان در اين جهت مويد اين نيست كه تعهد طرفهاي مقابل الزامي حقوقي باشد، چرا كه بر خلاف انتظار اوليه، اين سند نه توسط رئيس سازمان انرژي اتمي بلكه توسط وزير خارجه ايران و با مشاركت وزراي خارجه 1+5 امضا خواهد شد كه با اين اوصاف آن را بايد يك سند سياسي و نه حقوقي به شمار آورد، هرچند جزئيات اين سند هنوز روشن نيست و به نظر ميرسد چين بازيگر اصلي در بازطراحي رآكتور اراك خواهد بود. رآكتور IR-40 اراك كه يك رآكتور تحقيقاتي آب سنگين است، طبق اين سند به رآكتوري ديگر تبديل خواهد شد كه به جاي اورانيوم خام، اورانيوم غنيشده مصرف ميكند و در نتيجه پلوتونيوم كمتري توليد خواهد كرد.
پيشنهاد اوليه تيم ايراني در مذاكرات هستهاي امريكاييها را شگفتزده كرد
در حالي بحث چالشهاي مربوط به اجراي برجام همچنان اظهارات تيم مذاكرهكننده را در صدر اخبار فضاي داخلي قرار داده كه مقامات رسمي و غيررسمي امريكايي يا سخن از تهديد نظامي به ميان ميآورند يا آنكه تاكيد ميكنند تعهدات غرب در قبال تحريمها هم پس از گزارش آژانس بينالمللي درباره پرونده PMD كشورمان به قوت خود باقي خواهند ماند. در همين رابطه مؤسسه علم و امنيت بينالمللي(isis) در گزارشي به قلم ديويد آلبرايت، اولي هاينونن و آندريا استريكر، بر ضرورت پيگيري حل و فصل موضوع ابعاد نظامي احتمالي برنامه هستهاي ايران(PMD) ، قبل از لغو تحريمها تأكيد ميكند. در اين گزارش به نقل از يكي از مقامات بلندپايه امريكا آمده است: كيفيت ارزيابي نهايي آژانس بينالمللي انرژي اتمي درباره PMD پيش شرطي براي روز اجرا (روزي كه تحريمهاي كليدي برداشته ميشود) نيست. اين گزارش ميافزايد: ابعاد نظامي احتمالي كه منتهي به صدور قطعنامههاي شوراي امنيت شد احتمالاً حل نشده باقي ميماند و گزارش آژانس در اين رابطه اهميتي نخواهد داشت. در اظهارت ديگر توماس پيكرينگ، معاون وزير امور خارجه امريكا در امور سياسي و سفير سابق امريكا در اسرائيل كه از موافقان جدي برجام به شمار ميرود، هفته قبل در نشستي كه در دانشگاه امريكن برگزار شد در مورد بهبود روابط بين امريكا و ايران، در ارتباط با پيشنهاد اوليه تيم ايراني در مذاكرات هستهاي گفت: «پيشنهاد اوليه ايرانيان به امريكا و نهايتاً چارچوب توافق هستهاي بيش از حد انتظارِ مذاكرهكنندگان امريكايي بود كه آنها با كمال مسرت پذيرفتند.»
حساسيت در اجرا بهدور از اهداف انتخاباتي
همانطور كه بارها گفته شده است بدعهدي طرف مقابل به اجراي تعهدات و همچنين پيچيدگيهاي مربوط به متن برجام شرايطي را بوجود آورده تا طرف ايراني در همين آغاز اجراي تعهدات گامهاي خود را با دقت، حساسيت و عقلانيت بردارد تا امكان سوء استفاده طرف مقابل به حداقل ممكن برسد. همچنين اين انتظار وجود دارد كه دولتمردان بهدور از القائات و فشارهاي برخي از جريانهاي سياسي، بحث اجراي توافق را با انتخابات اسفندماه گره نزنند، چرا كه اساسا سند برجام يك سند ملي است و منافع عموم جامعه بايد در اجراي آن مورد توجه قرار بگيرد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۴ - ۲۱:۲۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]