واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: تهران- روزنامه ایران- شماره 6078- تصمیم شورای فنی میراث فرهنگی استان تهران مبنی بر صدور مجوز تخریب خانه ای با دست کم 90 سال قدمت، نارضایتی شماری از اهالی و کسبه خیابان ایران را موجب شده است.هفته گذشته شماری از اهالی خیابان ایران(عین الدوله قدیم) به روزنامه ایران خبر دادند که یک خانه تاریخی در این خیابان در آستانه تخریب قرار گرفته است. پی گیری های خبرنگار «ایران» نشان داد که این خبر صحت دارد و شهرداری تهران پس از استعلام از اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران و طبق رأی شورای فنی این استان که بنای یاد شده را فاقد ارزش و تخریب آن را بلامانع دانسته، نسبت به صدور مجوز تخریب و نوسازی اقدام کرده است. «شورای فنی سازمان استان ها» یکی از زیرمجموعه های معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور است که وظایف متعددی در حوزه حفاظت آثار تاریخی از جمله «اظهار نظر در مورد آثار غیرثبتی واجد ارزش حفاظت» را برعهده دارد. شایع شده است که رأی گیری درباره تخریب بنای مذکور صرفاً با نشان دادن چند قطعه عکس و با اعتماد به اظهار نظر یکی از اعضای شورای فنی صورت گرفته است که مدعی شده خانه را از نزدیک دیده و آن را فاقد هرگونه ارزش تاریخی و معماری تشخیص داده است. «سید احمد محیط طباطبایی» یکی از اعضای شورا – که گفته می شود از مخالفان صدور مجوز تخریب بوده - از رد یا تأیید این شنیده ها خودداری کرد و گفت: «رأی به تخریب خانه با اجماع اعضای حاضر در جلسه صورت گرفت.» او افزود: «این خانه در دوره پهلوی اول ساخته شده اما در 24 سال گذشته مورد دخل و تصرف فراوان قرار گرفته است؛ به گونه ای که می توانیم بگوییم بنایی که قرار است تخریب شود، عملاً قدمت چندانی ندارد.» محیط طباطبایی این نکته را نیز یادآور شد که «صدور مجوز تخریب بدین معنا نیست که مالک می تواند در نوسازی بعدی شش یا هفت طبقه بسازد، بلکه می تواند با رعایت خط آسمان و به ارتفاع بنای موجود، ساخت و ساز جدید را صورت دهد.» این در حالی است که شهرداری تهران مجوز ساخت 6 طبقه روی همکف و یک طبقه زیرزمین را به جای این خانه قدیمی صادر و حتی بخشی از عوارض آن را طی دو ماه گذشته دریافت کرده است. بدین ترتیب، ارتفاع بنایی که جایگزین بنای فعلی خواهد شد، دست کم سه برابر ارتفاع خط آسمان تاریخی در خیابان ایران است. از سوی دیگر، مشاهدات میدانی خبرنگار ما و گفته های اهالی محل نشان می دهد که تصرفات مالک در حد تغییر نمای بیرونی ساختمان بوده و سایر اجزای آن حدود 90 سال قدمت دارد. در این باره، یکی از کسبه خیابان ایران که متولد سال 1308 خورشیدی است و در 87 سال گذشته به طور مستمر در این محله حضور داشته است، به خبرنگار «ایران» گفت: «به طور قطع می توانم بگویم که از زمان خردسالی من، این خانه به شکل کنونی و با کمترین دخل و تصرف وجود داشته و حدس می زنم که سال ها قبل از آن ساخته شده است.» او این خانه را یکی از زیباترین خانه های تاریخی خیابان ایران ارزیابی کرد. افزون بر این، یکی از کارشناسان رسمی دادگستری در رشته ابنیه و آثار باستانی که به علت حساسیت های شغلی مایل نیست نامی از او برده شود، گفت: «آنچه از عکس های موجود این خانه برمی آید، نشان دهنده سبک دوره قاجار در معماری آن است و تزئینات گچبری نیز احتمالاً در دوره های بعدی به بنا اضافه شده و به سبک لندنی کاری نقاشی شده است.» او افزود: اگر چنین شایعه ای صحت داشته باشد «نظر دادن درباره تخریب یا حفظ این گونه بناها نمی تواند متکی به مشاهده چند قطعه عکس باشد و مناسب بود که اعضای شورای فنی میراث فرهنگی استان تهران یا کارشناسان مورد اعتماد آنها، با حضور در محل، موضوع را به شکل دقیق تری مورد بررسی قرار می دادند و در صورت لزوم در بخش هایی از ساختمان به لایه برداری اقدام می کردند.» طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری با عنوان «ضوابط و شاخص های لازم جهت بازیابی هویت شهرسازی و معماری اسلامی ایران» که در تاریخ 14/12/1391 به تصویب رسید، «بازسازی در این بخش از شهرها (بافت های فرهنگی و تاریخی) در خصوص بناهای ساخته شده تا سال 1340 شمسی، صرفا به صورت عین به عین امکان پذیر خواهد بود.» با این حال، تخریب های صورت گرفته در خیابان ایران طی دو سال اخیر نشان می دهد که بسیاری از بناهای قدیمی تخریب شده، نه تنها به صورت عین به عین بازسازی نشده اند بلکه جای خود را به ساختمان های بلندمرتبه مسکونی- تجاری داده اند. شماری از اهالی خیابان ایران که به رأی اخیر شورای فنی میراث فرهنگی استان تهران اعتراض دارند، بر این باورند که اگرچه برخی بناهای قدیمی موجود در این خیابان، به صورت واحد، واجد ارزش های معماری و تاریخی فوق العاده نیستند اما مجموعه آنها هویت تاریخی خیابان ایران را تشکیل می دهد و تخریب ها و نوسازی های مکرر، این هویت را خدشه دار می کند. علیرضا بنی جانی، ساکن خیابان ایران و دانشجوی کارشناسی ارشد ایران شناسی در دانشگاه تهران در این باره می گوید: «برای بسیاری از تهران دوستان، خیابان ایران و محله ها ی اطرافش حکم معدود جزیره هایی را دارند که کم وبیش از هجوم تغییرات لحظه به لحظه این شهر در امان مانده اند اما در سال های اخیر، شماری از خانه ها و عمارت های بااصالت و چشم نواز این خیابان، قربانی اشتیاق بی حد و حصر صاحبانشان به بلندمرتبه سازی و پاساژسازی شده اند و به تازگی این موج تخریب سرعت بیشتری هم گرفته است. متأسفانه شعارهای رنگارنگی که هر روز با نوید آباد کردن تهران می شنویم، حاصلی جز ویرانی هویت معماری و فرهنگی آن نداشته و تهران را به شهری عمودی تبدیل کرده که در آن همه چیز قابل خرید و فروش است.» سید احمد محیط طباطبایی نیز نظر مشابهی دارد و اظهار می دارد: «از نظر من اگر خانه مذکور را خراب نکنند، بهتر است. حتی اگر برای 40 سال پیش باشد، باز هم نباید خراب کنند؛ چون اوضاع به قدری بحرانی است که حفظ وضع کنونی همیشه به صلاح است.» با این وصف، گمان می رود صدور مجوز تخریب یک خانه 90 ساله و نسبتاً فاخر در خیابان ایران از سوی شورای فنی میراث فرهنگی استان تهران، مسیر تخریب انبوهی از بناهای مشابه در این خیابان را هموار می کند. خیابان ایران که در محدوده شهرداری منطقه 12 تهران قرار گرفته است، پس از گسترش تهران در سال 1284ه.ق (دوره ناصرالدین شاه) شکل گرفت. ابتدا خیابان امین حضور و در بخش های شمالی تر، خیابان سادات اخوی نام داشت، سپس به دلیل سکونت عبدالمجید میرزا عین الدوله، صدراعظم مظفرالدین شاه به خیابان عین الدوله معروف شد. این خیابان در اواخر دوره قاجار و دوره پهلوی اول یکی از مناطق اعیان نشین تهران بود و امروزه نیز به عنوان محله ای «سنتی و بازاری نشین» شناخته می شود. خیابان ایران از دهه 1340 خورشیدی پذیرای مجموعه مدارس علوی اسلامی شد و در جریان پیروزی انقلاب اسلامی با استقرار امام خمینی در این مدرسه، نقطه عطفی را در تاریخ خود تجربه کرد. در دو دهه گذشته، پیشروی بازار فروش لوازم خانگی و کالاهای صوتی و تصویری از سمت جنوب (خیابان ری و سه راه امین حضور) موجب تخریب شدید کالبدی، نابسامانی محیطی و دگرگونی بافت اجتماعی خیابان ایران شده و بافت مسکونی جنوب خیابان را مضمحل ساخته است. در حال حاضر سه بنای بسیار ارزشمند تاریخی در این خیابان عبارتند از خانه-باغ حاج امین الضرب دوم در بخش جنوبی خیابان، متصل به سه راه امین حضور که هنوز در اختیار نوادگان اوست؛ خانه مجدالملک سینکی از دیوانسالاران دوره قاجار در منتهی الیه شمال خیابان و متصل به چهارراه آبسردار که به یک مدرسه دخترانه تبدیل شده است و دبستان علوی در نیمه جنوبی خیابان که جایگاه استقرار امام خمینی و رویدادهای سرنوشت ساز تاریخی در روزهای منتهی به انقلاب اسلامی بوده است. غیر از این سه اثر، خیابان ایران دارای انبوهی از بناهای قدیمی با عمر بیش از 80 سال است. روزنامه ایران تهرام 9350// 1625
یکشنبه ، ۲۴آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]