واضح آرشیو وب فارسی:تراز: تراز: برخی مقامات وزارت نفت در حالی با ادعای اقتصادی نبودن پالایش نفت در ایران توسعه ظرفیت پالایش نفت خام را متوقف کردهاند که هند با وجود واردات نفت و احداث پتروپالایشگاه، تبدیل به صادرکننده فرآورده نفتی در جهان شده است.
به گزارش تراز ، گروهی از مدیران وزارت نفت در اواسط دهه 1370 اعتقاد داشتند که احداث پالایشگاه نفت در ایران اقتصادی نیست و سال هاست که به همین بهانه، روند احداث پالایشگاههای نفت جدید و توسعه ظرفیت پالایشی آن در کشور متوقف شده است.رگههای این تفکر در اظهارات مدیران صنعت پالایشی کشور در اولین کنگره راهبردی نفت و نیرو که در تاریخ 27 تا 29 مهرماه 94 برگزار شد، به وضوح قابل مشاهده است.در این کنگره و در نشست تخصصی صنایع پالایشی و پتروشیمی آن، عباس کاظمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، اعلام کرد هم اکنون تمامی پالایشگاههای نفت ایران به استثنای پالایشگاه نفت شازند اراک، غیر سودآور و حتی زیان ده هستند.این اظهارات در حالی بیان شده است که یکی از اهداف اصلی این نشست، معرفی فرصت های جذاب سرمایه گذاری در پالایشگاه ها بود.برای قضاوت درباره این اظهارات آقای کاظمی درباره اقتصاد ساخت پالایشگاه های نفت در ایران، مناسب است، نگاهی به تجربه کشور هند در صنعت پالایش بیندازیم.با وجود آن که هند یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت جهان محسوب میشود (در سال 2013، هند حدود 2.7 میلیون بشکه نفت در روز که معادل 80 درصد نفت مصرفی این کشور بود را وارد می کرد)، سیاست واردات نفت خام، پالایش آن و صادرات فرآوردههای با ارزشی چون بنزین و گازوئیل را در پیش گرفته است.اجرای این سیاست نشان می دهد که حتی با وجود واردات نفت و پرداخت هزینههای حمل آن هم پالایش نفت خام برای این کشور اقتصادی است.البته وجود بازار بزرگ فراوردههای نفتی در کشورهای همسایه هند، انگیزه این کشور را در پیگیری این استراتژی افزایش داده است.هند قصد دارد با تصرف بازار فراوردههای نفتی در آسیای شرقی و میانه، به هاب (قطب تولید) این فرآورده ها در این منطقه تبدیل شود.نگاهی دقیق به تجربه هند در زمینه پالایش نفت نشان می دهد که این کشور برای تقویت اقتصاد پالایشگاه، ابتکار جدیدی انجام داده و به احداث پتروپالایشگاه به جای پالایشگاه روی آورده است.پتروپالایشگاه به معنای تجمیع پالایشگاه و پتروشیمی است، به طوری که در طراحی همزمان، مجموعه پالایشی و پتروشیمیایی و جریانهای مواد و انرژی در یک مجموعه واحد ادغام میشود.اصلیترین هدف ساخت پتروپالایشگاه، ادغام پالایشگاه و پتروشیمی برای افزایش سودآوری و کاهش ریسک سرمایهگذاری است.بر این اساس کشور هند موفق شده است با سرمایه گذاری شرکتهای خصوصی بزرگ خود، ظرفیت پالایشی خود را افزایش دهد و به یک صادرکننده خالص فراورده های نفتی تبدیل شود.یکی از جدیدترین پروژههای پالایشی هند که در همین دوره زمانی و در قالب پتروپالایشگاه به بهرهبرداری رسیده و بازتاب وسیعی نیز در سطح جهان داشته، طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه جامنگر (jamnagar) است.این پالایشگاه در ایالت گجرات در شمالغربی هند و در کنار دریا واقع شده و متعلق به هلدینگ ریلیانس (Reliance) است. پس از پایان اجرای این طرح توسعه ظرفیت، پالایشگاه جامنگر به بزرگترین مجتمع پالایشی جهان با ظرفیت پالایش روزانه 1 میلیون و 240 هزار بشکه در روز تبدیل شده است.واحد اولیه این پتروپالایشگاه با ظرفیت 660 هزار بشکه در روز در سال 1998 به بهره برداری رسیده بود و طرح افزایش ظرفیت آن به ظرفیت 580 هزار بشکه در روز و با سرمایهگذاری 6 میلیارد دلاری در سال 2008 به پایان رسید. این مجتمع پتروپالایشی، نخستین پالایشگاه کاملاً خصوصی هند و بزرگترین پالایشگاه جهان است که حدود یکچهارم از کل ظرفیت پالایشی کشور هند را به خود اختصاص داده است.این مجتمع با تولید 7500 تن اتیلن و 36500 تن پروپیلن در سال، بخشی از خوراک لازم برای صنعت پتروشیمی هند را تامین می کند.
نمایی از پتروپالایشگاه جامنگر هنداز آن جا که ایران یکی از صادرکنندگان نفت خام در جهان محسوب می شود و بازار گسترده ای نیز برای صادرات فرآورده های نفتی به کشورهای همسایه وجود دارد، کشورمان شرایط به مراتب مناسب تری نسبت به هند برای توسعه صنعت پالایش خود دارد، زیرا که هزینه انتقال نفت خام در صورت پالایش نفت در کشور از مجموع هزینههای هند کسر می شود.در نتیجه، ضرورت دارد مدیران وزارت نفت به جای تلاش برای خام فروشی حداکثری نفت خام و اصرار بر اقتصادی نبودن ساخت پالایشگاه های نفت، شرایط لازم برای احداث پتروپالایشگاه ها در کشور با توان بخش غیردولتی را فراهم نمایند.این گام بزرگی در راستای کاهش خام فروشی نفت به عنوان یکی از محورهای اصلی سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است.
منبع: فارس
زمانبندی انتشار: 16 آبان 1394 - 16:22
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تراز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]