واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: * مهدی جوکار -نشست وین که با هدف پیداکردن راه حل سیاسی برای بحران سوریه برگزار شد، همچون نشست های مشابه دیگر در سال های اخیر به شکست انجامید. بیش از چهار سال از آغاز بحران سوریه می گذرد و همچنان مردم سوریه طعم تلخ آوارگی و کشت و کشتارهای روزانه ناشی از دخالت خارجی و حضور گروه های تروریستی را می چشند. تاکنون تلاش های بسیاری برای حل بحران در سوریه صورت گرفته و طرح های گوناگونی ارایه شده، اما این طرح ها همواره با مخالفت برخی کشورهای پشتیبان تروریست به شکست انجامیده است. ارایه ی پیش شرط هایی از جمله برکناری «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه، از قدرت و تلاش برای تغییر نظام سوریه از بیرون از مهم ترین عوامل شکست طرح های سیاسی بوده است. در این میان اما گروه تروریستی-تکفیری «داعش» در فضای پر هرج و مرج پیش آمده هر روز قوی تر می شود و بخش های بیشتری از سرزمین های عربی را به تصرف خود در می آورد. در پاسخ به همین پیشروی ها بود که روسیه با دعوت دولت سوریه دست به عملیات نظامی علیه نیروهای داعش در خاک سوریه زده است. آغاز حملات سوریه به مواضع داعش نقطه عطف مهمی در تحولات سوریه به حساب می آید و فضای مناسبی برای ارایه ی دوباره ی طرح های همکاری جویانه برای حل سیاسی بحران سوریه به وجود آمده است. در همین چارچوب، روس ها دست به رایزنی های گسترده ی دیپلماتیکی برای کسب پشتیبانی منطقه یی و جهانی از اقدام نظامی در سوریه زده اند. دیدارهای دیپلمات ها و مقام های بلند پایه ی روسی با دیپلمات ها و مقام های بلند پایه ی اماراتی، اردنی، عربستانی، آمریکایی، ایرانی، سوری، مصری و اروپایی که در هفته های اخیر بسیار افزایش یافته در همین راستا قابل تحلیل است. در پی اقدام نظامی روسیه در سوریه و تغییر معادلات جبهه ی نبرد به نفع دولت سوریه، دیپلماسی روسی توانست توافقی ضمنی میان کشورهای پشتیبان گروه های مخالف و پشتیبانان براندازی در سوریه مبنی بر حفظ بشار اسد در قدرت و حضور وی در دولت انتقالی ایجاد کند؛ امری که تاکنون از موانع اصلی شکست طرح های صلح در سوریه بوده است. در این راستا و پس از دیدار مهم و غیر منتظره ی بشار اسد از مسکو که در هفته ی گذشته رخ داد، نشست چهارجانبه ی وین با محوریت بحران سوریه و بررسی طرح های پایان دادن به این بحران با مشارکت روسیه، آمریکا، ترکیه و عربستان جمعه ی گذشته (اول آبان ماه) در شهر وین اتریش برگزار شد. برگزاری نشست وین بار دیگر روزنه ی امیدی برای ایجاد گشایش در بحران سوریه ایجاد کرد، اما همانگونه که «عادل جبیر» وزیر امور خارجه ی عربستان سعودی، در نشست مطبوعاتی پس از نشست اعلام کرد، در نشست وین شرکت کننده ها نتوانستند به دستاورد ملموسی برای پایان دادن به بحران سوریه دست یابند. این بر خلاف ادعای «جان کری» وزیر امور خارجه ی آمریکا بود که در کنفرانس مطبوعاتی خود نشست وین را مثبت ارزیابی کرد و آن را حاوی طرح های مفیدی برای حل بحران سوریه دانست. آن چه مسلم است این که همگان به این نتیجه رسیده اند که بحران سوریه راه حلی جز راه حل سیاسی ندارد و تمام تلاش ها باید بر این موضوع متمرکز شود و مبارزه با داعش باید در اولویت همه ی کشورها قرار گیرد. اما در این میان عربستان سعودی به دلیل این که تمرکز خود را بر سرنگونی دولت سوریه قرار داده، همواره از مخالفان دولت این کشور و تروریست ها پشتیبانی کرده است و همچنان نیز از همین سیاست پیروی می کند. تاریخ سیاسی خاورمیانه در دهه های اخیر نشان می دهد که سیاست عربستان سعودی در بحران های خاورمیانه بیشتر بر گسترش و تشدید بحران از راه ترویج و پشتیبانی از تروریسم تکفیری متمرکز است. تحولات اخیر جهان عرب نشان داد که عربستان از هیچ کمکی به تروریست های تکفیری خودداری نمی کند؛ به گونه یی که سیاست های این کشور در منطقه را می توان مهم ترین عامل رشد گروه های تروریستی به شمار آورد. به همین دلیل است که در بحران سوریه، عربستان سعودی از هرگونه راه حل سیاسی برای حل این بحران طفره می رود، چرا که پیش شرط هرگونه راه حل سیاسی و انتقال قدرت در سوریه، حذف گروه های تروریستی از عرصه ی میدانی است. حذف گروه های تروریستی از سوریه موجب حذف ابزارهای فشار عربستان برای تاثیر گذاری بر بحران های منطقه یی می شود و ممکن است حتی بحران را به داخل این کشور بکشاند. دولتمردان سعودی با تکیه بر دلارهای نفتی همواره تلاش کرده اند علاوه بر آموزش و تجهیز گروه های تروریستی، از ظرفیت های اقتصادی خود برای همراهی دیگر کشورها با سیاست های عربستان بهره ببرند. در بحران سوریه نیز همین رویکرد از سوی عربستان پیش گرفته شد.اما بحران در سوریه نشان داد سیر تحولات بر خلاف خواسته ی عربستان پیش می رود و پیامدهای گسترش تروریست های داعشی آن قدر برای کشورها وحشتناک است که دیگر عربستان نمی تواند با تکیه بر دلارهای نفتی خود دیگران را بخرد و با خود همراه سازد؛ هرچند با کمک آمریکا، همچنان نفوذ بسیاری در تحولات منطقه دارد. نشست روز جمعه در وین هر چند نشانه ی ناکامی تلاش های عربستان برای سرنگونی رییس جمهوری سوریه بود، اما سخنان وزیر امور خارجه ی سعودی ها در کنفرانس مطبوعاتی پس از نشست نشان داد این کشور همچنان سیاست های پیشین خود را در قبال بحران های منطقه دنبال می کند. به همین دلیل می توان گفت به دلیل سیاست های براندازانه و جاه طلبانه ی عربستان سعودی، همچنان آینده ی مبهمی در انتظار مردم سوریه است. صدها هزار کشته و میلیون ها آواره در سوریه حاصل سیاست های غلط کشورهایی مانند عربستان سعودی بوده است. این آمارها هر روز افزایش می یابد و هر روز بر رنج مردم سوریه افزوده می شود و این در حالی است که گروه تروریستی داعش اکنون به خطری جهانی تبدیل شده است. به همین دلیل مبارزه با داعش فوریتی بیش از پیش یافته است به گونه یی که «هنری کسینجر» وزیر امور خارجه ی دولت «ریچارد نیکسون»، نیز در آخرین مقاله ی خود بر فوریت مقابله با داعش به عنوان مهم ترین اولویت کنونی سیاست خاورمیانه ای آمریکا تاکید کرده است. بنابراین می توان گفت، لزوم تاکید بر حل بحران سوریه با تکیه بر راه حل سیاسی بیش از هر زمان دیگری مشاهده می شود و این امر نیز نیازمند مشارکت و موافقت همه ی کشورهای درگیر در این بحران است. برگزاری نشست هایی مانند نشست وین هر چند می تواند در این زمینه راهگشا باشد، اما همانگونه که رییس جمهوری و وزیر امور خارجه روسیه نیز بر آن تاکید دارند، در این نشست ها باید ایران و حتی مصر نیز حضور داشته باشند. با فراگیرتر شدن کشورهای شرکت کننده در این نشست ها، عربستان سعودی نیز زیر فشار بیشتری قرار خواهد گرفت تا از سیاست های براندازانه و تروریست پرور خود دست بردارد.
دوشنبه ، ۴آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]