واضح آرشیو وب فارسی:انتخاب: پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : از جمله عواملی که در پیدایش قیام امام حسین(ع) در کنار عامل «دعوت مردم کوفه» و «عدم بیعت با یزید» نقش محوری دارد «امر به معروف و نهی از منکر» است که خود حضرت نیز در اعلام مواضع صریح خود در وصیت نامه به برادرشان محمد بن حنفیه، این حقیقت را بیان کردند: «ارید أن آمر بالمعروف و أنهی عن المنکر» (می خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم). استاد مطهری در کتاب «حماسه حسینی» این عامل را مهم ترین عامل قیام حسینی برمی شمارند و معتقدند که این عامل ارزش نهضت اباعبدالله(ع) را دهها برابر بالا می برد. به عبارت دیگر، اگر مردم کوفه از امام دعوت نمی کردند و یا حتی یزید درصدد آن نبود که از امام بیعت بگیرد، چنین نبود که ایشان ساکت بنشینند و دست از قیام و مبارزه بر ضد دستگاه ظلم و جور یزیدی بردارند. از دیدگاه استاد شهید، شیوع بدیها و منکرات و به تعبیر خود امام «حلال شدن حرامها و حرام شدن حلالها» و بالاخره مشاهده وضع نابسامان و فاسد اجتماع، حضرت را در برابر دشمن قرار می دهد و وادار به قیام می کند، و عامل عمده ای که به نهضت کربلا این شایستگی را داده است که برای همیشه در پیشانی تاریخ بدرخشد و یک درس جاویدان در دنیا باشد همین جهت است. (حماسه حسینی، ج 1، ص 213-214). اصل امر به معروف و نهی از منکر که متأسفانه به قول استاد مطهری معنای وسیع خود را از دست داده و محدود شده است به یک سلسله مسائل عبادی (ده گفتار، ص 84)، چنان دایره گسترده ای در آموزه های دینی ما دارد که به فرموده امام باقر(ع) «به وسیله این اصل، سایر دستورهای دین زنده می شود، راهها امن می گردد، کسبها حلال می شود، مظالم به صاحبان اصلی برگردانده می شود، زمین آباد می گردد، از دشمنان انتقام گرفته می شود و کارها رو به راه می شود» (همان، ص 83 و 84 / فروع کافی، ج 5، ص 56). در واقع امر به معروف و نهی از منکر تعبیر دیگری از اصلاح طلبی است که در فرمایشات امام حسین(ع) در تبیین فلسفه قیام عاشورا دیده می شود: « انما خرجت لطلب الاصلاح فی امّة جدی » (انگیزه قیام من چیزی جز اصلاح طلبی در میان امت جدم نیست). در نتیجه امر به معروف و نهی از منکر و یا به تعبیری اصلاح طلبی، باید نوعی دفاع از حقیقت و بی تفاوت نبودن در برابر جنایاتی که به حقیقت می شود تلقی گردد (یادداشتهای استاد مطهری، دفتر 42) و اصل و اساس آن نیز به تعبیر استاد شهید «نیکوکاری» است، که قرآن کریم می فرماید: «أ تأمرون الناس بالبرّ و تنسون أنفسکم» (بقره، 44): «آیا مردم را به نیکوکاری فرمان می دهید و خودتان را از یاد می برید؟» استاد در توضیح این مطلب، خاطرنشان می کند که: «مگر ممکن است کسی بخواهد از خودگذشتگی کند و خود را در خدمت خلق خدا قرار دهد، بخواهد خودش خوب باشد و به مردم خوبی کند و آنگاه قدرتی بتواند جلوی خوبی خود او یا خوبی کردن او را بگیرد؟ مگر می شود به مردم گفت خوب نباشید و به مردم خوبی نکنید؟» (ده گفتار، ص 99) امام ما که خود عصاره خوبیها و زیباییها بود، در عرصه خونبار کربلا، با فدا کردن جان خویش و اهداء فرزندان و یاران پاکباخته اش به آستان حضرت دوست، »خوبی» را معنا کرد و «معروف» را جان بخشید و به ما مدعیان پیروی از راه و آرمانش این درس بزرگ را داد که امر به معروف و نهی از منکر زمان و مکان نمی شناسد؛ چه حق و حقیقت را باید صیانت نمود ولو به قیمت نثار خون خدا. آری، امر به معروف و نهی از منکر آنگاه تأثیر واقعی خود را در جامعه می گذارد که «معروف» در عمل آمران به معروف تبلور پیدا کرده باشد و نه صرفاً بر زبان آنان، و نیز «منکر» از رفتار ناهیان از منکر رخت بربسته باشد، و به قول معروف: «دو صد گفته چو نیم کردار نیست». و اگر امروز در عرصه اقتصاد و سیاست و فرهنگ و... شاهدیم که اصل حیاتی امر به معروف و نهی از منکر رونق و رمق خود را از دست داده و تیغ آن کند شده است، قبل از هرچیز باید این واقعیت تلخ را مورد توجه قرار دهیم که میان قول و عمل مدعیان ارشاد و هدایت جامعه شکاف واقع شده است، یعنی آنچه می نمایند نیستند و در این صورت طبیعی است سخنی که از جان برنمی آید، لاجرم بر دل نخواهد نشست. * برگرفته از آثار استاد شهید مطهری
چهارشنبه ، ۲۹مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: انتخاب]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]