محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829228632
جایگاه مصرف در فرهنگ عامه
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
جایگاه مصرف در فرهنگ عامه نويسنده: محمد رئوف مرادی فرهنگ عامه برآیند و ترکیبی است از آنچه یک قوم در طول تاریخ از آموزه های تاریخی، دینی، اجتماعی و ملی خود سینه به سینه از نسل هایش به ارث برده و به نسل های بعد منتقل می کند. عواملی همچون شرایط جغرافیایی (آب و هوا و اقلیم) ، سیاسی (مشی حکام، قوانین و ...) و ترکیب جمعیتی قومی (تعامل یا انزوا) بر فرهنگ عامه و هر آنچه به این عنوان برای آیندگان باقی می ماند، تاثیر بسزا دارد. در کشور ما با توجه به نقش کلیدی، تاریخی و عمیقی که مذهب در طول سالیان ایفا کرده و دین و مذهب به عنوان محور و پایه بسیاری از تحولات در سطح زندگی فردی و اجتماعی محسوب شده و می شود، سایه تفکرات و آموزه های دینی در فرهنگ عامه مردم ایران همواره نمایان و هویدا بوده است. برای بررسی جایگاه مصرف در فرهنگ عامه مردم ایران می توان از ۲ دریچه به این موضوع نگریست: ۱) آموزه های دینی و تفکرات مذهبی مردم درباره مصرف، قناعت، اسراف و تبذیر و ... ۲) ادبیات مکتوب و شفاهی موجود در مورد مصرف، پس انداز، صرفه جویی و غیره. ۱) تفکرات دینی و مصرف دین مبین اسلام و کتاب آسمانی قرآن به عنوان منبع وحی، همواره سعادت بشر را در اعتدال و میانه روی در کلیه امور از جمله مصرف می داند. در این، مکتب خدمت به خلق و پرهیز از تجمل و افراط منزلت محسوب می شود و ضمن احترام به تلاش و فعالیت انسان اعتدال و میانه روی در امور، پایه بهزیستی مادی و معنوی است چنان که آیه شریفه ۶۷ سوره فرقان می فرماید: «آنان کسانی هستند که هرگاه انفاق کنند نه اسراف و نه سختگیری، بلکه در میان این دو اعتدال می ورزند.» در آیه مذکور که بیانگر یکی از نشانه های بندگان خاص خداست، از یکی از شاخه های مهم اعتدال که مربوط به امور اقتصادی و زندگی اجتماعی است سخن به میان آمده که نقش مهمی در اصلاح زندگی و سامان یافتن مسوولان اجتماعی و خانوادگی دارد و آن رعایت اعتدال در مصرف است، یعنی انسان مسلمان در هزینه و مصرف نه اسراف می کند و نه سختگیری بلکه راه میانه را انتخاب می کند. در قرآن کریم، در آیات متعدد از اسراف در مصرف و خرج نهی شده است به عنوان مثال «بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید» (اعراف/ ۲) امیرمومنان علی (ع) می فرمایند آگاه باشید بخشیدن مال در جای ناروا، بریز و بپاش بیهوده و بخشش های این گونه، بخشنده را در دنیا بالا می برد ولی در روز رستاخیز به پایین می کشاند و در بین مردم او را محترم ولی در پیش خدا خوار می کند اعتدال در مصرف یکی از ویژگی های بندگان ممتاز الهی است که در میانه دو جنبه قرار گرفته است، جنبه نخست جنبه افراطی (اسراف و تبذیر) و جنبه دوم تفریطی و سختگیرانه. اسلام به دین اعتدال است و هرگز شایسته نمی داند که مسلمانان در سختی و رنج اقتصادی زندگی کنند. بلکه شایسته می داند با کار و کوشش و تدبیر، مشکل زندگی را به شیوه ای تبدیل کند که موجب وسعت در زندگی و آسایش شود. پیامبر اکرم (ص) همان گونه که از اسراف جلوگیری می کرد به موازات آن از سختگیری در زندگی نهی می فرمود. ۲) ادبیات مکتوب و شفاهی مصرف ضرب المثل ها اشعار و باورها: چیزی بخور، چیزی بده، چیزه بنه طوری بخور که همیشه بخوری یا کم بخور همیشه بخور پا را از گلیم خود فراتر مگذار بلندپروازی مکن پا تو اندازه گلیمت دراز کن آدم به کیسه اش نگاه می کند. اندک اندک جمع گردد وانگهی دریا شود اندک اندک خیلی شود و قطره قطره سیلی جیک جیک مستانت بود، فکر زمستانت بود؟ پول سفید برای روز سیاه هست غنی هر چه کریم باشد، سفره را بر سر راه نمی گسترد خواری ز طمع خیزد و عزت ز قناعت با عزت خود بساز و خواری مطلب (اوحدالدین کرمانی) حریص به جهانی گرسنه است و قانع به نانی سیر (گلستان سعدی) قناعتگر، به بادامی بسازد (باباطاهر) زمستون اومد و فکر نمد کن چو میوه سیرخوردی شاخه مشکن چو باران رخت بارانی میفکن ای شکم گرسنه به نانی بساز تانکنی پشت به خدمت دو تا و مثال های دیگر، نمونه هایی از جلوه های مصرف در فرهنگ عامیانه است. ● خرید به عنوان جلوه بارز مصرف در فرهنگ عمومی از روزگاران دور و نزدیک، خرید و تهیه مایحتاج عمومی یکی از مهم ترین ویژگی های فرهنگ مردم شناخته شده است. در گذشته به دلیل بسته بودن اقتصاد و محدود بودن مبادلات خرید و تهیه کالا بیشتر در جهت رفع نیازهای واقعی بود، در حالی که در دوران کنونی مشخصه برتر خرید و مصرف کالا، نمایش تمایز و تشخص اجتماعی بوده و اغلب راهی است برای کسب منزلت و نشان دادن موقعیت اجتماعی. آنچه عامل این تغییر مهم بوده، تغییر ۲ نوع نگرش انسان ها به زندگی پیرامون خود است. دگرگونی ارزش ها و الگو ها و اهمیت یافتن وجوه مادی زندگی که نتیجه نوعی گرایش و تفکر فردگرایانه و لذت طلبی است. این مساله باعث شد نه تنها هویت انسان ها بلکه گذران اوقات فراغت و سرگرمی و تفریح آنها به مصرف و خرید پیوند بخورد. پیروی از الگوهای مصرف جوامع غربی باعث فردگرایی و جستجو و تلاش برای فخرفروشی و ایجاد فرهنگ مصرفی و مادی شده استهر چه مصرف بیشتر شود متضمن نوعی خوشبختی و تفاخر تلقی می شود. در حالی که در جوامع سنتی و مبتنی بر فرهنگ ها و باورهای غنی، اغلب افراد شادی و رضایت را در فعالیت های اجتماعی و در خدمت به اجتماع می یافتند؛ تبلیغات سرسام آور که حاصل آن مصرف هرچه بیشتر است، نشان می دهد که در زندگی مصرفی بیشتر سود و رضایت صاحبان کلان سرمایه مطرح است و نه بهره مندی مصرف کنندگان و تامین نیازهای واقعی آنان. از طرفی تفریح و سرگرمی یکی دیگر از ابعاد خرید و مصرف گوناگون و انبوه است، جاذبه های بازار که مملو از کالاهای متنوع و جدید است به طور مداوم نیازهای مصرفی جدید و اغلب کاذبی را به وجود می آورد. پیروی از الگوهای مصرف جوامع غربی باعث فرد گرایی و جستجو و تلاش برای فخرفروشی و ایجاد فرهنگ مصرفی و مادی شده است. دغدغه انتخاب بهترین کالا در بین انبوه کالا ها و مارک ها (Brands) و علائم معروف و فریبنده تجاری، همواره مصرف کنندگان تنوع طلب را در برابر این سوال قرار می دهد که آیا بهترین کالا را خریده اند و اگر جواب خیر باشد، دنبال چه نوع کالایی با چه مشخصات و قیمتی بروند. در این صورت مصرف و خرید کالا دیگر جنبه واقعی خود را از دست داده و برای افراد اهمیتی اجتماعی و فرهنگی پیدا می کند. بعلاوه خریدهای زاید و غیر ضروری همواره سهم عمده ای از درآمد خانوار را می بلعد و نه تنها رضایت مصرف کنندگان را در پی ندارد، بلکه گاه ارزش های اجتماعی و اخلاقی مصرف کنندگان را نیز زیر سوال می برد. ● عملکرد و نقش زنان در مصرف این نقش در ۲ جامعه سنتی و مدرن قابل بررسی است ۱) نقش زن در جوامع سنتی: - همسر - مادر - تولیدکننده (کشاورزی، دامداری، صنایع دستی و خانگی) - مصرف کننده (خوراک و پخت وپز، پوشاک و...) - مدیریت منزل (پس انداز، قناعت به علت محدود بودن درآمد و...) ۲) نقش زنان در جوامع مدرن - همسر - مادر - تولیدکننده (متفاوت در مقایسه با جوامع سنتی) - مصرف کننده (متفاوت) - مدیریت منزل (مصرف، پس انداز و تامین درآمد به طریق مختلف) از آنجا که جوامع سنتی ومدرن بیشتر از نظر جغرافیایی قابل تعریف هستند تا از لحاظ تاریخی، اکنون در برخی کشورهای مدرن، در کنار پیشرفت و تجدد مناطقی وجود دارد که سنت (از نظر نوع فرهنگ و نوع تولید اقتصادی) در کنار مدرنیته مشاهده می شود. کشور هند نمونه بارز این نوع جوامع است. در حال حاضر این کشور در کنار آداب و رسوم و فرهنگ سنتی و شیوه تولید غیر ماشینی (استفاده از گاو آهن در کشاورزی یا تولیدات صنعتی با به کارگیری ساده ترین ماشین آلات دستی) ، یکی از پیشرفته ترین کشورهای صنعتی جهان محسوب می شود. در کشور ما نیز این مساله بخوبی نمایان است؛ یعنی تجدد و سنت در گوشه گوشه ایران زمین در فرهنگ و اقتصاد توام و همراه است. براساس مطالعات مردم شناسی، در خانواده جوامع پیش از کشاورزی زنان و مردان تقسیم کار اجتماعی نزدیک به هم داشتند. مشارکت زنان در کار بیرون از خانه از میزان زیادی برخوردار بوده و هر آنچه تولید و سپس مصرف می شده به کمک زن و مرد صورت می گرفته است تا خودکفایی در خانواده تجلی یابد. این مساله در جوامع کشاورزی و پس از آن، کم و بیش متفاوت است به طوری که نقش زنان در مدیریت منزل بارزتر شده و زنان علاوه بر وظیفه همسرداری و تعلیم و تربیت فرزندان (مادر) ، در مصرف، پس انداز و تامین درآمد نقش برجسته ای دارند. در جوامع سرمایه داری زنان به عنوان جامعه هدف، همواره مورد تبلیغ رسانه ها قرار می گیرند. نقش این تبلیغات فریبنده و متنوع در تصمیمات خرید خانه بخصوص در زنان تاثیر مهمی دارد. اعمال سیاست های مصرف گرایانه که زنان هدف اصلی آنهاست، مسائل مختلفی ازجمله تجمل گرایی، تغییر جلوه های مصرف، تغییر ذهنیت نسبت به کالاهای بادوام، گرایش به مارک ها و علائم جدید و ایجاد نیازهای جدید مصرفی را در بر دارد. با این همه زنان عموما پیامگیران و مصرف کنندگان منفعلی نیستند و اغلب به نقش خود در ساماندهی الگوی مصرف و دیگر نقش های خانوادگی اهمیت زیاد قائل هستند. ● نتیجه مصرف و تهیه کالا و مایحتاج همواره از دغدغه های انسان در طول تاریخ بوده است. بویژه در قرن حاضر که این موضوع به یکی از نتایج توسعه درون زای اقتصادی تبدیل شده و تبلیغات رسانه ای هم کمک زیادی به گسترش دامنه آن در بین مردم کرده است. ایجاد زندگی مصرفی بین شهرنشینان و روستاییان بخصوص مصرف کاذب که بر اثر پیشرفت های اقتصادی و فناوری حاصل است باعث نابودی امتیازات و جنبه های مفید و مثبت اجتماعی فرهنگی زندگی و حتی زیست محیطی در جوامع سنتی شده و همچنین تبعات و تنش های روزافزون روحی روانی را که حاصل افزودن و تحمیل بار گران اقتصادی هزینه های خانوار بر اثر ایجاد مصارف بی رویه و غیرواقعی به وجود آمده بر مصرف کنندگان تحمیل کرده است. امروزه ملت ما و دیگر ملل کمتر توسعه یافته در برابر موج امحای فرهنگ های دینی و سنتی که بر اثر جهانی سازی (در زمینه های فرهنگ و اقتصاد) که در دستور کار سرمایه داری جهانی قرار گرفته است با حفظ این فرهنگ ها در هر حوزه تمدنی و ایجاد نسبت بین فرهنگ و اقتصاد و سیاست که امری لازم به نظر می رسد، می تواند به مقابله برخیزد، بعلاوه مدیریت صحیح در بعد خرد (خانواده) و کلان (سیاست های کلان اقتصادی) نقش مهمی در سلامت فکری و جسمی افراد جامعه ایفا می کند. منبع:روزنامه جام جم ارسالي از طرف کاربر محترم :omidayandh /ع
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 715]
-
گوناگون
پربازدیدترینها