واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه جام جم: شک نکنید که پلاک ایران شسته رفته ترین پلاک برای خودروهاست. کار سختی نیست به یاد بسپاریم عددی که زیر واژه ایران نوشته شده، معرف کدام شهر است و حروف الفبایی که روی پلاک حک شده، حرفش چیست؛ مثلا الف برای خودروهای دولتی، پ برای ماشین های پلیس، ت برای تاکسی، ک برای ماشین های کشاورزی یا ع برای خودروهای عمومی.قبل از سال 1382 شماره گذاری خودروها به این نظم و ترتیب نبود. اگر تاریخ پلاک گذاری در ایران را ازسال 1298 مرور کنیم یعنی به زمانی برگردیم که بلدیه آن روز به درشکه ها و گاری ها پلاک نصب می کرد و آن وقت سر این رشته را بگیریم تا به امروز، خواهیم دید که پلاک در ایران تا چه اندازه فراز و نشیب داشته است. سال 1305 خورشیدی، سالی است که در آن، اولین پلاک روی یک خودرو نصب شد، به تبعیت از فرانسه، آلمان، هلند و آمریکا که کشورهای پیشرو در این کار بوده اند، اما قانون شماره گذاری خودرو سه سال پس از این تاریخ نوشته شد که مقرر کردند، هر خودرو پنج پلاک داشته باشد برای معرفی نام کارخانه سازنده، آدرس مالک، نمره عقب، نمره جلو و پلاک مربوط به مالیات. تا وقتی تعداد خودروها اندک بود این شیوه پلاک گذاری شدنی بود، اما وقتی ماشین های سواری جایشان را میان مردم باز کردند، این شیوه نیز تغییر کرد و تبدیل شد به پلاک هایی با نام شهر و یک عدد چهار رقمی. با این حال، این پلاک چندان عمر نکرد و در دهه 30 خورشیدی، جایش را به پلاک های پنج رقمی داد. با این ویژگی که هرسال پلاک ها تعویض می شدند و رقم سمت چپ آنها به عنوان کد سال جدید تغییر می کرد. با این وصف معلوم است که صاحبان خودروها تا چه حد به زحمت می افتادند که شاید علت تغییر شیوه پلاک گذاری از سال 42 نیز کاستن از این زحمت بود. از این سال باز پلاک ها تغییرکرد و چهار رقمی شد، هرچند این شیوه نیز زیاد دوام نیاورد و سال 45 بار دیگر پلاک ها پنج رقمی شد با این تغییر که نام شهرستان ها نیز روی پلاک ها آمد و پلاک ها رنگ بندی شد؛ ماشین های شخصی سفید، کرایه ها نارنجی، دولتی های شهرستان بنفش و دولتی های تهران سفید. اما تحول اساسی در پلاک ها از سال 46 آغاز شد، به طوری که نام محل شماره گذاری و حروف الفبا روی پلاک ها حک شد. البته فقط برای خودروهای پلاک تهران. به این ترتیب خودروهای پایتخت با حروف الف، ب، ح، ل، م، د، ه، س، ص، ع و ق مشخص شد و این رویه تا سال 56 برقرار بود. این نیز اما شیوه ای بادوام نبود چون از سال 56 کدهای عددی به پلاک ها اضافه شد، مثل اعداد 2 تا 42 که مختص پلاک های تهران بود و کدهای 51 و 52 به خودروهای دولتی تعلق داشت. پلاک ها تا سال 73 به این شیوه صادر می شد، اما از این سال پلاک های لیزری متولد شدند که همان پلاک های دو رنگ هستند؛ رنگ زرد در بالا که درونش نام شهر و کدی عددی نوشته می شد و رنگ سفید در پایین که پذیرای چند عدد بود. در پلاک های لیزری این حروف الفبا استفاده می شد: ب، ج، د، س، ص، ط، ع، گ، ل، م، ن و ه. پلاک لیزری نیز زیاد عمر نکرد و عامل از رده خارج شدنش، طراحی پلاک ایران بود که به نظر می رسد، شسته رفته ترین پلاک در طول تاریخ شماره گذاری خودرو ها در ایران باشد. حالا پلاک ایران برای خودروهای دولتی، پلیس، تاکسی، خودروهای عمومی، ماشین های کشاورزی و خودروهای ویژه معلولان و جانبازان صادر می شود که شناختنشان کار ساده ای است. پلاک ها در محاصره حروف الفبا از 32 حرف الفبای فارسی 18 حرف آن در پلاک خودروها درج می شود، یعنی به جز الف، پ، ت، ع و ک که برای خودروهای دولتی، پلیس، تاکسی، عمومی و کشاورزی است، حروف ب، ج، د، س، ص، ط، ق، ل، م، ن، و، ه و ی نیز در پلاک ها ظاهر می شود. این که کدام یک از این حروف در کدام پلاک بنشیند، تابع اصولی خاص و ضابطه ای قراردادی است، به طوری که قرارگرفتن این حروف در کنار نمره ایران پلاک ها دقیقا مشخص می کند مالک این خودرو اهل کدام منطقه از کشور است. مثلا پلاک ایران 78 متعلق به شهرستان های استان تهران است و وقتی در آن حرف س درج شود یعنی خودرو در ورامین و حرف ج یعنی در رباط کریم پلاک شده است.
دوشنبه ، ۲۷مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه جام جم]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]