واضح آرشیو وب فارسی:دانا: خاورمیانه که می توان وسعت آن را از شمال آفریقا تا غرب آسیا در نظر گرفت، منطقه ای مهم محسوب می شود، به طوری که سال ها پیش آلفرد ماهان به عنوان "هارتلند" از آن نام برده است. خاورمیانه به لحاظ موقعیت ژئوپولیتیکی، تنوع قومی و مذهبی، نفت خیز بودن، پیشینیه باستانی و تمدن های عظیم، همواره به عنوان یکی از مناطق استراتژیک جهان شناحته می شود. از این رو قدرت های جهانی در طول تاریخ هیچ گاه از دخالت در این منطقه دست برنداشته اند؛ چه قبل از فروپاشی نظام دوقطبی( که شوروی نیز با حملات خود این را ثابت کرد )و چه بعد از آن کهبه گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به نقل از اترک نیوز، با توجه به اینکه کشور ایران در این منطقه حساس قرار گرفته، شناخت کشورهای اطراف، و مطالعه وضعیت آن ها می تواند جایگاه ایران را در این منطقه، خاصه از منظر سیاسی مشخص کند. اگرچه باید از ابعاد مختلفی روابط و شرایط این کشورها با ایران و سایر کشورهای جهان بررسی شود، اما واقعیت امر این است که در منطقه ما، بعد سیاسی اهمیت بسیار بیشتر و مهم تری از سایر ابعاد حتی نسبت به بعد اقتصادی، یافته است و محتوای سیاسی منطقه از محتوای جغرافیای آن نیز پیشی گرفته است. شناخت جایگاه ایران در کنار شناخت کشورهای مهم منطقه هم چون عربستان، مصر، ترکیه، قطر و سایر کشورها یک امر مهم محسوب می شود، چرا که برای تصمیم سازی و رسیدن به اهداف مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نیازمند شناخت کشورهای منطقه و میزان اثرگذاری سیاسی آنها چه در منطقه و چه در رابطه با سایر کشورهای جهان هستیم. به ویژه اینکه در سال های اخیر شاهد تحولات بسیار سریع منطقه ای نیز هستیم. به نظر می رسد برای درک چگونگی معادله قدرت سیاسی در منطقه بهتر است نگاهی اجمالی به برخی از مهم ترین کشورهای منطقه داشته باشیم. برای آن که بتوان تحلیل درستی از کشورهایی که در این منطقه قرار گرفته اند صورت داد باید به دو فاکتور اوضاع داخلی (نوع حکومت، منابع طبیعی، ساختار سیاسی، اقتصادی، فرهنگی) و اوضاع خارجی یعنی چگونگی ارتباط هر کدام از این کشورها با غرب توجه داشت. سه کشور ایران، عربستان، و ترکیه به عنوان قدرت های منطقه ای نام برده می شوند که در پی افزایش اثرگذاری خود در منطقه هستند. در کنار این سه کشور، سایر کشورهای منطقه نیز در پی افزایش قدرت سیاسی خود در منطقه می باشند. اما کشورهایی هم چون لیبی، مصر و رژیم صهیونیستی(که حضور خود را در منطقه تحمیل می کند) را نمی توان با این سه کشور مقایسه کرد. مصر با وجود پیشینه درخشان تاریخی و موقعیت ویژه جغرافیایی و فرهنگ و تمدن باستانی، انتظار می رود نقش مهم تری نسبت به کشورهای دیگر ایفا کند اما این گونه نیست. مصر در سه سال اخیر درگیر بحران های بزرگ داخلی هم چون قیام انقلابی مردم، برکناری مرسی و روی کار آمدن دولتی نظامی بوده و نقش موثر منطقه ای خود را ازدست داده است. رژیم صهیونیستی نیز علی رغم تمام تلاش های خود، و حمایت های همه جانبه غرب نتوانسته زمام امور سیاسی و قدرت در منطقه را در دست بگیرد و حتی موقعیت سیاسی و نظامی این رژیم غاصب در منطقه به خطر افتاده است. در برابر این ها، ترکیه نیز در سال های اخیر به دنبال رابطه با غرب و پیوستن به اتحادیه اروپا بوده و با خرید سلاح از آمریکا و اجازه ورود به نیروهای آمریکایی به خاک این کشور، به نوعی سیاست دوگانه ای اتخاذ کرده زیرا در جنگ های منطقه ای هم دخالت مستقیم نداشته است اما در عین حال از نظر جمعیت، فناوری و نظامی قابل مقایسه با ایران نیست زیرا در این عرصه ها وابستگی زیادی به آمریکا دارد. عربستان که با خرید سلاح های مدرن نظامی از آمریکا در پی افزایش قدرت خود در منطقه بوده و هست و در مقابل، بازار اصلی فروش نفت خود را در آمریکا یافته است، در فرمانبرداری از یانکی ها گوی رقابت را از تمام حریفان ربوده است. هر چند با همه این بده بستان ها، رفاه فقط نصیب سران و شاهزادگان سعودی است و مردم عربستان از بیشتر حقوق خود محروم اند. از طرف دیگر، در سال های اخیر آمریکا از سیاست نظامی مستقیم در منطقه دوری گزیده و در پی ایجاد متحدان منطقه ای هم چون، مصر، ترکیه، لیبی و عربستان بوده است تا بتواند بر ایران فشار وارد کند. آمریکا با این اقدام در پی تضعیف قدرت منطقه ای و بین المللی ایران است. البته نباید فراموش کرد که یکی دیگر از مهم ترین اهداف آمریکا از ایجاد متحدان منطقه ای، تامین امنیت رژیم غاصب صهیونیستی است که تاکنون به شدت در این عرصه با شکست روبرو شده است. سیاست دامن زدن به اختلافات داخلی کشورهایی هم چون عراق، مصر، عربستان، لیبی، و ترکیه نیز در راستای تضغیف توان و قدرت این کشورها و در کل، منطقه خاورمیانه در پیش گرفته شده است. اما ایران بعد از انقلاب اسلامی، با اقتدار اجازه کوچک ترین دخالت و نفوذ به آمریکا و متحدانش را نداده است. نه تنها در مورد اوضاع داخلی که حتی در مورد منطقه نیز همواره مخالف حضور مستقیم و غیر مستقیم آمریکا بوده است. بعد از انقلاب و تشکیل جمهوری اسلامی، ایران سیاست "صدور انقلاب" را اتخاذ کرد که الهام بخش بسیاری از جنبش ها و ظلم ستیزی ها در کشورهای منطقه شد که به عنوان نمونه می توان به جنبش های بیداری اسلامی اشاره کرد که نشان دهنده موفقیت ایران در صدور انقلاب و مقابله با دخالت های آمریکا و نفوذ غرب بود است. بعد از آن هرچه به سمت جلو می آییم، ایران در سیاست خارجی خود دست ابرقدرت ها را قطع کرده و حتی با وجود تحریم ها طرح "اقتصاد مقاومتی" را راه اندازی می کند که برون رفتی در مقابله با تحریم های آمریکا و غرب باشد. اما کشورهای دیگر در منطقه به هر نحوی با غرب رابطه دوستی برقرار کرده و چه بسا دست نشانده آمریکا هستند، به همین دلیل آمریکا هیچ گاه از ناحیه این کشورها احساس خطر نمی کند، زیرا این کشورها بویژه عربستان به شدت تحت تاثیر و نفوذ سیاست های آمریکا بوده و اراده سیاسی و ابتکاری از خود ندارند؛ بطوریکه ناصر القندیل نویسنده عرب درباره عربستان می گوید با وجود همه توجهات غرب نسبت به عربستان، کسی حاضر نیست از لحاظ سیاسی جسارت کند و بی عقلی و بی منطقی مردان عربستان را با درایت و منطق دولت مردان ایران مقایسه کند.عربستان با درگیر کردن خود در تمام جنگ های منطقه علاوه بر اینکه خشم و نفرت عمومی را علیه خود برانگیحته است، علناً تبدیل به دست نشانده آمریکا برای رسیدن به اهدافش شده است. با این وجود نمی توان آینده روشنی در منطقه برای عربستان متصور شد. در طول تاریخ چه حکومت ها و کشورهایی بوده اند که با وجود حمایت آمریکا فروپاشیده اند. نمونه اش رژیم پهلوی که با وجود ارتش قدرتمند و سیاست خارجی مورد حمایت غرب و بویژه آمریکا، با اراده واقعی مردم از هم پاشید. کسی نمی تواند منکر شود که ایران در کنار ضدیت با غرب، سیاست خارجی موفقی در رابطه با کشورهای منطقه و به ویژه همسایگان خود داشته است و از سوی دیگر از نظر نظامی و توانایی موشکی و فناوری سلاح های دوربرد بسیار در سطح برتر و بالاتری از آن ها قرار گرفته است. نباید از ذکر این نکته غافل شد که کشورهای منطقه هم چون عربستان،ترکیه، قطر، و امثالهم هر کدام به نحوی از کمک های غرب استفاده کرده و حتی در بسیاری از فناوری های روز دنیا به شدت وابسته به آمریکا هستند اما ایران با اتکا به توانمندی و قابلیت های داخلی به فناوری های روز دنیا مجهز شده و توان مقابله سیاسی و نظامی با هر گونه تهدیدی علیه امنیت خود را دارد. در واقع آنچه به ایران عظمت می بخشد اقتدار و استقلال سیاسی بی نظیری است که در دنیا استثنا محسوب می شود و برای کشورهای استکباری موجب اضطراب و تشویش است و در مقابل برای مردمان ستمدیده مایه دلگرمی و نقطه اتکاست. بارزترین وجهه ای که ایران در میادین بین المللی دارد، محبوبیت رو به افزایش مقام معظم رهبری در بین مسلمانان و حتی غیر مسلمانان است به خصوص جوانان است، به نحوی که حتی فارس به نقل از یک روزنامه آمریکایی نوشت: در مسابقه محبوبیت جهانی بین باراک اوباما و (آیت الله) خامنه ای، رهبر ایران برنده شد. این امر به وضوح نشان از شکست توطئه چینی های آمریکا و متحدانش در منطقه دارد.
یکشنبه ، ۲۶مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 5]