تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835805173
علت حمایت کمونیست ها از رضاخان چه بود
واضح آرشیو وب فارسی:افکار نیوز: جالب آنکه حزب کمونیست با یک چرخش صد و هشتاد درجه ای از حمایت میرزا دست برمی دارد. کاملا موافق رضاخان می گردد. همچنانکه در بحث انتقال قدرت از قاجار به پهلوی، در مجلس موسسان هواداران حزب کمونیست به رهبری آقای سلیمان میرزا اسکندری به نفع رضاخان رای می دهند.به گزارش افکارخبر ، شناخت جریان چپ مارکسیستی در ایران برای نسل جدید بسیار اهمیت دارد. زیرا هواداران این جریان هنوز تلاش می کنند از طریق انتشار کتاب هایی در قالب خاطرات افرادی که شاهدان عینی جریان چپ در ایران بوده اند، یک نوع قداست بخشی و در عین حال توجیه خطاها و خیانت های گذشته را نزد افکار عمومی مطرح کنند. البته هدف آنها نوعی مشروعیت بخشی به این طرز تفکر نیز هست. ناگفته نماند آنها در کتاب هایشان به نقاط ضعف جریان چپ مارکسیستی در ایران نیز اشاره دارند امابیشتر هدفشان توجیه نقاط ضعف و اصلاح دیدگاه های منفی تاریخی مطرح شده درباره عملکرد جریان چپ در ایران است. بر این اساس به خدمت استاد پرویز جنتی رسیدیم. ایشان به عنوان یکی از صاحب نظران در زمینه شناخت عمیق جریان های مارکسیستی مطرح هستند. * به عنوان اولین سئوال لطفا درباره چگونگی ورود تفکرات چپ و مارکسیسم به ایران برایمان بگویید. در ایران تمام جریانات فکری مبارزه از جمله جریان مارکسیستی، جریان سوسیالیستی و جریانات نهضت مذهبی دینی انقلابی، همه از دوران انقلاب مشروطه آغاز می شود. قبل از مشروطه این جریانات سوابق جزئی داشتند ولی به صورت یک جریان پدیدار شده بودند و تعاملات سیاسی اثرگذاری نداشتند. در مشروطه چندین جریان وجود دارد، جریان مارکسیستی، جریان مذهبی، جریان ناسیونالیستی و جریان تجددخواه و....، که جریان تجدد خواه بین ملی گرایی و غرب زدگی بود و روی هم هشت جریان بودند. بنابراین می شود گفت جریان چپ تقریباً از زمان مشروطه در ایران آغاز می گردد. با توجه به اینکه هم زمان با انقلاب مشروطه ایران، انقلاب اکتبر در روسیه در حال شکل گیری است، تأثیر انقلاب مشروطه در انقلاب سیاسی اکتبر و تأثیر متقابل دو انقلاب بر هم خودش باب جالبی است. تعدادی از ایرانیان به روسیه رفت وآمد داشتند و بعضی از آنها با سردمداران و رهبران و کارگزاران انقلاب اکتبر آشنا بودند و شاگردان آن ها محسوب می شدند مثل حیدر عمواوغلی، افراد برجسته ای مثل سلطان زاده (آوادیس میکائیلیان) یکی از ارامنه کمونیست ایران که در شمار دوستان لنین بود. وی هفت اثر تألیف نمود که از همه مشهورتر «ایران معاصر» و «امپریالیسم انگلیس در ایران» و «نفت و ذغال سنگ» و «کارگران» است.(1) و اسدالله (بهرام) غفارزاده که حیدر عمواوغلی افراد دسته چندم آن ها بودند. سلطان زاده و غفارزاده ایدئولوگ های برجسته آن موقع بودند که در اولین گروه ها هم مسئول بودند و مسئولیت داشتند. سلطان زاده و غفار زاده با لنین از نزدیک آشنا بودند و پای مباحث او می نشستند. اولین هسته های چپ مارکسیستی توسط افرادی که تحصیل کرده اروپا بودند تشکیل شد. *آیا در ترویج تفکر چپ در ایران، موضوع اعزام دانشجو به خارج از کشور نقشی داشته است؟ می دانید اولین گروه هایی که برای تحصیل به اروپا رفتند، زمان امیر کبیر بود و بعد در مشروطه تبلور پیدا می کنند، این ها تحت تأثیر جو روشنفکری در اروپا قرار می گیرند. دانشجویان اعزامی از ایران بسته به اینکه با کدام محفل آشنا می شوند، تعدادی از آنها تحت تأثیر جو انقلابی راست (انقلاب فرانسه)، تعداد دیگری تحت تأثیر جریان چپ، و تعداد دیگری هم تحت تاثیر جریان آنارشیستی، یا جریان فاشیست قرار می گیرند. بنابراین به تناسب جریانات روشنفکری در اروپا، فارغ التحصیل های ایرانی که به کشور بازمی گردند دارای گرایش های روشنفکری گوناگون هستند. در اوایل جریان راست و لیبرال قوی تر است که بیشتر دانشجویان به آن سمت هستند و تعدادی از جریان چپ هم وجود دارد به ویژه که متمایل به انقلاب اکتبر هستند و تعدادی از افراد با سردمداران نزدیک نیز هستند. اولین گروه چپ که بعداً قدرت پیدا می کند «گروه همت» است. این گروه توسط سلطان زاده و غفار زاده و حیدر عمواوغلی تشکیل می شود که رهبری آن را سلطان زاده برعهده داشت. گروه همت در واقع اولین هسته مارکسیستی در ایران بشمار می رود. در کنار آن گروه دیگری تشکیل می شود به نام سوسیال دمکرات های ایران. خیزش انقلاب مشروطه (1286) در دوره قاجار، سوسیال دمکرات ها و همت زیرمجموعه و هوادار و سمپات سوسیال دمکرات روسیه حساب می شوند. جالب آنکه بعضی از آنها هم درحزب سوسیال دمکرات روسیه عضو هستند و هم در همت عضو هستند. بعضی سوسیال دمکرات های روسیه مثل: کارتزه، اشپینیتزه، درواقع روسی هستند و عضو همت هم هستند. این ها هم در انقلاب اکتبر و هم در مشروطه فعالیت می کنند. هیئت های مخفی تشکیل می دهند و «انجمن غیبی» شکل می دهند. از ادغام تعدادی از اعضای سوسیال دمکرات ایرانی و گروه همت ،حزبی تشکیل می شود به نام «حزب عدالت»، در یک مقطع دبیرکلش آقای غفارزاده است و در کمیته مرکزی سلطان زاده و حیدر عمواوغلی و … عضو بودند. افراد دیگری مانند عزیز آقابکف و عزیزآقایف نیز عضو این حزب می شوند. ایرانیان مطرح در حزب عدالت، به عنوان یک حزب مارکسیستی در شمال ایران و مشهد شروع به فعالیت می کنند. و در تهران هم شعبه دارند. در همین ایام انقلاب اکتبر در آبان ماه 1296 پیروز می شود. به همین دلیل گروه همت منحل شد و نیروهای آن وارد حزب عدالت شدند. علت آن هم این بود که لنین یک بیانیه معروف به «بیانیه 21 ماده ای» صادر می کند. در این بیانیه اعلام می شود تمام اعضا و سازمان های هوادار و وابسته به حزب سوسیال دمکرات روسیه بولشویکی باید به طور علنی و صریح در چارچوب ها و مشخصات کمونیستی فعالیت کنند و از پوشش استعاره در بیایند. به همین دلیل به حزب عدالت دستور داده می شود باید بیاید اسمش را عوض کند و در چارچوب مشخص مارکسیستی فعالیت کند چون لنین پیروز شده است. * به این ترتیب بود که حزب عدالت در ایران تغییر نام داد. بله در اولین کنگره حزب عدالت دستور 21 ماده ای لنین ابلاغ می شود و به علت تعدد آراء مجبور به تجدید ثبت نام در حزب می شوند. بعضی که قبول نکردند اخراج شدند و حزب عدالت به «حزب کمونیست ایران» تغییر نام می دهد. انقلاب اکتبر پیروز شده و مشروط پیروز شده است و در مجلس اول فراکسیون چپ مجلس تحت زعامت سلیمان میرزا اسکندری با نام های اجتماعیون عامیون، بعد دموکرات و بعد سوسیالیست ها معروف شده است. * موضع حزب عدالت نسبت به کودتای رضاخان چگونه بود؟ حزب کمونیست در حمایت از کودتای رضاخان در سوم اسفند سال 1299 نقش جدی داشته و حمایت کرده است. به قول خودشان حکومت رضا خان بورژوازی ملی بود و نهضت جنگل 7 یا 8 سال بعد از مشروطه نیز در حال شکل گیری و حزب کمونیست در دو مقطع متحد نهضت جنگل و رضاخان می شود. همین جا توضیح بدهم که در فرهنگ مارکسیستی: (اتحاد طبیعی، اتحاد استراتژیکی، اتحاد تاکتیکی) داریم. در نقد میرزا کوچک خان موضوع اتحاد با حزب کمونیست را مطرح می کنند در صورتی که میرزا کوچک خان با ماهیت واقعی حزب کمونیست ناآشنا بود. به همین دلیل با آنها اتحاد تاکتیکی برقرار کرد و شخص لنین هم در جریان بود. اما در زمان شروع سرکوب نهضت جنگل توسط رضاخان حزب کمونیست میرزا کوچک خان را رها کرد و در این سرکوبی با رضاخان متحد شد. نامه معروف روتشتاین، سفیر لنین در تهران به میرزا کوچک خان در این مورد قابل توجه است. او به میرزا می نویسد: « شما از قبل انقلابی هستید و ما متعهد به حمایت از شما هستیم. ولی منافع انقلاب امروز اقتضاء می کند که کوتاه بیایید و من حاضرم وساطت کنم مقرری برای شما توسط رضاخان پرداخت گردد. » این رفتار شبیه همان رفتاری است که تزارهای روس با امیرکبیر داشتند و از او می خواستند پرچم روسیه را بر سر در منزلش بزند تا تحت حمایت روسیه قرار گیرد اما امیرکبیر هرگز این حمایت را نپذیرفت. جالب آنکه حزب کمونیست با یک چرخش صد و هشتاد درجه ای از حمایت میرزا دست برمی دارد. کاملا موافق رضاخان می گردد. همچنانکه در بحث انتقال قدرت از قاجار به پهلوی، در مجلس موسسان هواداران حزب کمونیست به رهبری آقای سلیمان میرزا اسکندری به نفع رضاخان رای می دهند. سلیمان میرزا اسکندری انتقاداتی انجام می دهد و دکتر مصدق هم. نطق مصدق این است که: «اگر آقای رضاخان شاه شود ما از زحمات ایشان محروم می مانیم». سلیمان میرزا اسکندری نیز نطقی در نقد به رضاخان دارد که می گوید: «چون پادشاهی امری موروثی است پس پادشاه نشود». رضاخان آمد به کمک حزب کمونیست و در تهران برای اولین بار دفتر حزب کمونیست را ایجاد کرد و روزنامه کمونیست در تهران منتشر شد. در این دوران شاهد بهبود روابط ایران و روسیه هستیم. قرار داد معروف 1921 بین ایران و شوروی در همین دوران منعقد می شود. به عنوان یک نمونه دیگر وقتی رضاخان از سرکوب شیخ خزعل باز میگردد. صبح همان روز در بالای روزنامه حزب کمونیست شعری نوشته شده بود به این مضمون : ای رضا، تو رضا، من رضا، و جهان رضا .... * از چه زمانی و چگونه رضاخان باب مبارزه با حزب توده را گشود؟ جریان حمایت حزب کمونیست از اقدام های رضاخان تا روز تاجگذاری وی در سال 1304 ادامه می یابد. رضاخان وقتی موقعیت خود را تثبیت شده می بیند شروع به قلع و قمع اعضاء و هواداران حزب کمونیست می کند و در سال 1310 قانون ضد بلشویک و کمونیستی تصویب می شود. تعدادی از آنها هم به زندان می افتند که به عنوان گروه 53 نفری معروف شده اند. البته سلیمان میرزا اسکندری تا سال 1320 در مجلس بود و تا مجلس پنجم در مجلس ماند. دکتر تقی ارانی در آلمان تحصیل می کرد و جذب حزب کمونیست ایران می شود و عبدالصمد کامبخش که از کمونیست های سابق بود در جذب ارانی خیلی نقش داشت. ارانی روزنامه های شفق، پرچم سرخ و پیکار را در خارج از ایران منتشر می کرد. او از نظر فکری عمیق ترین فرد مارکسیست ایران در دوران خودش بود. ارانی بعد از بازگشت به ایران شروع به احیای حزب کمونیست کرد و به صورت یک جریان فکری یک محفلی راه می اندازد ولی در داخل و بطن آن همان حزب کمونیست را پیگیری می کند. نشریه ای هم به نام «دنیا» منتشر می کند و بحث های محفل را در این مجله به چاپ می رساند. رضاخان، شخصی به نام محمد شورشیان را در اوایل شکل گیری محفل نفوذ داد. بعد از یک سال رضاخان همه افراد آن محفل را دستگیر کرد و افرادی هم از قبل دستگیر شده بودند که عده ای در محفل ارانی بودند. بزرگ علوی، احسان طبری، الموتی، فرهاد قائم مقامی، پیشه وری همه درمحفل ارانی بودند. این عده که تعدادشان 53 نفر بودند و مهمترین فردشان ارانی بود بعداً در دادگاه محاکمه شدند. ارانی به 10 سال حبس محکوم شده بود که دو سال قبل از سقوط رضاخان در زندان تیفوس گرفت و فوت کرد. البته خود کمونیست ها معتقدند که پزشک احمدی با آمپول هوا تقی ارانی را کشت در صورتی که مریض بود. این 53 نفر در تاریخ حزب کمونیست یک شاخص شدند. نوشته های ارانی به متن اصلی مارکسیسم و لنینیسم وفادار بود به همین دلیلی وقتی شهید مطهری می خواهد نقدی بر مارکسیست بنویسد، به متن تقی ارانی استناد می کند. * وضع کمونیستها پس از سقوط رضاخان چگونه بود؟ در سال 1320 پس از تبعید رضا خان از ایران به دلیل بر طرف شدن موقتی جو خفقان و سانسور در ایران ، همه کمونیست ها آزاد شدند. به همین دلیل دوباره در هشتم مهر 1320 علی اف دبیر اول سفارت شوروی در تهران ، مجمعی با حضور تمام قشرهای کمونیست و کادرهای حزب کمونیست ایران که فراری بودند، در منزل سلیمان میرزا اسکندری در میدان ژاله با هدف « احیای حزب کمونیست» تشکیل داد. او در این جلسه خطاب به حاضران گفت به دلیل اینکه هنوز اردوگاه سوسیالیسم و فاشیسم در حال جنگ هستند و متحدین مقطعی و تاکتیکی غرب به شمار می روند، نباید بصورت علنی فعالیت کمونیستی کنید. علی اف توصیه می کند که حتی اسم کمونیستی هم نباید بر حزب جدید التاسیس بگذارید. به همین دلیل ما هنوز باید در جبهه ضد فاشیستی فعالیت کنیم. در نهایت نام جدید حزب «حزب توده» انتخاب می شود. اولین دبیر کل حزب توده سلیمان میرزا اسکندری بعد از 2 ماه فوت می کند و بعد رادمنش دبیر کل می شود . اوج فعالیت حزب در 15 بهمن 1327 است که ترور شاه اتفاق می افتد و در سال 1327 بعد از ترور شاه ، جبهه ملی ایجاد می شود. اعضای حزب توده از ابتدا به سه دسته تقسیم بندی می شدند: معرفتی ماتریالیستی، سیاسی ماتریالیستی، فرهنگی سوسیالیستی. البته می دانید حتی در خود حزب کمونیست روسیه نیز اعضا دید دقیقی از کمونیست نداشتند و بیشتر از طریق سیاسی وارد حزب شده بودند. * شهید مطهری تقسیم بندی جالبی از احزاب مادیگرا مثل حزب توده دارد. بله شهید مطهری در کتاب «علل گرایش به مادیگری» احزاب را اینگونه تقسیم بندی می کند: 1 – ماتریالیسم فلسفی 2 – ماتریالیسم اخلاقی 3 – ماتریالیسم سیاسی ایشان می گوید «ماتریالیسم فلسفی» اعتقاد دارد که دنیا فقط ماده است. خدایی نیست، آخرتی هم نیست.«ماتریالیسم اخلاقی» مدعی عقیده اند ولی عملا عقیده ای ندارند. «ماتریالیسم سیاسی» نیز در سیاست و کارگزاری امور کشور به ماکیاولی بیشتر اعتقاد دارند. شهید مطهری تنها کسی است که ماتریالیسم را در سه شعبه مورد بررسی قرار می دهد و این کار نو را انجام داده است . سلیمان میرزا اسکندری هم ماتریالیسم اخلاقی و هم ماتریالیسم سیاسی بود. آقای لنین کتابی دارد به نام «آمپریو کریتسیسم» که ماتریالیسم دیالکتیک در صحنه طبیعت را مورد بررسی قرار می دهد. «آنتی دورنگ» هگل را مورد بررسی قرار می دهد. تضاد دیالکتیک چیست؟ کتاب «مراحل تکامل حرکت» هشت مقدمه خورده، که شش مقاله اش را خود لنین نوشته است. در هسته مرکزی حزب کمونیست روسیه هم ماتریالیسم را درست درک نکرده اند. پی نوشت : 1 - رفیعی مهرآبادی، محمد، تاریخ جنبش کمونیستی در ایران ص84.
یکشنبه ، ۲۶مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: افکار نیوز]
[مشاهده در: www.afkarnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]
-
گوناگون
پربازدیدترینها