محبوبترینها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1855912728
کمال انسانی با راهبری «عقل» و «عشق» / محمد بقایی ماکان
واضح آرشیو وب فارسی:فرهنگ امروز: هر کس برای «چیستی معنای زندگی» پاسخی ارائه می دهد؛ چندان که می توان گفت به عدد آدمیان روی زمین تعریفی برای زندگی و معنای آن وجود دارد. بنابراین تعریف زندگی مانند خود زندگی بسیار گسترده است...فرهنگ امروز/ محمد بقایی ماکان: به نظر مولوی «عشق به حقیقت مطلق»، عامل اصلی دستیابی به کمال انسانی است. به عقیده وی، منزلت هر انسانی در زندگی، بسته به مراحلی است که در این طریق (جهد و کوشش با خردورزی) طی می کند، این مراحل در واقع قابل تشبیه است با آنچه که شهاب الدین سهروردی در «حکمت اشراق» بیان می دارد و معتقد است که انسان می تواند خود را از ظلمت مطلق تا نورالانوار تعالی دهد هر کس برای «چیستی معنای زندگی» پاسخی ارائه می دهد؛ چندان که می توان گفت به عدد آدمیان روی زمین تعریفی برای زندگی و معنای آن وجود دارد. بنابراین تعریف زندگی مانند خود زندگی بسیار گسترده است. اگر در این زمینه به سروده های شاعران نیز گریزی بزنیم، در می یابیم که هر کس از زاویه ای به زندگی نگریسته است. برخی می گویند: «زندگی در صدف خویش گوهر ساختن است» و دیگری گفته «زندگی یک خیابان دراز است».... بنابراین افراد مختلف با توجه به میزان «آگاهی»، «نحوه زندگی» و «ارتباطشان با انسان های دیگر»، تعریفی از زندگی ارائه می کنند. ممکن است گروهی در کلیات زندگی نظری مشترک داشته باشند اما بی تردید در جزئیات متفق القول نیستند. علت این امر آن است که زندگی معنایی «اعتباری» و «موقتی» دارد و همواره تعریفی تازه می یابد. ممکن است تعریفی که اکنون از زندگی در ذهن داریم ساعتی بعد تحت تأثیر شرایط جدید، آگاهی ها و دستاوردهای جدید بشری معنای دیگری پیدا کند چرا که برداشت های آدمی براساس تحولات زمانه تغییر می یابد و ارزش های تثبیت شده بازنگری می شود. از این مقدمه می توان به مقصود مولانا درخصوص فلسفه زندگی پی برد. به زعم مولانا: هر زمان مُبدل شود چون نقش جان نو به نو بیند جهانی در عیان بنابراین مولانا معنای زندگی را در «حرکت» و «همراه بودن با جریان زمان» می بیند. جلال الدین محمد بلخی، آدمی را در این «طریق» به مرتبه ای که شایسته شأن او است، رهنمون می کند. چنین مقامی از نگاه مولانا، چندان رفیع است که می توان آن را با «منزلت الهی» برابر گرفت. او یکی از مهمترین عوامل را طی این طریق، «کسب آگاهی و معرفت» می داند. دلزدگی او از انسان ناآگاه که ناچار است با بهره گرفتن از دستاوردهای فکری دیگران و به تقلید از آنها، زندگی کند چندان است که عمل او را برابر با بندگی می داند. به عقیده مولانا ناآگاهی سبب مظلومیت انسان در جامعه جهانی و رخوت می شود، حال آنکه آگاهی و خردورزی، نواندیشی و خلاقیت به بار می آورد. زندگی از نگاه مولانا یعنی تغذیه روح، نه پروردن جسم به همین جهت است که می گوید: بر دل خود کم نه، اندیشه معاش عیش کم ناید تو بر درگاه باش این بدن خرگاه آمد روح را یا مثال کشتیی مر نوح را از این ابیات پیدا است که این متفکر تا چه میزان به تعالی روح آدمی اهمیت می دهد. به همین سبب است که او را «متفکری استعلایی» می دانند. به عقیده وی، وقتی روح به تعالی رسید یا به عبارت دیگر شخصیت آدمی کمال یافت، می تواند زندگی را به اختیار خویش پیش ببرد و از موانعی که شخصیت های نااستوار آن را مانعی برای رسیدن به مقاصد آدمی می دانند، درگذرد. به زعم او، جد و جهد نتیجه طبیعی خردورزی و آگاهی است. بنابراین بی جهت نیست که مولوی آنقدر به کوشش، تلاش و پویایی اهمیت می دهد تا آنجا که کوشش بی حاصل را بر تن آسانی و یکجا نشستن ترجیح می دهد. از این رو است که می گوید: دوست دارد یار این آشفتگی کوشش بیهوده به از خفتگی بر اساس چنین ویژگی هایی است که به اعتقاد وی کسی می تواند دعوی «بودن» کند و شخصیت خویش را به مرتبه ای از شأن انسانی ارتقا دهد که کوشش را در کنار خردورزی به کار گیرد. حال سؤال این است که انسان چگونه می تواند به مقام کمال انسانی دست یابد؟ نظر مولوی بر این است که عشق به حقیقت مطلق، عامل اصلی دستیابی به کمال انسانی است. به عقیده وی، منزلت هر انسانی در زندگی، بسته به مراحلی است که در این طریق (جهد و کوشش با خردورزی) طی می کند، این مراحل در واقع قابل تشبیه است با آنچه که شهاب الدین سهروردی در «حکمت اشراق» بیان می دارد و معتقد است که انسان می تواند خود را از ظلمت مطلق تا نورالانوار تعالی دهد و خود را به جایی برساند که در جوار نور مطلق قرار گیرد. بنابراین از دیدگاه او، طریق اشراق، به اندیشه نیک می انجامد. چنین اندیشه ای ذهن انسان و در نتیجه زندگی او را تبدیل به گلشن می کند. به این علت است که می گوید: اگر اندیشه تو مانند گل باشد شخصیت تو مانند گلشن می شود و اگر اندیشه ات مانند خار باشد شخصیتت در حد «هیمه گلخن» باقی می ماند. گر گل است اندیشه تو، گلشنی ور بود خاری، تو هیمه گلخنی از این گذشته، مولوی در مسیر این حقیقت طلبی و در کنار تلاش خردورزانه، به دو عنصر «عقل» و «عشق» در زندگی نیز بسیار اهمیت می دهد و چنین نیست که یکی را تابع دیگری بخواهد و مانند برخی از متفکران یا عرفا عقل را در مرتبه پایین تر قرار دهد. بلکه به اعتقاد وی زندگی مانند گردونه ای است که با دو راهوار «عقل» و «عشق» هدایت می شود. عدم هر یک از این دو در زندگی سبب اختلال در حرکت این گردونه خواهد شد. بنابراین از مجموع آنچه که گفته شد می توان دریافت که مولانا در فلسفه ای که از زندگی تصویر می کند، به اندیشه ورزی، آگاهی و معنویتِ ناب بسیار اهمیت می دهد و آن را طریق دستیابی به غایت قصوی آدمیت یا انسانیت می داند. مولانا همچون تولستوی معتقد است که هیچ چیز به زندگی معنا نمی بخشد مگر خلاقیت، ابتکار و آفرینش. در آثار مولوی از توجه ویژه ای که به «چگونه زندگی کردن» دارد پی می بریم که بسیاری از اندیشه های او ریشه در دیدگاه های دوران باستان دارد که اتفاقاً در تمامی آنها بر اندیشه ورزی و آگاهی تأکید شده است تا آنجا که می گوید: ای برادر تو همه اندیشه ای مابقی خود استخوان و ریشه ای این همان الگویی است که از دیرباز در فرهنگ ایرانی تحت عنوان «اندیشه نیک» مورد توجه بوده است. همچنین تأکید مولانا بر تلاش، کار و عمل صالح به الگوی «کردار نیک» باز می گردد و آنجا که می گوید باید ذهن را چنان تربیت کرد که سخن، پاکیزه بیان شود با الگوی «گفتار نیک» تلاقی پیدا می کند. به عقیده مولانا، اگر هر انسان یا هر جامعه ای از آگاهی و اندیشه ورزی های خود استفاده مطلوب نکند و در پی خلق و آفرینش نباشد به کتابی بی حاصل در گوشه قفسه کتابخانه بدل خواهد شد. بنابراین او در پی آن است که انسان را تشویق کند تا آگاهی را به صورت دستاوردی مادی و ذهنی در اختیار همنوعان خود بگذارد. به زعم جلال الدین، فقط از این طریق است که یک جامعه پیشرفت می کند. متفکرانی همچون مولانا که طریق زندگی درست را بخوبی به ما نشان داده اند و بسیاری جوامع با بهره گیری از این اندیشه ها راه کمال و پیشرفت را طی کرده اند ما را بر این امر مصر خواهند کرد که باید هرچه بیشتر به داشته های فرهنگی خود تکیه کنیم تا گام های پیشرفت را بلند تر و استوارتر برداریم. ٭نویسنده کتاب «معنای زندگی از نگاه مولانا و اقبال» منبع: روزنامه ایران
پنجشنبه ، ۲۳مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهنگ امروز]
[مشاهده در: www.farhangemrooz.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 5]
-
گوناگون
پربازدیدترینها