تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 9 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هر كس مى خواهد دعايش مستجاب شود و غمش از بين برود بايد گره از كار گرفتارى باز كند....
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813269863




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

مهم ترین منابع تاریخی برای شناخت حماسه حسینی


واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه خراسان: عاشورا، مکتب آزادگی و دینداری است. حماسه جاودانه حضرت اباعبدا...(ع) و یاران وفادارش، الهام بخش انسان های آزاده در قیام علیه ستم و بی عدالتی است. باوجود گذشت بیش از 1300 سال از این واقعه بزرگ، پیام آن همچنان تازه و تأثیرگذار است. بر تارک بسیاری از قیام های عدالتخواهانه تاریخ اسلام، نام شکوهمند سالار شهیدان، همچون خورشیدی فروزان می درخشد و شعار «یا حسین(ع)»، ذکر مداوم دلاورانی است که برای حضور در صحنه پیکار با ظلم و استثمار، سر از پا نمی شناسند و جان خویش را، عاشقانه، در راه همان هدفی نثار می کنند که فرزند برومند فاطمه زهرا(س)نثار کرد، آن گاه که در صحرای خشک و سوزان نینوا، با لبان تشنه خطاب به لشکر دشمن فرمود: «ألا وإنّ الدّعـی بـن الدّعی قـدْ رکـز بــین اثــنتــین، بـین السـّلة والذّلة، وهـیهات مـنّا الذّلــة؛ بدانید که امیر بی نسب شما، ما را میان دو امر مخیر کرده است، میان مرگ و ذلت، و هیهات که تن به ذلت دهیم.» از همین رو، روایت واقعه خونین عاشورا، از نخستین سال های پس از آن، مورد اهتمام بسیاری از علما و مورخان بزرگ جهان اسلام بوده است. مقتل نویسی یا تنظیم گزارش واقعه عاشورا و چگونگی قیام سالار شهیدان، 4 دهه پس از قیام حضرت اباعبدا...(ع) آغاز شده و تا امروز ادامه یافته است. بر همین اساس، شناخت مقاتل معتبر و بهره گرفتن از آن ها برای ارائه تصویری روشن و واقعی از واقعه کربلا و قیام امام حسین(ع)، می تواند نقش مهمی در اشاعه فرهنگ حسینی در جامعه داشته باشد. نخستین مقاتلی که نوشته شد با وجود آن که واقعه عاشورا و برخی جزئیات قیام امام حسین(ع)، در بیانات امامان معصوم(ع) و روایاتی که شاهدان عینی از آن حماسه سترگ نقل کرده اند، بازتاب یافته است، به نظر می رسد لوط بن یحیی بن سعید بن سالم اَزدیِ غامدی، مشهور به «ابی مِخنَف»، نخستین کسی باشد که اقدام به جمع آوری و تدوین اخبار واقعه عاشورا کرده است. «ابی مخنف» در سال 80 هـ.ق، در شهر کوفه متولد شد. استاد «رسول جعفریان» در کتاب «حیات فکری و سیاسی امامان شیعه(ع)»، «ابی مخنف» را از شیعیان عراق می داند. او موفق شده بود با 57 نفر از شاهدان واقعه کربلا دیدار و خاطرات آن ها را ثبت کند. «ابی مخنف» در کتاب خود، چگونگی شکل گیری قیام امام حسین(ع) را از مدینه تا کربلا روایت کرد. این کتاب، نخستین مقتل مستندی است که به رشته تحریر درآمده است. «ابی مخنف» در سال 157هـ.ق درگذشت و شاگردش، هشام بن محمد بن صائب کلبیِ کوفی، معروف به «هشام کلبی»، از معاصران حضرت امام رضا(ع)، با افزودن برخی اخبار ذکر نشده به این کتاب، مقتل «ابی مخنف» را پربارتر کرد. با وجود آن که اصل کتاب «ابی مخنف» به دست ما نرسیده است، اما خوشبختانه مورخانی مانند طبری و علمای بنامی همچون شیخ مفید، در تألیف آثار خود از این کتاب بهره برده و قسمت های زیادی از آن را حفظ کرده اند. آن چه امروز از مقتل «ابی مخنف» در اختیار ماست، همان قسمت هایی است که طبری در کتاب «تاریخ الامم والرسل والملوک» و شیخ مفید در کتاب ارزشمند «الارشاد» نقل کرده است. با این حال، برخی از نسخه های امروزی که با نام مقتل «ابی مخنف» منتشر شده است، خالی از اشتباهات تاریخی نیست. استاد محمدهادی یوسفی غروی در این باره می گوید:« کتابی که امروزه با عنوان «مقتل ابی مِخنَف» منتشر می شود، سند معتبری ندارد و مملو از روایات مجعول و غیرقابل اعتماد است. به نظر می رسد این کتاب در حدود قرن دهم هجری قمری و کمی قبل از آغاز حکومت صفوی، در شهر شادگان، واقع در استان خوزستان، با حمایت حکومتی به رهبری سید صلاح مشعشعی، تدوین شده باشد. در حال حاضر نیز در همان منطقه تعدادی از افراد، ظاهرا ً بر اساس نذر، این کتاب را با قلم رونویسی می کنند و در اختیار مردم قرار می دهند و بنده در ابتدای کتاب «وقعة الطّف»، به 25 غلط فاحش این کتاب دست نویس اشاره کرده ام.» مدتی پس از نشر یافتن مقتل «ابی مخنف»، مقاتل دیگری نیز به رشته تحریر درآمدند که مقتل «مدائنی» یکی از آنهاست. علی بن محمد مدائنی در سال 135هـ.ق در کوفه به دنیا آمد. روایات منقول در مقتل مدائنی نیز، به عنوان منبعی قابل اعتنا در آثار متأخر وارد شده است. مقتل نویسی دانشمندان اهل سنت مقتل نویسی تنها در میان مورخان و علمای شیعه رواج نداشته است. برخی از مورخان و علمای اهل سنت نیز، با توجه به عظمت و تأثیرگذاری واقعه عاشورا، نسبت به ثبت و ضبط روایات آن اقدام کرده اند. افزون بر مدائنی، که به او اشاره شد، موفق بن احمد خوارزمی نیز، یکی از این علماست. مقتل نوشته شده توسط او، مورد مراجعه بسیاری از مقتل نویسان شیعه دوره های بعد، از جمله سید بن طاووس بوده است. خوارزمی در مقتل خود از روایات نقل شده در منابع قدیمی تر، مانند کتاب «الفتوح»، اثر «احمد بن اعثم کوفی» استفاده کرده است. از دیگر مقاتل مشهور و مستند، «لهوف» اثر سید بن طاووس، عالم و دانشمند بزرگ شیعی قرن هفتم است؛ کتابی که بخش هایی از مطالب آن برگرفته از مقتل خوارزمی است و امروزه، از مقاتل معتبر و مورد استناد محسوب می شود. از مقاتل مهم دیگری که در دوران متأخر نوشته شده است، می توان به مقتل معتبر و نسبتاً مفصل معتمدالدوله، فرهادمیرزای قاجار اشاره کرد. او عموی ناصرالدین شاه و رئیس ایل قاجار بود و با مراجعه به بیش از 70 منبع تاریخی، مانند کتاب «الارشاد» شیخ مفید و برخی آثار مورخان اهل سنت، مقتلی نوشت و نامش را «قَمقام زَخار و صَمصام تَبار» گذاشت. این مقتل، اثری نسبتاً جامع است. چندی بعد مرحوم شیخ عباس قمی نیز برای عمل به وعده استاد خود، مرحوم محدث نوری، کتاب «نَفَس المَهموم» را به زبان عربی نوشت که بعدها مرحوم آیت ا... شعرانی آن را به فارسی ترجمه کرد و سپس ترجمه های نسبتاً خوب دیگری از آن ارائه شد. با این حال، استاد یوسفی غروی تأکید می کند که:«محدث قمی، بعد از نگارش کتاب مشهور «منتهی الآمال»، درباره زندگی معصومین(ع)، به اصلاح برخی روایات کتاب قبلی خود پرداخت و تصریح کرد که در صورت اختلاف در روایات نقل شده دو کتاب، اخبار و روایات «منتهی الآمال» ارجحیت دارد.» مقتل های معتبر در دوره معاصر در دوره معاصر، مقتل «مُقَرَّم» اثر سیدعبدالرزاق موسوی نجفی را می توان از مقاتل معتبر دانست که توسط زنده یاد استاد عزیزا... عطاردی به فارسی ترجمه شده است. در سال های اخیر هم استاد مهدی پیشوایی، با کمک 10 نفر از دانش آموختگان رشته تاریخ موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، «مقتل جامع سیدالشهداء(ع)» را در دو جلد منتشر کرد که در حقیقت، جامع ترین و محققانه ترین اثری است که در این حوزه ارائه شده است و در آن می توان تمامی روایت های نقل شده در مقاتل و استنادات آنها را مورد مداقه و بررسی قرار داد.


چهارشنبه ، ۲۲مهر۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: روزنامه خراسان]
[مشاهده در: www.khorasannews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن