واضح آرشیو وب فارسی:فرهنگ امروز: عماد افروغ، نویسنده و سیاستمدار ایرانی معتقد است: کتابسازی اثرات سویی در نشت جعلیات و تحریفات تاریخی در جامعه دارد و مخاطبان حرفه ای و اهل فن باید در برابر آنها بایستند و افشاگری کنند. باید کسانی که تاریخ شناس هستند و تاریخ را صرفا نقل حوادث نمی دانند جواب این تحریف ها را بدهند.به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ عماد افروغ، نویسنده، جامعه شناس و سیاستمدار درباره مبحث مربوط به کتابسازی می گوید: «اینکه برخی معتقدند کتاب باید شکل خاصی داشته باشد موافق نیستم و هر کس که در اثر خود حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد، اثر او کتاب محسوب می شود.» به باور افروغ، اهل فن و کارشناسان وظیفه دارند در برابر جعلیات تاریخی و تحریفاتی که صورت می گیرند، مقابله کنند و برای آگاهی بخشی جامعه بکوشند. جناب افروغ ارزیابی شما از پدیده کتابسازی تاریخی که امروزه در حال انجام است، چیست؟ اگرچه من با واژه «کتابسازی» چندان موافق نیستم اما به طور کلی، کتابسازی به معنای «جعل تاریخ» چیزی است که در جامعه ما در حال انجام است. نسبت دادن چیزی به گذشته (تاریخ) باید روشمند و قاعده مند باشد؛ یعنی کسی نمی تواند بدون ارائه سند و دلیل چیزهایی را به تاریخ نسبت دهد. بحث سر آن است که آنچه که رخ داده باید حتما درست منتقل شود. منتها این که منِ نوعی چه شرح و تحلیلی از این اتفاقاتِ رخ داده، به دست می دهم به تعریف من از تاریخ و رویکرد نظری ام برمی گردد که متاسفانه ما در این قضیه در ایران مشکل داریم. اگر ما مباحث هستی شناسانه و معرفت شناسانه درباره تاریخ را در نظر داشته باشیم، بالطبع در شرح وقایع تاریخی هم بازتاب ها و واکنش های آن را خواهیم دید و بهتر می توانیم وقایع گذشته را تفسیر و تحلیل کنیم. بنابراین ممکن است عده ای کتابسازی کنند و اتفاقاتی را به گذشته نسبت دهند که یا رخ نداده یا آنکه اتفاقات رخ داده را به طور کامل منتقل نکنند و برخورد گزینشی با حوادث کنند یا یک شرح و تفسیری از گذشته ارائه دهند که هیچ مبنا و اساس روشنی نداشته باشد که این ها همه در قالب کتابسازی یا جعل تاریخ می گنجند. باید در تحلیل انضباط وجود داشته باشد. وقتی نویسنده ای می خواهد تحلیلی بر یک واقعه تاریخی به دست دهد باید دید این تحلیل بر چه مبنایی است؟ نظریه اش چیست؟ هر چیزی را نمی توان به هم ربط داد و از آن نتیجه گرفت. حداقل می بایست صورت و ماده استدلال معتبر و صحیح باشد. برخی ها می گویند کتاب باید شکل خاصی داشته باشد تا عنوان کتاب بر آن اطلاق شود. نه این طور نیست؛ کما این که بهترین کتاب متقدم فلسفی را که من می شناسم کتاب «محاورات افلاطون» است که بر اساس گفت وگو (دیالوگ) نوشته شده است و در آن از هیچ منبعی هم استفاده نشده و هر آنچه می نوشته براساس تراوشات ذهنی و اندیشه های فکری وی بوده است. پس نباید گفت که چون برخی کتاب ها رفرنس و منبع علمی خاصی ندارند کتابسازی هستند. متاسفانه چون در کشور ما نوعی نگرش فرمالیستی به همه چیز وجود دارد برخی کتاب ها را کتابسازی می پندارند. به نظر شما چه معیاری برای اعتبار و موجودیت یک نوشته باید باشد که سهم واقعی صاحب نوشته در خلق آن تلقی شود؟ هر آنچه در یک کتاب مربوط به نظر و تراوشات ذهنی نویسنده باشد، بهترین اثر است. یعنی مولف چیزی در کتاب خود بنویسد که تماما اقوال و نقل قول های دیگران نباشد و چیزی از اندیشه های خود را به آن اضافه کرده باشد. بنابراین هرگونه نوآوری، نواندیشی، خلاقیت و حرف جدید چه در قالب گفت وگو، نوشتار، اظهار نظر، نقد، مصاحبه، شعر، خاطره و غیره همه ارزشمند هستند. بنابراین صرفا نباید قالبی درست شود و گفته شود که حتما در آن قالب خاص کتاب نوشته شود. ارزش یک اثر به پرباربودن وجه اندیشگی یک نویسنده بازمی گردد؛ به عبارتی هرچه وجه اندیشگی یک نویسنده در یک اثر متبلورتر باشد، ارزشمندتر است. آیا این گونه کتابسازی ها می تواند تاثیرات سویی داشته باشد؟ پر واضح است مخاطب حرفه ای به دلیل تسلط خود تاثیرگذاری کمتری در این موضوع دارد و وظیفه داشته در برابر این جعلیات، مقاومت، افشاگری و آگاهی بخشی کند اما برای کسانی که حرفه ای و اهل فن نیستند بالطبع تاثیرات سویی دارد و باعث می شود جعل و تحریف های تاریخی نشت پیدا کند. از نظر شما راه حل این موضوع چیست؟ باید کسانی که تاریخ شناس هستند و تاریخ را صرفا نقل حوادث نمی دانند جواب این تحریف ها را بدهند و قرائت صحیح آن را منتقل کنند. چنانکه می بینیم برخی در داخل و خارج از کشور در کتاب هایشان سعی دارند تصویر غلطی از دوران پهلوی را به دست دهند که باید جلو آنها را گرفت. البته در اینجا این سوال پیش می آید که چرا این جعلیات تشدید می شود و آنهایی که تا دیروز فرصت و جرات ابراز وجود نداشند خیلی راحت در حال انجام چنین کاری هستند؟ پاسخ این سوال به نوع مواجهه ما در برخی اعتراضات مردمی برمی گردد که خوب نبود و باعث شد که دوباره این چهره های منسوخ تاریخی (رجال پهلوی) و کسانی که امتحان پس داده بودند و آبرویی نه برای خود و نه کشور گذاشته بودند، مطرح شوند. به دلیل برخوردهای غلط برخی دولتمردان ما و آگاهی بخشیدن کافی ممکن است برخی جوانان ما به این رجال تمایل نشان داده و فکر کنند که چه قهرمانانی از دست داده اند. کدام قهرمان؟ فردی که کشور را می فروشد؟ فردی که استقلال کشور را نمی فهمد؟ فردی که ما را با بحران هویت روبه رو و ما را از گذشته تاریخی مان منفک می کند، می توان او را قهرمان دانست؟ گاهی می بینیم سلطنت طلب ها بحث آزادی را مطرح می کنند و این برای من عجیب است که دیکتاتورها بحث آزادی را مطرح می کنند و آزادیخواه می شوند. با وجود این همه زندانی سیاسی و شکنجه در زمان حاکمیت آنها چطور می شود ادعای آزادیخواهی آنها را جدی گرفت و بر این وابستگی ها، زندانی ها و شکنجه ها خط بطلان کشید؟ چطور می شود اینها نادیده انگاشته شوند و جعلیات تاریخی جایگزین آن شود. این کتابسازی ها نوعی حربه اند و درصددند تا تصویری متعالی و مثبت از خاندان پهلوی به دست دهند و چهره انقلابی را که به زعم خود غربی ها، چند طبقاتی است مخدوش و به نحو دیگری بازگو کنند. درباره دکتر عماد افروغ: عماد افروغ، متولد ۱۳۳۵ در شیراز و دارای دکترای جامعه شناسی از دانشگاه تربیت مدرس است. وی در سال ۱۳۷۳ به عنوان دانشجوی نمونه کشور در مقطع دکترا شناخته شد. افروغ عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس بوده، همچنین از سال ۱۳۸۲ به عنوان مدیر گروه علم و دین پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی فعالیت می کند. وی در سمت رییس گروه جامعه شناسی دانشگاه باقرالعلوم در قم نیز مشغول به کار است. افروغ که نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در دوره هفتم و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس آن دوره بود، از منتقدان سیاسی به شمار می آید که پس از دو دوره نمایندگی و فعالیت سیاسی، گوشه نشینی اختیار کرد و به پژوهش های تئوریک روی آورد. از آثار وی می توان به «فضا و نابرابری اجتماعی»، «هویت ایرانی»، «فرهنگ شناسی و حقوق فرهنگی»، «اسلام و جهانی شدن»، «چالش های کنونی ایران»، «مناقشه حق و مصلحت و بن بست دانشجویی»، «گفتگو ابزار یا گفتمان»، «انقلاب اسلامی و مبانی بازتولید آن»، «ما قال و من قال»، «توحیدگرایی و صلح» و «فریادهای خاموش (روزنگاشت تنهایی)» اشاره کرد.
سه شنبه ، ۲۱مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهنگ امروز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]