واضح آرشیو وب فارسی:سلامت نیوز: سلامت نیوز : بلع طبیعی لازمه تغذیه و سلامت در فرد است. در طول انجام بلع که شامل آماده سازی و انتقال لقمه غذا از حفره دهان به معده است، فرد مزه غذا را درک می کند، گرسنگی و تشنگی اش برطرف می شود و به دنبال آن احساس خشنودی و رضایت برای فرد حاصل می شود. در صورت ایجاد اختلال در بلع، خوردن و آشامیدن به کاری دردناک و عذاب آور تبدیل شده و فرد دچار بی کیفیتی تغذیه و از دست دادن تندرستی می شود. به گزارش سلامت نیوز، مهسا مقدم، کارشناس گفتاردرمانی با اشاره به اینکه بلع شامل سه مرحله دهانی، حلقی و مروی است، در گفت و گو با روزنامه ایران می گوید:مرحله دهانی بلع شامل حرکت دادن ماهرانه لقمه در دهان است که در آن لب ها، فک، زبان، نرم کام، عضله های مربوط به جویدن و عضلات گونه درگیر می شوند. در این مرحله لقمه بوسیله زبان بین دندان های آسیاب قرار گرفته، جویده شده، به قطعات کوچک تبدیل می شود و با بزاق لازم برای بلع مخلوط می شود، پس از آن مواد دوباره روی زبان قرار گرفته و به حلق دهانی منتقل می شوند. این مرحله ارادی است و مواردی نظیر اندازه لقمه، مزه و دمای غذا کاملاً حس می شود. به گفته او، در مدت آماده سازی غذا عقب زبان و نرم کام به هم نزدیک شده و باعث جلوگیری از ریختن غذا به حلق می شود و فرد می تواند به تنفس ادامه دهد. پس از آماده سازی لقمه، زبان کوچک بالا رفته، لب ها و عضلات گونه منقبض شده، بخشی از زبان به سقف دهان فشار آورده و لقمه به مرحله بعدی انتقال می یابد، باید متذکر شد که حرکت زبان در این مرحله بسیار مهم و ضروری است. مقدم در ادامه می افزاید: در مرحله حلقی غذا بدون اینکه وارد مسیر تنفس شود از حفره دهان به مری منتقل می شود. این مرحله کاملاً غیر ارادی است و ممکن است در یک مرحله یا به صورت پیوسته انجام شود. لقمه پس از ورود به مری با انقباض عضلات بالایی و شل شدن عضلات پایین تر به سمت معده حرکت می کند که به این مرحله، مرحله مروی می گویند. اختلالات بلع بلع آسیب دیده علاوه بر ایجاد اثرات نامطلوب بر کیفیت زندگی و رضایت افراد، خطراتی مثل خفگی یا عفونت های تنفسی را نیز به دنبال خواهد داشت. این گفتاردرمان ادامه می دهد: سرفه فراوان و احساس خفگی هنگام تغذیه، خلط سینه، جویدن دشوار، بلع دردناک، طولانی شدن مدت غذا خوردن، ریختن بزاق دهان به بیرون، بی میلی به غذا و کم شدن وزن می توانند از نشانه های اختلالات بلع در فرد باشند. درمان اختلالات بلع از آنجا که عمل بلع یکی از حیاتی ترین نیازهای هر انسانی است، در صورت وجود اختلال در این مکانیسم حتماً باید هر چه سریعتر نسبت به رفع مشکل اقدام لازم را انجام داد. مقدم با اشاره به نزدیکی اندام های دخیل در بلع با اندام های گفتاری، حضور یک گفتاردرمانگر به عنوان عضو اصلی تیم توانبخشی در درمان این اختلالات را ضروری دانسته و می افزاید: گفتاردرمانگر باید میزان ناتوانی های عصبی - عضلانی در اندام های درگیر در بلع را ارزیابی کرده و درمان مناسب را برای بیمار برنامه ریزی کند. در برنامه درمان، بهبود مکانیزم بلع و حذف آسپیراسیون یعنی پریدن غذا یا مایعات به مسیر تنفس که خطر خفگی را ایجاد می کند، مورد نظر است. یکی از روش های درمان، آن است که با تغییر وضعیت سر یا بدن، جریان غذا و ابعاد مسیر حلقی را تغییر داده و باعث تسهیل بلع و جلوگیری از آسپیراسیون می شود. تکنیک هایی که در این روش استفاده می شود شامل عقب بردن سر، پایین بردن چانه، چرخش سر به سمت آسیب دیده و خوابیدن به یک سمت بر اساس نوع مشکل فرد است. در روش دیگر تأکید بر حواس داخل دهانی و افزایش آگاهی فرد از این حواس است. به گفته او، افزایش فشار قاشق روی زبان، ارائه لقمه ترش، سرد یا گرم از تحریکاتی است که می توان مورد استفاده قرار داد حتی در برخی مواقع با تغییر حجم لقمه و کاهش سرعت ارائه غذا به فرد می توان از خطر آسپیراسیون کاست. در صورتی که در بیمار به دلیل شرایط خاص مثل مشکلات شدید حرکتی یا درکی استفاده از این روشها کارآمد نباشد می توان غلظت های خاص را از برنامه غذایی فرد حذف کرد به طور مثال از ارائه مایعات رقیق به فرد جلوگیری کرد. مقدم در خاتمه با بیان اینکه در شیرخواران و کودکان دچار مشکل بلع، ارزیابی دقیق و مشخص کردن قسمت آسیب دیده یا ضعیف ضروری است، می افزاید: معاینه جسمانی، بررسی روند رشد ونمو کودک، معاینه سیستم عصبی، بررسی ساختارهای دهانی صورتی و معاینات قلبی عروقی از کارهای لازم پیش از شروع درمان است.
دوشنبه ، ۲۰مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سلامت نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]