تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837882773
احساس «تاسه انگیز» نسبت به حسنک کجایی و تصمیم کبری
واضح آرشیو وب فارسی:دولت بهار: دولت بهار: مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درباره حذف داستان های حسنک کجایی، کوکب خانم و تصمیم کبری از کتب درسی، گفت: جفا خواهد بود اگر داستان «کوکب خانم» دهه 40 را برای دهه 90 به کار ببریم.به گزارش دولت بهار به نقل از فارس، کتاب درسی فارسی از آن جمله کتاب هایی است که برای دانش آموزان مدرسه از جذابیت ویژه ای برخوردار است چرا که همانطور که از نامش پیداست، بر زبان اصلی و هویتمان اشاره دارد. شعرها و داستان های کتاب های درسی نیز همواره در اذهان باقی می ماند و کمتر کسی است که حداقل بخشی از شعرها و داستان های کتاب درسی خود را به خاطر نیاورد؛ یادآوری مطالب کتاب های فارسی آنقدر شیرین است که لبخندی نیز بر لب ها می نشاند. به سراغ فریدون اکبری شِلدره، مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی رفتیم تا درباره تغییرات کتاب های درسی فارسی گفت وگو کنیم. دکتر اکبری در ابتدای گفت وگو نسبت به پرسش ها، سخت گیرانه برخورد کرد اما در ادامه گفت وگو آنقدر سخنانش نافذ و گیرا بود که به مصاحبه دلنشینی تبدیل شد. *** مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در گفت وگو با خبرنگار آموزش و پرورش فارس اظهار داشت: گروه زبان و ادبیات فارسی در دو پهنه، کار مطالعه، برنامه ریزی، سازماندهی و تألیف کتب درسی را انجام می دهد؛ یکی قلمرو زبان فارسی و دیگری پهنه ادب فارسی (ادبیات) است. وی افزود: از دوره نخست ابتدایی یعنی پایه اوّل، برنامه ریزی ها و سازماندهی محتوایی بر پایه «زبان» استوار است؛ یعنی گرانیگاه محتوای ما در دوره نخست ابتدایی، زبان آموزی است. به زبان ساده، حرکت ما از اوّل دبستان تا پایه دوازدهم، حرکتی است که از زبان آغاز می شود و به ادبیات می انجامد؛ به بیان دیگر هر چقدر از پایه اوّل فاصله می گیریم، بار ادبی محتوای ما افزایش می یابد و از بار دانش زبان، کاسته می شود. اکبری با بیان اینکه در قلمرو نخست، یعنی آموزش زبان فارسی، باید مرز بین زبان و ادبیات را در آموزش تفکیک کرد، ادامه داد: در دوره نخست ابتدایی یعنی 3 ساله اوّل، کفه محتوایی به سمت زبان، سنگین است و در دوره های بالاتر، وارونگی دارد. *چرا زبان فارسی را می خوانیم؟/ مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: در نگاه نخست، شاید به ذهن بیاید که ما فارسی زبان هستیم و زبان ملّی و مادری ما ایرانیان فارسی است، پس نیازی به آموزش و خوانش فارسی نیست؛ البته در برخی پهنه های جغرافیایی ما، زبان های دیگر هم هستند اما چرا زبان فارسی می خوانیم؟ پاسخ ساده و خیلی کلّی آن است که زبان فارسی را می خوانیم تا آن را به شیوه علمی و روش مند، آموزش ببینیم و به دور از عادت ها، آن را بشناسیم و درست به کار بگیریم. وی اضافه کرد: به همین سبب، بر بنیاد اصل 15 قانون اساسی که تأکید بر آموزش رسمی و مدرسه ای به زبان فارسی دارد، آموزش رسمی را به زبان معیار فارسی آغاز می کنیم. بنابراین چرا می آموزیم؟ برای ایجاد همنوایی و تقویت وحدت زبانی در پهنای فرهنگی کشور لازم است که ایرانیان همچنان که زیر یک پرچم، زیست می کنند و یک سرود ملی را بر زبان می آورند، به یک زبان با هم، همنوایی داشته باشند. * در کتاب درسی فارسی، بیشتر از متون کهن استفاده می شود یا معاصر؟ اکبری بیان داشت: در حوزه تدوین محتوا و سازماندهی، اینکه مثلاً متن ها جاذبه دارند یا ندارند، مبتنی بر مطالعاتی این کار انجام می شود یعنی نیازسنجی هایی داریم و خواهانی ها، نیازها و ذائقه های کودکان، نوجوانان و جوانان را از طریق مطالعات و پژوهش ها می گیریم و بر بنیاد آن نیازها، سراغ تدوین محتوا یا انتخاب متون می رویم. وی تصریح کرد: کتاب فارسی از آن دست کتاب هایی است که برخی متن ها انتخاب از متون کهن ماست یعنی گزینش صورت می گیرد و بعضی هم تألیف امروزی است، برخی ادبیات جهان است و بعضی هم در همین ماه های گذشته، همزاد با تالیف کتاب درسی نوشته شده است و موضوع روز ماست. مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی توضیح داد: مثلاً در کتاب فارسی پنجم دبستان، چاپ 1394یک درس داریم به نام« نام آوران دیروز، امروز ،فردا»که این درس، زمستان سال گذشته همزمان با شکل گیری کتاب درسی نوشته شده است. یا در فارسی نهم چاپ 1393 درس « همزیستی با مامِ میهن» متنی جدید و مسئله روز کشور ماست که تاکید بر همگرایی ملّی و وحدت اقوام دارد؛ دو درس هم از ادبیات جهان است، حدود 10 درس از متون کهن و قدمای ماست و بقیه از معاصرین است. وی ادامه داد: تأکید همه مسئولان ما و به خصوص رهبر معظم انقلاب بر حفظ وحدت است و هویت امروز کشور ما این است که در بین تبلیغات شوم و غوغای جهانی که در ایجاد چندگانگی فرهنگی، هیاهو به پا می کنند، ما نوای وحدت، سر دهیم یعنی درست است که کشور از دید زبانی، دارای گونه هایی مانند زبان آذری، بلوچی، کردی، ترکی، مازنی و غیره است ولی همه اینها در گردنه های حساس تاریخی از گذشته تا کنون با یکدگر همزیستی داشته اند. اکبری اضافه کرد: پس، این درس، نیاز امروز ماست و ما چنین محتوایی را دیگر نمی توانیم از متون کهن بگیریم. این ضرورت امروز و نیاز کنونی است؛ ما اینها را خودمان تولید می کنیم و در این بخش، سعی می کنیم با توجه به نیازها، متن ها را طراحی، تدوین و تألیف کنیم. سنجه های انتخاب محتوای کتاب مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه برای انتخاب متن چند سنجه داریم، گفت: اول توجّه به نیازهای مخاطبان است؛ اگر مخاطبان، دانش آموزان ابتدایی هستند نیازهای خاص خودشان را دارند و این نیاز در هر سنّی، متفاوت است؛ برای نمونه، در حال حاضر در کتاب های متوسطه اول، فصلی به نام «شکفتن» داریم و مقصود ما از شکفتن، شکوفایی روحی، روانی و جسمانی یعنی بلوغ است و در این فصل، درس هایی را آوردیم که نوجوان را به سمت خودشناسی و معرفت نسبت به توانایی های سنّی بلوغ و شرایط جسمی سوق دهد. این تدوین محتوا همسو با نیاز مخاطب است. وی ادامه داد: غیر از مخاطب، مسائل زبانی را داریم. توانایی های زبانی، توجه به دامنه واژگانی زبان آموزان نیز سنجه دیگر است مثلاً در کتاب فارسی پنجم، دایره واژگانی و زبان کتاب باید متناسب با زبان مخاطب باشد یا در پایه نهم متوسطه اول، طبیعی است که ما چند پله بالاتر رفتیم و این زبان باید موقعیت برجسته تری داشته باشد یعنی ادبیات پررنگ تر شود؛ در حقیقت، فضای ادبی زبان متن به نسبت پایه های قبلی، غلبه پیدا می کند. اکبری با بیان اینکه سنجه دیگر تناسب متن با توان ادراکی و رعایت قدرت فهم دانش آموزان هر سطح است که باز هم توجّه به مسائل زبانی است؛ چه از دید حسی و چه از دید عاطفی و چه از دید روانشناختی، گفت: سنجه برنامه ای هم یکی دیگر از معیارهای ماست یعنی لازم است در همه سازوکارها، مبانی و چهار چوب برنامه درسی و اسناد فرادستی رعایت شود. وی با اشاره به اینکه حفظ نظام پیوستاری و نگرش پلکانی در تدوین محتوا یکی دیگر از سنجه هاست، بیان داشت: همه این ها که برشمردیم، در فرایند برنامه ریزی، طراحی و تولید، سنجه های اصلی ما هستند. * دلیل حذف کوکب خانم و حسنک کجایی از کتب درسی فارسی مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تالیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: سؤال می شود کوکب خانم کجا هست. حسنک کجایی چه شد، پطرس کجاست؟ دهقان فداکار دیگر فداکار نیست و ...؛ اینها دلایل علمی، روانشناختی و حسی ـ عاطفی در نسل گذشته دارد. وی افزود: شما به آن نوستالوزیک می گویید که من به جای آن، از واژه «تاسه خیز» یا «تاسه انگیز» بهره می گیرم یعنی دغدغه، دلنگرانی که ریشه در گذشته عاطفی دارد؛ نسل امروز نسبت به پیشینه خود دلبستگی و گرایشی دارد و این از دید روانی و طبیعی است. برای اینکه آن گذشته، پاره ای از عمر و دنیای ذهنی شماست. شما با گذشته نفس کشیدید، زندگی کردید. این خوگیری با گذشته، باعث الفت است. صائب تبریزی می گوید « هر چه رفت از عمر، یاد آن به نیکی می کنند/ چهره امروز در آینه فردا خوش است»؛ شما که دارید داوری می کنید، و چنین حسی نسبت به کتاب های گذشته دارید، شما خاطرات دوران تحصیل خود را دارید می شمارید، این مربوط به گرایش طبیعی ما نسبت به هر چه رفت از عمر است. اکبری توضیح داد: آیا می دانید چرا شما اینگونه سؤال می کنید؟ کتاب درسی، سفره معنوی شماست. حالا می گوییم سفره معنوی را کنار بگذاریم و سر سفره غذای جسمانی برویم. پدران من و شما، نان یونجه به اضافه حلیم و آش و دیزی و... می خوردند، الان چرا آن غذاها سر سفره من وشما نیست. به این «ذائقه عصر و زمانه» می گویند. در حوزه نقد، اصطلاحی دارند که می گویند هر دوره ای «افق انتظار» ویژه خودش را دارد یعنی ذائقه من با ذائقه پدربزرگم یکی نیست. وی تصریح کرد: بنابراین، جفا خواهد بود اگر داستان «کوکب خانم» دهه 40 را برای دهه 90 به کار ببریم ؛ برای فرزندان سرزمین مان این ستم است؛ همانطور که مشاهده می کنید، فرزند امروزی دیزی نمی خورد یا فلان نان تنوری که ما دوست داریم و از بوی آن لذت می بریم را نمی پسندد و ترجیح می دهد، چیپس بخورد؛ همه اینها حکایت از یک ماجرایی دارد و این تغییر ذائقه است و یک دلیلِ تاسه خیزانه و روانشناختی دارد. مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: اما از منظر علمی ما جواب دیگری هم داریم و می گوییم امروز متن هایی که در کتاب درسی هست، مبتنی بر توانش های زبانی بچه های ماست، متن های پیچیده تر و دشوارتری است و سطح اطلاعات بچه های امروز ما قابل قیاس با سطح اطلاعات کودکان دهه 40 نیست. وی افزود: اگر در حال حاضر، متن کوکب خانم را به دانش آموزان امروز بدهید، می خندند و می گویند «این چه متنی است!»؛ ما در خاطره و حافظه تاریخی خود، نسبت به آن دلبستگی داریم امّا کودکی که این را از قبل نشنیده است، پیشینه ی ذهنی و تعلّقی بدان ندارد؛ این متن را کنار متنی از آقای فرهاد حسن زاده، محمد میرکیانی، محمدرضا سرشار، هوشنگ مرادی کرمانی بگذارید، که در حال حاضر در کتاب فارسی دوره ابتدایی داریم؛ از دانش آموزان نظرخواهی کنید و بگویید کدام یکی را می پسندند. مثلا پطروس را یا دریاقلی را؟ اکبری اضافه کرد: در کنار قصه های جدید، متن کوکب خانم چیزی ندارد ، متن یک لایه و کاملاً سطحی است و شیوه زندگی هم امروزه دگرگون شده است. بنابراین از نظر علمی، این یک متن یک لایه است و از دید جامعه شناختی هم خطاست؛ چون آن سبک زندگی، دیگر نیست که کوکب خانم در آشپزخانه باشد و انواع غذا را درست کند. بنابراین، امروز باید فضای چیره بر بافت فرهنگی کشور را در نظر بگیریم. این ها دلایلی است که ما امروز در انتخاب و گزینش محتوا و تدوین متون مورد توجه قرار می دهیم یعنی به ذائقه امروزی توجه می کنیم نه به گرایش های مولفان. وی تأکید: اگر قرار باشد کتاب درسی بر پایه ذائقه نسل پیشین نوشته شود، نتیجه اش این خواهد بود که کتاب های درسی همیشه باید یکی باشد و تغییری نکند یا 90 درصد متن ها باید متن هایی باشد که پیشینیان ما خواندند و از آنها خاطره ای دارند؛ در حالی که این درست نیست. مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تالیف و عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اضافه کرد: نکته دیگر اینکه، در حال حاضر یک بحثی را در کتاب های درسی آموزش می دهیم که لحن در زبان است؛ به زبان عام تر، مقصود از لحن، حال های سخن است یعنی این توجه به حال متن، ایجاد فرصت برای جاذبه و پرورش حس و عاطفه در کودکان است. جاذبه متن، این نیست که موضوع آن، کوکب خانم باشد بلکه جاذبه متن، آن حس و حالی است که باید آموزش دهیم و لحن یکی از برجسته ترین این هاست. * آیا وجود کتاب فارسی برای دانش آموزان لازم است؟ اکبری با بیان اینکه زبان آگاهی با کاربرد درست زبان تفاوت دارد، افزود: زبان فارسی را ما به طور طبیعی از محیط زندگی فرا می گیریم ولی به آن علم نداریم و از هویت فرهنگی و ملی خویش بی خبریم و این به آموزش نیاز دارد. تسلط بر زبان رسمی، گشایش راه یادگیری و رفتن به سوی دنیای علوم است. در عین حال زبان های محلی هم به این توانایی کمک می کنند. وی ادامه داد: در اصل 15 قانون اساسی دو نکته وجود دارد که باید به آن توجه کنیم و آن بازشناسی مرز میان زبان و ادبیات است. تأکید اصل پانزدهم قانون اساسی بر این است که مکاتبات رسمی کشور و آموزش عمومی ما در نظام آموزش رسمی باید به زبان معیار فارسی باشد اما توجّه به ادبیات بومی، محلی و منطقه ای در کنار زبان فارسی، آزاد است. مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه کتاب درسی، فصلی آزاد به نام« ادبیات بومی» با دو درس داریم، گفت: این فصل برای کاربست و عملیاتی کردن اصل پانزدهم، تدوین شده است. یعنی ما آمدیم در کنار 15 درس کتاب درسی، دو درس را به عنوان درس آزاد ادبیات بومی گذاشتیم که دانش آموزان با راهنمایی دبیران باید درس را بنویسند. در حقیقت دانش آموزان چه در روستا و چه در شهر، این فرصت و حق را دارند که نسبت به مسائل منطقه ای، بومی، آداب، بازی ها، نمایش ها، لهجه، گویش و همه مسائل فرهنگ بومی و ادبیات محلی خود، متن تولید کنند. * انجام پژوهش برای تولید کتاب درسی اکبری با بیان اینکه یک بخش از پژوهش ها در مؤسسه پژوهشی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، انجام می شود، افزود: هر سال هر کتاب درسی که تولید می شود، همزمان با اجرای سراسری، پژوهش هم انجام می گیرد و در حقیقت، بخشی از نتایج ما مبتنی بر اجرا پس از تألیف است و یک بخش، پژوهش های پیشینی است. وی با بیان اینکه در پژوهش های پیشینی، یک پژوهش برنامه ای داریم یعنی مطالعات برنامه ای درسی خودمان است، ادامه داد: این پژوهش ها دیگر مربوط به پایه اول یا غیره نیست بلکه اهداف و اصول تألیف یک دوره تحصیلی از دید روانشناختی، نیازها، مسائل اجتماعی و جامعه شناسی آن دوره است؛ برای نمونه ما برای سال 95، باید برای متوسطه دوم کتاب تولید کنیم که از 2 سال و نیم پیش کار مطالعات و پژوهش را شروع کردیم .پژوهش ها به صورت مستقیم توسط سازمان یا متخصصان بیرونی یا رساله های دانشگاهی در حال تداوم است. * خانواده گروه زبان و ادبیات فارسی مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: ما (گروه زبان و ادب فارسی) شاید در سازمان پژوهش و برنامه ریزی از گروه های عیالوار و شلوغی هستیم و شاید شلوغ ترین گروه باشیم. یک دلیلش، گستره زبان و ادبیات فارسی است. وی توضیح داد: اینکه گفتم «عیالواری»، به این معناست که کتاب فارسی از اوّل دبستان تا پایه دوازدهم در برنامه درسی دانش آموزان وجود دارد و این در حالی است که بعضی از حوزه های درسی اینگونه نیستند. اکبری اضافه کرد: بر این اساس تعداد مؤلفان کتاب درسی فارسی نیز بیشتر است. گروه تألیف از 2 نفر تا 14 نفر است؛ مثلاً در فارسی پایه ششم، 12 مؤلف داریم. برای هر پایه تحصیلی نیز گروهی تشکیل می شود که متشکل از معلمان پایه، متخصصان موضوعی، کارشناس مسائل مرتبط است مثلاً اگر در متوسطه اول است، مسائل مربوط به نوجوانی و بلوغ است و ما یک روانشناس می خواهیم و این ها یک چرخه را شکل می دهد. * اصولی که در انتخاب شعرها و مطالب به کار می رود مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه برای انتخاب متن، گزینش، تألیف و تدوین سنجه هایی داریم، گفت: آن سنجه ها چند چیز هستند؛ به عنوان مثال توجه به نیازها و خواهانی های مخاطبان، مسائل روحی و روانی، و مسائل زبانی (دایره واژگانی متن، زبان متن، سطح دشواری متن) و توجّه به اصول برنامه درسی است. وی افزود: در برنامه درسی، اهداف و اصولی داریم و بر پایه آن اصول و اهداف، سازماندهی محتوایی می کنیم. مثلاً یکی از اصول برنامه، این است که در طراحی و سازماندهی محتوا، حرکت از سطح به عمق است؛ یعنی از نگاه حسی، عینی و دیداری تا مفاهیم انتزاعی و معقول، مفاهیم ذهنی است، بنابراین در تدوین محتوا، باید چینش ما از ساده به دشوار باشد. اکبری اضافه کرد: مثلاً یک اصل دیگر داریم که توجه به سیر زمانی تدوین کتاب است. یعنی در سازماندهی محتوا از امروز به گذشته حرکت می کنیم، نه وارونه اش و دلایلی داریم. به همین دلیل مثلاً اگر شما کتاب فارسی هفتم را نگاه کنید و نهم را کنارش بگذارید، وزن اصلی محتوای کتاب پایه هفتم به ادبیات امروز سنگینی و گرایش پیدا می کند و کتاب فارسی پایه نهم به سمت ادبیات کهن می رود. البته در آن کتاب، متن هایی از ادبیات امروز هم هست اما چرخه اصلی محتوا گرایش به سمت متون کهن دارد چون ما می خواهیم به این اصل پایبند باشیم. وی با بیان اینکه یکی دیگر از اصول، در چینش و انتخاب موضوع ها و مفاهیم است، افزود: ما در چینش موضوع ها، نام مشاهیر، مفاخر فرهنگی، شاعران و نویسندگان، یک نگاه زنجیره ای و پیوستاری داریم. یعنی اوّل دبستان تا دوازدهم را یک زنجیره می بینیم و به همین سبب، ممکن است قیصر امین پور را در پایه اوّل نبینید امّا در پایه چهارم آمده است. حافظ شاعر بزرگی است امّا شما شعری از ایشان در دوره ابتدایی نمی بینید و این موضوع به معنای بی توجّهی و بی احترامی به حافظ نیست بلکه زبان شعر حافظ ویژه دانش آموز دوره دبستان نیست. مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی توضیح داد: ما به کودک شیرخواره، گوشت که غذای لذیذ است، نمی دهیم. گوشت غذای خیلی خوبی است امّا غذای کودک نیست. کودک باید شیر بنوشد؛ بنابراین اگر این نظام پیوسته را ببینید، بعضی افراد در این چرخه تکرار می شوند، بعضی ها اصلا حضور ندارند، بعضی ها یکبار می آیند و بعضی ها دو، 3 بار هم با محتوای جدید تکرار می شوند. وی ادامه داد: اینکه کسی چند بار در کتاب درسی حضور پیدا می کند، به دلیل دلبستگی ما به این شخص نیست بلکه به دلیل نرمی و روانی و مناسب بودن زبان شخص، متن و محتواست ؛ این ویژگی ها موجب شده است که قیصر امین پور و سعدی از آن کسانی باشند که در هر 3 دوره ی ابتدایی، متوسّطه ی اوّل و دوم حضور دارند زیرا سطح زبانشان انعطاف دارد و هم دانش آموز دوره ابتدایی و هم دانش آموز دوره ی اوّل و دوم متوسّطه از آن لذت می برد. اکبری با طرح این پرسش که «معمولا می پرسند چرا از شعرهای فروغ یا شاملو در کتاب های درسی استفاده نمی شود»، گفت: پاسخ این است که در دوره آموزش عمومی یعنی 12 ساله آموزش اصلی، نگاه حرفه ای و تخصصی به متون نداریم بلکه نگاه به آموزش عمومی و پرورش شایستگی های مهارت زندگی، مورد توجّه ماست. نگرش تحصصّی را به دوره بالاتر در دانشگاه ها می سپاریم. * دلیل عدم حضور شاعران جوان موفق در کتاب های درسی مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه کتاب درسی یک سند رسمی آموزش کشور است و سندی است که از دید نوشتن و آموزش، قرار است سبک معیار زبان و متون فاخر را آموزش دهد، افزود: در حقیقت تکیه گاه بسیاری از اسناد کشور، کتاب درسی است؛ بنابراین در کتاب درسی باید متن هایی حضور پیدا کنند که از چندین صافی عبور کرده باشد و نویسندگان آنها به پروردگی لازم دست یافته باشند. وی ادامه داد: کسی که اثرش هنوز در مرحله ی آزمون هست و خودش هنوز به آن قله های زبانی، فکری و فرهنگی دست پیدا نکرده است و در لغزشگاه ها قرار دارد، نمی تواند توقّع داشته باشد که وارد کتاب درسی شود، چرا که کتاب درسی ابزار سنجش آثار اشخاص نیست بلکه معیار آموزش است. * چرا بعضی از شعرها 30 سال است که تغییری نکردند؟ اکبری اظهار داشت: برخی از متن ها، سال ها بودند و اکنون هم هستند. این، حکایت از دو چیز دارد: یکی اینکه متنآن انعطاف و قابلیت را دارد که می تواند با نسل ها زندگی کند، دوم اینکه نوع نگاه امروز مؤلفان نسبت به آن متن، عوض شده است. یعنی اگر متنی در 1340 در کتاب درسی بود و الان هم هست، در سال 1340 مؤلفان از آن متن انتظاری دیگر داشتند، الان ما با نگرش منشور وار، طرح دیگری از این متن انتظار داریم و این متن را به قصد دیگری آوردیم و اهداف به کارگیری ما متفاوت است. وی توضیح داد: مثلاً متن «دو کاج» امسال در کتاب فارسی پنجم با تغییر نام و محتوای پایان شعر به کارگرفته شده است. داستان متن دو کاج، گویا اوّلین بار در دهه 40، در کتاب آمده بود که داستانی یک صفحه ای بود؛ بعدها آقای محمّدجواد محبت، آن را به صورت شعر در آورد و تقریباً از دهه ی 1350 به بعد در کتاب درسی به کار گرفته شد و بعد حذف شد. مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و عضو هیأت علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: آقای محبت در طول این چند سال نقدهایی که شده بود را بررسی کرد. نقد شده بود که این شعر برای بچه ها مناسب نیست چون پایان تیره و فضای ناامیدی دارد و با دنیای کودکان همخوانی ندارد؛ او نیز پایان شعر را تغییر داد و ما در حال حاضر شکل تغییر یافته آن را که با پایان بسیار دلچسبی دارد، تحت عنوان «کاجستان» در کتاب درسی آوردیم. وی افزود: شروع شعر،همان است «در کنار خطوط سیم پیام// خارج از ده، دو کاج روییدند»؛ امّا پایان به مهربانی و تأثیر مهربانی ختم شد. این کاملاً پایان فرح بخش، شادی انگیز و امیدآور است؛ یعنی مهربانی ها ثمر می دهد. بنابراین متناسب سازی همان متن پیشین است. اکبری با بیان اینکه برخی متن ها، همان متن است اما نوع نگاه و طراحی های آموزشی ما متفاوت می شود، گفت: به عنوان مثال در گذشته حکایتی از سعدی داشتیم الان هم آن متن را داریم. مثلاً در دهه 30 مولفان آمده بودند و سوال می کردند « طفولیت، یعنی چه؟» لغت سؤال می کردند و ما اکنون مفاهیم را در نظر داریم. سطوح ادراکی بچه ها را می خواهیم تقویت کنیم و می آییم لایه های ادراکی متن را کالبد شکافی کنیم. بنابر این می گوییم «اگر تو به جای آن کودک بودی چه می کردی؟» یا در حوزه ادراک، سطوح سوم و چهارم متن را در نظر می گیریم و استنباط و استنتاج و تشخیص روابط بین متن را در طراحی های آموزشی می آوریم؛ این نگاه امروز ماست، بنابراین شگردهای آموزشی و نوع برخورد با متن متفاوت است.
یکشنبه ، ۱۹مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دولت بهار]
[مشاهده در: www.dolatebahar.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]
-
گوناگون
پربازدیدترینها