محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1828197786
اتحاد نفتی عربستان و آمریکا تا کجا ادامه دارد؟
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: اتحاد نفتی عربستان و آمریکا تا کجا ادامه دارد؟
نوسان قیمت نفت همواره تحت تاثیر سه عامل بنیادی، ژئوپلتیک و روانی قرار دارد و در این میان نقش عامل بنیادی که به عرضه و تقاضا مربوط می شود از همه پررنگ تر است. افزایش عرضه نفت گاهی با انگیزه های سیاسی و کاهش قیمت رخ می دهد؛ چیزی که در کاهش قیمت این روزهای نفت نقش غیر قابل انکاری داشته است. اما با این تفاسیر آینده بازار نفت به کجا خواهد رسید؟
نویسنده: وحید صالحی دیدبان: امروزه نقش نفت در معادلات جهان غیرقابل انکار است؛ این ماده نه تنها تاثیر فزاینده ای در اقتصاد جهانی ایفا می کند بلکه با توجه به اهمیتش به عنوان عاملی دخیل در مسائل سیاسی و امنیتی نیز شناخته می شود. در حال حاضر حدود 10 درصد از تجارت جهانی به نفت خام اختصاص دارد که این رقم از اهمیت به سزای نفت چه در تامین سرمایه برای کشورهای نفت خیز و صادرکننده و چه در رشد اقتصادی و صنعتی کشورهای پیشرفته حکایت دارد. همچنین نفت 70 درصد از انرژی مورد نیاز جهان را تامین می کند که این امر نشان دهنده جایگاه غیرقابل جایگزین آن در تامین انرژی دنیاست. همان طور که اشاره شد نفت نقش مهمی را در معادلات سیاسی، اقتصادی و امنیتی جهان ایفا می کند به همین خاطر تغییر در قیمت آن می تواند تاثیر چشمگیری بر کشورهای صادرکننده و وارد کننده این ماده خام داشته باشد. بررسی روند قیمت نفت نشان می دهد که قیمت این ماده همواره در بازار جهانی تحث تاثیر عامل اساسی عرضه و تقاضا که این عامل نیز خود متاثر از تحولات سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیک می باشد؛ در نوسان بوده است و آن چیزی که در این نوسانات نقش عمده ای را ایفا کرده استفاده سیاسی از ابزار نفت بوده است که در ادامه به آن اشاره خواهد شد. نگاهی به نوسان قیمت نفت در 40 سال اخیر تاریخچه نوسانات قیمت نفت نشان می دهد که در بزنگاه های متعدد تاریخی پس از یک دوره ثبات یا کاهش قیمت، با شوک های افزایشی مواجه شده و سپس با روندی آرام رو به کاهش گذاشته است و با اقتصاد جهانی تطبیق پیدا کرده است. به طور مثال میانگین قیمت نفت در سال 1973 کمتر از سه دلار بود اما در سال 1974 این میزان به طور ناگهانی به 11 دلار در هر بشکه رسید و تا سال 1979 به سیر صعودی خود ادامه داد و به 30 دلار در هر بشکه رسید و در سال 1980 به بیشترین میزان خود یعنی 36 دلار در هر بشکه افزایش پیدا کرد. این افزایش قیمت ها در حالی بود که تا پیش از این نفت با روندی ثابت بین یک تا یک و نیم دلار در دهه 1960 مورد مبادله قرار می گرفت. همانطور که اشاره شد قیمت نفت در سال 1980 به بیشترین میزان خود نسبت به سال های قبل از آن رسید اما این قیمت تداوم نداشت و با شروع روند کاهشی از 1981 تا سال 1986 به کمترین میزان خود یعنی 10 دلار رسید. از سال 1986 تا سال 2003 قیمت نفت از 10 دلار تا 28 دلار برای هر بشکه در نوسان بود و از این قیمت ها فراتر و پایین تر نرفت تا اینکه سال 2004 شاهد شروع روند افزایش قیمت نفت بودیم. در آن سال قیمت نفت به 35 دلار در هر بشکه رسید سپس با سیری صعودی به ترتیب در سال های 2005، 2008 و 2014 به 50، 94 و 104 دلار در هر بشکه رسید. اما ظرف چند ماه گذشته در بازار های جهانی قیمت نفت با افت شدیدی روبرو شده و حتی زیر 40 دلار نیز مبادله گردیده است. این روند که تقریبا از مرداد ماه سال گذشته شروع شده است همچنان ادامه داشته و نگرانی های شدیدی را میان کشورهای صادرکننده نفت برانگیخته است. عوامل کلی نوسان قیمت 1. اتحاد سیاسی-نفتی آمریکا و عربستان با پوشش عرضه و تقاضا نوسان قیمت نفت همواره تحت تاثیر سه عامل بنیادی، ژئوپلتیک و روانی قرار دارد و در این میان نقش عامل بنیادی که به عرضه و تقاضا مربوط می شود از همه پررنگ تر است. افزایش عرضه نفت گاهی با انگیزه های سیاسی و کاهش قیمت رخ می دهد؛ چیزی که در کاهش قیمت این روزهای نفت نقش غیر قابل انکاری داشته است؛ به این دلیل که افزایش عرضه در کنار کاهش تقاضا اثری کاهشی بر قیمت نفت گذاشته است. افزایش عرضه و به تبع آن کاهش قیمت نفت می تواند معلول تحولات تکنولوژیک در این عرصه باشد، تکنولوژی هیدروفرکینگ و بهره برداری از نفت شیل یکی از عواملی است که در کاهش قیمت نفت در ماههای اخیر سهم قابل توجهی داشته است. این تکنولوژی که در سال اخیر در برخی مناطق نفت خیز آمریکا به کار برده شده است به دلیل هزینه بالا در تولید نفت، فقط زمانی توجیه اقتصادی دارد که قیمت نفت بالای 100 دلار باشد. شرایطی که سال گذشته وجود داشت و نفت شیل را روانه بازار جهان کرد. این امر باعث شد تا تولید نفت آمریکا نسبت به سال های گذشته حدود پنج میلیون بشکه افزایش پیدا کند و در کنار شش میلیون بشکه تولید میعانات گازی، این کشور شاهد افزایش 11 میلیون بشکه ای سوخت های مایع نسبت به سال های گذشته باشد. اما افزایش عرضه از جانب آمریکا فقط به افزایش تولید ختم نمی شود. این کشور با سیاست های کنترل مصرف که در سال های اخیر در پیش گرفته بود توانست در سال اخیر میزان مصرف در بخش حمل و نقل را از 20 میلیون 800 هزار بشکه در روز به 18 میلیون 800 هزار بشکه برساند. نتیجه این دو بدین معناست که مجموعا کشور آمریکا توانسته است روزانه 13 میلیون بشکه سوخت مایع به بازار عرضه کند و این رقم به دلیل تاثیرگذاری بازار نفت آمریکا به عنوان بزرگترین مصرف کننده انرژی در جهان توانسته است تاثیر بنیادی و روانی شدیدی بر قیمت نفت بگذارد و منجر به کاهش شدید این محصول گردد. از سوی دیگر عربستان نیز به عنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان نفت اوپک بر خلاف انتظارات با ادامه سیاست تولید نفت به این افزایش عرضه دامن زد. این کشور اعتقاد دارد در صورتی که تولید خود را کاهش دهد قیمت ها مجددا افزایش یافته، تولید نفت شیل ادامه پیدا می کند و این عامل باعث از دست رفتن جایگاه عربستان در بازار جهانی نفت می شود. روزانه در بازار جهانی حدود 90 میلیون بشکه نفت خام مبادله می شود، حتی اگر در این مبادلات کاهش تقاضا را در نظر نگیریم و فقط به افزایش عرضه توجه کنیم افزایش عرضه 13 میلیون بشکه ای توسط آمریکا که به آن اشاره شد نقش غیر قابل انکاری بر قیمت نفت می گذارد که تاکنون شاهد آن بوده ایم و باعث شده است قیمت نفت به زیر 40 دلار در روزهای اخیر برسد. 2. استفاده سیاسی از نفت برای فشار بر ایران و روسیه کاهش چشمگیر قیمت نفت از سال گذشته تاکنون اگرچه در ظاهر به معادلات عرضه و تقاضا و عوامل صرف اقتصادی مربوط میشود اما بررسیها حاکی از آن است که اساس این کاهش قیمت سیاسی بوده و از جانب آمریکا و عربستان به عنوان ابزاری برای فشار مضاعف بر روسیه و ایران استفاده میشود. این نخستین بار نیست که اتحاد سیاسی-نفتی آمریکا و عربستان در چنین حالتی با کاهش شدید قیمت نفت، کشورهای صادرکننده و نیازمند به فروش نفت را تحت فشار قرار میدهد. در سال 1985 و در اوج جنگ سرد، زمانی که تولید نفت عربستان روزانه به 2 میلیون بشکه میرسید این کشور در اتحادی سیاسی-نفتی با آمریکا و برای فشار بر شوروی تولید نفت خود را به 10 میلیون بشکه در روز افزایش داد که باعث افزایش عرضه و کاهش قیمت نفت از 32 دلار به 10 دلار شد. شوروی در آن زمان مجبور شد برای جلب مشتری بیشتر نفت خود را 6 دلار در هر بشکه بفروشد اما عربستان باز هم تولید خود را افزایش داد؛ این فشار مقدمات فروپاشی شوروی را فراهم کرد. اتحاد سیاسی-نفتی یک سال گذشته میان عربستان و آمریکا در حالی به وجود آمد که مذاکرات هسته ای میان ایران و کشورهای 5+1 در اوج خود قرار داشت و چانه زنی های زیادی میان طرف های مذاکره برای کسب امتیاز بیشتر و در عین حال ندادن امتیاز به طرف مقابل در جریان بود. دولت یازدهم و شخص حسن روحانی با احتساب باز شدن فضای بین المللی برای خروج کشور از رکود و معضلات اقتصادی ناشی از تحریم به خصوص اشتغال، به شدت به درآمدهای نفتی نیازمند است؛ اما کاهش ناگهانی و شدید قیمت نفت با کاهش درآمدهای ارزی کشور، پیشبرد برنامه های اقتصادی کشور را با موانع متعددی مواجه کرده است. روسیه نیز که به دلیل بحران اوکراین با تحریم های اقتصادی آمریکا و اتحادیه اروپا دست و پنجه نرم می کند دیگر کشوری است که از این تصمیم و اتحاد سیاسی متضرر می شود. کاهش شدید قیمت نفت در حالی رخ می دهد که فروش نفت حدود 50 درصد از درآمدهای دولت روسیه را تشکیل می دهد و این معضل تا حد زیادی از توانایی روسیه برای مانور در عرصه بین المللی و مخالفت با سیاست های آمریکا در شرق اروپا خواهد کاست. علاوه بر این، ایران و روسیه تنها دولت هایی هستند که تاکنون در مقابل اتحاد غربی-عربی برای برکناری بشار اسد در سوریه ایستادگی کرده اند و مانع تسلط کامل گروههای تروریستی بر سوریه شده اند، این نیز می تواند یکی دیگر از دلایل عدم کاهش تولید نفت توسط عربستان و دامن زدن به کاهش شدید قیمت ها باشد. کاهش قیمت نفت و به تبع آن کاهش درآمدهای نفتی ایران و روسیه، قطعا به این امید صورت می گیرد که ادامه حمایت این دو کشور از بشار اسد را با اخلال مواجه کند. نقش تقاضا در کاهش قیمت نفت اما کاهش قیمت نفت علاوه بر افزایش عرضه ناشی از تولید نفت شیل، صرفه جویی در مصرف آمریکا و ادامه سیاسی تولید بیش از اندازه عربستان تحت تاثیر دیگر عامل بنیادی یعنی کاهش تقاضا نیز بوده است. چین به عنوان یکی دیگر از بزرگترین خریداران نفت، در ماه های اخیر با کاهش رشد اقتصادی مواجه شده است و این عامل نقش شایان توجهی در کاهش تقاضای این کشور برای خرید نفت و در نتیجه کاهش قیمت نفت داشته است. در ماه های آخر سال 2014 رشد اقتصادی چین به کمترین میزان خود در 24 سال اخیر رسید و این عامل علاوه بر بعد روانی در کاهش قیمت نفت، کاهش تقاضای این کشور برای نفت خام را نیز به دنبال داشت و موجبات کاهش قیمت نفت را فراهم کرد. روند کاهش قیمت تا کی می تواند ادامه داشته باشد؟ بررسی الگوی عملکرد قیمت جهانی نفت نشان می دهد که هر دوره کاهش شدید قیمت، شوک افزایش قیمتی را نیز به دنبال داشته است. اگر این را به عنوان یک چارچوب کلی در نظر بگیریم در کنار تحلیل وضعیت کنونی نفت می توان انتظار داشت که در آینده نزدیک شاهد این شوک افزایش قیمتی باشیم. همان طور که در قبل نیز به آن اشاره شد، عمده نفتی که باعث افزایش عرضه این محصول به بازار جهانی شده است از نوع نفت شیل است که جز نفت های گران دسته بندی می شود و ادامه تولید آن با قیمت های کنونی به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست. علاوه بر هزینه بالای تولید نفت شیل، آثار مخرب زیست محیطی این شیوه که تاکنون تحت شمول قوانین حفاظت از محیط زیست ایالات متحده قرار نگرفته است ممکن در سال های آتی به حوزه این قوانین وارد شده و استفاده از این شیوه علاوه بر هزینه زیاد با موانع قانونی نیز مواجه شود تا در شرایط خاص مورد استفاده قرار گیرد. این عامل در کنار سیاست های آمریکا مبنی بر کاهش وابستگی به منابع انرژی خارجی باعث می شود تا این کشور برای جلوگیری از خروج این نوع نفت از خط تولید و در نتیجه افت تولید داخلی سیاست های افزایش قیمت نفت را در پیش بگیرد. عوامل ضعف اتحاد سیاسی-نفتی و ناتوانی در ادامه آن 1. درگیری در جنگ یمن و کسری بودجه این ادامه کاهش قیمت نفت برای عربستان نیز وضعیت مناسبی به همراه نداشته است. کارشناسان اقتصادی کسری بودجه سال آینده عربستان را 145میلیارد ریال سعودی در نظر گرفته بودند اما امکان دارد با ادامه کاهش قیمت نفت این کسری بودجه به 800 میلیارد ریال سعودی افزایش پیدا کند. این کسری بودجه در کنار درگیری عربستان در جنگ یمن، انتظارات را برای پیگیری سیاست افزایش قیمت نفت در کنار آمریکا در پی خواهد داشت، به همین دلیل پیش بینی می شود این کشور علاوه بر تلاش برای اقناع ایران در ورود محتاطانه تر به اوپک پس از رفع تحریم های نفتی برای جلوگیری از کاهش بیش از پیش قیمت ها، خود نیز در این جهت تلاش کند. 2. نارضایتی کشورهای تولید کننده نفت از اتحاد سیاسی -نفتی عربستان و آمریکا مساله اینجاست که قیمت های کنونی نفت فقط این دو کشور در عرصه نفتی را تحت تاثیر نگذاشته است بلکه دیگر کشورهای تولید کننده نفت گران قیمت مانند کانادا و مکزیک را نیز با مشکلاتی مواجه کرده است و سیاست های افزایش قیمتی از جانب این کشور ها نیز پیش بینی می شود. در بخش تقاضا نیز چشم انداز آینده بازار نوید از افزایش تقاضا و به تبع آن افزایش قیمت ها می دهد. همانطور که اشاره شد چین در سال گذشته با کاهش رشد اقتصادی و در نتیجه کاهش تقاضا برای خرید نفت مواجه بود که این مساله در کاهش قیمت نفت تاثیر فراوانی داشت. اما بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که چین در سال جاری سیاست کاهش ارزش پول ملی را اتخاذ کرده است. کاهش ارزش پول ملی بدین معناست که این کشور قصد دارد میزان صادرات کالاهای خود را بیش از پیش افزایش دهد به همین دلیل تولید بیشتر کالا با رشد میزان مصرف نفت همراه خواهد بود و سطح تقاضای نفت توسط این کشور را افزایش خواهد داد. کلام آخر دیدبان معتقد است اتخاذ سیاست های افزایش قیمت نفت توسط کشورهایی چون آمریکا، عربستان، مکزیک و کانادا در کنار افزایش تقاضای چین برای این محصول نتیجه ای به غیر از افزایش قیمت جهانی نفت را به همراه نخواهد داشت. تولیدکنندگان نفت که حتی در سال های اخیر با افت فشار چاه های نفت به کشورهای غرب آسیا که تا پیش از این نفت ارزان تولید می کردند نیز سرایت کرده است؛ امروز دنیا را با این واقعیت مواجه کرده است که باید با نفت ارزان خداحافظی کند؛ به همین دلیل با توجه به عوامل فوق روند کاهش کنونی قیمت نفت به احتمال زیاد جای خود را به شوک افزایشی قیمت نفت خواهد داد و در آینده نزدیک شاهد افزایش مجدد قیمت ها خواهیم بود.
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۴ - ۱۵:۰۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]
-
گوناگون
پربازدیدترینها