تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1814715193
گزارش تحقیقی ماهنامه آینده نگر از بحران آب در کشور بحران آب چقدر جدی است؟
واضح آرشیو وب فارسی:اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران: ریحانه یاسینی، راضیه علی پور: «آب هست، ولی کم است». بعد از بازی های تیم ملی والیبال ایران در جام جهانی، دیگر کسی نیست که این جمله را نشنیده باشد. بحران آب و مصرف بی رویه تا جایی کشور را با چالش مواجه کرده که مسئولان وزارت نیرو را به فکر تبلیغات در بازی های جام جهانی والیبال انداخت. آنها به سعید معروف، کاپیتان تیم ملی که چند سالی است نزد مردم محبوبیت بالایی پیدا کرده، عنوان نخستین «سفیر آب» را دادند. در جریان بازی های والیبال کمپین «آب هست، ولی کم است» بر روی لباس بازیکنان و فضای ورزشگاه آزادی نیز تبلیغاتی انجام داده بود تا شاید از این طریق بتواند در افکار عمومی جدی بودن این بحران را جا بیندازد. بر اساس آمار وزارت نیرو، در سال گذشته سدهای «لار»، «سفیدرود»، «شهرچای»، «دوستی» و «درودزن» به ترتیب با بیشترین افت ذخایر آبی نسبت به سال ماقبل آن مواجه شدند. بحران کمبود آب در ۵۱۷ شهر بزرگ و کوچک کشور در حالی است که از میان 18 سد مهم ایران، تغییرات حجم مخزن 12 سد نسبت به سال آبی ماقبل منفی است. آمارها نشان می دهند بارندگی ها در استان تهران نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد و نسبت به میانگین درازمدت ۳۰ درصد کاهش داشته است؛ در کل کشور نیز ۸ درصد نسبت به گذشته کاهش یافته است. خسرو ارتقایی، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران می گوید: «میزان بارندگی پایتخت از ابتدای سال آبی یعنی از اول مهرماه 1393 تاکنون بالغ بر 266 میلی متر بوده است که در مقایسه با آمار دراز مدت 46ساله که نرمال آن 330 میلی متر است 19 درصد کاهش را نشان می دهد.» به گفته او، جمعاً 816میلیون مترمکعب آب در سد های پنج گانه استان تهران موجود است. ارتقایی می گوید: «در مقایسه با شرایطی که بارندگی خوب باشد حدودا 146 میلیون مترمکعب نسبت به شرایط نرمال کسری داریم.» آمارهای سازمان هواشناسی ایران نشان می دهد متوسط بارندگی سالانه در کل کشور با ۲۵۰ میلی متر برابر با ۳۱ درصد از متوسط بارندگی آسیا با ۶۴۵ میلی متر و برابر با ۲۸ درصد متوسط بارندگی جهان با ۷۵۰ میلی متر است. این اعداد به خوبی نشان می دهند که ایران در مقایسه با جهان و حتی آسیا، در وضعیت بحرانی بارندگی به سر می برد. به این مسئله، توزیع ناهمگن بارش در سطح کشور را نیز باید افزود. کشور ایران از لحاظ جغرافیایی در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین واقع شده و 90 درصد از مساحت آن جزو مناطق خشک و نیمه خشک است، به شکلی که 56 درصد از مجموع بارندگی سالانه ایران، تنها در 30 درصد از پهنه کشور رخ می دهد و نگاهی به متوسط بارندگی کلان شهرهای کشور طی 40 سال گذشته، نشان می دهد بندرانزلی با 1675 میلی متر و یزد با 53 میلی متر بیشترین و کمترین مقدار بارش را داشته اند. فرود شریفی، قائم مقام توسعه فناوری آب در معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری می گوید: «در حال حاضر سرانه آب ایران کمتر از 1900 مترمکعب است و این در حالی است که این رقم در پنجاه سال قبل حدود 7000 مترمکعب بوده است. با توجه به رشد جمعیت پیش بینی می شود که درسال 2025 میلادی سرانه آب ایران حدود 1400 مترمکعب باشد و جزو کشورهای دارای تنش خشکی قرار بگیریم. یعنی حتی در صورت عدم وقوع خشک سالی، کشور به سمت خشکی بیشتر پیش می رود.» شریفی در خصوص پراکندگی وضعیت خشک سالی نیز می گوید: «خشک سالی متوسط در تمام نقاط کشور به جز بخش مرکزی به صورت پراکنده و با وسعتی در حدود 3.15 درصد دیده می شود، به طوری که در کرانه های خلیج فارس، حاشیه غربی دریای خزر، شهرستان های زاهدان، خاش و ایرانشهر و همچنین دو نواری که از بجنورد به سمت قم و اراک و دیگری از بجنورد به سمت طبس کشیده شده، نمود پیدا کرده است. خشک سالی شدید با وسعت 8.0 درصد، شهرستان های زهک و کنگان جم را در بر گرفته است. خشک سالی بسیار شدید با وسعت ناچیز 2.0 درصد در شهرستان های زابل و نهبندان به وقوع پیوسته است.» ایمان بابائیان، سرپرست گروه پژوهشی تغییر اقلیم مرکز ملی اقلیم شناسی هم سال گذشته اعلام کرده بود: «گزارش های سازمان های جهانی نشان می دهد حدود 40 سال دیگر، منطقه خاورمیانه و از جمله ایران با 30 سال خشک سالی شدید مواجه خواهد شد که این خشک سالی در سال های اخیر آغاز شده است.» بر اساس داده های به دست آمده از مطالعات دمای هوای کشور نیز تا 90 سال آینده میزان بارش کاهش و میزان دما افزایش می یابد، ضمن آن که سفره های آب زیرزمینی نیز از بین می روند. با لحظه ای تأمل در این آمار و ارقام، به سادگی می توان دریافت مسائل مربوط به آب در کشور بسیار فراتر از حد هشدار است و زندگی آینده کودکان امروز، با خطر جدی مواجه است. مردم یا کشاورزان؟ مقصر کیست؟ تمام کمپین های تبلیغاتی دولتی و مدنی، تمرکز خود را روی مصرف مردم گذاشته اند، انگشت اتهام مصرف بالا نیز همیشه به سوی مصرف عمومی مردم بوده است، در حالی که سهم آنها از کل آب کشور تنها ۲ درصد است. حمید چیت چیان، وزیر نیرو، با انتقاد از فروش رایگان آب به کشاورزان در گذشته، گفته است: «هم اکنون 2 درصد آب در بخش صنعت، 6 درصد در بخش شرب و ۹۲ درصد در بخش کشاورزی مصرف می شود، اما آمار جهانی مصرف آب کشاورزی حدود ۷۵ درصد است.» این در حالی است که عبدالمهدی بخشنده، معاون وزیر جهاد کشاورزی در همایش روز ملی آمار در تهران گفته است: «آمارهای غیردقیق خطای سیاست گذاری و برنامه ریزی ها را بیشتر می کند و بارها آمار مصرف ۸۸میلیارد مترمکعب منابع آبی در کشاورزی تکرار می شود که پایه علمی ندارد و معلوم نیست در کجا برآورد شده است. روش های سنتی آمارگیری پاسخ گو نیست و هنوز آمار دقیقی از سطح زیرکشت نداریم و البته برآورد می شود از مجموع ۱ میلیون اراضی کشور حدود ۸.۷میلیون هکتار اراضی آبی باشد.» براساس یک شاخص جهانی، کشوری که تا ۲۰ درصد منابع آب تجدیدشونده خود را استفاده کند، وضعیت مطلوبی دارد. بین ۲۰ تا ۴۰ درصد وضعیت قابل قبول است؛ ۴۰ تا ۶۰ درصد در مرحله تنش آبی است و ۶۰ تا ۸۰ درصد مرحله بحران آبی. با این تعریف، ایران دقیقاً در مرحله بحرانی قرار دارد. از طرف دیگر به سبب کاهش شدید بارش ها و افزایش دمای هوا که تبخیر آب های سطحی را به همراه داشته، در سال های گذشته بیش از ۷۰ درصد آب مصرفی تهران از طریق سدها تامین می شده، اما استفاده ازآب چاه ها ۱۰ درصد بیشتر شده. از۹۰ درصد آب اختصاصی به بخش کشاورزی، ۶۰ درصد هدر می رود با این حال، تمرکز روی مصرف آب توسط مردم قرار گرفته که کل آب اختصاصی شان 2 درصد است. البته همین سهمی که ممکن است اندک به نظر برسد، بسیار بالاتر از آمارهای جهانی است. سرانه مصرف روزانه آب در ایران ۳۰۰ و در جهان ۱۵۰ لیتر است، مردم ایران دو برابر میانگین جهانی آب مصرف می کنند. فرشاد مؤمنی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی، اعتقاد دارد اقدامات دولتی و حکومتی، بیش از مصرف مردم در بحران آب نقش دارد. او در نشستی با عنوان «آب، فرهنگ و جامعه» گفته بود: «با دقت در جزئیات مسئله می فهمیم که کشاورزی قربانی سازه های فکری خاص شده است. برخی بر اساس قاعده گذاری های مشخص و تعریف شده، این بخش را مقصر اعلام می کنند. دلیل متهم شدن کشاورزان این است که صدایی در کانون های توزیع قدرت ندارند. همچنین انسجام و تشکل خاصی برای دفاع از حقوق آنها وجود ندارد. در اقتصاد سیاسی فقط زمانی ذهن برنامه ریزان متوجه جامعه روستایی می شود که به تبع بحران های این جامعه، برای زندگی شهری ها اختلالی ایجاد شود.» او ادامه می دهد: «متاسفانه در زمان قاعده گذاری ها، مردم به دلیل اسراف انرژی تنبیه می شوند که در ماجرای آب نیز مشابه این قضیه تکرار خواهد شد.گزارش های رسمی می گوید که یک سوم اتلاف آب در شهرها به دلیل پوسیدگی خطوط لوله است و توزیع آب نیز در دست انحصارگر ناکارآمد دولتی است. اما چوب این ناکارآمدی بر سر مردم زده می شود.» حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران، اعتقاد دارد انرژی ارزان قیمت، عامل اصلی مصرف بیش از اندازه است. او به آینده نگر می گوید: «در کشور ما همیشه انرژی ارزان در دست مردم بوده، به همین دلیل هم مصرف بسیار ناسالم شده است. اتلاف انرژی در ایران بسیار بالا و میزان مصرف هم بسیار بالاتر از آمارهای جهانی است. این مسئله در مورد تمام انواع انرژی هم صادق است. به این ترتیب خیلی ساده و بیهوده، سرمایه کشور و یارانه ای که دولت می دهد، در این بخش از بین می رود. این موضوع صرفاً اقتصادی نیست، بلکه اهمیت اجتماعی و فرهنگی بالایی هم دارد.» صالحی ادامه می دهد: «به دلیل این که ما اقتصاد نفتی داشته ایم و از منابعی مانند گاز هم برخوردار بوده ایم، منابع فراوانی به کشور وارد شده و در بودجه عمرانی و جاری کشور سوبسیدهای زیادی در حوزه های مختلف انرژی داده شده است. حتی در سال های ۵۴ - ۵۵ می بینیم که قیمت واقعی ارز بالا رفته ولی دولت آن زمان ارز را در همان قیمت قبلی نگه داشته است. این مسئله به بیماری هلندی منجر شد. در دولت های بعد از انقلاب هم در مواردی بیماری هلندی داشتیم. مسائل این چنینی باعث می شود که نتوان به بزرگ شدن کیک اقتصاد کشور پرداخت تا درآمد مردم و توان خرید آنها بالا رود. شاخص سرانه درآمد مردم ایران حدود ۶هزار دلار در سال است، در صورتی که شاخص سرانه آمریکا ۴۶هزار دلار است. با توجه به این که از لحاظ منابع طبیعی مردم ثروتمندی هستیم، این سطح از درآمد سرانه شایسته کشور ما نیست.» متوسط مصرف آب هر ایرانی در روز 190 لیتر و 40 لیتر بالاتر از استاندارد جهانی است، هر تهرانی نیز در روز حداقل 220 لیتر آب مصرف می کند که 70 لیتر از الگوی جهانی بالاتر است. نه تنها در مسئله آب، بلکه در خصوص سایر منابع نیز کشور با مصرف بی رویه مواجه است. صالحی، ضمن ارائه توضیحی از شاخص شدت مصرف در کشور، می گوید: «ما از گذشته تا به امروز شدت مصرف بالایی داشتیم، از هر بشکه نفتی که می سوزانیم و به تولید ناخالص تبدیل می شود، تنها ۳۰۰ دلار عایدمان می شود. ولی در ترکیه این رقم ۸۰۰ دلار است. چون انرژی را در سیستم صنعتی و پالایشگاهی می برند. در ژاپن این رقم به ۸۰هزار دلار هم رسیده است. نباید بگذاریم مصرف انرژی ما از تولید ناخالص داخلی مان بالاتر رود. وقتی به فرمول شدت مصرف مراجعه کنیم، شاخص مصرف انرژی ما وقتی در صورت، مصرف بالا باشد و در مخرج، تولید پایین تر باشد، نشان می دهد شدت مصرف انرژی بالا رفته است. در کشور ما همین اتفاق افتاده است. شدت مصرف انرژی بسیار بالا است. با وجود تمام منابع طبیعی مان، تولید کمی نسبت به مصرفمان داریم. این رویه را باید عوض کنیم. زمانی که مصرف بالا است و قیمت حامل های انرژی هم پایین است، راه برای قاچاق باز و باعث می شود سالانه ۷میلیارد دلار قاچاق بنزین و مواد غذایی داشته باشیم، این رقم بالایی است و اگر به جای قاچاق در چرخه تولید وارد شود، باعث می شود درآمد بالا رود و بهینه سازی صورت بگیرد.» چه باید کرد؟ بررسی فضای حاکم بر کشور نشان می دهد در صدا و سیما مردم مقصر مصرف بی رویه آب نشان داده می شوند و در سایر رسانه ها و فضاهای دانشگاهی، تقصیر زیادی نیز به گردن کشاورزان، دولت و شهرداری ها انداخته می شود. به نظر می رسد هیچ کدام از این دسته ها در بحران آب بی تقصیر نباشند، اما در هیچ کدامشان نیز تلاش جدی برای اصلاح رویه جاری دیده نمی شود. حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران اعتقاد دارد افزایش قیمت حامل های انرژی راه حل این مشکل خواهد بود، او می گوید: «ممکن است عده ای فکر کنند ما اعتقاد به افزایش قیمت حامل های انرژی داریم، ولی به فکر درآمد مردم نیستیم. قیمت حامل های انرژی باید با شیب بسیار بسیار تعریف شده و واقعی بالا رود تا مشکلی پیش نیاید. مثلا در مورد بنزین نمی گوییم خیلی سریع قیمت ها واقعی شود ولی انجام این کار طی ۳ سال، روند مناسبی است. در مورد آب هم افزایش قیمت طی ۵ سال با شیب آرام، می تواند مناسب باشد.» او ادامه می دهد: «اما در پاسخ به این سؤال که اگر قیمت ها بالا رود، مردم توان پرداخت دارند، در وهله اول باید گفت در صورت بالارفتن قیمت، مردم از پرمصرف بودن فاصله می گیرند. در نتیجه مصرف متعادل می شود و همان هزینه قبلی شان را می پردازند. از طرف دیگر هم وقتی درآمدهای کشور از حامل های انرژی بالاتر رود، درآمد دولت بالا می رود و می تواند به حقوق بگیران بیشتر حقوق دهد و توانایی خرید مردم هم بالا می رود.» اما فرشاد مؤمنی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی، اعتقاد دارد افزایش قیمت حامل های انرژی نمی تواند راه حل درستی باشد. او می گوید: « افزایش قیمت آب برای کنترل مصرف زمانی یک راه حل خواهد بود که همه تنگناها و مشکلات این حوزه حل شده باشد. اما در زمانی که با ناکارآمدی و سوءتدبیر مواجه هستیم، افزایش قیمت ها مشکلی را حل نمی کند.» مؤمنی در یکی از نشست های دانشگاهی «آب، فرهنگ و جامعه» نبود ستاد حاکمیتی کارآمد در موضوع آب را مشکل اصلی این بخش دانسته و گفته است: «باید بین وزارت خانه های مرتبط با موضوع آب شامل وزارت خانه های جهاد کشاورزی و نیرو همچنین سازمان های بازرسی و حفاظت محیط زیست، یک نهاد حاکمیتی شکل گیرد .باید حواسمان باشد که اقتصاد رانتی منافع کوتاه مدت را قربانی مصالح بلندمدت نکند، ضمن این که در برنامه ریزی ها به این نکته توجه شود که موضوع آب به اندازه موضوع مسکن و غیره مهم است.» او با اشاره به این که در لایحه بودجه علایم جدی درباره قفل شدگی تاریخ یا وابستگی به تاریخ دیده می شود، گفته است: «متاسفانه در بودجه 94 هیچ ردی از دریافت پیام بحرانی بودن مسئله آب دیده نمی شود، زیرا به شکل ظاهری منابعی تخصیص یافته اما با توجه به جزئیات درمی یابیم که منافع گروه های با نفوذ در بودجه دیده می شود.» صحبت از افزایش قیمت حامل های انرژی برای کارشناسان و متولیان امور ساده است، اما در نظر مردمی که با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند، بی کفایتی دولتمردان جلوه می کند. صالحی در این خصوص می گوید: «ترکیه مثال مثبتی برای این اظهارات است. در این کشور قیمت ها را واقعی کرده اند و هم زمان با واقعی شدن قیمت ها، تورم آنها از ۶۰ درصد به ۶ درصد رسیده است.» نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران در این خصوص می گوید: «اگرچه الان هر لیتر بنزین آنها به واحد پولی ما ۶هزار تومان می شود، ولی یک کارمند ترک با این قیمت به راحتی می تواند بنزین بزند، چراکه در راستای سیاست های درست اقتصادی، درآمدش بالا رفته است و به راحتی می تواند باک ماشینش را با بنزین لیتری ۶هزار تومان پر کند. ما نمی گوییم فقط قیمت ها بالا رود، بلکه می گوییم با سیاست های درست و اصلاحات اقتصادی در حوزه حامل های انرژی، باعث رشد اشتغال و بالا رفتن درآمد مردم شویم.» صالحی در خصوص نقش بخش خصوصی در اصلاح این ساختارهای غلط، چنین توضیح می دهد: «بخش خصوصی همیشه باید نقش تاثیرگذاری در سیاست های دولت داشته باشد. اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی می تواند با ایجاد برنامه ای به دولت کمک کند و و با راهکارهایی که در مورد بهینه سازی ارائه می دهد، خودش را برای اصلاحات اقتصادی همراه دولت نشان دهد. اتاق سابقه دارد که برای قضیه هدررفت برق به مجلس رفت و قانون نوشت. در بند "ز" ماده ۱۴۲ قانون پنجم درباره تلفات برق، بخش خصوصی برنامه نوشت و خودش هم برای سرمایه گذاری در این حوزه اعلام آمادگی کرد. تشکل های ما این کار را کردند و در برنامه پنجم توسعه نقش داشتند. در برنامه ششم هم که الان در حال تدوین است، اتاق و دولت برای جلوگیری از هدررفت انرژی، رفتن به سمت آزادسازی و افزایش درآمد مردم، در راستای هم هستند.»
سه شنبه ، ۷مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران]
[مشاهده در: www.tccim.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]
-
گوناگون
پربازدیدترینها