واضح آرشیو وب فارسی:مشرق نیوز: آنچه در هشت سال جنگ تحمیلی ثابت شد آن بود که می توان با استفاده از توان داخلی و منابع موجود به هرچه نیاز است دست پیدا کرد.به گزارش مشرق، یکی از دستاوردهایی که هشت سال دفاع مقدس برای کشور به ارمغان داشت اثبات اهمیت خودکفایی بود که حاصل تکیه به توان داخلی در دوران جنگ است. آنچه در هشت سال دفاع مقدس ثابت شد آن بود که می توان با استفاده از توان داخلی و منابع موجود کشور و با استفاده از توان کارشناسان داخلی به هر آن چه که نیاز است دست پیدا کرد. این تجربه در پایان جنگ تحمیلی در تقابل با دیدگاهی است که ارتباط با غرب را به عنوان بن مایه پیشرفت تلقی کرده و تلاش می کند تا با نادیده گرفتن توان داخلی نشان دهد که پیشرفت کشور منوط به ارتباط با ابرقدرت های خارجی است. نوشتار پیش رو به دنبال آن است تا با برشمردن شواهدی از دوران جنگ تحمیلی، اهمیت دیدگاه تکیه بر توان داخلی را در مقابل دیدگاه تکیه به غرب اثبات کند. زمانی که عراق در آخرین روز تابستان 1359 به ایران حمله کرد، دو کشور وضعیتی کاملا متفاوت با یکدیگر داشتند. از یک سو ایران که با سقوط شاه به تازگی خود را از چنگال استکبار داخلی و استعمار خارجی رها می دید هیچگونه ارتباطی با ابرقدرت های جهانی نداشت ولی از سوی دیگر عراق با تکیه به آمریکا و با کمک جنگ افزارهای غربی حمله به ایران را آغاز کرده بود. در آغاز جنگ، توان دفاعی ایران با محدودیت های جدی روبرو بود به طوری که حتی صدام نیز با این باور که ایران توانایی دفاعی نیرومندی ندارد وعده داد که با کمک حامیان غربی به سرعت تهران را فتح خواهد کرد. درحالی که جمهوری اسلامی ایران از حمایت خارجی محروم بود، شعار «نیاز ایرانی باید به دست ایرانی رفع شود» از حالت آرمانی به واقعیت تبدیل شد و نشان داد که «می شود به خود متکی بود و کشوری مستقل داشت.» در خاطرات سرلشگر سید رحیم صفوی به عدم انسجام ارتش در روزهای آغازین جنگ اشاره شده و آمده است: «جنگ در شرایطی آغاز شد که هرگز آمادگی رزمی در قوای نظامی وجود نداشت. هیچ نوع امکاناتی در آن روزها و ماه های نخستین جنگ به جبهه ها نمی رسید و پشتیبانی لجستیکی نیروها بسیار ضعیف بود.» آنچنان که محسن رضایی می گوید: «تعداد نفرات ما برابر با تانک هایی بود که عراق در اختیار داشت. ما تنها یک قرارگاه داشتیم که به غیر از امام(ره) و چند نفر دیگر، همه از وجود چنین قرارگاهی بی خبر بودند. لشکر 27 محمد رسول الله(ص) از همین قرارگاه به دل دشمن زد و آن را از پای درآورد.» چنانکه از خاطرات سردار صفوی برمی آید در اوایل جنگ حتی نیروهای ایرانی از آموزش کافی برای استفاده از تجهیزات نظامی نیز بی بهره بودند. لذا ابتدا آموزش نیروها در دستور کار قرار گرفت و به زودی نیروی آموزش دیده به جبهه تزریق شد. با استناد به همین خاطرات زمانی که نیروهای ایرانی میدان های مین عراقی ها را شناسایی کردند تصمیم گرفتند تا به سمت عراقی ها کانال حفر کنند. طول این کانال حدود دو کیلومتر تخمین زده می شد و به دلیل نبود امکانات کافی با استفاده از سر نیزه کار حفاری صورت می گرفت. علاوه بر این ایران از لحاظ سخت افزاری و تسلیحات جنگی نیز گرفتار محدودیت های عدیده بود به طوری که حتی قادر به تهیه سیم خار دار برای جبهه ها نبود. براساس خاطرات تیمسار لطفی، با توجه به کمبود امکانات حتی انتقال نیروها به جبهه های جنگ نیز اکثرا با کمک خودروهای مردمی صورت می گرفت و نیروهای ایرانی فاقد حتی یک دستگاه وسیله سنگین مهندسی-نظامی بودند. خودکفایی ایران در دوران هشت ساله دفاع مقدس از آنجا که در دوران جنگ ایران قادر به خرید سلاح نبود لذا یکی از اقدامات اصلی در این دوران کسب اطلاعات برای تولید و ساخت سلاح بود. در خاطرات سید رضا میر محمد صادقی در این رابطه آمده است: «در آن دوران به کشورهای متعددی از جمله برزیل سفر کردم. در یکی از این مسافرت ها در سال 1364 با دکتر بول آشنا شدم. او آمریکایی و مقیم بلژیک بود و اطلاعاتی درمورد ساخت موشک داشت. بول به دلیل اختلاف با دولت آمریکا در بلژیک زندگی می کرد.» میرمحمد صادقی پس از کسب اطلاعات از بول موفق می شود تا او را به ایران دعوت کند. بنا بر خاطرات میرمحمد صادقی پس از ورود بول به ایران «جمعیتی در حدود صد نفر در سالن سازمان گرد آمده بودند تا به سخنان دکتر بول گوش دهند. بعد از این جلسه باز هم جلسه دیگری تشکیل شد که بول در آن جلسه گفت حاضرم در ازای دریافت شش میلیون دلار برای شما موشک بسازم. اما با توجه به کمبود ارز در دوران جنگ این موضوع مختومه اعلام شد.» بدین ترتیب از توان کارشناسان داخلی استفاده شد لذا با توجه به توضیحاتی که دکتر بول در طی آن دو جلسه ارائه داده بود کارشناسان داخلی مسئول ساخت موشک شدند لذا بول به بلژیک بازگشت. بنابراین در جنگ، به مجرّد این که درهای سلاح و تجهیزات جنگی بر روی ایران بسته شد، کشور به توان کارشناسان داخلی اتکا کرد. لذا می توان گفت که این پیشرفت هایی که امروزه در صنایع نظامی به وجود آمده است حاصل تکیه بر توان داخلی در همان دوران جنگ است و پیش از آن ایران حتی قادر به تولید سلاح سبک کوچک هم نبود؛ اما اکنون ایران سلاح های پیچیده را هم تولید می کند. به یقین این موفقیت، به برکت قطع روابط با غرب پیش آمد. لذا می توان گفت که یکی از ثمرات مهم دفاع مقدس تقویت خودکفایی و اتکا به توان داخلی بود. از لحاظ نیروی انسانی، رویکرد حضرت امام خمینی(ره) و نیروهای انقلاب اسلامی مانند بسیاری دیگر از عرصه های اجتماعی- سیاسی، استفاده از «نیروهای مردمی» بود، اما بنی صدر نظریات انقلابیون مبنی بر استفاده از نیروهای مردمی و تئوری دفاع و مقاومت را به سخره می گرفت. با این وجود، حضور «نیروهای مردمی»، که به فرمان امام خمینی(ره) وارد کارزار جنگ شده بودند، مانع اصلی از پیشروی ارتش بعث عراق در ایران بود. بدین ترتیب تأکید بر شناخت «توان داخلی» و استفاده از ظرفیت بالقوه ی «نیروهای مردمی» و همچنین عدم تکیه بر سازمان های بین المللی و نیروهای خارجی مورد تاکید امام(ره) بود. از لحاظ اقتصادی اگر صدام با دریافت بیش از 60 میلیارد دلار از رژیم های غربی، نیازهای مالی اقتصاد وابسته خویش را تامین کرد، جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر کمک های مردمی توانست منبع قوی مالی تدارکاتی را برای نبرد درازمدت و مردمی خویش فراهم کند. در آن زمان بودجه دفاعی سایر کشورها یک سوم بودجه کل کشور را تشکیل می داد، اما بودجه دفاعی ایران یک دوازدهم بودجه کشور را شامل می شد. از سوی دیگر تحریم های فلج کننده نیز جمهوری اسلامی را هرچه بیشتر به انزوا برده بود اما با این وجود اینگونه فشارها در نهایت به سود کشورمان تمام شد. بی جهت نیست که امام خمینی(ره) فرمودند: «این جنگ و تحریم اقتصادی و اخراج کارشناسان خارجی تحفه ای الهی بود که ما از آن غافل بودیم.» ایشان همچنین وصیت کردند که «انتظار نداشته باشید که از خارج کسی به شما در رسیدن به هدف که همان اسلام و پیاده کردن احکام اسلام است کمک کند. خود باید به این امر حیاتی که آزادی و استقلال را تحقق می بخشد قیام کنید.» آنچه در نگاه امام(ره) کاملا مشخص است برتری الگوی اسلامی در مقابل الگوی سرمایه داری است. باید اشاره کرد که الگوی نظام اسلامی و نظام های سرمایه داری کاملا با یکدیگر متفاوت است. در نظام های مادی، اقتدار، متکی به پایه های قدرت مادی است اما در الگوی اسلامی و معنوی، این اقتدار در درجه اول متکی به عامل معنوی و الهی و در درجه دوم متکی به توان درونی کشور است. آنچه که دوران هشت ساله دفاع مقدس نشان داد، گواه اهمیت اتکا به توان داخلی ایران بود. محمد جعفربگلو منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
دوشنبه ، ۶مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مشرق نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]