محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830797861
چرا شایعه می سازیم؟
واضح آرشیو وب فارسی:راوی نیوز: شایعه می تواند از یک اطلاع نادرست منشاء بگیرد یا آنکه منبع آن اطلاعی درست ولی اغراق آمیز و درهم باشد. آن خبر از فردی به فرد دیگر و از گروهی به گروه دیگر منتقل می شود، بدون آنکه منشاء آن مشخص یا دلایل قطعی درباره صحت آن وجود داشته باشد.به گزارش راوی نیوز ، پارسینه نوشت: شایعه یکی از طبیعی ترین پدیده های اجتماعی و یکی از رایجترین شیوه های کنش متقابل است که تاکنون کمتر شناخته شده است. شایعه یک مقوله ذهنی و روانی با ابعاد گسترده ای است که ابعاد مختلف آن به ویژه در زمانهای بحرانی (مثل زمان جنگ )، حالتی به مراتب حادتر به خود می گیرد. هر چند کارکردهای اجتماعی شایعه کاملاً شناخته نیست، اما بیشتر در وضعیتهای « ناهنجاری» در جامعه به وقوع می پیوندند، این بدان معنی است که شایعه گزارش تأیید نشده ای از وقایع است که به تعریف و تبیین وضعیتهای مهمی که به صورت دو پهلو ظاهر می شود کمک می کند. شایعه پیامی است که به طرز غیر رسمی (معمولاً دهان به دهان ) منتقل می شود و به موضوعی مربوط می شود که تحقیق در صحت و سقم آن مشکل است. شایعه شامل اطلاعاتی می شود که برای مردم اهمیت دارد. البته ممکن است بخشی از شایعه حقیقت داشته باشد، هر چند می توان گفت که این حکم همواره صادق نیست. شایعه چیست و در چه موقعیتهایی رواج می یابد ؟ شایعه پیامی است که در میان مردم رواج می یابد، ولی واقعیتها آن را تأیید نمی کند. شایعه در موقعیتهایی رواج می یابد که مردم مشتاق خبر باشند ولی نتوانند آن را از منابع موثق دریافت کنند. هر گاه آدمها مشتاق خبرگیری درباره قضیه ای باشند، به هر نوع اطلاعاتی در این باره متوسط می شوند و سپس آن اطلاعات را در میان خودشان پراکنده می سازند. از نظر جامعه شناسی، پدیده شایعه فرایندی است که از طریق آن، اخباری پخش و اغلب قلب می شود بدون آنکه از مجراهای رایج گذشته باشد. شایعه می تواند از یک اطلاع نادرست منشاء بگیرد یا آنکه منبع آن اطلاعی درست ولی اغراق آمیز و درهم باشد. آن خبر از فردی به فرد دیگر و از گروهی به گروه دیگر منتقل می شود، بدون آنکه منشاء آن مشخص یا دلایل قطعی درباره صحت آن وجود داشته باشد. آلپورت و پستمن ( Alport & postman ) می گویند که شایعه محصول دو عامل است: ۱٫ علاقه مردم به موضوع ( اهمیت داشتن شایعه هم برای گوینده و هم برای شنونده ). ۲٫ میزان ابهام موضوع ( احتمال وجود و یا چند تعبیر از یک موضوع ). به نظر می رسد هر دو عامل یاد شده از شرایط شایعه باشد . ممکن است عده ای به نتایج یک برنامه علمی یا تفریحی رادیو یا تلویزیون علاقه داشته باشند. اما چون ابهامی در این مسابقه یا حادثه وجود ندارد، ممکن است شایعه ای در مورد آن بروز نکند. در صورتی که اگر به جای برنامه علمی یا مسابقه ورزشی ساده یک برنامه علمی بحث انگیز یا یک مسابقه حساس مطرح باشد. احتمال بروز شایعه درباره آن بیشتر می شود. فرمول اصلی شایعه به نظر می رسد دو شرط «اهمیت» و «ابهام» در انتقال شایعه تأثیر دارد و کم و بیش از رابطه ای کمی برخوردار است. در واقع می توان فرمول قدرت و شدت شایعه را به صورت زیر نوشت: ( R: I . A ) اگر بخواهیم این فرمول را با کلمات تعریف کنیم، معنی آن چنین است: میزان رواج شایعه (R) تقریباً برابر است با حاصل ضرب اهمیت (I) در ابهام (A) موضوع مستتر در آن شایعه . هر آیینه ابهام یا اهمیت، صفر باشد شایعه ای وجود نخواهد داشت. مثلاً ما ایرانیها هیچ وقت درباره گران شدن قیمت شکر در کوبا در کشور خودمان شایعه ای نمی شنویم، چون این موضوع برای ما مهم نیست. اما خبرهای مربوط به افزایش یا کاهش انواع ارز یا طلا در کشور ما در سالهای اخیر از جمله شایعه سازترین موارد بوده است. بنابراین ، هر قدر خبر شایعه مهمتر باشد و مردم درباره آن موضوع اطلاع کمتری داشته باشند، احتمال ایجاد شایعه قویتر می شود. فرمول یاد شده در حد بسیار بالایی قابل اطمینان است، هر چند تحت شرایط مشخص عملکرد آن تغییر می کند. اگر جمعیتی تحت کنترل شدید قرار داشته باشند و اگر پخش و انتشار شایعه جرایم سنگینی داشته باشد، آن وقت مردم کم و بیش خوددار خواهند شد و شایعه نخواهند ساخت، یا این شایعه سازی کمتر خواهد شد. شکل گیری شایعه شایعه معمولاً در زمینه ای از ابهام و تنش که تحت آن هنجارها یا باورها زیر سؤال رود خطراتی وجود داشته باشد یا رفاه کافی در دسترس مردم نباشد، گسترش می یابد. همه این وضعیتها باعث نگرانی و توجه می شود. این احساسات انگیزه لازم برای گوش دادن به شایعه و انتقال آن به دیگران را فراهم می آورد. همانطور که گفته شد، شایعه بیش از هر چیز از اهمیت و ابهام مستتر در موضوع تغذیه می شود. این دو عامل بیانگر کنش متقابل زمینه های فردی و جمعی در شکل گیری و رواج شایعه است . در انتقال شایعه سه عمل ادراک، به حافظه سپردن و گزارش کردن از فردی به فرد دیگر طی می شود. این مراحل در روند رواج شایعه از یک فرد به فرد دیگر متناسب با دفعات انتقال، تقویت می شود و به طور طبیعی به کاستنی ها و افزودنی هایی بر اصل مطلب منتهی می گردد. بدین ترتیب شایعه از مراحل اولیه شکل گیری تا تبدیل آن به گزارش نسبتاً ثابت، با سه روند اصلی زیر ارتباط دارد: ۱٫ تسطیح (Leveling) یعنی حذف برخی جزئیات که به نظر ناقلان شایعه ، غیر مهم و کم اهمیت تلقی می شود. به بیان دیگر ، هر قدر شایعه بیشتر نشر یابد رفته رفته کوتاه تر و فشرده تر و مختصرتر می گردد. ۲٫ برجستگی (Sharpening) بدین معنا که برخی جزئیات در طی جریان انتقال شایعه پایداری قابل ملاحظه دارد. ۳٫ همانند سازی (Assimilation) بدین معنا که ناقلان شایعه براساس منافع خویش موضوع شایعه را مفهوم و متناسب می کنند. بایساو (Bysow) آغاز رواج شایعه را با سه ویژگی زیر آمیخته می داند: ۱٫ حادثه را یک یا چند نفر با علاقه برداشت می کنند؛ علاقه آنان ریشه در اهمیت اجتماعی حادثه دارد. ۲٫ رخداد از سوی دریافت کننده آن ویرایش و ارزشیابی می شود. ۳٫ پس از تکمیل، ویرایش شایعه آغاز می شود. تحلیل بایساو قابل قبول است مشروط بر آنکه هیچ گونه فاصله زمانی بین دو مرحله ۱ و ۲ فرض نشود. انواع شایعه پژوهشگران برای تقسیم بندی شایعه تلاش فراوانی کرده آند، اما از آنجا که روابط اجتماعی به هم پیوسته و انگیزه های درونی انسانها متفاوت است . نمی توان تقسیمی فراگیر به دست داد که در همه جا قابل استناد و انطباق باشد . بایساو انواع شایعه را به شرح زیر می داند: ۱٫ شایعه های خزنده: شایعه هایی که به آرامی منتشر می شوند و مردم آن را به طور پنهانی و پچ پچ کنان و در گوشی به یکدیگر منتقل می کنند، نهایتاً در همه جا پخش می گردد. ۲٫ شایعه های تند و سریع: شایعه هایی است که چون آتش به خرمن می افتند. این نوع شایعه ها در زمانی کوتاه، گروه وسیعی را تحت پوشش میدهند. آنچه درباره حوادث و فجایع، پیروزیهای درخشان یا شکست ها در زمان جنگ انتشار می یابد، از این نمونه است. از آنجا که اینگونه شایعه ها بار هیجانی و عاطفی فراوان دارد و هیجان هایی چون وحشت، خشم و خوشحالی ناگهانی ایجاد می کند، موجب بازتاب فوری می گردد. ۳٫ شایعه های شناور: اینگونه شایعه ها هر گاه شرایط را مساعد بیاید. قوت می گیرد و در غیر این صورت مخفی می ماند تا موقعیت فراهم شود. اخبار و مطالبی که در جنگها پیرامون آلوده سازی آبها، وحشی گری دشمن در برخورد با زنان و کودکان و مانند آن پخش می شود، از این نوع شایعه ها است. آلپورت و پستمن در این باره مثالی آورده اند که خلاصه آن چنین است: سربازی در جنگ جهانی اول به دست نیروهای آلمانی اسیر شده بود. پیامی به خانواده خود فرستاده و گفته بود که تمبر پستی را نگه دارند. از آنجا که خانواده او می دانستند وی هیچ تمایلی به گردآوری تمبر نداشته، از این تقاضا تعجب کرده دست به کاوش زدند، چون تمبر را جدا کردند ، دیدند که پشت تمبر نوشته شده بود ، اسیر کنندگان، زبان او را بریده اند. این شایعه در جنگ جهانی دوم نیز رواج یافته بود . حال آنکه به دو دلیل شایعه غلط بود : نخست نامه های اسرای جنگی فاقد تمبر پستی بود دیگر آنکه اگر فرد پس از بریدن زبان ، تحت عمل جراحی فوری قرار نگیرد در اثر خونریزی خواهد مرد. ۴٫ شایعه های شیطانی: برخی از شایعه ها در زمان اضطراب مردم منتشر می شود. یعنی زمانی که همگی از یک چیز ترسیده اند و به همین سبب آماده پذیرش شایعه هایی در مورد موضوع ترس خود چنین شایعه هایی قوت می گیرد. برای مثال بعد از حمله پاژن به پرل ها ربور (Perl Harbour) مردم وحشت زده شدند و شایعه هایی مبنی براینکه بخش اعظم ناوگان اقیانوس آرام منهدم شده، پخش شد. البته خسارتهای وارده زیاد بود، اما به منظور پنهان نگه داشتن قسمتی از واقعیات و ترس و مردم، حکایتهایی مبالغه آمیز و باور نکردنی، به صورت شایعه منتشر شد. چنین شایعه هایی که بر ترس مبتنی است، « شایعه شیطانی» (Rumor Bogey) خوانده می شود. ۵٫ شایعه های وحشت: شایعه های دیگری وجود دارد که موجب بروز وحشت می شود. که به آن « شایعات وحشت » (Panic Rumors) می گویند. مثلاً همزمان با پخش گزارش های مربوط به شکست یا نزدیک شدن سربازان دشمن شایعه هایی از این قبیل مطرح می شود. خطر این نوع شایعه ها آن است که هر کس شایعه را باور کند، معمولاً رفتارهایی ناگهانی و خشونت آمیز و توأم با فرار انجام می دهد. بدین ترتیب، او خود به یک شایعهتبدیل می شود و شایعه صورت واقعیت به خود می گیرد چون مردمی هم که او را می بینید به فکر فرار و رفتن می افتند. انتشار شایعه محتوای شایعه به مرور زمان تغییر می کند و میزان این تغییر تا حدود زیادی از واکنش های عاطفی ناشی از شایعه متأثر است. هر چه قدرت شایعه برای تحریک احساسات بیشتر باشد. احتمال تغییراتی که در محتوای شایعه بروز می کند، زیادتر است. کسانی که شایعه را منتقل می کنند، تمایل دارند برخی جزئیات را حذف و بر بعضی تأکید کنند. معمولاً تغییراتی که در جزئیات داده می شود، منعکس کننده ترس ها، تعصب ها، امیده ، دیگر احساسات مردمی است که شایعه را منتقل می سازند. انتقال یک شایعه فرایندی اجتماعی است که یک یک افراد می توانند نقش های متعددی درآن داشته باشند. عده ای از افراد پیام آورند و بر آنچه تکیه کرده و آن را معتبر می دانند، منتقل می کنند. عده دیگر در نقش افراد شکاک ظاهر می شوند و درباره آنچه می شنوند، تردید می کنند. همچنین، عده ای ممکن است به تعبیر و تفسیر روی بیاورند و مترصد این باشند که چه رخ می دهد. بالاخره، احتمالاً عده ای هستند که براساس شایعه ها تصمیم گیری می کنند و همین که شایعه ای پخش شد، به اقدامات خاصی دست می زنند. چرا مردم شایعه را می پذیرند ؟ هر شایعه ای برای پخش و پذیرش نیازمند ارتباط با مخاطبین خود است. هر نیاز انسان می تواند به شایعه تحرک و پویایی خاصی ببخشد. مثلاً کارمندی که از گرانی به تنگ آمده باشد (نیاز)، بیشتر مستعد پذیرش شایعه در مورد بهبود اوضاع اقتصادی به خصوص افزایش حقوق و مزایا است، تا کسی که این نیاز را ندارد، عواملی که می تواند در انتشار و پذیرش شایعه مؤثر باشد، عبارتند از: ۱٫ تنفر: تنفر می تواند عاملی برای پخش و پذیرش شایعه باشد. آدمی هنگامی که از کسی متنفر است و تصورات خود را به گونه ای زشت درباره ان ترسیم می کند و بدون هیچ دلیل هر خبر منفی را درباره او می پذیرد. یقیناً شایعه در مورد چنین کسی جنبه ای انتقام آمیز دارد. مثلاً دانش آموزی که از مدیر مدرسه ای متنفر باشد، هم زمینه شایعه سازی درباره مدیر و هم پذیرش شایعه در مورد او را دارد. ۲٫ پذیرش شایعه برای توجیه خود: هنگامی که بدترین چیزها را درباره دیگران باور می کنیم، در واقع در حال تلاش برای توجیه خود هستیم. اما اگر خود را مقصر بدانیم، آن وقت کمتر مستعد پذیرش شایعه خواهیم بود. پژوهشی که در آمریکا به عمل آمده، نشان می دهد کسانی که به تبعیض نژادی اعتقاد دارند، سریعاً شایعه هایی مربوط به سپاه پوستان درست کرده و منتشر می کنند. ۳٫ شکستن سکوت ملال آور: شایعه گاه برای پرکردن سکوتی ملال آور نیز به کار می رود. مثلاً وقتی در یک مهمانی شرکت داشته باشید که هنوز همه مهمانها نیامده باشند ، در بین چند نفری که دور هم جمع شده و هیچ حرفی برای گفتن نداشته باشند. کافی است یکی سکوت را شکسته بگوید: « آیا شنیده اید که … » به این ترتیب بازار شایعه داغ می شود و هر کس برای آنکه از معرکه عقب نماند، چیزی به آن اضافه می کند و سرانجام بحثی گرم و داغ در برمی گیرد که حتی گذشت زمان هم احساس نمی شود. ۴٫ تحریف واقعیت ها: شایعه در نقل دهان به دهان مرتباً تحریف می شود تا جایی که نقل قول دست چندم با نقل قول دست اول بسیار تفاوت پیدا می کند. به طوری که اگر این شایعه را به سازنده اولی آن بگویند، اونیز از این تحریف تعجب می کند ! در یک آزمایش « آزموزگاری داستانی را خواند و سپس آن را به دیگری گفت و نفر دوم نیز آن را به سومی گفت و الی آخر، تا اینکه چندین نفر داستان را برای همدیگر باز گفتند. در این تحقیق دیده شد که چگونه داستان تحریف شد، بسیاری از جزئیات آن حذف و مطالب دیگری به آن اضافه شد و در جزئیات موضوع نیز به شیوه های مختلف تغییر ایجاد گردید. هر چند این تحقیق در مورد حافظه انجام گرفته بود، ولی معلوم شد که حافظه نیز در انتقال شایعه اهمیت بسیار دارد». دکتر فریدون وردی نژاد
جمعه ، ۳مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راوی نیوز]
[مشاهده در: www.ravinews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]
-
گوناگون
پربازدیدترینها