محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803736363
هشت سال دفاع مقدس؛ عوامل وقوع جنگ و نتایج آن
واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
در آستانه هفته دفاع مقدس؛
هشت سال دفاع مقدس؛ عوامل وقوع جنگ و نتایج آن
پس از ماه‌ها ماجراجویی و حملات و درگیری‌های مرزی، سرانجام رژیم بعثی عراق در 31 شهریور 1359 با بمباران فرودگاه‌های ایران، رسماً تجاوز خود را آغاز کرد.
به گزارش سرویس مقاومت جام نیوز، جنگ تحمیلی در ارتباط مستقیم با وقوع انقلاب اسلامی، علیه ایران آغاز شد. روی کار آمدن نظام جدید در ایران، موجب تحول ساختار قدرت در منطقه گردید و انتظارات ملل کشورهای اسلامی را به شدت افزایش داد؛ رقابت بلوکی را به نفع بلوک چپ تغییر داد و منافع امریکا دست خوش تهدید شد. از نظر امریکا و اروپا استمرار وضعیت جدید، آینده نامطمئن و ناپایداری را نشان می‌داد، از این رو مقابله با ایران به هر نحو ممکن در استراتژی منطقه‌ای اعضای ناتو، لحاظ شد. راه‌اندازی و تجهیز ارتش عراق ممکن‌ترین اقدام در کوتاه مدت بود. پس از ماه‌ها ماجراجویی و حملات و درگیری‌های مرزی، سرانجام رژیم بعثی عراق در 31 شهریور 1359 با بمباران فرودگاه‌های ایران، رسماً تجاوز خود را آغاز کرد. جنگی که هشت سال طول کشید و خسارات جانی و مالی بسیاری را بر هر دو ملت ایران و عراق تحمیل کرد. از این تاریخ به بعد، با وجود اینکه بحران گروگان‌گیری هنوز حل و فصل نشده بود، چگونگی مدیریت جنگ و دفاع از انقلاب اسلامی ایران در اولویت نخست سیاست خارجی جمهوری اسلامی قرار گرفت، به طوری که جنگ به کلیه مسائل و ابعاد سیاست خارجی ایران در سطوح بین‌المللی، منطقه‌ای، میان ملتی، فراملی و سازمان-های جهانی شکل می‌داد. قبض وبسط روابط خارجی ایران در همه سطوح را نیز شاخص جنگ و موضع بازیگران بین‌المللی نسبت به آن تعریف و تعیین می‌کرد. مشروح بحث در جنگ عراق علیه جمهوری اسلامی ایران از این قرار است که:
در31شهریور سال 1359 رژیم بعثی عراق که در پی ایجاد تشنج در منطقه بود و قصد داشت معاهده 1975 الجزایر را زیر پا بگذارد باهدف برانداختن نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران جنگ ناجوانمردانه‌ای را علیه کشورمان آغاز کرد، که تنها آغاز جنگ با او بود، چرا که در این راه بسیاری از کشورهای غربی به کمک این رژیم شتافتند و ضربه زدن به نظام اسلامی ایران را سرلوحه سیاست خارجی خود قراردادند. صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، قبل از آغاز رسمی جنگ با ظاهر شدن در برابر دوربین‌های تلویزیون عراق قرارداد 1975را پاره و عملاً آن را به طور یک جانبه فسخ کرد. البته تحرکات نظامی عراق علیه ایران از سال 1358 آغاز شده بود و لیکن این تحرکات در ابتدا ضعیف بود. بروز حوادثی چون تصرف سفارت آمریکا در تهران به دست دانشجویان پیرو خط امام، شکست حمله نظامی آمریکا در طبس که برای آزادسازی گروگان‌ها انجام گرفته بود، روی کار آمدن صدام حسین در عراق و روحیه قدرت‌طلبی و سلطه‌گری او به منظور کسب امتیازات از دست داده در قرارداد 1975و نیز دستگیری و اعدام آیت‌الله محمدباقر صدر از جمله عوامل و حوادثی بود که رژیم بعثی را بر آن داشت تا به جمهوری اسلامی ایران حمله کند. ذکر این نکته لازم است که تجاوزات صدام حسین در شش ماهه اول سال 1359 روند یکسانی نداشت، بلکه از زمان قطع رابطه آمریکا با ایران تا آستانه کودتای نوژه، روبه شدت نهاد. تجاوزات عراق طی سه دهه شهریور، روند تصاعدی به خود گرفت. به گونه‌ای که در شانزدهم شهریور همان سال، منطقه خان لیلی به تصرف ارتش عراق در آمد و چند روز بعد نیز منطقه می‌مک و پس از آن برخی ارتفاعات و پاسگاه‌های داخلی به اشغال دشمن بعثی در آمدند. در این دوره بسیاری از جوانان کشور اسلامی در گروه‌ها و دسته‌های مختلف به سمت جبهه‌های دفاع مقدس شتافتند و یاریگر برادران ارتشی و سپاهی خود شدند. علل و اهداف تجاوز عراق به جمهوری اسلامی ایران را با توجه به اسناد و مدارک در موارد زیر می‌توان جست‌و‌جو کرد:
تجاوز عراق به خاک جمهوری اسلامی ایران دارای علل، اهداف و انگیزه‌هایی ایدئولوژیک شکل‌گرفته‌اند. از جمله مهم‌ترین علل و اهداف تجاوز عراق به ایران عبارتند از: اعمال حاکمیت کامل بر الوند رود، تصرف بخش‌هایی از خاک ایران، تجزیه خوزستان، اشغال جزایر سه‌گانه ایران در خلیج‌فارس، به دست گرفتن رهبری جهان عرب، ایفای نقش هژمونیک در خلیج‌فارس، پیشگیری از صدور انقلاب اسلامی ایران، تحریک و تشویق آمریکا در ادامه به بررسی اجمالی هر یک از این علل می‌پردازیم: الف- اعمال حاکمیت کامل بر اروندرود
پیشینه اختلافات و منازعات ارضی بین ایران و عراق به دوران امپراطوری عثمانی بر می‌گردد که پس از استقلال عراق نیز ادامه می‌یابد، به گونه‌ای که عراق بلافاصله پس از کسب استقلال ادعای حاکمیت مطلق بر اروندرود را مطرح کرد اما پس از سال‌ها مناقشه و مذاکره دو کشور در 13 ژوئن 1975 با انتشار بیانیه الجزایر، عهدنامه مربوط به مرز مشترک و حسن هم جواری را امضا کردند. در چارچوب این عهدنامه، خط تالوگ در اروندرود به عنوان مرز مشترک دو کشور تعیین گردید. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، عراق با ایجاد یادداشت رسمی مورخه 27 شهریور 1359 به طور یک جانبه عهدنامه مربوط به مرز مشترک و حسن هم‌جواری را با کلیه ضمائم آن لغو کرد. صدام حسین در همین رو ز با صراحت گفت «وضعیت حقوقی شط العرب الوند رود» باید به وضع قبل از مارس 1975 برگردد. این رودخانه با تمام حقوقی که از طریق حاکمیت مطلق عراق بر آن ناشی می‌شود، جزء تمامیت عربی عراق است.» ب- تصرف بخش‌هایی از خاک ایران
یکی دیگر از اهداف و انگیزه‌های عراق برای تجاوز به ایران، ارتفاع، وضعیت و موقعیت ژئوپولتیک این کشور بود تصور رهبران بعثی از واقعیت‌های عراق بود که شرایط نامناسب ژئوپولتیک را ایجاد کرده است شرایط ژئوپولتیکی که محصول استعمار محدودیت‌هایی را برای قدرت و منافع ملی عراق به بار آورده است.
از این رو آنان مترصد فرصتی بودند تا از طریق تصرف و تجزیه قسمت‌های از خاک ایران از این محدودیت‌ها و ضعف‌های ژئوپولتیک بکاهند به زعم آنان وقوع انقلاب اسلامی در ایران و شکل‌گیری نظام نوپای جمهوری اسلامی مهم‌ترین شرایط را برای تحقق این هدف فراهم ساخته است بنابراین عراق علاوه بر حاکمیت مطلق بر الوند رود در صدد تصرف برخی مناطق مرزی، اشغال جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی و تجزیه خوزستان بر آمد؛ زیرا تحقق این اهداف مهم‌ترین محدودیت‌های ژئوپولتیکی عراق را بر طرف می‌سازد با اعمال حاکمیت عراق بر اروندرود، دسترسی این کشو به خلیج‌فارس تسریع و تسهیل می‌گردد. تحولی که عراق را قادر می‌ساخت تا از بنادر خود به صورت آزادانه استفاده کند و نفت خود را نیز بدون نگرانی‌های امنیتی صادر کند اشغال و تجزیه خوزستان نیز وضعیت عراق را از نظر صادرات نفت و تأسیس بنادر نفتی تجاری بهبود می‌بخشد.
ثانیاً سواحل این کشور را در خلیج‌فارس گسترش می‌دهد به گونه‌ای که این کشور می‌تواند به صورت یک قدرت منطقه‌ای درآید و اشغال جزایر سه‌گانه ایران در خلیج‌فارس نیز کلیه اهداف ژئوپولتیکی و ژئواستراتژیک پیش گفته عراق را بر آورده می‌سازد. ج- رهبری جهان عرب
انگیزه دیگر صدام را می‌توان تمایل وی برای کسب مقام رهبری در منطقه دانست که برای او و دولت حاکم بر عراق، قدرت و اقتداری در پی داشت و باعث افزایش نفوذ فراملی آن‌ها می‌شد صدام هیچ‌گونه نیت کسب نفوذ منطقه‌ای را پنهان نمی‌کرد وی خود را مسئول اجرای پان‌عربیسم می‌دانست و اندکی پس از شروع جنگ، خود را سخنگوی ملت عرب می‌خواند. د- تحریک و تشویق آمریکا
یکی دیگر از علل حمله عراق به ایران، دست کم از منظر رهبران جمهوری اسلامی ایران، تحریک و تشویق این کشور از سوی امریکا بود، زیرا یالات متحده آمریکا در جریان پیروزی انقلاب اسلامی و سپس بحران گروگان‌گیری، بی‌اعتبار و تحقیر گردید، به گونه‌ای که از یک طرف، نا‌توانی آمریکا در جلوگیری از سقوط مهم‌ترین متحد استراتژیک خود در خلیج‌فارس، سایر هم پیمایان را نسبت به آن بی‌اعتماد کرد، این موجب بی‌اعتباری آمریکا به عنوان یک متحد صادق گردید، از سوی دیگر، در اثر عجز و ضعف آمریکا در آزادسازی گروگان‌ها در ایران این کشور به شدت در سطح جهانی و منطقه‌ای تحقیر شد، بنابراین ایالات‌متحده برای بازسازی اعتبار و بازیابی شهرت و قدرتش در منطقه، عراق را ترغیب و تهییج کرد تا به انقلاب اسلامی هجوم آورد. ه- پیشگیری از صدور انقلاب
مهم‌ترین علتی که عراق برای حمله به ایران ذکر کرد، اقدام پیشگیرانه از صدور انقلاب اسلامی در چارچوب اصل دفاع از خود بود رهبران بعثی استدلال می‌کردند برای جلوگیری و مقابله با مداخله جمهوری اسلامی ایران جهت ایجاد انقلاب در عراق دست به دفاع پیش دستانه زده‌اند. رهبران جمهوری اسلامی ایران نیز بر این باور بودند که یکی از علل و اهداف تجاوز عراق به ایران، جلوگیری از صدور انقلاب بود. و- اعمال هژمونی در خلیج‌فارس
یکی از اهداف و آرزوهای دیرینه عراق که در دوران حاکمیت حزب بعث به اوج خود رسید، ایفای نقش برتر و اعمال هژمونی در خلیج‌فارس بود، نقشی که ایران شاهنشاهی به نیابت از آمریکا انجام داد با سرنگونی رژیم شاهنشاهی در اثر پیروزی انقلاب، موازنه قوای استراتژیک در منطقه خلیج‌فارس بر هم خورد، از این رو صدام حسین از طریق توسعه‌طلبی ارضی و تجاوز به جمهوری اسلامی ایران در صدد برآمد تا موازنه قدرت جدید منطقه‌ای را به نفع عراق بر قرار سازد.
رهبران عراق بلافاصله پس از سقوط محمدرضا شاه در ایران، با تجزیه و تحلیل قدرت ملی ایران و موازنه منطقه‌ای به این نتیجه رسیدند که شرایط آرمانی برای اعمال هژمونی و سیطره عراق در خلیج‌فارس مهیا شده است. چون مهم‌ترین مانع ژئوپولتیکی یعنی هژمونی ایران قدرتمند از بین رفته است به باور رهبران حزب بعث، زمینه از هر جهت برای ایجاد یک موفقیت و وضعیت ژئوپولتیک جدید به وسیله عراق فراهم بود. محورهای تهاجم عراق در ایران به این صورت بود که:
در روز 31 شهریور 59، حملات سراسری، هوایی، زمینی و دریایی عراق به ایران در طول مرزهای مشترک از آبادان تا شمال قصر شیرین آغاز شد. در این مرحله ابتدا هواپیماهای عراقی در بعدازظهر آن روز هجوم به شهر‌ها و مناطق استراتژیک ایران را آغاز کردند و تا قبل از تاریکی شب، با تجاوز به 19 شهر، فرودگاه‌ها و پایگاه‌ها را هدف قراردادند. همچنین درگیری‌هایی بین نیروهای دریایی دو کشور در اروندرود و خلیج‌فارس رخ داد که از جمله نتایج آن غرق چهار فروند ناوچه موشک‌انداز عراقی بود و به دنبال آن نیروهای عراقی به پاسگاه‌های مرز مشترک با ایران از آبادان تا شمال قصر شیرین هجوم آوردند و با پشتیبانی آتش توپخانه و بمباران هوایی، بسیاری از پاسگاه‌ها را تصرف یا محاصره کرده و پیشروی به سوی نقاط سوق الجیشی را شروع کردند.
در این جبهه، عراق حملات خود را از چهار محور شامل محورهای زیر آغاز کرد: محور اول
در اولین محور در منطقه دزفول حرکت نیروهای عراق که باهدف عبور از رودخانه کرخه و قطع جاده اهواز و اندیمشک و محاصره اهواز از شمال و دزفول از جنوب طراحی شده بود، پس از چهارروز با پیشروی در عمق 90 کیلومتری و بعد از رسیدن به ساحل غربی رودخانه کرخه در پشت آن متوقف شد. محور دوم
در دومین محور در منطقه چزابه – سوسنگرد- اهواز که باهدف تصرف شهرهای بستان، سوسنگرد، حمیدیه و پیشروی به سمت اهواز طراحی شده بود، نیروهای عراقی با تصرف شهرهای بستان و سوسنگرد و ارتفاعات الله‌اکبر به سمت شهر اهواز پیشروی کردند. در این محور مقاومت نیروهای مردمی و نظامی مستقر در منطقه باعث شد که نیروهای عراقی از اطراف حمیدیه در حومه اهواز عقب‌نشینی کنند و خارج از شهر سوسنگرد در مواضع جدید مستقر شوند. در این اقدام، حضور نیروهای داوطلب از جمله نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم به فرماندهی شهید چمران در مقاومت علیه دشمن نقش مؤثری داشت. محور سوم
در سومین محور در جبهه خوزستان در منطقه طلائیه- نشوه به سمت اهواز، نیروهای عراقی به سهولت به سمت اهواز پیشروی کردند و با قطع جاده خرمشهر- اهواز، در بیست کیلومتری جنوب غربی این شهر استقرار یافتند. محور چهارم
در چهارمین محور در این جبهه، در منطقه شلمچه، خرمشهر، آبادان که باهدف تصرف خرمشهر، آبادان طراحی شده بود نیروهای عراقی به دلیل مقاومت نیروهای نظامی و مردمی و موانعی طبیعی موجود در منطقه، علی‌رغم 19 روز تلاش برای عبور از رودخانه کارون و بهمن‌شیر و محاصره آبادان و خرمشهر، در نهایت توانستند راه مواصلاتی منطقه جنوب به شمال را قطع کنند و شهرهای اهواز و آبادان را تصرف نمایند. در این محور مقاومت در خرمشهر موجب شد تا حرکت نیروهای عراقی با تأخیر و در نتیجه با شکست رو به رو شود؛ اما در 19 مهر 1359 از کارون عبور کردند و پس از قطع جاده اهواز- آبادان و محاصره آبادان و با عبور از رودخانه بهمن‌شیر وارد کوی ذوالفقاری آبادان شدند، لیکن به دلیل مقاومت مردمی در کوی ذوالفقاری سرانجام مجبور به عقب‌نشینی گشته و در شمال رودخانه بهمن‌شیر استقراریافتند. آثار برجای‌مانده از تجاوز عراق علیه جمهوری اسلامی ایران از این قرار است که:
الف- آشکار شدن هرچه بیشتر ماهیت استکبار جهانی و در رأس آن‌ها آمریکا به دلیل تشویق عراق و کمک‌های تسلیحاتی به این کشور ب- آشکار شدن ماهیت کشورهای همسایه که در همه حال به دنبال سقوط نظام جمهوری اسلامی بودند. ج- آشکار شدن خستگی‌ناپذیری و اراده پولادین مردم ایران د- آشکار شدن تابعیت محض مردم از فرمان ولایت‌فقیه ه-آشکار شدن قدرت با رویکرد شیعه در منطقه و- عوض شدن نوع نگاه‌ها و بینش‌ها در خصوص جمهوری اسلامی ایران ن-حفظ استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی از چنگال گرگان ی-قدرت‌دهی و امید دهی و دادن روحیه به گروه‌ها و احزابی که از طریق استکبار جهانی مورد ظلم قرارگرفته بودند مثل حماس- حزب‌الله لبنان، که الآن به جمهوری اسلامی ایران از طرف استکبار جهانی، به خاطر حمایت از این گروه‌های مدافع کشور خود، حامی تروریسم می‌گویند. ویژگی‌های رزمندگان در دوران دفاع مقدس را در موارد زیر می‌توان یافت:
- ولایت‌مدارى
با بررسى رهنمود رهبران دینى، دست‌نوشته و گفتار رزمندگان به ویژه شهیدان دفاع مقدس مىتوان به روشنى دریافت که اعتقاد به رهبرى ولایى امام خمینى (ره) و تمرکز بر ولایت‌مدارى در دفاع مقدس محوری‌ترین و اساسىترین ویژگى رزمندگان در دفاع مقدس بوده و این ولایت در امتداد ولایت ائمه معصومین (ع) و پیامبر اسلام (ص) در جان و دل آنان نفوذ داشته است. - بی‌اعتنایی به دنیا
از ارزش‌هایی که رزمندگان اسلام در دفاع مقدس بدان متصف بودند، بی‌اعتنایی به دنیا و مظاهر فریبنده آن است. رزمندگان اسلام در دوران نوجوانی و جوانی و اوان ظهور خواسته‌های بی‌شمار مادی، به همه لذت‌های دل فریب دنیا پشت پا زدند و حضور در جبهه و دفاع از میهن و نظام اسلامی را برتر دیدند. - شوق دفاع
از ارزش‌هایی که سهم زیادی در پیروزی‌های جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی داشت، اشتیاق زیاد رزمندگان اسلام به دفاع و حضور در صحنه‌های نبرد است. - شهادت‌طلبی
از عوامل پیروزی‌آفرین در صحنه نبرد، خطر‌ها را به جان خریدن و به پیشواز مرگ سرخ رفتن است، رزمندگان اسلام از آنجا که دفاع در برابر تهاجم بعثیان را مقدس می‌دانستند و کشته شدن در این راه را برای خود، مرگی سعادت آفرین و افتخارآمیز ارزیابی می‌کردند، نه تنها از دادن جان دریغ نمی‌ورزیدند که شیفته آن بودند. شهادت‌طلبی رزمندگان اسلام به عنوان عامل مؤثر معنوی، از امتیازهای جبهه حق در برابر جبهه باطل بود. - برادری و هم دلی
برادری و هم دلی در دوران دفاع مقدس، نمودی خیره‌کننده یافت. رزمندگان اسلام به پیروی از قرآن کریم، در برابر دشمن، باصلابت و پایداری برخورد می‌کردند و با یکدیگر، در کمال صمیمیت، مهربانی و هم دلی می‌زیستند. - معنویت جبهه‌های جنگ
از جلوه‌های معنویت در دفاع مقدس، حالت تضرع، استغاثه و راز و نیاز عارفانه رزمندگان اسلام بوده است. دفاع مقدس، فرصت نمایش خالصانه‌ترین و زیبا‌ترین مناجات‌ها و دعا‌ها را پدید آورد. در کنار نماز و قرآن، دعا وسیله دیگری بود که یاد خدا را در دل رزمندگان زنده نگاه می‌داشت. - دفاعی بودن
در جنگ تحمیلی، رژیم بعث عراق، جنگی ناخواسته را به کشور ما تحمیل کرد و با نادیده گرفتن استقلال سرزمین ما به ایران اسلامی تجاوز کرد. از این رو، مردم غیرتمند ایران، در دفاعی مقدس، از حق خود که دفاع از استقلال سرزمین و هویت دینی ـ ملی خود بود، دفاع کردند. تسنیم
۳۱/۰۶/۱۳۹۴ - ۱۰:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[مشاهده در: www.jamnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]
-
گوناگون
پربازدیدترینها