واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نگاهی به ریشه اختلافات هند و پاکستان/۲
از اختلاف بر سر سهم آب تا جدال بر سر حاکمیت بنگلادش
پس از تأسیس ۲ کشور هند و پاکستان در سال ۱۹۴۷ به دلیل مسائل مختلف از جمله موضوع بنگلادش، روابط دو کشور همراه با نوسانات و تحولات گوناگونى بوده که در برخی موارد منجر به درگیرى و برخوردهاى نظامى شدیدی نیز شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در اسلامآباد، همزمان با اوج گیری دوباره اختلافات مرزی میان 2 کشور هند و پاکستان و کشته شدن دهها نظامی و غیرنظامی ساکن مناطق مرزی، این سوال در اذهان عمومی ایجاد میشود که این اختلافات از کجا نشأت میگیرد. بر همین اساس قصد داریم در سلسله گزارشاتی به مهمترین زمینههای اختلافی میان اسلام آباد و دهلی در طول سالهای استقلال بپردازد. اختلافات دینی و جغرافیایی، اختلاف بر سر مسئله کشمیر، اختلاف بر سر سهم آب، اخلاف بر سر منطقه مرزی سیاچن و در نهایت اختلاف در خصوص مسائل سیاسی افغانستان بخشی از مجموعه افتراقاتی است که به اعتقاد کارشناسان؛ منجر به نشان دادن واکنشهایی از سوی هر 2 کشور در زمانهای مختلف در طول حیات استقلال پاکستان شده است؛ واکنشهایی که بعضا تنها جان مرزنشینان را هدف قرار داده و هیچ نتیجه مشخصی در بر نداشته است. اختلاف بر سر سهم آب از دیگر اختلافات پاکستان با هند واقع بودن سرچشمههاى رودهای پنجاب در هند مىباشند. قطع جریان آب در سال 1948 از طرف هند سبب شد پاکستان با اکراه موافقتنامهاى با هند منعقد کرده و براساس آن از تمام حقوق اساسى خود نسبت به استفاده از کنار رودخانه صرفنظر کرد و پذیرفت که بابت آب مصرفى مبلغى به هند بپردازد. امتناع هند از استرداد سهم پاکستان ضررهای مالى شدیدى در نخستین سالهاى تأسیس پاکستان به این کشور وارد کرد، تا جائىکه این کشور در آستانهٔ ورشکستگى قرار گرفت. سرانجام با وساطت مهاتماگاندی، هند سهم مزبور را به پاکستان پرداخت. با وجود اینکه سالها از اختلاف هند و پاکستان میگذرد دو کشور به عناوین مختلف یکدیگر را متهم میکنند. پاکستان همیشه عنوان میکند که هند با ساختن سد بر روی سرچشمه رودهای ایالت پنجاب از ورود آب این رودها به پاکستان جلوگیری میکند که ضرر جبرانناپذیری به بخش کشاورزی این کشور وارد کرده است، از طرفی در فصل بارندگی و طغیان رودها هند آبهای اضافی را روانه پاکستان میکند که موجب سیل در این کشور شده و محصول کشاورزان را از بین میبرد. کارشناسان بر این باورند که اختلاف بر سر سهم آب به اندازهای اهمیت دارد که جنگهای آینده بر سر همین موضوع اتفاق میافتد. اختلاف هند و پاکستان بر سر بنگلادش اختلاف میان دو بخش شرقى و غربى پاکستان در اواخر دهه 1960 افزایش یافت. پس از انتخابات سال 1970 و پیروزى حزب عواملى لیگ که اکثریت کرسىها را در انتخابات به دست آورد، دولت مرکزى در قبال مردم بنگلادش روشى خشن در پیش گرفت. این وقایع با جارى شدن سیل در پاکستان شرقى و پناهنده شدن میلیونها بنگالى به ایالتهاى همجوار هند، همراه شد. سرکوب نظامیان پاکستانى و درگیرى با بنگالىها ادامه داشت تا اینکه هند در دسامبر 1971 به کمک چریکهاى بنگالى که به موکتى باهینى شهرت داشتند، آمد. جنگ میان دو کشور هند و پاکستان درگرفت. هند به سرعت در پاکستان شرقى پیشروى نمود علاوه بر آن در مناطق غربى پاکستان در کشمیر نیرو و تجهیزات از غرب کشور به شرق با مشکل روبهرو بود و از طرف دیگر با رقیبى قدرتمند در جنگ روبهرو شده بود که جنگ را در چند جبهه (شرق و غرب) ادامه مىداد و براى توقف جنگ به سازمان ملل روى آورد. ولى اتحاد جماهیر شوروى از هند حمایت نمود. در نتیجه ارتش پاکستان در مدت کوتاهى شکست خورد و 93 هزار نفر از پرسنل آن در پاکستان شرقى تسلیم ارتش هند شدند. سرانجام با کمکهای هند شورشیان پاکستان شرقی موفق شدند کشوری به نام بنگلادش تشکیل دهند و با اینکه اسلامآباد تلاش زیادی برای نفوذ در این کشور کرد اما کاری از پیش نبرد. پس از جنگ مذاکرات هند و پاکستان با میانجىگرى الکسى کاسیگین در تاشکند برگزار شد و کوششهاى بسیارى در زمینه اجراءِ آتشبس بین هند و پاکستان به عمل آمد. در مذاکرات سال 1972 بین ایندیراگاندى نخست وزیر هند و ذوالفقار على بوتر قرار داد سیملا میان دو کشور منعقد گردید. در این قرار داد خط آتشبس کشمیر مجدداً مورد تأکید قرار گرفت و در سال 1973 نیز موافقتنامهاى براى مبادلهٔ اسراى جنگى میان دو کشور امضاء شد. ادامه دارد... انتهای پیام/
94/06/17 - 11:38
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]