واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
ارزیابی مذاکرات هستهای ، از کلان نگری تا کلیگویی
در واقع غرب در مذاکرات به بهانه مسئله هستهای به دنبال پهن کردن توری فرا هستهای در حوزههای راهبردی اقتصادی و امنیتی جمهوری اسلامی بوده است و برجام نیز مملو از خلاهایی است که بستر چنین نفوذی را برای طرف مقابل فراهم میکند
آقای عراقچی معاون وزیر خارجه با تاکید بر تحقق اهداف جمهوری اسلامی در مذاکرات هستهای با انتقاد از پرداختن بیش از اندازه به جزییات توسط منتقدان خواستار نگاه کلان به مسئله مذاکره هستهای شده و ایرادات موجود در متن را همانند تلفات داده شده در یک عملیات جنگی تلقی کردند. انگلیسیها ضرب المثلی دارند که میگوید «شیطان در جزییات نهفته است[1]». این ضرب المثل اشاره به این دارد که ارزیابی هر پدیدهای با شناخت از جزییات آن ممکن است و چه بسا پدیدهای با ظاهری زیبا با ورود به جزییات تبدیل به پدیدهای فاجعهبار گردد. نگاه کلان به مسئله هستهای نیز در صورتی واجد فایده خواهد بود که این نگاه مبتنی بر شناخت و تسلط کامل بر جزییات این پدیده باشد، چرا که در صورت عدم شناخت دقیق جزییات، سازههای کلی که از این جزییات انتزاع و استقرا میشوند نادرست بوده و در نتیجه امکان نگرش صحیح و کلان را فراهم نخواهد نمود. واقعیت این است که جمعبندی مذاکرات هستهای مملو از جزییاتی است که بدون تدقیق در این سند و اسناد پشتیبان و ارجاعی آن نمیتوان ادعای شناخت این پدیده را نمود. متن اصلی توافق وین دارای 5 ضمیمه اصلی است که در هر کدام جزییاتی مهمتر از متن اصلی نهفته است و البته برجام تعدادی نیز ضمائم منتشر نشده دارد. از سوی دیگر در برجام به اسناد مختلفی به عنوان مبنای اجرایی ارجاع شده است که در این اسناد بعضا مواردی مهمتر از متن توافق و ضمائم آن موجود است که هر گونه نگاه کلانی مستلزم استقرایی دقیق از تمام این جزییات جهت ساخت سازههای کلی دقیق و ترکیب این سازهها برای ایجاد نگرش کلان است. به عنوان مثال در متن برجام به سندی مربوط به فهرستی از اقلام دارای کاربرد دوگانه (دارای کاربرد در صنعت هستهای و سایر صنایع) به نام INFCIRC/254/Rev.9/Part 2 اشاره و ایران موظف شدهاست که کلیه اقلام موجود در این فهرست را چه برای استفاده در صنعت هستهای و چه صنایع دیگر از کانال کارگروهی خریدی به ریاست اتحادیه اروپا و عضویت سایر کشورها تامین کند. بر اساس ضمیمه چهارم برجام، برای خرید هر یک از این کالاها توسط ایران از هر کشوری، فهرست خرید میبایست توسط ایران به اتحادیه اروپا ارائه شود و تنها در صورت موافقت تمامی کشورهای عضو 5+1 اجازه خرید این کالا به کشورمان داده خواهد شد. اما نکته تاسفبارتر متن با مراجعه به متن این سند که توسط گروهی با نام تامین کنندگان هستهای تهیه شده است مشخص میشود. در این سند لیستی گسترده و بلند بالا از کالاهایی مانند کلیه نرمافزارهای طراحی شده برای کنترل سختافزار، پمپهای خلا، دستگاههای تغییر دهنده فرکانس، دوربینهای تصویربرداری با سرعت بالا و انواع فلز مانند آلومینیوم، تیتانیوم، تنگستن و ... فهرست شده که در طیفی گسترده از صنایع با فناوری بالا و متوسط اعم از نظامی، موشکی و غیرنظامی کاربرد دارند. بر این اساس نه تنها هر یک از کشورهای 5+1 به تنهایی میتوانند بخش مهمی از صنایع عادی و دفاعی کشورمان را با جلوگیری از واردات ملزومات آن فلج نمایند که حتی در صورت صدور اجازه ورود این کالاها نیز بر اساس ضمیمه چهارم برجام ایران موظف شده است علاوه بر اعلام کامل مشخصات خریدار اجازه راستیآزمایی از نحوه استفاده نهایی از کالاهای مذکور را به کشور صادرکننده با کمک کارشناسان کمیسیون مشترک بدهد که خود این مسئله نیز این صنایع را در معرض جاسوسی گستردهای قرار خواهد داد. به عنوان مثالی دیگر از جزییات سرنوشت ساز در متن توافق میتوان به ساز و کار حل «مسائل گذشته و حال برنامه هستهای ایران» به عنوان یکی از شروط 39 گانه آغاز اجرای تعهدات طرف مقابل اشاره نمود. بر اساس متن برجام برای تعیین ساز و کار حل مسائل گذشته و حال هستهای ایران به دو سند ارجاع داده شده است که شامل گزارش نوامبر 2011 آژانس(GOV/2011/65)[2] در مورد برنامه هستهای ایران و همچنین نقشه راه شفاف سازی مسائل باقیمانده برنامه هستهای ایران (Roadmap for Clarification of Past and Present Outstanding Issues) است. رجوع به متن هر دو این اسناد نشان دهنده تعهداتی بسیار خطرناک برای کشورمان است. به عنوان مثال در متن گزارش GOV/2011/65 علاوه بر اشاره به لیستی 11 گانه از ابهامات برنامه هستهای ایران برای حل مسئله ابعاد احتمالی نظامی بر همکاری کامل ایران با آژانس و ارائه دسترسی فوری و بیوقفه به تمامی سایتهای (access without delay to all sites) مورد درخواست آژانس از جمله سایت نظامی پارچین تاکید شده است. همچنین در سند نقشه راه شفافسازی نیز علاوه بر تاکید بر بازرسی از پارچین بر اساس رویهای محرمانه که در سند دیگری مشخص شدهاست بر مصاحبه و بازجویی از دانشمندان کشورمان در قالب برگزاری ملاقاتهای فنی با متخصصان تاکید شدهاست. مواردی که مورد اشاره قرار گرفت تنها به عنوان مشتی از خروار جزییات سرنوشت ساز و تخلخلها و نفوذپذیریهای موجود در برجام بود. واقعیت این است که متن برجام مملو از تلههایی مشابه موارد پیش گفته است و تنها از طریق تدقیق در جزییات است که میتوان به اهداف فرا هستهای آمریکا و غرب از برجام پی برد. همان طور که در بالا اشاره شد میزان تخلخل و نفوذپذیری برجام به حدی است که بستر ورود غرب به سایر حوزههای اقتصادی و نظامی-امنیتی را فراهم می کند و بر همین اساس است که رهبری در دو سخنرانی اخیر خودشان علاوه بر تاکید بر نامشخص بودن سرانجام برجام بر جلوگیری از سو استفاده از متن در فاز اجرا در صورت تصویب و مقابله با تمام توان با نفوذ اقتصادی و سیاسی و فرهنگی آمریکا به بهانه توافق تاکید میکنند. در واقع غرب در مذاکرات به بهانه مسئله هستهای به دنبال پهن کردن توری فرا هستهای در حوزههای راهبردی اقتصادی و امنیتی جمهوری اسلامی بوده است و برجام نیز مملو از خلاهایی است که بستر چنین نفوذی را برای طرف مقابل فراهم میکند و طبیعی است بر خلاف گفته معاون محترم وزیر خارجه در هیچ نبردی معقول نیست برای فتح موقت تپهای کوچک (اجازه غنیسازی بسیار محدود و کاریکاتوری) مهمترین قرارگاههای استراتژیک اقتصادی و امنیتی تسلیم دشمن شود. به نظر میرسد بزرگوارانی که از نگاه کلان به مسئله هستهای سخن میگویند ضمن نادیدهانگاری اهداف فرا هستهای غرب از توافق وین به دلیل عدم تدقیق در جزییات برجام و اسناد پشتیبان آن و استناد کردن به برخی جملات کلی و مبهم موجود در متن برای اثبات تحقق اهداف کشورمان بیش از کلاننگری در دام پدیده کلیگویی گرفتار شدهاند. [1] The Devil is in the detail [2] IAEA report of 8 November 2011 (GOV/2011/65). میثم ظهوریان منبع: شهرآرا انتهای متن/
94/06/16 - 00:21
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]