تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837032431
تعبیر وارونه یک رویا
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
تعبیر وارونه یک رویا مخالفان سیاسی باراک اوباما در واشنگتن از به ثمر رسیدن توافق وین خشنود نیستند. برای اثبات این مدعا فقط کافی است نگاهی به اظهارات تند و تیز سناتورهای جمهوریخواه درباره ضعف دولت اوباما در قبال قدرت گرفتن تهران در خاورمیانه بیندازیم. اگرچه دموکرات‌های حامی دولت تلاش دارند رادیکال‌های ضدایرانی را قانع کنند برجام باعث کاهش نگرانی آنها درباره توهم «ایران مسلح به سلاح هسته‌ای» خواهد شد، اما واقعیت این است که این مخالفان نه فقط با استدلال‌های دموکرات‌ها از بار نگرانی‌شان کاسته نمی‌شود، بلکه هر روز که از توافق وین می‌گذرد و نشانه‌های موفقیت‌آمیز بودن مذاکرات بیشتر روشن می‌شود، بر حجم نگرانی این مخالفان نیز افزوده می‌شود؛ اما چرا؟
به نظر می رسد برای درک بهتر ماهیت نگرانی تندروهای آمریکایی باید سراغ نظریات روابط بین الملل رفت و از دریچه نظریه پردازی های آکادمیک، دلایل اصلی این نگرانی ها را یافت. چیستی مولفه های قدرت در چارچوب واقعگرایی براساس نظریه واقعگرایی (Realism) یا حتی نوواقعگرایی، آنچه باعث هراس دولت ها از یکدیگر می شود، توانمندی و مولفه های فیزیکی قدرت در حوزه سیاست است. طبیعی است برخورداری یک دولت از سلاح هسته ای، بیم همسایگان را در پی خواهد داشت و تجاوز یک دولت به کشوری دیگر، خود به خود رشته جدال هایی را در یک منطقه به بار خواهد آورد. از زاویه این نظریه، پول و نیروی نظامی مهم ترین عوامل تعیین کننده در حوزه سیاست خارجی بوده و هر گونه استفاده از این مولفه ها در سیاست، به وحشت رقبا منتهی می شود. براساس این نظریه، روشن است تجاوز عربستان به یمن، ترکیه را نگران خواهد کرد و از دیگر سو تجاوز ترکیه به خاک سوریه، عامل بیم عراق خواهد بود. از همه اینها روشن تر، برخورداری رژیم صهیونیستی از سلاح هسته ای است که موجی از بی ثباتی و نگرانی را به دنبال آورده و به نظر می رسد ریشه بسیاری از خرید و فروش های تسلیحاتی در خاورمیانه است. بنابراین از دریچه نظریه واقعگرایی، برجام نه فقط باعث نگرانی کشورهای منطقه، لابی های صهیونیستی و تندروهای آمریکایی نیست، بلکه باید آنها را خشنود کند. در واقع اگر نگرانی آنها قدرت هسته ای ایران و بیم دستیابی کشورمان به سلاح هسته ای بوده، برجام به اذعان دیپلمات های آمریکایی همه راه های رسیدن به این هدف را مسدود کرده و این البته برای کشوری چون ایران که اصولا به دنبال راهبرد هسته ای در دکترین دفاعی خود نیست، عقب نشینی یا وادادگی دیپلماتیک به شمار نمی رود. براساس نظریه واقع گرایی، منبع قدرت، فیزیکال و قابل اندازه گیری است و بنابراین عدم دسترسی کشورمان به سلاح هسته ای در پی توافق وین، از منظر این نظریه نه فقط عامل قدرت کشورمان نیست، بلکه ـ با فرض غلط تلاش تهران برای رسیدن به سلاح هسته ای ـ به کاهش قدرت منتهی شده است، اما چرا با وجود این که واقعگرایان به گونه ای واضح می توانند خود را از بابت اتهام ایران مسلح هسته ای آسوده خیال بیابند، همچنان نگران آنچه نفوذ ایران می خوانند، هستند؟ وقتی سازه های ذهنی قدرت ساز می شود هرچند برجام با همه تلاش های کشورهای 1+5 محدودیت هایی را در حوزه قدرت فیزیکال به تهران تحمیل کرده، اما واقعیت این است که همچنان شاهد حمله تندروهای آمریکایی به برجام به عنوان یک توافق بد هستیم. همین حملات به خودی خود نشان می دهد مساله اصلی برای منتقدان آمریکایی برنامه جامع اقدام مشترک، فراتر از توان هسته ای ایران است. برای حل پارادوکس مخالفت تندروها با «توافق محدودکننده ایران» و این که چرا هرچه موافقان برجام در واشنگتن در دفاع از مذاکرات هسته ای صحبت می کنند، عزم جمهوریخواهان برای مقابله با برجام بیشتر می شود، باید از زاویه «نظریه سازه انگاری» به این مساله نگریست. براساس نظریه سازه انگاری (Constructivism)، قدرت سیاسی، نه واقعیتی بیرون از ذهن و قابل اندازه گیری، بلکه بر ساخته ذهنیت ها و زمینه های فرهنگی و اجتماعی است. به عبارت بهتر، در این نظریه، سیاست را باید بر ساخته تصویرهای ذهنی و عمدتا رسانه ای موجود در جامعه بین الملل دانست و بنابراین در این نظریه برخلاف ایده های واقع گرایان، مولفه های قدرت و ضعف کشورها نه ناشی از توان نظامی یا حتی اقتصادی و هسته ای، بلکه مبتنی بر قدرت تصویرسازی و بر ساختن قدرت بر مبنای زمینه های فکری و اجتماعی است. مدافعان نظریه سازه انگاری بر این گمانند که کشوری در جهان امروز قدرتمند است که بتواند جامعه بین الملل را قانع کند دارای قدرت است و کشوری ضعیف به نظر می رسد که جامعه بین الملل بر این نظر باشد در مسائل جهانی از موضع ضعف عمل می کند. با نگاهی به این نظریه می توان دریافت مخالفان برجام در کنگره آمریکا، نه تنها آن را با وجود همه محدودیت سازی ها عامل ضعف تهران قلمداد نمی کنند، بلکه در چارچوب نظریه سازه انگاری، معتقدند سند مشترک وین، تصویر ذهنی جهان در ارتباط با ایران را تغییر داده و حالا ایران در اذهان عمومی یک قدرت بلامنازع منطقه ای به شمار آمده و همین زمینه اجتماعی، برساخته سیاسی آن در محیط بین الملل را اجتناب ناپذیر می کند. سازه انگاری، پنجه در پنجه واقعگرایی؛ برنده کیست؟ دنیای امروز، دنیای بازی های پیچیده سیاسی است و تحلیل پدیده های سیاسی با چارچوب های متفاوت تحلیلی، نتایج متفاوتی به بار می آورد. چنین است که تحلیل یک واقعیت مشخص در روابط بین الملل، براساس یک مدل، به یک نتیجه خاص منتهی شده و براساس مدلی دیگر، نتیجه ای متفاوت به بار خواهد آورد. هرچند نباید در تحلیل یک پدیده، تنها به یک چارچوب خاص قناعت کرد و مدل های تحلیلی دیگر را به کناری نهاد، ولی نباید از یاد برد که بهترین چارچوب برای تحلیل یک پدیده، چارچوبی است که قدرت بالایی در توصیف، تبیین و پیش بینی فرجام آن پدیده خاص داشته باشد و از این زاویه، با نگاهی به واقعیت های موجود در تهران و واشنگتن باید اذعان کرد که نظریه سازه انگاری نیز با وجود غربتی که در میان تحلیلگران سیاسی دارد، همچون چارچوب واقعگرایی می تواند تبیین کننده تجربه برجام باشد. در همین راستا برجام تنها با یک نگاه منشوری به لحاظ نظریه پردازی در حوزه روابط بین الملل قابل تبدیل به یک بازی برد ـ برد برای ایران و کشورهای 1+5 است. آنجا برد 1+5 در چارچوب تحلیل های واقعگرایانه رقم می خورد و اما برد ایران از دل نظریه سازه انگاری بیرون می آید و کیست که نداند در جامعه شبکه ای امروز ـ به تعبیر کاستلز ـ این قدرت سازه های ذهنی است که مولفه های کلاسیک قدرت را تحت تاثیر قرار می دهد و همین واقعیت در شکست راهبرد مهار ایران، اکنون کابوس تندروهای غربی در مواجهه با برجام است. 2 روایت از قدرت؛ 2 روایت از برجام اگر برجام را از زاویه نظریه واقعگرایی مورد تحلیل قرار دهیم، باید بپذیریم که بر اساس آن محدودیت هایی ـ البته داوطلبانه ـ توان بالقوه ایران را تحت تاثیر قرار داده و براساس محاسبات واقعگرایانه سیاسی، پتانسیل های کشورمان کاهش یافته است. اما اگر از زاویه نظریه سازه انگاری به توافق هسته ای نظر شود، آنگاه نه تنها قدرت ایران به دلیل پذیرش محدودیت در صنعتی که اصولا کارکرد نظامی نداشته، کاهش نیافته بلکه ایران توانسته با شکست سناریوی ایران هراسی زمینه های فکری و اجتماعی قدرت سیاسی خود در منطقه و جهان را تقویت کند. مصطفی انتظاری هروی - سیاسی
شنبه 14 شهریور 1394 ساعت 07:20
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]
-
گوناگون
پربازدیدترینها