واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۹ شهريور ۱۳۹۴ (۱۵:۳۴ب.ظ)
نوسازي نظامي، واکنش ويتنام به افزايش اختلافات با چين گروه اقتصاد سياسي خبرگزاري موج
پس از پايان جنگ داخلي ويتنام جنوبي و شمالي در سال 1975 که با حضور قدرت هاي فرامنطقه اي اهميت ويژه اي در بازتعريف ساختار نظام جنگ سرد داشت، اين کشور به دليل نظام کمونيستي خود بيشترين وابستگي نظامي را به مسکو داشته است. اما بررسي آخرين تحولات سياسي اين کشور نشان مي دهد، هانوي در رقابت با قدرت طلبي پکن در درياي جنوبي چين، به واشنگتن به عنوان يک منجي مي نگرد.
اين در حالي است که تلاش ويتنام براي نوسازي نيروهاي مسلح اين کشور با موانع سياسي، تاريخي و مالي روبرو است. زيرا مسائل حقوق بشري، دموکراسي و بي ميلي حزب کمونيست اين کشور براي تقسيم قدرت، باعث شده است که جذب سرمايه خارجي با مشکل روبرو شود و به کندي صورت گيرد؛ با اين حال اختلافات رو به افزايش ويتنام با چين، باعث شد هانوي به سمت رفع نيازهاي نظامي و تقويت ارتش خود برود.
از زمان فروپاشي دولت ويتنام جنوبي در آوريل سال 1975 که مورد حمايت آمريکا بود، هانوي ارتش خود را با تجهيزات نظامي ساخت اتحاد جماهير شوروي و سپس روسيه که شامل طيف وسيعي از موشک هاي ضدکشتي، هواپيماي جنگنده، تانک و اخيرا 6 فروند زيردريايي مي شود، تقويت کرده است.
به همين دليل در سال 1978 که ويتنام به کامبوج حمله کرد و در سال 1979 که چين يک حمله تنبيهي به شمال ويتنام صورت داد، تجهيزات نظامي اين کشور براي حمله و دفاع کافي بودند.
بر اين اساس است که يک عضو ارشد برنامه تحول نظامي در مرکز مطالعات بين المللي سنگاپور ادعا دارد: «ويتنام داراي يک نيروي نظامي بزرگ است که بيشتر آن هنوز به سلاح هاي دهه 1970 و 1980 مجهز است و در صورتي که اين کشور قصد داشته باشد توان نظامي خود را نوسازي کند، بايد به طور پيوسته در دو دهه آينده سرمايه گذاري کند.»
اما با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، ورود سلاح هاي روسي به ويتنام کاهش يافت. اين در شرايطي بود که چين به عنوان يک قدرت بزرگ و داراي اختلافات ارضي با ويتنام، شروع به نوسازي ارتش به ويژه در حوزه نيروي دريايي خود کرد.
از اين رو افزايش حضور پکن در درياي جنوبي چين و تلاش هاي اخير اين کشور براي ساخت جزاير مصنوعي و تاسيسات دريايي، زنگ خطري را براي ويتنام به صدا درآورد. ضمن آنکه پکن با قراردادن تاسيسات حفاري در داخل منطقه اقتصادي ويتنام در ماه مه 2014 بر ترس هانوي دامن زد. اين اقدامات در نهايت منجر به واکنش خشونت آميز شهروندان ويتنامي عليه کارخانه هاي چين در اين کشور شد. اين روند با نمايش يک ويدئو در سال 1988 توسط شبکه هاي تلويزيوني کشور ويتنام شدت يافت. اين ويدئو که در جزاير اسپراتلي فيلمبرداري شده بود، نشان مي داد پرسنل نيروي دريايي چين 66 غيرنظامي ويتنام را در کنار پرچم اين کشور دستگير کرده اند.
نگاه صنايع نظامي آمريکا به ويتنام
همان طور که در ابتدا ذکر شد، صنعت دفاعي آمريکا به رغم تمايل زياد براي ورود به بازار سلاح ويتنام با موانعي همچون اتهامات حقوق بشري و ساختار کمونيستي اين کشور روبرو است. همچنين در اين مورد بايد به گروه هاي تبعيدي ويتنام جنوبي که در ايالات متحده و تاکيد کنگره آمريکا بر ادامه ممنوعيت فروش سلاح به هانوي تا بهبود اوضاع در اين کشور اشاره کرد. با اين وجود يکي از مقامات ايالات متحده اعلام کرد به احتمال زياد ممنوعيت صادرات سلاح کشنده به ويتنام لغو خواهد شد.
در همين حال ويتنام نيز برنامه ريزي پنج ساله خود را آغاز کرد؛ بر اين اساس اين کشور در نظر دارد از سال 2016 تا 2020 اولويت هاي نظامي را مشخص سازد.
از همين رو، دولت اوباما نيز با فروش سلاح هاي کشنده به ويتنام، تلاش کرد قاچاق بين المللي سلاح به اين کشور را کمتر کرد. بيشتر تسليحات صادراتي واشنگتن به هانوي، در حوزه امنيت دريايي و سواحل ويتنام به کار مي آمد. از همين رو آمريکا اعلام کرد 18 ميليون دلار براي قايق هاي گشت زني گارد ساحلي ويتنام فراهم خواهد کرد.
در کنار اين مساله، واشنگتن نيز تصميم گرفت 425 ميليون دلار براي برنامه مشارکت خود که شامل تجهيزات، ساخت و ساز در مقياس کوچک و آموزش مي شود، در اقيانوس آرام هزينه کند.
در همين راستا يک مقام آمريکايي اعلام کرد بودجه مذکور براي مشارکت در اقيانوس آرام در پنج مرحله شامل 50 ميليون دلار براي سال مالي 2016، 75 ميليون دلار براي سال مالي 2017 و 100 ميليون دلار براي سال هاي مالي 2018، 2019 و 2020 در نظر گرفته شده که بين پنج کشور اندونزي، مالزي، فيليپين، تايلند و ويتنام توزيع مي شود.
همچنين در راستاي تقويت توان نظامي ويتنام، اشتون کارتر، وزير دفاع ايالات متحده، در ژوئن سال جاري با همتاي ويتنامي خود ديدار و سپس سند چشم انداز مشترکي در حوزه دفاعي را امضا کرد. اين سند شامل 12 زمينه همکاري دفاعي شامل گسترش تجارت دفاعي، همکاري در توليد فناوري هاي جديد و تجهيزات است.
ضمن آنکه ويتنام در همان ماه خبر داد که به دنبال خريد هواپيماي گشت زني دريايي، پهپاد غيرمسلح و جنگنده هاي آمريکايي از شرکت هاي لاکهيد مارتين و بوئينگ است.
اين در حالي است که مقامات آمريکا اعلام کردند بعيد است ويتنام بخواهد و يا قادر باشد از آمريکا جنگنده بخرد اما اين احتمال وجود دارد که شرکت هاي دفاعي ايالات متحده بتوانند در تهيه هواپيماي گشت دريايي و هواپيماهاي بدون سرنشين غيرمسلح به اين کشور کمک کنند.
پس از اين قضيه بود که لاکهيد مارتين علنا از فروش احتمالي هواپيماي گشت زني دريايي و بوئينگ از فروش فن آوري نظارت دريايي خبر داد.
گفتني است زمينه هاي بالقوه تجارت نظامي آمريکا با ويتنام در حوزه رادار ساحلي، ارتباطات ماهواره اي، تدارکات دريايي، تعمير و نگهداري و لوازم الکترونيکي هستند. بر اين اساس دستيابي ويتنام به سلاح ها و سنسورهاي غربي پشتيباني لجستکي منطقه را به چالش خواهد کشيد و در عين حال پياده سازي سيستم هاي غربي در نيروي دريايي ويتنام، باعث ايجاد قابليت همکاري آمريکا با نيروهاي دريايي منطقه از جمله ژاپن، استراليا، کره جنوبي و فيليپين خواهد شد.
در همين حال امي مک دونالد، تحليلگر حوزه نيروي دريايي گفت در شرايطي که بسياري از کشورهاي آسيا و اقيانوس آرام روي طيف وسيعي از کشتي هاي بزرگ و زيردريايي سرمايه گذاري کرده اند، نياز به قايق هاي کوچک و سريع هميشه باقي است.
وي همچنين با اشاره به افزايش چالش هاي امنيت دريايي مانند دزدي دريايي و قاچاق از مسير دريا، گفت امروزه نياز به حضور دريايي بيشتر شده و اين موضوع نياز ويتنام به قايق هاي کوچک و گشت زني را افزايش داده است.
گفته مي شود در حالي که هند، کره جنوبي، ژاپن، چين و استراليا، تقريبا 75 درصد از کل سرمايه گذاري پيش بيني شده تا سال 2034 را در منطقه از آن خود کرده اند، ويتنام بيش از 22 درصد سرمايه خود را براي خريد تجهيزات تندرو دريايي هزينه مي کند. از اين رو سرمايه گذاري هاي ويتنام روي قايق هاي کوچک و سريع به دليل نياز براي گشت زني در منطقه انحصاري اقتصادي خود در درياي جنوبي چين، تداوم دارد.
در همين حال لازم به ذکر است، به جز آمريکا، ويتنام با ساير کشورها نيز توافقنامه هاي همکاري دفاعي امضا کرده است. موافقت نامه هايي که نشان مي دهد ويتنام به دنبال خدمات و تجهيزات در شش قسمت عمده از جمله ذخيره سازي و نگهداري و ارتقاي تجهيزات نظامي موجود، نوسازي سيستم عامل و تجهيزات ارتش نيروي درياي و هوايي و به طور کل صنايع دفاعي، افزايش ظرفيت تاسيسات دريايي در درياي جنوبي چين، کاهش اثرات بلاياي طبيعي و خسارات ناشي از آن، عمليات جستجو و نجات در دريا و آموزش نيروهاي نظامي براي حضور در عمليات حفظ صلح سازمان ملل است.
گفتني است قراردادهاي خريد اسلحه ويتنام همواره شامل مقرراتي براي انتقال فن آوري، آموزش و خدمات است. در اين راستا ويتنام از پيشنهاد مالزي براي ترويج همکاري صنايع دفاعي در ميان اعضاي آسه آن استقبال کرده بر سر توليد هواپيما و بالگرد نظارت دريايي چند منظوره به نتيجه رسيدند. همچنين ويتنام با فيليپين و سنگاپور نيز در توليد انواع مختلف تجهيزات نظامي دست به همکاري زده اند.
بر اين اساس مي توان چنين نتيجه گرفت که ويتنام علاوه بر گسترش روابط نظامي-امنيتي خود با ايالات متحده و کشورهاي منطقه براي مقابله با تحرکات چين، در صدد بومي سازي فناوري نظامي است؛ چنانکه امروز اين کشور قادر به توليد قايق هاي تندرو گشت زني نظامي نيز شده است. اما اينکه چرا ويتنام همچون گذشته تمايل چنداني به خريد نظامي از روسيه ندارد، به روابط نزديک مسکو و پکن در سال هاي اخير برمي گردد.
در واقع، هانوي در ميان تنش هاي رو به رشد نظامي شرق آسيا، براي افزايش توان مقابله خود به دنبال يک شريک مطمئن مي گردد. بر اين اساس روسيه به واسطه پيوندهاي رو به گسترش خود با چين، نمي تواند چنين نقشي را در سياست خارجي ويتنام بازي کند.
*حسيني
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]