واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: كودتاگران چهره عوض كردهاند
نویسنده : عباس حاجينجاري
كودتاي 28 مرداد سال 1332 يكي از تلخترين وقايع تاريخ معاصر ايران است كه طي آن نه تنها يكي از مهمترين نهضتهاي مردمي ايران يعني نهضت ملي كردن صنعت نفت ايران به شكست رسيد بلكه زمينهساز و مقدمه سلطه 25 ساله استبداد داخلي و استكبار بر ايران شد، سلطهاي كه يكي از سياهترين دوران تاريخ ايران را رقم زد و پيامدهاي آنها حتي تا سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي بر دوش مردم سنگيني كرده و ميكند. پيروزي كودتاگران در مرداد 1332 نه محصول هوشمندي و پنهانكاري كودتاگران، بلكه ناشي از غفلت و اختلافات نيروهاي دروني نهضت و كاركرد عوامل نفوذي و مهمتر از آن اعتماد دكتر مصدق به امريكاييها بود. نهضت ملي كردن صنعت نفت در روزهاي آغازين زماني در برابر استعمار انگليس و رژيم شاه به پيروزي رسيد كه نيروهاي مذهبي با رهبري مرحوم آيتالله كاشاني با گروههاي سياسي در جبهه ملي با محوريت دكتر مصدق به وحدت رسيدند و خونهاي بر زمين ريخته شده شهداي روز 30 تيرماه 1330 كه با فراخوان مرحوم آيتالله كاشاني به صحنه آمده بودند، پشتوانه آن بود. اما اين وحدت ديرپا نبود. رشد اختلافات داخلي در ميان نيروهاي مؤثر در نهضت كه محصول عواملي چند منجمله اعتماد مصدق به امريكاييها نقش عوامل نفوذي و به كارگيري عوامل وابسته به استبداد در پستهاي كليدي بود كار را به جايي رسانيد كه توصيهها و هشدارهاي دلسوزانه مرحوم كاشاني نيز نتيجه نبخشيد. مرحوم كاشاني يك روز قبل از كودتا نسبت به وقوع آن به مصدق هشدار داده و در نامهاي خطاب به وي مينويسد: «اين نامه من سندي در تاريخ ملت ايران خواهد بود كه من، شما را با وجود همه بديهاي خصوصيتان نسبت به خودم، از وقوع حتمي يك كودتا به وسيله زاهدي كه مطابق با نقشه خود شماست آگاه كردم كه فردا جاي هيچگونه عذر موجهي نباشد.» و نكته مهم در پي همين هشدار اينجاست كه مصدق در پاسخ به نامه آيتالله كاشاني مينويسد كه «اينجانب مستظهر به پشتيباني ملت ايران هستم» فارغ از اينكه آيا مصدق نسبت به اين ادعاي خود صادق بود يا نه، نكته مهم در مورد نهضت اين بود كه در 30 تير 1330 كه پشتيباني ملت تجلي يافت، مردم از نقطه كانوني نهضت صداي واحد ميشنيدند و حتي بر آن جان خود را هم فدا كردند.
مقام معظم رهبري در بيانات خود در جمع دانشآموزان و دانشجويان در 12/8/1392 پيرامون چرايي و چگونگي اين ضربه تاريخي عليه ملت ايران ميفرمايند: «اين رويكرد استكباري كه امريكاييها دارند و از دهها سال پيش تا امروز هم ادامه دارد، موجب شده است كه در ملتهاي دنيا يك احساس بياعتمادي و بيزاري نسبت به دولت امريكا به وجود بيايد، اين مخصوص كشور ما نيست، هر ملتي به امريكا اعتماد كرد ضربه خورد حتي آن كساني كه دوست امريكا بودند. حالا در كشور ما دكتر مصدق به امريكاييها اعتماد كرد براي اينكه بتواند خود را از زير فشار انگليس نجات دهد به امريكا متوسل شد. امريكاييها به جاي اينكه به دكتر مصدق كه به آنها حسنظن پيدا كرده بود كمك كنند، با انگليسيها همدست شدند، مأمور خودشان را فرستادند اينجا و كودتاي 28 مرداد را راه انداختند، مصدق اعتماد كرد، كتكش را [هم] خورد، حتي كساني كه با امريكا ميانهشان هم خوب بود و به امريكا اعتماد كردند، ضربهاش را خوردند.»
امريكاييها اگرچه در سالهاي بعد از انقلاب اسلامي چند بار به هدايت اين كودتا اعتراف و به زعم خود تلويحاً از مردم ايران عذرخواهي كردهاند، اما در اين عذرخواهي هدفديگري را كه همانا بازگرداندن سلطه خود بر ايران با بهرهگيري از همه ظرفيتهاي سياسي و اجتماعي است، دنبال ميكنند.
اكنون اگرچه نه شرايط ايران با شرايط مرداد 1332 قابل مقايسه است و نه آرايش نيروهاي داخلي مانند آن دوران است و نه تحقق كودتايي آنگونه قابل تصور است، اما تلاش امريكا و متحدانش براي اختلافافكني، نفوذ و تغيير در ايران با گذشته تفاوتي نكرده است. در ماجراي كودتاي 28 مرداد اگر اسم رمز كودتا را راديو بيبيسي اينگونه اعلام ميكند كه: «حالا دقيقاً نيمه شب به وقت تهران است» اكنون و 62 سال بعد از آن زمان، وقتي خبر اعلام توافق روي برجام در صبح روز سهشنبه 23 تيرماه اعلام ميشود، شبكه بيبيسي براي آمدن به خيابانها و طرح مطالبه رفع حصر و آزادي سران فتنه بعدازظهر همان روز فراخوان ميدهد و فليپ هاموند، وزير خارجه انگليس در مصاحبه با الشرقالاوسط ميگويد: «در ايران تندروها و اصلاحطلبان حضور دارند. ما بايد اميدوار باشيم كه اصلاحطلبان كه خواهان ايفاي نقش مثبتتر ايران در منطقه هستند، نقشآفريني كنند.» روز دوشنبه
مقام معظم رهبري در ديدار اعضاي مجمع جهاني اهل بيت (ع) و اتحاديه راديو تلويزيونهاي اسلامي، ابعاد نقشه دشمنان در سوءاستفاده از روند مذاكرات هستهاي را بازكاوي و يادآور ميشوند كه نيت آنها اين بود كه از اين مذاكرات و از اين توافق وسيلهاي پيدا كنند براي نفوذ در داخل كشور، ما اين راه را بستيم و اين راه را به طور قاطع خواهيم بست، نه نفوذ اقتصادي امريكايها را در كشورمان اجازه خواهيم داد، نه نفوذ سياسي آنها را نه حضور سياسي آنها را و نه نفوذ فرهنگي آنها را، با همه توان- كه اين توان هم بحمدالله امروز توان زيادي است- مقابله خواهيم كرد، اجازه نخواهيم داد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۳۹۴ - ۲۳:۱۶
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]