تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1818087634
احياء گيوه‌بافي طبس بعد از 40 سال
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: احياء گيوه‌بافي طبس بعد از 40 سال
طبس شهري در دل كوير با بافت قديمي است كه هنوز هم در خيابان‌ها و كوچه‌هايش خانه‌هاي كاه‌گلي ديده مي‌شود. قدمت اين شهر به سال‌هاي دور برمي‌گردد، همچنانکه ناصرخسرو در سفرنامه‌اش به اين شهر اشاره کرده است. اين شهر با توجه به وسعت ناحيه كويری و فاصله بين شهرها، با مناطق اطراف ارتباط زيادي ندارد و از نظر امرارمعاش مردمی مستقل دارد. در كوچه پس كوچه‌هاي اين شهر خانه‌ها و آدم‌ها هنوز بوي روزگاران قديم مي‌دهد، پيرمردان و پيرزن‌ها روي سكوي جلوي خانه مي نشينند يا سر هر كوچه دور هم جمع مي شوند و از هر دري حرف مي‌زنند. اكثر آنها گيوه پوشند، کار دست خود را به پا دارند و هنوز به صنايع دست‌سازشان وفادار هستند. تا سالها پيش بسياري از مردان و زنان اين شهر كارشان بافتن گيوه بوده اما به علت ورود كفش، ساير محصولات جديد و به صرفه نبودن از نظر اقتصادي اين شغل از رونق افتاد و تقريبا به فراموشي سپرده شد. تا آنجا که طبسي ها يكي از مهمترين منابع درامد و صنايع دستي شان را از دست دادند. اما حالا پس از گذشت چند سال دوباره روح حيات در کالبد اين هنر ديرينه دميده شده و اخباري از رونق مجدد اين هنر به گوش مي رسد.
نویسنده : فرزانه فریدونی
تاريخچه اي از گيوه بافي به دليل قدمت و تاريخچه‌اي كه در ايران دارد از آن مخصوصاً مردان زياد استفاده مي‌كنند. گيوه بافي جزو صنايع دستي قديمي است كه بر اساس اسناد تاریخی ، پیشینهٔ این صنعت به حدود هزار سال پیش بازمی‌گردد. بلخی در سال ۱۱۰۵ میلادی در نوشته‌هايش به اينكه غندیجان در فارس در صنعت گیوه بافی شهرت داشته، اشاره کرده و مستوفی جغرافی نگار نيز آن را تاييد كرده است. آب و هوای اکثر شهرهای گرم، نزدیک به کویر و کوهستانی به گونه ای بوده است که مردم ان ديار به ويژه مردان، گیوه به پا می‌کردند و اين پاپوش در ميانشان رونق چشمگیری داشت. گیوه را در ایران به هورامان می شناسند و به نام این شهر ثبت شده است. کرمانشاه و ناحیه کردنشین ایران از جمله مکان‌هایی است که طرفدار این پاپوش سنتی هستند و هنوز هم آن را تولید و مصرف می‌کنند. در ناحیه کویری و گرم فارس، اصفهان و خوزستان و مناطقی مانند چهارمحال بختیاری و مرکزی این صنعت دست بافت را زنده نگه داشته‌اند. درواقع پاپوش گیوه با توجه وضعیت آب وهوایی ایران در مناطق گرم، معتدل و گرم مناسب است و به دلیل اینکه قابل شستشو طراحی شده‌است و برای بافت ان لوازم چندان زیاد و گرانی مصرف می‌شود در بین مردم اقوام به ويژه عشایر، روستاییان، کشاورزان و دامداران از گذشته تا امروز مورد استفاده قرارمی‌گیرد. گیوه با توجه به موادی که در ساختش به کار می‌رود به صورت چند مدل ملکی، آجیده یا آجده، تخت چرمی، گیوه لته‌ای، تخت لاستیکی، ابریشمی و گیوه کردی یا کلاش درست می‌شود. افول گیوه بافی در طبس نیز از دیرباز گیوه بافی رونق داشته و به خاطر ویژگی‌های منحصربه فرد سبك، راحت، مقاوم، خنك و در عین حال ارزان بودن آن، در بین افراد مسن و جوان استفاده می شد. از اين رودر قدیم مردان و زنان طبس گیوه بافی می‌کردند، کارهای مربوط به رویه دوزی گیوه بر عهده زنان بود و مردان سایر مراحل ساخت گیوه را انجام می دادند و برای رواج گیوه بافی در بین افراد مختلف و جوانان کارگاه‌هایی برپا می‌کردند، دوره‌های آموزش و بافت گیوه برگزار مي شد و گیوه‌ها را نیز به شهرهای دیگر صادر می‌کردند. درحقیقت این عده كم سعی داشتند این هنر زنده بماند، از نسلی به نسل بعد منتقل شود، از این راه نیز زندگی‌شان را می‌چرخاندند و منبع درآمدی برایشان بود. اما طی صد سال اخیر با ورود کفش‌های چرمی و رونق آن بین جوانان، رفته رفته این صنعت از رونق افتاد و رو به افول رفت،با اين حال همچنان عده‌ای طرفدار این پاپوش راحت بودند و آن را به کفش ترجیح می‌دادند. با رواج کفش بین مردم و باز شدن کارگاه‌ها و کارخانه های‌کفش سازی کارگاه های گیوه بافی تب و تاب قبل خود را از دست داد و مردم طبس نیز سوار بر این موج کمتر از قبل از این پاپوش استفاده می‌کردند و یکی یکی کارگاه ها و مغازه‌های گیوه بافی در این شهر تعطیل شد. از تعطیلی آخرین کارگاه‌های گیوه بافی این شهر بیش از 40 سال می‌گذرد اما در این مدت مردم طبس این صنایع دستی ارزشمند و پرکاربرد را از ياد نبردند، در تمامی اداب و رسوم خود آن را زنده نگه داشتند زيرا گیوه بافی را جزو مشخصه‌های فرهنگی و هنری خود مي دانستند. شاید در این سالها از نظر اقتصادی سود چندانی نکرده باشند اما با رونق دوباره این صنعت و اهمیت دادن به آن بار دیگر امیدوار شدند که از این راه هم کسب درآمد کنند و هم آن را رواج بدهند. احساس خطر در صنايع دستي طبس در چند دهه گذشته به دليل گذشت زمان، پير و از كارافتاده شدن سازندگان این هنرهاي دستي و عدم استقبال جوانان به اين كار، گیوه بافی در طبس از رونق افتاد، اين مسئله مسئولان شهر را به فکر فروبرد که برای نابودي این صنایع دستی چاره ای بیندیشند. در سال 89 با بررسی‌هايي که سازمان میراث فرهنگی طبس انجام داد به این نتیجه رسید که باید اقدام اساسی برای اين معضل انجام دهند. در همان زمان سيد مهدي قيصري سرپرست اداره ميراث فرهنگي و گردشگري و هنرهاي دستي طبس گفت: دليل كاهش، كسادي و عدم اقبال مردم به ساخت هنرهاي دستي نبود بازار فروش، اقتصادي نبودن و جايگزيني آنها با توليدات كارخانه اي و ابزار جديد است. وي ادامه داد: مزاياي ساخت و توليد هنرهاي دستي اين است كه مواد اوليه آن اكثراً برگرفته از طبيعت است و بر حداقل امكانات تكيه دارد. ما در راستاي وظايف خود و احياي هنرهاي دستي و بومي منطقه در سال گذشته دو دوره كارآموزي در رشته هاي گليم بافي، نقاشي روي بوم، حصيربافي، قلمزني روي مس، سرمه دوزي، سفالگري برگزار كرديم اما سایر صنایع دستی مثل گیوه بافی تقريباً فراموش شده هستند که باید نسبت به احیاء آن اقدامی جدی انجام شود. در این مورد چند دفعه‌ای وعده داده شد ولی در عمل کاری انجام ندادند و گیوه بافی طبس با وجود قدمت بسیار با وجود فراموشی همچنان بدون حمایت پیش رفت. احیاء کارگاه آموزشی گیوه‌بافی طبس پس از گذشت سالها و بعد از وعده‌های بسیار، علاقمندان به صنایع دستی وگیوه بافان طبسی خبری خوشحال‌کننده شنیدند. معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی از احیا شدن هنر گیوه‌دوزی "تخت کشی" و گیوه‌بافی طبس، پس از گذشت حدود 40 سال خبر داد. حسین عباس‌زاده در این مورد گفت: با حمایت‌های این معاونت کارگاه آموزشی گیوه دوزی "تخت کشی" با حضور دو استادکار از ابتداي تیرماه سال جاری شروع بکار کرده است. وی افزود: در این دوره آموزشی ابتدا استادکاران به منظور رفع عیوب کار و تمرین، کار خویش را آغاز کردند و با شروع فعالیت نسبت به رفع نقایص احتمالی و تکمیل ابزارآلات، راه را برای آموزش گسترده این صنعت فراموش شده هموار کنند. عباس زاده ادامه داد: تمامی ابزار آلات مورد نیاز از قبیل کنده‌کار، شفره، برگه، پیش‌کار، درفش پرک، گل و اگیر، سایر ابزارآلات مورد نیاز و همچنین پارچه، چرم شتر و گاو و موی بز برای شروع کار آماده شده است. اين اتفاق را مي‌توان به فال نيك گرفت و اميدوار بود كه گيوه بافي در طبس جان دوباره بگيرد. به نظر مي‌رسد با روی آوردن افراد به کفش‌های سبک، راحت و خنک در تابستان گیوه بافی دوباره رواج پیدا كرده است و استقبال خوبي از طرح‌ها و رنگ‌های جدید و قدیم این پاپوش مي‌شود. در واقع همه شرایط فراهم شده است تا صنعت گیوه‌بافی در طبس رونق پيدا كند و صنعت کاران و جوانان نیز با آموزش دیدن در این کلاس‌ها در احیاء این هنر قدیمی ایرانی سهیم باشند.
منبع : جوان آنلاين
تاریخ انتشار: ۲۵ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۰:۴۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]
-
گوناگون
پربازدیدترینها