تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستورانها و کافهها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1838093712
مشروطه چگونه به حكومت رضاشاه ختم شد
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: مشروطه چگونه به حكومت رضاشاه ختم شد
نهضت مشروطه و سرانجام آن، برههاي از تاريخ ايران است كه يكي از تجربههاي اتحاد و اشتراك مساعي گروههاي مختلف اجتماعي در ايران را بهخوبي نشان ميدهد. عوامل مختلف دروني و بروني در ايجاد اين جنبش دخيل بودند
نهضت مشروطه و سرانجام آن، برههاي از تاريخ ايران است كه يكي از تجربههاي اتحاد و اشتراك مساعي گروههاي مختلف اجتماعي در ايران را بهخوبي نشان ميدهد. عوامل مختلف دروني و بروني در ايجاد اين جنبش دخيل بودند. قيام تحريم تنباكو، انديشه اصلاح، ناخشنودي و مقاومت در برابر امتيازات و قراردادهاي استعماري، مناسبات اجتماعي و اقتصادي ايرانيان و برقراري ارتباط با غربيان به شيوههاي مختلفي بر روح و فكر نيروهاي اجتماعي تأثيرگذار بود و سرانجام مطالبه حكومتي مشروطه، ماحصل اين فرايند شد.
نيروهاي اجتماعي متنوعي در جنبش مشروطه دخيل بودند، روحانيان، منورالفكرها، تجار، ايلات و نيروهاي مردمي نيز ذيل اين گروهها پراكنده بودند. مجموعه عوامل بيانشده فرايندي را ايجاد كردند كه منجر به صدور فرمان مظفرالدينشاه مبني بر گشايش مجلس ملي مؤسسان در 14 جماديالثاني 1324هـ.ق شد. همزماني تحولات بينالمللي با مشروطه و تأثير آنها بر كشور در اين دوره بسيار حائز اهميت است. «كشف نفت همزمان با مشروطيت ايران و همزماني رقابتهاي شركتهاي بزرگ چندمليتي در پهنه كشور با اين تحول تاريخي، نقش بسيار تعيينكنندهاي در جهتگيري مشروطه داشت.» از طرف ديگر، نوع ارتباط دولتهاي غربي با كشور ايران و اقدامات استعماري ايشان رفتهرفته رويارويي سياسي نيروهاي اجتماعي در برابر دولتهاي غربي را رقم زد. زخمهايي كه از اعطاي امتيازات بر روح ايرانيان وارد آمده بود عملاً باعث هوشياري و مقابله آنها شد.
روحانيون شيعه كه ابتداي مشروطه در جريان مهاجرت به حضرت عبدالعظيم حسني ايفاي نقش كردند، در ادامه بهعنوان بازيگران اصلي مشروطه ايراني وارد كارزار سياسي ايران شدند. تهييج سياسي مردم از مساجد آغاز ميشد. اتحاد آيتالله طباطبايي و آيتالله بهبهاني سهم مهمي در توفيقات مشروطهطلبان داشت. از طرف ديگر، رويارويي آنان با انديشههاي غربي اصلاحگرايان اجتماعي در مقابله با تقليد از غربيان، وجه ديگر فعاليت آنان در اين برهه از تاريخ ايران بود. بايد توجه داشت كه جنبه ضداستبدادي نهضت مشروطه بيشتر از وجه ضداستعماري آن بود. مشروطهطلبان غرب و استعمار را خوب نشناختند. بر همين اساس، بستنشيني در باغ سفارت انگليس و تبعات آن، بعدها براي آنان مسئلهساز شد. در نجف اما عناصر مشروطهخواه جنبه ضداستعماريشان بسيار عيان بود.
با همه اين اوصاف، مشروطهخواهان پيروز رقابت ميان سلطنت مطلقه و سلطنت مشروطه شدند. اما توفيق مشروطه دولت مستعجل بود و بعد از چندي محمدعليشاه در برابر مشروطه قرار گرفت و مجلس به توپ بسته شد و دوره موسوم به استبداد صغير برپا شد. در همين دوره استبداد صغير بود كه علامه نائيني كتاب «التنبيه الامه و تنزيه المله» را در تأييد مشروطه نوشت. مشروطهطلبان به خروش افتادند و نيروهاي اجتماعي خود را فعال كردند و در مدت اندكي، آنان از شمال و تبريز تا جنوب و بختياري راهي مراكز سياسي دولت قاجار شدند. سرانجام در تاريخ 22 تيرماه 1288ش، نيروهاي انقلابي وارد تهران شدند. مشروطهطلبان دوباره بر زين قدرت سوار شدند. محمدعليشاه به سفارت روسيه پناه برد. اعدامهاي خياباني شروع شد. قوام اجتماعي كه در سايه قدرتي متمركز و باثبات ممكن است، عملاً از بين رفته بود. در ادامه مجلس برپا شد. با تشكيل احزاب مختلف در مجلس، اين كانون سياسي نيز عرصه كارزار گروههاي مختلف گرديد. بهطور خاص، اختلاف دموكراتها و اعتداليون درگرفت. لجامگسيختگي كشور توسط برخي از جريانهاي خارجي نيز تشديد شد.
در جريان مناقشات جنگ جهاني اول، كشور اشغال شد. در تابستان 1290ش، تبريز توسط روسها اشغال شد، دستور خلعسلاح مشروطهطلبان صادر و مبارزان مشروطه و رهبران آن كشته شدند. نائيني بعداً كتاب خود در تأييد مشروطه «التنبيه الامه و تنزيه المله» را به فرات انداخت. نفوذ روسها در شمال و انگليسيها در جنوب، متأثر از قرارداد 1907 ميان اين دو دولت بود. در ادامه ايران جولانگاه نيروهاي گريز از مركز بود كه رضاشاه و سيدضياء طباطبايي سر برآوردند. البته خود ايشان و دولتهاي استعماري در اين بيثباتي دخيل بودند. مجلس مؤسسان با رأي به تغيير الغاي سلطنت قاجار و در ادامه تأييد سلطنت رضاخان، عملاً نقض غرض كرد و خلاف قانون اساسي عمل نمود. در اين بين، دولتهاي خارجي از اين شرايط نهايت استفاده را بردند. رضاشاه نيز مجلس را كه نماد مشروطيت بود، تبديل به يك نهاد تشريفاتي كرد. چرا سرانجام مشروطه به سلطنت پهلوي ختم شد؟ اين مسئلهاي است كه در ادامه به آن پاسخ خواهيم داد. نهضت مشروطه از همان ابتدا و در ادامه دچار آسيبهايي بود كه چون نيروهاي مؤثر در انقلاب در جهت رفع آنها عمل نكردند، در ادامه تبديل به مسئلههاي جدي براي جنبش مشروطه شد و سرانجام از طرف همان آسيبها، مشروطه به محاق رفت. نهضت مشروطه اگرچه تمهيد خوبي براي استبداد داخلي بود، اما از آن روي كه برنامه قابل اعتنايي براي استعمار و مواجهه با دولتهاي استعماري نداشت، عملاً به انحراف كشيده شد.
اعتماد مشروطهخواهان به دولت انگليس و سفارت آن در جريان نهضت ابتدا از روي ناچاري بود، ولي تداوم اين ارتباط و اينكه سفارت انگليس از همه رخدادها و منويات مشروطهطلبان با خبر باشد، اقدامي از روي كمتجربگي نيروهاي انقلابي بود كه عملاً منجر شد دولت انگليس در اين جريان خود را سهيم بداند و بعداً در مناسبات سياسي ايران از مشروطهخواهان سهمخواهي كند. البته آيتالله بهبهاني و آيتالله طباطبايي مخالف پناهنده شدن مردم به سفارت انگلستان بودند. با وجود اين، مشروطه يك اقدام سلبي براي كنترل استبداد در ايران بود و براي تأثير و نفوذ استعمار، چارهانديشي نكرده بود.
بسياري از مشروطهطلبان، نظام سياسياي را مطالبه ميكردند كه نه تنها زمينههاي آن را ايجاد نكرده بودند، بلكه بعد از به ثمر رسيدن مشروطه، در جهت ايجاد آنها نيز عمل نكردند. برپايي حكومت انتخابي در جغرافياي فرهنگياي كه بخش اعظم آن سواد خواندن و نوشتن نداشتند، سرنوشتي جز آنچه رخ داد را براي مشروطه نميتوانست رقم بزند. اساساً مشروطه با بافتها و ساختارهاي يك جامعه ايلي تعارض داشت. مجلس به ميدان نبرد احزاب تبديل شده بود. حتي گروههاي فعال اجتماعي نيز به جان هم افتادند و امور فرهنگي و مطبوعاتي در جهت مبارزه و اقدام عليه فرهنگِ سنتي جامعه حركت ميكرد. از طرف ديگر، شاه نيز مورد ناسزاهاي سختي قرار گرفت. به بيان ديگر، فضاي فرهنگي و مطبوعاتي كشور دچار هرجومرج شده بود.
در غالب تكاپوهاي سياسي، بعد از يك دوره ناهنجاري و آشوب و بينظمي، گفتمان جايگزين بهجاي گفتمان غالب مينشيند و عملاً با تغيير گفتمان قدرت، برنامه و اداره سياسي كشور به گفتمان ديگري سپرده ميشود. مشروطه بهعنوان پادگفتماني در مقابل گفتمان سلطنت قرار داشت. با اين وجود، پادگفتمان مشروطه از خردهگفتمانهاي مختلفي تشكيل شده بود. به بيان ديگر، نيروهاي اجتماعي متنوعي در جنبش مشروطه دخيل بودند؛ روحانيان، منورالفكرها، انجمنهاي سري، تجار و ايلات، همه در اين نهضت نقش داشتند. اگرچه اين امر به يك معنا نشاندهنده همسويي وسيع اجتماعي با اين نهضت است، اما از منظري ديگر مشروطه پس از توفيق، بايد همه اين گروههاي اجتماعي را راضي ميكرد. هريك از اين جريانها گفتمان خاص خود را براي مشروطه در نظر داشتند. البته بين دالهاي مورد نظر ايشان همپوشاني وجود داشت، ولي در نهايت هر جرياني دغدغه خود را داشت. بخشي از اين تفاوتها در توصيف و تعريف آنان از دغدغههايشان در دو مفهوم «عدالتخانه» و «مجلس» مشهود است.
گفتمان روحانيت با تكيه بر حمايت مردمي، خواهان عدالتخانه بود و گفتمان روشنفكري در جستوجوي حكومت انتخابي. اساساً اين دو جريان هويتهاي متفاوتي را بروز ميدادند. متأثر از اين تنوع و تكثر پس از توفيق مشروطهخواهان در ايجاد مجلس و تخفيف قدرت سلطنت، هيچيك از گفتمانهاي مؤثر در مشروطه نتوانستند بر سياست وقت مسلط شوند. در واقع خردهگفتمانهاي مشروطهخواهان به دليل تفاوت ماهوي نتوانستند تبديل به يك گفتمان مسلط شوند. ائتلافي كه در انقلاب مشروطه شكل گرفت مدام در حال تغيير بود و شكنندگي داشت. آنچنانكه وصل كردن آنان از نظر سياسي و ايدئولوژيكي دشوار مينمود. حتي در دوره توفيق اجمالي مشروطهطلبان نيز هيچيك از «مجموعه دالهاي» جريانهاي دخيل نتوانست تبديل به گفتمان شود و بر گفتمان سلطنت فائق آيد. به بيان ديگر، مشروطه تبديل به گفتمان نشد و صرفاً در قالب چند دال مركزي كه جنبه سلبي بيشتر و ايجابي اندكي داشت، متوقف ماند. بر همين اساس، مجلس نسبت به فشارهاي وارد شده بر آن خيلي زود به تغيير سلطنت از قاجار به پهلوي رضايت داد.
منبع: برهان
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۷:۴۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 69]
صفحات پیشنهادی
در آستانهی سالروز مشروطه مشروطه چگونه به حکومت رضاشاه ختم شد؟
در آستانهی سالروز مشروطهمشروطه چگونه به حکومت رضاشاه ختم شد حتی در دورهی توفیق اجمالی مشروطهطلبان نیز هیچیک از مجموعهی دالهای جریانهای دخیل نتوانست تبدیل به گفتمان شود و بر گفتمان سلطنت فائق آید 1 نهضت مشروطه و سرانجام آن برههای از تاریخ ایران است که یکی از ترضاشاه، فرزند ناخلف مشروطه
كارنامه رضاشاه در میزگرد زیباکلام و سلیمینمین رضاشاه فرزند ناخلف مشروطه چهارم مردادماه سالروز مرگ رضا پهلوی است کسی که دامنه نامهایش از رضاخان میرپنج تا رضا قلدر و توصیف صفاتش از پدر مدرنیزاسیون تا دیکتاتور چکمهپوش و وابسته موسع است روزنامه شرق - نزهت امیرآبادیان چهارمدفترچه جاسوسان دوره مشروطه چگونه پیدا شد؟ / خفیهنویسهایی که گزارش روزانه میدادند
دفترچه جاسوسان دوره مشروطه چگونه پیدا شد خفیهنویسهایی که گزارش روزانه میدادند فرهنگ > مدیریت فرهنگی - در دوران مشروطه حکومت وقت خفیه نویسهایی را بین مردم فرستاده بود تا گزارشهایی از متن جامعه برای حاکمان بیاورند به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین برخی از این خفیه&بلاتر چگونه به حکومت پوتین برای دور زدن تحریم ها کمک میکند؟
بلاتر چگونه به حکومت پوتین برای دور زدن تحریم ها کمک میکند ورزش > مدیریت ورزش - ماه ها است بحث میزبانی روسیه و قطر در محافل فوتبالی سر زبان ها است خبرگزاری خبرآنلاین - علی کربلایی این ماجرا زمانی خیلی بالا گرفت که سازمانهای امنیتی به این مساله ورود کردبه مناسبت دوازدهم شوال ماجرای غافلگیری شیخالعلما مقابل پیرمرد/ شیخ بهایی چگونه از زمان مرگ خود مطلع شد
به مناسبت دوازدهم شوالماجرای غافلگیری شیخالعلما مقابل پیرمرد شیخ بهایی چگونه از زمان مرگ خود مطلع شدروزی شیخ بهایى به همراه گروهى از شاگردانش براى خواندن فاتحه به قبرستان رفت بر سر قبرها مىنشست و فاتحهاى نثار گذشتگان مىکرد تا اینکه به قبر بابا رکنالدین رسید آوایى شنیدتلقی ایرانیان از مشروطه در سه دوره پهلوی اول، نهضت نفت و انقلاب اسلامی
تلقی ایرانیان از مشروطه در سه دوره پهلوی اول نهضت نفت و انقلاب اسلامی وبلاگ > جعفریان رسول - یک جنبش یا انقلاب در دوره های مختلف بر اساس دو شاخص درک می شود آنچه رخ داده و آنچه در زمان بررسی آن بر اندیشه مردم و زندگی شان حاکم است ما در دوره رضاشاه سپس دوره نهضت«ماهی سیاه کوچولو» را از زاویه جدیدی درباره انقلاب ساختم
مجید اسماعیلی در گفتگو با مهر ماهی سیاه کوچولو را از زاویه جدیدی درباره انقلاب ساختم شناسهٔ خبر 2869814 - چهارشنبه ۷ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۹ ۵۳ هنر > سینمای ایران کارگردان فیلم ماهی سیاه کوچولو معتقد است در این اثر سینمایی به موضوع مبارزات مردم برای پیروزی انقلاب اسلامی از زاویهنماز جمعه آئینه اقتدار حکومت دینی است/جایگاهی برای بصیرت افزایی
امام جمعه موقت خرم آباد نماز جمعه آئینه اقتدار حکومت دینی است جایگاهی برای بصیرت افزایی شناسهٔ خبر 2869938 - چهارشنبه ۷ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۰ ۰۱ استانها > لرستان خرم آباد - امام جمعه موقت خرم آباد از نماز جمعه به عنوان آئینه اقتدار حکومت دینی یاد کرد حجت الاسلام قاسم متقی نیا درریزش ساختمان در هند جان پنج نفر را گرفت
ریزش ساختمان در هند جان پنج نفر را گرفت تهران - ایرنا - ریزش ساختمانی سه طبقه در شهر تانه ایالت مهارا شترا هند جان پنج نفر را گرفت به گزارش روز چهارشنبه یک شبکه تلویزیونی هند در این حادثه که شب گذشته روی داد 16 نفر نیز از زیر آوار نجات یافتند و احتمال می رود هنوز عده ای زیرآینده کودکان همبازی با تکنولوژی چگونه است؟
آینده کودکان همبازی با تکنولوژی چگونه است سلامت کودکانی که روزانه بیش از 30 دقیقه در روز از وسایل الکترونیک استفاده می کنند در آینده مورد تهدید قرار می گیرد به گزارش خبرنگار اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان استفاده از لوازم الکترونیک در سنین کودکی که باعث خم شدنرکود بورس چگونه اتفاق افتاد
تراز بورس اوراق بهادار تهران که مدتها توجه خود را به ریسکهای سیستماتیک وارده به این بازار معطوف کرده بود پس از توافق هستهای برخلاف پیشبینیها در مدار نزولی حرکت میکند به گزارش تراز این در حالی است که نبض بازار سرمایه ایران که به اعتقاد کارشناسان بازاری نوپاست و توانایی جذخاموش ماندن ساختمان مرکز مهار آتش در پارک ملی گلستان
خاموش ماندن ساختمان مرکز مهار آتش در پارک ملی گلستان گرگان - ایرنا - مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان گفت کار اجرایی ساخت ساختمان مرکز مهار آتش در پارک ملی گلستان که کلنگ آن ابتدای امسال با حضور مقامات کشوری و استانی به زمین زده شد به علت واریز نشدن تخصیص اعتباری در رکود استمدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان: عکس یادگاری شکارچیان متخلف با شکار نگونبخت به دستگیری ختم شد
مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان عکس یادگاری شکارچیان متخلف با شکار نگونبخت به دستگیری ختم شدمدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت عکس یادگاری شکارچیان متخلف با شکار نگونبخت موجب لو رفتنشان شد به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان به نقل از روابط عمومی حفاظت محیتاکید شورا و شهرداری قدس بر تعبیه پارکینگ در ساختمانهای تازه احداث
تاکید شورا و شهرداری قدس بر تعبیه پارکینگ در ساختمانهای تازه احداثرئیس شورای اسلامی شهرقدس با اشاره بر متراکم بودن جمعیت شهرستان قدس گفت شورا و شهرداری شهرقدس بر تعبیه پارکینگ در ساختمان های در حال ساخت و جدید تاکید بسیار دارند خدابخش محمدزادهپودینه در گفتوگو با خبساماندهی نحوه تخلیه نخاله های ساختمانی در نظرآباد
ساماندهی نحوه تخلیه نخاله های ساختمانی در نظرآباد کرج - ایرنا- رییس اداره حفاظت محیط زیست نظرآباد از اجرای طرح ساماندهی نخاله های ساختمانی با هدف پیشگیری از آلایندگی های زیست محیطی در این شهرستان خبر داد رضا قاسم پور روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود تخلیه نخاله های روستامدیر کل تعزیرات حکومتی استان زنجان: امسال حکم ضبط 22 خودرو حامل کالای قاچاق صادر شده است/ عفو و تقلیل مجازات 1
مدیر کل تعزیرات حکومتی استان زنجان امسال حکم ضبط 22 خودرو حامل کالای قاچاق صادر شده است عفو و تقلیل مجازات 18 نفر از محکومان تعزیراتی استان زنجانمدیر کل تعزیرات حکومتی استان زنجان گفت امسال حکم ضبط 22 خودرو حامل کالای قاچاق صادر شد مرتضی ممیزی امروز در گفتوگو با خبرنگارمدیرکل تعزیرات حکومتی استان قم خبر داد کشف 140 دستگاه تلفن همراه قاچاق در قم
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان قم خبر دادکشف 140 دستگاه تلفن همراه قاچاق در قممدیرکل تعزیرات حکومتی استان قم از کشف و توقیف 140 دستگاه تلفن همراه قاچاق در استان خبر داد مهدی ریاضی امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به اینکه مردم در امر مبارزه با کالای قاچاق نقش مه-
گوناگون
پربازدیدترینها