واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مهندسي بافت ( 5 )بر اساس تعريف ارائه شده در قسمت اول، مهندس بافت براي ساخت يک بافت با شيوه هاي مهندسي، نياز به طراحي يک داربست با ساختار فيزيکي مناسب دارد که امکان چسبندگي سلول ها به آن، مهاجرت سلولي، تکثير سلولي، تمايز سلولي و در نهايت رشد و جايگزيني بافت جديد داشته باشد.
مهندسي بافت هم اکنون در زمينه هاي مختلف درماني و تحقيقات باليني کاربردهاي خود را به اثبات رسانده است. يکي از بافت هايي که هم اکنون در بازار وجود دارد، پوست مهندسي شده است. همچنين فاکتورهاي رشد Integra Drmagraft- EpiD ex ، Xenoderm و Alloderm نيز اخيراً ساخته شده اند.همچنين کبد، اندودرم، مزودرم، پانکراس، ماهيچه، دريچه ي قلب، خون و ... در حال توليد مي باشند. کاربردهاي فناوري نانو در مهندسي بافتنانو فناوري در زمينه ي مهندسي بافت کاربرد هاي بسياري دارد. کاربردهاي نانوفناوري را در سه بخش زير که نانوفناوري نقش مثبت ايفا مي نمايد مي توان بررسي کرد.1. اسکفولدهاي ساخته شده با بيومواد (Biomaterial Scaffold)2. مهندسي رفتارهاي سلول (cellular behavior engineering)3. ساخت و دستورزي روي بيومولکول ها (Biomolecular manipulation) کاربردهاي نانوفناوري در زمينه ي اسکفولدهاي ساخته شده با بيو موادنقش نانو در زمينه ي اسکفولد بسيار ارزشمند است زيرا ساختارهاي نانويي مولکول ها بسيار نزديک به ساختارهاي طبيعي بدن هستند در نتيجه در هنگام استفاده از آنها، نتايج حاصله بهتر خواهد بود. از مواردي که در اين زمينه نانوفناوري به خدمت گرفته مي شود مي توان به موارد زير اشاره کرد:• اولين کاربرد مربوط به بکارگيري الکترواسپينينگ است که الياف نانويي را از محلول پليمري ايجاد مي کند.• خود منتاژي (Self assembly): برخي مولکول هاي خاص نظير پپتيدها و پروتئين ها يک سري اتصالاتي را با اسکفولد برقرار مي کنند که به صورت خود به خودي مي باشد. در راستاي تکنيک هاي خود منتاژي مي توان از بيوماتريکس استفاده کرد. براي مثال مي توان از فيبرونکتين و لامينين و ... که در ماتريکس خارج سلولي موجود هستند، در ساخت اسکفولد استفاده نمود تا عمل انتقال پيام (signaling) تقويت شود. مي توان در سطح اسکفولد ليگاندهاي مختلف را قرار دهيم. اين ليگاندها مي توانند ارگانيک و يا غير ارگانيک باشند. سپس پروتئين هاي خاصي را روي آن قرار مي دهيم. نهايتاً سلول خاصي را مي توان به ليگاند اتصال داد يعني اتصال به يک سري از سلول ها توسط اسکفولد هدفمند و جهت داده شده مي شود.• اسکفولدهاي هوشمند (Smart Scaffold): اين نوع از داربست ها قابليت پاسخگويي به محرک هاي مختلف را دارند. از اين ساختارها مي توان جهت بررسي تاثير سلول در فرايند مهندسي بافت به عنوان القا کننده و پاسخ هايي که تحت تاثير pH ، دما، محرک و ... مي دهند، استفاده نمود.• الگوسازي (patterning): ايجاد الگوي مناسب در اسکفولد توسط ميکروفابريکيشن و نانو فابريکيشن انجام مي شود. در اين حالت الگوهاي متفاوتي را دارا هستيم براي مثال الگوي لانه زنبوري براي ترميم شبکيه و سلول هاي عصبي مناسب مي باشد زيرا جهت گيري مناسبي را براي سلول ها فراهم مي آورد.• نانو حسگرها (nanosensor): ساختارهايي هستند که براي اندازه گيري آزاد شدن يک مولکول يا يون خاص طراحي شده اند و سيگنالي از بيرون گرفته مي شود تا در پاسخ به آن يک عمل آزادسازي داشته باشيم.
• نانو ربات هاي نظافتچي (sweeping vehicle): يک سري نانوربات ها هستند که سلول هاي عفوني شده را شناسايي کرده و آنها را، با مکانيسمي شبيه به جارو کشي، از اسکفولد حذف مي نمايند.• انتقال دارو (Drug Delivery) با استفاده از يک سري ناقل هاي نانوکامپوزيت يا نانوژل و ... دارو و مواد مورد نياز را به اسکفولد و سلول هاي هدف منتقل مي کنند. همچنين با استفاده از اين تکنيک ها مي توان DNA را نيز به داخل اسکفولد هدايت کرد.
کاربردهاي نانوفناوري در زمينه ي مهندسي رفتارهاي سلولدر اين زمينه هر آنچه که در مورد اسکفولد قادر به انجام بوديم در مورد سلول ها نيز مي توان انجام داد. براي اين کار مي توان از مهندسي ژنتيک و نانو فناوري استفاده نمود. به اين ترتيب که بر روي سطح سلول، ليگاندها و مولکول هاي خاصي را ايجاد نمائيم تا بتوانيم آنها را وادار به بروز اثر مناسب نمائيم. سمانه سادات عنايتيبخش دانش و زندگي تبيانمنابع: Audrey Frenot, IoannisS. Chronakis. Polymer nanofibers assembled by electrospinning. Current Opinion in Colloid and Interface Science 8 (2003) 64–75. Kristi S. Anseth, et al, In situ forming degradable networks and their application in tissue engineering and drug delivery. Controlled Release 78 (2002) 199 –209. Kytai Truong Nguyen, Jennifer L. West. Photopolymerizable hydrogels for tissue engineering applications. Biomaterials 23 (2002) 4307–4314. Vacanti JP, Langer R. Tissue engineering: the design and fabrication of living replacement devices for surgical reconstruction and transplantation. Lancet 1999;354:S132 – 4
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 463]