واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
روزی برای فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای استانها > اردبیل -
۲۳مرداد در تقویم رسمی کشورمان به نام « روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانهای » نامیده شده است .
محمدرضا نوذریان*- این نامگذاری ، فرصت مناسبی برای اندیشیدن چندباره درباره ابعاد گوناگون موضوع و تلاش بیش تر برای احیا و ترویج روحیه جوانمردی و منش رادمردی در جامعه امروزی ما که با مشکلات گوناگون اخلاقی و بعضا با غربت معنویات مواجه است به شمار می رود . ضرورت بهره گیری حداکثری از این گونه فرصت ها زمانی بیش تر آشکار می شو که بدانیم پیشینیان ما چگونه در روزگار باستان، پدیدآورندگان فرهنگ و ادب گسترده و گران مایهای بودند که امروز نیز بخشی از آن را به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در بطن مفاهیم نهفته در ادب دیرپای فارسی در دسترس داریم .
مفاهیمی که درباره ادب پهلوانی مردم ایران در آثار فاخری چون خدای نامه فردوسی به چشم میخورند همه و همه ، ارزشمند بودن جوانمردی در این کشور کهن وتاریخ ساز را نمایان می کنند چراکه مردم این سرزمین دیرین ، نه تنها بر پایهٔ رفتارهای تاریخی بلکه در همسویی با اسطورههای خویش ، ناتوانی وسستی را کاستی و نقصان بزرگی می دانستند و به پهلوانی و توانمندی جسمی ، احساس نیاز می کردند تا به دستور زرتشت ، خود را برای یاری اهورا مزدا در چالش با اهریمن ، تنومند و پرتوان سازند. در این راستا حماسه سازی ها ، گزارش زندگی و کارنامه برخی شهریاران و پهلوانان روزگاران کهن مانند گرشاسب ، جمشید، هَوم و فریدون که در کارزاری سهمگین بر ضَحاک ماردوش پیروز شد و به تباه کاری اهریمنی او پایان داد ازجمله رخدادهای حاوی روحیه جوانمردی، مردمداری و پهلوانی هستند که در ادبیات ملی ما به چشم میخورند..
علاوه بررادمردی و فرهنگ پهلوانی ، اهمیت ورزش نیز از دیرباز درادبیات بی کران فارسی مورد توجه قرار گرفته و درمتون گوناگون ادبی از جمله متون حماسی، بارها از ورزش و تحرک جسمانی سخن به میان آمده که می تواند نشانه ای از محبوبیت ورزش در بین ایرانیان باشد.
از برخی آثار ادبی ، این گونه بر میآید که نیاکان ما به ضرورت دفاع نظامی به طور ویژه توجه داشتند و بنابراین باهدف آماده نگهداشتن جسم و روح خویش برای مقابله با حمله احتمالی دشمنان ، در هر فرصت ممکن به ورزش هایی که در فنون جنگی ریشه داشتند می پرداختند . بدین گونه تردیدی باقی نمی ماند ورزش و انجام حرکت های پهلوانی جزو فعالیت های مهم درایران کهن بوده و جامعۀ آن زمان ، ارزش خاصی برای قدرت بدنی و شجاعت روحی رزم آوران قایل بوده است.
در کنار این ، مرد تکرار ناپذیر ادب حماسی ایران و جهان حکیم ابوالقاسم فردوسی هم که بخشی از کتاب سترگش شاه نامه را به مقوله های پهلوانی اختصاص داده ، نه تنها با سرودن ابیاتی مانند «ز نیرو بود مرد را راستی / زسستی کژی زاید و کاستی» گرایش باطنی خود و اهمیت پرداختن به ورزش در فرهنگ ایرانی را یادآوری نموده بلکه در شرح حال افرادی مانند «رستم»، « سهراب « ، « سیاوش « ، «آرش کمان گیر» و... ورزشهای متداول آن زمان نظیر «کشتی» ، «تیراندازی» ، «سوارکاری» و... را نیز به مخاطبان شناسانده است.
با نگاهی به آیین های پهلوانی و زورخانهای که از گذشته های دور در گستره تاریخی و فرهنگی ایران رواج داشته و با پیگیری کشورمان در فهرست میراث معنوی یونسکو به ثبت بین المللی رسید و درعنوان تعلق گرفته به ۲۳ مرداد هم مورد امعان نظر بوده ، در می یابیم آداب و سنن ورزش پهلوانی یا باستانی با پیروی از منش پهلوانان و دلاوران افسانهای تاریخ قبل از اسلام ایران و نیز تاسی ازسیره تابناک اسدالله الغالب ، علی (ع ) طراحی و تعیین شده اند تا ماهیت مروت و جوانمردی را با استفاده از ابزارهایی چون شعر که ارتباط ادبیات و ورزش را نشان می دهد در ورزش کاران و عموم مخاطبان برانگیزد.
بااین پیشینه پرافتخار و آمیخته با ارزش هایی مانند مردانگی ، غیرت ، پهلوانی و رزم آوری، امروز همه آنانی که به تعالی جامعه خویش و تضمین سلامت آینده فرزندان شان می اندیشند باید هم با نگاه به سابقه و هویت تاریخی و فرهنگی خود و هم با توجه به تاکیدات دینی ، برای زنده کردن جوانمردی به عنوان اهرمی اثرگذار در کاستن از معضلات اخلاقی ، خشونت های اجتماعی و... همت ورزند و فراموش نکنند که در غیر این صورت ، خیلی زود دیر خواهد شد.
شاید آموزش صحیح و ترویج ادبیات غنی فارسی - این سرمایه فرهنگی ، معنوی و چندهزارساله ما - یکی از بهترین راه های تحقق این مهم در جوامع باشد. مدرس دروس ادبیات فارسی در دانشگاه*
کلید واژه ها: استان اردبیل -
چهارشنبه 7 مرداد 1394 - 12:53:22
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]