واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اردوغان و داعش، از مماشات تا جنگ-دکتر رحمت حاجی مینه* خبر شروع جنگ ترکیه با گروه تروریستی داعش توجه توأم با شگفتی افکار عمومی را به خود جلب کرد. این خبر درست هنگامی اعلام شد که جریان داعش با انجام حملات انتحاری به کشتار گسترده کردهای حامی کوبانی روی آورده و به دنبال آن شهرهای مختلف ترکیه صحنه اعتراض خشمگینانه کردها و فعالان مدنی شد.
در این اثنا بود که منابع دولتی ترکیه دیروز خبر از پایان مماشات و سکوت در قبال جریان داعش دادند و براساس این خبر، ترکیه با استفاده امریکا از پایگاه های نظامی اینجرلیک و پرینچلیک برای حمله به مواضع داعش و حملات زمینی و هوایی ارتش ترکیه به مقرهای این گروه تروریستی تکفیری در داخل خاک سوریه موافقت کرده است. اکنون سؤال اغلب ناظران سیاسی این است که آیا آنکارا رسم مماشات و همسویی با داعش را کنار نهاده است یا آنکه این تصمیم در واقع یک تغییر تاکتیک مقطعی از سوی دولت آنکاراست؟
مقام های ترکیه که از ابتدا به ظاهر به عضویت ائتلاف بین المللی ضد داعش به رهبری امریکا در آمدند اما در عمل در مسیر تقویت داعش و ناکام گذاشتن ائتلاف گام برداشتند. طی دو سال اخیر که داعش به تاخت و تاز خونین در عراق و سوریه پرداخت دولت اردوغان چتر حمایت خود را همچنان بر سر این گروه تداوم بخشید. در این مدت، ترکیه به منبع اصلی تغذیه حمایت لجستیک داعش و مرکز جذب نیرو و ترانزیت جوانان اروپایی و آسیای مرکزی تبدیل شد. البته در ازای آن ترک ها توانستند با خرید ارزان منابع قاچاق نفت عراق و سوریه به دست داعش به سود سرشار دست یابند. بهانه اردوغان برای این همپیمانی پنهان که به از دست دادن جان هزاران عراقی و سوری تمام شد این بود که چون جامعه جهانی او را در براندازی دولت سوریه همراهی نکرده است بنابراین نباید انتظار حمایت از آنکارا در جنگ داعش داشته باشد.
در این مدت اردوغان بشدت در پی ایجاد منطقه ممنوعه پروازی برای از پا درآوردن ارتش سوریه بود. به هر حال اکنون به نظر می آید حادثه انتحاری هفته گذشته در شهر سوروچ و کشته یا زخمی شدن 132 جوان کرد و جنبش خیابانی کردها، حزب حاکم ترکیه در شرایطی قرار دارد که چاره ای جز تغییر اولویت خود در قبال سوریه نمی بیند، به عبارتی اکنون مصلحت حزبی و سیاسی خود را در آن می بیند که پروژه موسوم به سقوط نظام سوریه را برای مدتی در اولویت های بعدی قرار دهد و با امریکا در زمینه مبارزه با داعش همسو شود.
دولت اردوغان که در انتخابات اخیر لطمه جدی از حریفان کرد تبار متحمل شد امروز نگران صدای انتقام حامیان کوبانی است و پاسخ این صدای انتقام چیزی جز تغییر تاکتیکی سیاست هایش نیست اما تردید نباید داشت که استراتژی آنکارا همان استراتژی پیشین خواهد بود. نکته مهم دیگر، شرایط سیاسی کنونی ترکیه است که در آستانه تشکیل یک دولت ائتلافی قرار دارد و برای تشکیل چنین دولتی ثبات و آرامش جزو اصول اساسی است که می تواند فضا را برای رایزنی ها فراهم کند، در حالی که فضای سیاسی بویژه بعد از کشتار کردهای کوبانی کاملاً رنگ امنیتی گرفته است و روند صلح دولت آنکارا با کردها ناتمام مانده و تا زمانی که این پروسه کامل نشود چرخه باطل نا امنی در ترکیه ماندگار است. به رغم همه تغییرات و تسویه حساب هایی که اردوغان در ارتش انجام داده بیم پررنگ شدن نقش نظامیان در تحولات سیاسی ترکیه می رود و حزب حاکم می داند اگر شرایط بخوبی مدیریت نشود نظامیان وارد عرصه می شوند. تجربه تاریخ ترکیه به روشنی می گوید بازگشت نظامیان به صحنه، پیامد قهری ضعف دولت و نظام تک حزبی است.
*کارشناس ترکیه
**روزنامه ایران/شنبه سوم مرداد 1394
03/05/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 392]