واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۶ تير ۱۳۹۴ (۱۱:۱۱ق.ظ)
داعش و مسابقه هسته اي؛ متغيرهاي برهم زننده نظم در جنوب آسيا گروه بين الملل خبرگزاري موج
موضوع تروريسم هستهاي، شيمايي و بيولوژيکي در جنوب آسيا، از زمان ظهور داعش در عراق و سوريه مرکز بحث و مناظره در رسانههاي بينالمللي بوده است. احتمال دستيابي داعش به سلاحهاي شيميايي و بيولوژيکي، نگراني جامعه بينالمللي را افزايش داده است.
پاکستان از تاکتيکهاي مرگآور اين گروه در افغانستان و خاورميانه آگاه است. اطلاعات هند به تازگي پس از انتشار گزارشي در مورد حضور داعش در پاکستان و افغانستان، اين گروه را تهديد امنيتي بزرگي براي دهلي نو به شمار آورد.
در اين رابطه يک مقام اطلاعاتي هند به هندوستان تايمز گفته است که حضور داعش در جلال آباد و ساير مناطق افغانستان تهديدي جدي براي هند است. اين در حالي است که داعش و ديگر گروههاي تروريستي درصدد دستيابي به سلاحهاي شيمايي و هستهاي از راه دزدي و غارت، هديه و يا خريد آن هستند.
بر اساس يک گزارش، برخي دولتها ازجمله سوريه و عراق شروع به ارائه آموزش نظامي به گروههاي جهادي داوطلب کردهاند، تا توان مقابله با داعش را بالا ببرند.
در دسترس بودن مواد منفجره بيولوژيکي و هستهاي در بازارهاي جنوب آسيا، مسابقه تسليحاتي هند و پاکستان و تغيير روابط با چين، آمريکا و روسيه، سوالات زيادي در دستيابي شبهنظاميان به فنآوري موشکهاي هستهاي مدرن مطرح کرده است. پاکستان و هند زرادخانههاي هستهاي خود را در يک دهه اخير، به روز کردهاند.
پاکستان در سال 2000، سازمان فرماندهي ملي را تاسيس کرد و در سال 2003 هند يک سازمان فرماندهي هستهاي براي مديريت سلاحهاي هستهاي خود ايجاد کرد. در حالي که تاکنون هند هيچ حمله نظامي به داخل پاکستان انجام نداده، ادعا کرد اين برنامه در راستاي بازدارندگي هستهاي صورت گرفته است.
در سال 1999، در طول جنگ کارگيل، شبه نظاميان مورد حمايت پاکستان به منطقه لداخ در کشمير حمله کردند. هند دچار وحشت شد و نميتوانست طرحي را براي پاسخ دادن به شبهنظاميان مورد حمايت اسلام آباد ارائه دهد. رهبران ارتش هند تصميم گرفته بودند وارد يک جنگ محدود با پاکستان شوند اما سرويس مخفي هند (RAW) با تفسير انگيزههاي پاکستان، جنگ را به تعويق انداخت.
جنگ کارگيل به دانشمندان فرصتي براي تجزيه و تحليل اين مساله داد که چگونه کشورهاي هستهاي وارد يک جنگ خطرناک ميشوند.
در اين جنگ بيش از يک هزار سرباز هند و پاکستان کشته شد. در طول جنگ، ارتش هند قادر به سرعت بخشي براي گسترش نيروهاي متعارف در مقياسي بزرگ در امتداد مرز پاکستان نبود. علاوه بر اين عدم واکنش نظامي هند به حمله تروريستي مومباي در سال 2008 نيز فشار ديگري به دولت وارد کرد.
در همين راستا، پاکستان آشکارا تهديد کرد که در صورت حمله هند، از سلاح هستهاي خود استفاده ميکند. به طور کلي دو کشور در يک محيط رقابتي استراتژيک قرار دارند که در آن سلاحهاي خطرناک تبديل به تهديد صلح و ثبات شده است. چندين دهه است که دهلي نو و اسلام آباد درگير يک جنگ لفظياند. در ماه ژوئن (تير) سال جاري ميلادي نيز بيانيه هاي رسمي دولت هند منجر به تنش ميان دو کشور شد. دولت مودي موضعي تهاجمي را عليه پاکستان تصويب کرد. وي به دنبال فضاي استراتژيک براي شروع يک جنگ محدود است. در واقع هر حمله به خاک پاکستان، خطر جنگ هستهاي را به دنبال دارد. خطرات جدي جنگ هستهاي تا زماني که هيچ راهحل مورد قبولي بر سر موضوع کشمير به دست نيايد، باقي خواهد ماند.
براي مقابله با تهديدات هستهاي هند، پاکستان مجهز به سيستمهاي قابليت حمل تسليحات اتمي کوتاه برد و سلاح هاي هستهاي تاکتيکي است. از اين رو دهلي نو نيز در تلاش براي توسعه موشکهاي هستهاي براي تبديل شدن به يک عامل بازدارنده استراتژيک عليه اسلام آباد و پکن است.
نوسازي اخير نيروي موشکهاي زميني بالستيک چين، يک چالش بزرگتر براي هند است. گزارش سالانه اخير فرماندهي نظامي آمريکا درباره توسعه فن آوري موشکي چين، نشان داد که ارتش اين کشور علاقه ويژهاي به توسعه اين تکنولوژي دارد. کارشناسان نظامي ايالات متحده عنوان کردند يک موشک زميني بالستيک چين با چند کلاهک تجهيز ميشود.
علاوه بر چين، روسيه نيز به دنبال ايجاد روابط دوستانه با پاکستان است. همکاريهاي نظامي بين دو کشور، زنگ خطري را براي ارتش هند به صدا درآورده است. اين در حالي است که نيروي موشکي استراتژيک روسيه (RVSN) تا سال 2020 به تعداد زيادي از موشکهاي بالستيک بين قاره اي مجهز ميشود. در حال حاضر (RVSN) داراي 400 موشک بين قاره است که انتظار ميرود موشک بالستيک بين قاره اي اسمارت 100 تني با برد 5500 کيلومتري تا سال 20-2018 جايگزين موشک قبلي شود.
همچنين چين و پاکستان توافق کردهاند تا همکاريهاي امنيتي دريايي خود را در اقيانوس هند، تقويت کنند. در همين رابطه، چين تصميم دارد هشت زيردريايي که توانايي حمل سلاح هستهاي دارد را به پاکستان بفروشد.
گفتني است، با توجه به رويکرد هند براي افزايش همکاري استراتژيک با ايالات متحده، پاکستان نيز به روسيه متمايل شده است. در نوامبر (آذر) سال 2014، وزير دفاع روسيه به اسلام آباد سفر کرد و يک توافق همکاري نظامي را با اين کشور به امضا رساند و بدين ترتيب مسکو دست از تحريم تسليحاتي اسلام آباد برداشته است.
گزارش اخير پليس بريتانيا نيز از افزايش دخالتهاي هند در حمايت از گروهها و احزاب قومي و سياسي در پاکستان خبر داد. از اين رو، اسلام آباد به طور رسمي دخالت دهلي نو در کشورش را در سازمان ملل مطرح کرد.
در اين شرايط، خطر حضور داعش در افغانستان، ابعاد امنيتي جنوب آسيا را بغرنج تر ميکند. ضمن آنکه واشنگتن نيز درصدد تضعيف چين و مقابله غيرمستقيم با روسيه از طريق توسعه همکاريهاي نظامي با هند است. بر اين اساس، حضور قدرتهاي فرامنطقه اي در معادلات چين، هند و پاکستان نه تنها امنيت آن ها را تضمين نميکند، بلکه بر پيچيدگي روابط ميافزايد.
زهرا سادات حسيني
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]