تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834775859
رشد اقتصادي تاجيکستان از استقلال از شوروي تا کنون
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۵ تير ۱۳۹۴ (۱:۲۹ق.ظ)
رشد اقتصادي تاجيکستان از استقلال از شوروي تا کنون موج - اقتصاد تاجيکستان تا پيش از استقلال يعني نهم سپتامبر 1991، مبتني بر برنامه‌ريزي متمركز از مسكو بود و اين کشور نقش محدودي در اقتصاد اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي داشت، امّا؛ گفته مي شود با استقلال از شوروي روند رشد اقتصادي اين کشور تسريع شده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري موج، اقتصاد تاجيکستان در زمان شوروي سابق، در مقايسه با ديگر جمهوري‌هاي شوروي به گونه‌ي نسبي خودكفا بوده است.
در دوره‌ي وابستگي تاجيكستان به اتحاد جماهير شوروي سابق، اين كشور تنها 8 درصد توليد خالص ملي (NMP) اتحاد شوروي را دارا بود و توليد خالص ملي آن، از صادرات به جمهوري‌ها تأمين مي‌شد.
مهم اينکه؛ در دوران حاکميت اتحاد جماهير شوروي، صادرات تاجيکستان به جمهوري هاي وابسته به شوروي حدود هفت درصد توليد خالص ملي اين جمهوري را تشكيل مي‌داد.
تاجيكستان در گذشته، به شدت به بودجه‌ي اتحاديه وابسته بود و پس از قطع شدن آن در سال 1991 و همچنين جنگ‌هاي داخلي 1992 تا 1997 كه منجر به مهاجرت متخصصان روسي و توقف فعاليت واحدهاي توليدي صنعتي و كشاورزي شد، خسارت زيادي ديد.
جنگ داخلي سبب شد كشاورزي با افت شديد توليد روبرو شود و بيشتر كشاورزان محل زندگي و كار خود را ترك کنند و به كشورهاي ديگر پناهنده شوند. توليد ناخالص ملي تاجيکستان از سال 1991 به بعد كاهش يافت و توليدات صنعتي نيز به دليل تعطيل شدن واحدهاي توليدي صنعتي افت شديدي پيدا کرد.
به طور کلي، پس از به دست آوردن استقلال در سال 1991 اوضاع اقتصادي تاجيکستان با بحران مواجه شد. به علت فروپاشي اتحاد شوروي سوبسيد هاي بودجه اي قطع شد و مکانيسم هاي تجاري ميان جمهوري ها از بين رفت.
عامل دوم وخيم شدن اوضاع اقتصادي در تاجيکستان، درگيري شهروندي بود که باعث خراب شدن قسمت عظيم امور زيربنايي کشور شد. به طول کلي، زيان اقتصادي بر اثر درگيري پس از استقلال در اين کشور حدود 7 ميليارد دلار برآورد شده است.
پس از استقلال و با توجه به مشکلات اقتصادي که در تاجيکستان به وجود آمد، دولتمردان اصلاحات اقتصادي را در اين کشور به اجرا گذاشتند.
هدف از اصلاحات اقتصادي در تاجيکستان، بهبود زندگي مردم و فقرزدايي اعلام شد. در حال حاضر در تاجيکستان براي بهبود سياست هاي اقتصادي، کشاورزي، مالي، بانکي و سرمايه گذاري گام به گام تدابير ضروري انديشيده مي شوند.
خصوصي سازي کارخانه هاي بزرگ و کوچک از جمله اقدامات مهم دولت در تاجيکستان به شمار مي رود. در اين ارتباط، تا ماه ژانويه سال 2006 ميلادي از 9 هزار و 121 کارخانه دولتي تقريباً 8 هزار و 707 مورد از آنها (حدوداً 90 درصد) خصوصي شده اند.
تاجيكستان به‌دليل توانايي‌هاي جغرافيايي و طبيعي خود، يكي از مناطق مهم اقتصادي در آسياي مركزي به شمار مي رود و از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. به همين دليل، پس از هفتاد سال سلطه‌ي اقتصاد سوسياليستي روسيه، اين کشور توانست با استفاده از ظرفيت هاي خود به رشد اقتصادي مطلوبي دست يابد.
از جمله ظرفيت هاي تاجيکستان مي توان به مواردي مانند در اختيار گرفتن تمامي ابزار توليد توسط دولت و به كارگيري همه‌ي توانايي‌ها و توان اقتصادي در جهت صنعتي كردن كشور اشاره کرد.
همچنين تاجيکستان تلاش کرده است با ايجاد محدوديت‌هاي بسيار در بخش كشاورزي و با كار بيشتر و مصرف مواد خوراكي كمتر و عرضه‌ي مواد خوراكي ارزان به جمعيت شاغل در بخش صنعت، در حالي‌كه بيشتر جمعيت در بخش كشاورزي مشغول به كار بود، به بهبود اقتصادي دست يابد.
مهم اينکه؛ وجود شرايط ويژه‌ي طبيعي و آب و هوايي، علاقه‌مندي سنتي مردم سخت‌كوش تاجيكستان به كشاورزي، از ديرباز تاجيكستان را به سرزمين پنبه‌كاران، باغ‌داران و انگوركاران تبديل كرده است.
گفتني است؛ دو سوم جمعيت تاجيکستان در روستاها زندگي مي‌كنند و به كشاورزي و صنايع وابسته اشتغال دارند.
در روند اقتصادي تاجيکستان، در مارس 1998، قزاقستان، قرقيزستان و ازبكستان با عضويت تاجيكستان در اتحاديه‌ي اقتصادي آسياي مركزي که بعداً به اتحاديه سازمان همكاري‌هاي آسياي مركزي تغيير نام داد، موافقت کردند.
در اين ارتباط بايد گفت؛ گرچه ورود تاجيكستان به اتحاديه‌هاي تجاري بازرگاني بين‌المللي به اقتصاد اين كشور كمك كرد، امّا؛ از بحران‌هاي اقتصادي آن کاسته نشد. از سال 1990 به بعد ثبات سياسي اين جمهوري باعث شد سازمان‌هاي بين‌المللي كمك‌هاي پولي خود را به اين كشور افزايش دهند.
در ماه جولاي سال 1990، صندوق بين‌المللي پول با 40 ميليون دلار کمک به اين کشور موافقت کرد تا تراز تجاري و رشد اقتصادي اين كشور ترقي كند. اين صندوق در سال 2000 نيز به كمك‌هاي خود ادامه داد و حتي وام‌هاي بسياري به اين كشور پرداخت کرد.
آمريكا نيز تعهد كرد 125 ميليون دلار براي سرمايه‌گذاري و كمك به تاجيكستان در سال 2002، اختصاص دهد. سازمان‌هاي ديگر نيز براي كاهش فقر و افزايش رشد اقتصادي كمك‌هايي به اين كشور ارائه كردند.
گفتني است؛ سازمان هاي کمک کننده به تاجيکستان، مقامات اين کشور را وادار به فروش شركت‌هاي دولتي به بخش خصوصي كردند. در نيمه‌ي سال 2001، به دنبال فشار سازمان‌هاي اقتصادي بين‌المللي، مقامات اقتصادي تاجيكستان 9 هزار و 500 شركت دولتي را ثبت کردند كه از اين تعداد دو سوم به بخش خصوصي واگذار شد.
مهم اينکه؛ تغيير عمده‌ي اقتصادي تاجيكستان، تغيير پول رايج اين كشور از "روبل" روسيه به "ساماني" تاجيكستان بود كه تاثير بسياري در ثبات اقتصادي اين كشور داشت.
همچنين، دولت تاجيکستان به منظور جذب سرمايه هاي خارجي به حداقل محدوديت ها در زمينه سرمايه‌گذاري خارجي در اين کشور بسنده کرده است.
شايان ذکر است؛ طبق قانون داخلي تاجيكستان، سرمايه‌گذاران خارجي از حق مالكيت كامل در اين کشور برخوردارند و هيچ‌گونه محدوديتي وجود ندارد و صرفا در بخش آلومينيوم و بانكداري سهم طرف خارجي حداكثر 35 درصد است.
گفتني است؛ مهم‌ترين اقلام صادراتي تاجيكستان آلومينيوم، پنبه، آلياژهاي آلومينيوم، لباس‌هاي مردانه از جنس پنبه، خشکبار، پياز و موسير، سنگ آنتيمون و كنستانتره‌هاي آن، برگه‌ي زردآلو و پارچه‌هاي پنبه‌اي است. همچنين مهم‌ترين اقلام وارداتي تاجيكستان نيز اكسيد آلومينيوم، نفت و مشتقات نفتي، آرد گندم، الوار، شكر تصفيه شده، گندم، دستگاه‌هاي فرستنده و گيرنده‌ي مخابراتي، اتومبيل‌هاي سواري و ساير وسايل نقليه موتوري، فرش و ساير كفپوش‌ها هستند.
نفت و گاز نيز در اقتصاد تاجيکستان از اهميت ويژه اي برخوردار است. در سال 1985 در تاجيكستان 389 هزار تن نفت و 309 ميليون متر مكعب گاز استخراج مي‌شد. با فروپاشي شوروي، بحث انرژي نيز در تاجيکستان با مشکل مواجه شد تا جايي که در سال 1996 استخراج نفت 10 برابر كمتر شد (26 هزار تن) و گاز نيز بيش از شش برابر (47 ميليون متر مكعب)كاهش يافت.
تاجيكستان با وجود داشتن منابع غني نفت و گاز، در سال‌هاي اخير همواره به واردات نفت متكي بوده است. ترکمنستان، روسيه، ازبکستان و قزاقستان عمده ترين صادرکنندگان نفت به تاجيکستان هستند که به ترتيب 35، 20، 22 و 21 درصد از صادرات نفت به اين کشور را برعهده دارند.
گفتني است؛ با وجود مشکلاتي که در عرصه انرژي تاجيکستان وجود دارد، امّا؛ با توجه به منابع غني نفت و گاز تاجيکستان دور نماي منابع انرژي اين کشور اميدبخش است.
جمهوري تاجيکستان به لحاظ منابع زير زميني نيز غني است و از جايگاه ويژه اي برخوردار است. گفته مي شود اين کشور بيش تر ذخاير شناخته شده معدني را داراست و در حال حاضر بيش از 40 نوع مواد معدني و فلز کمياب دارد.
در تاجيکستان معادن طلا، نقره، زغال سنگ و سنگ مرمر وجود دارد و از ديگر کاني ها مي توان به آهن، تنگستن، سرب، روي، مس، قلع، جيوه، انتيموان، اورانيوم، نمک، کلسيم طبيعي، نفت، گازاندک، سنگ هاي گران بها و نيمه گران بها، لعل بدخشان، نيکل، پنبه نسوز و... اشاره کرد.
روابط اقتصادي کشورهاي مختلف با تاجيکستان نيز از اهميت ويژه اي برخوردار است، در اين ارتباط مي توان به روابط چين و ايران با تاجيکستان اشاره کرد.
گفتني است؛ در چند سال اخير حضور اقتصادي چين به ويژه پس از افتتاح جاده‌اي كه شرق تاجيكستان را به چين پيوند مي دهد، گسترش يافته است.
مهم اينکه؛ چين 17 كارخانه‌ي مشترك در تاجيكستان دارد كه در زمينه‌هاي توليد نخ و تجديد سيستم مخابراتي فعاليت دارند.
جمهوري اسلامي ايران نيز يکي از شرکاي مهم تجاري تاجيکستان به حساب مي آيد. گفتني در سه ماهه اول سال 2012 ميلادي، انگليس 4 ميليون و 420 هزار دلار، روسيه 7 ميليون و 390 هزار دلار و چين 31 ميليون و 600 هزار دلار براي اجراي طرح‌هاي مشترك در تاجيكستان سرمايه‌گذاري كردند و اين در حالي بود كه جمهوري اسلامي ايران طي اين مدت با 97 ميليون و 400 هزار دلار سرمايه‌گذاري در اين كشور، از رقباي خود سبقت گرفت.
مفتي اعظم و رئيس شوراي علماي مرکز اسلامي تاجيکستان اخيراً اعلام کرده است، که اين کشور آسياي ميانه در ده سال اخير به اندازه اي پيشرفت کرده است که در طول 70 سال زير سلطه شوروي چنان رشدي نکرده بود.
مهم اينکه با وجود پيشرفت هاي اقتصادي تاجيکستان، کارشناسان معتقدند هنوز اقتصاد اين کشور ضعيف است و نياز به اصلاحات و تلاش بيشتر دارد. گفتني است؛ تاجيکستان با هشت ميليون نفر جمعيت، در بين پنج کشور آسياي ميانه ضعيفترين وضعيت اقتصادي را دارد.
درباره وضعيت اقتصادي تاجيکستان، يک منبع مطلع در امور اين کشور در گفت و گو با موج تصريح کرد که
وضعيت اقتصادي جوانان تاجيکستان مساعد نيست و بيش از يک ميليون جوان تاجيک براي داشتن شغل به روسيه رفته اند که در آنجا نيز با مشکلاتي از قبيل استثمار و زورگويي مواجه هستند.
وي توضيح داد که اگرچه تاجيکستان پس از جدايي از شوروي سابق به لحاظ اقتصادي رشد داشته است، امّا؛ هنوز در سيستم اقتصادي اين کشور نابرابري وجود دارد.
وي ادامه داد: منابع قدرت و ثروت به صورت برابر ميان مردم توزيع نمي شود و اين موضوع مشکلات اجتماعي و امنيتي را براي اين کشور به بار آورده است.
اين مقام مطلع معتقد است که يکي از دلايل مهم پيوستن جوانان تاجيک به داعش نيز همين موضوعات اقتصادي است.
در رابطه با مشکلات اقتصادي تاجيکستان مي توان به اخباري مبني بر کاهش درآمد ارزي کارگران مهاجر تاجيکستان در سه ماهه اول سال جاري ميلادي (2015)، اشاره کرد.
گفتني است؛ کارگران مهاجر تاجيکستان در بازه زماني مذکور، 346 ميليون دلار ارز از روسيه به کشورشان منتقل کردند که اين رقم در مقايسه با دوره مشابه سال گذشته حدود 50 درصد کاهش دارد.
در اين باره، بانک مرکزي روسيه اعلام کرده است که کارگران مهاجر تاجيک در سه ماهه اول سال ميلادي جاري 346 ميليون دلار ارز به کشورشان انتقال دادند که 284 ميليون دلار کمتر از دوره مشابه سال قبل است.
برخي از اقتصادانان تاجيک، کاهش عظيم ميزان ارز انتقالي از روسيه به تاجيکستان را ناشي از عواقب تحريمهاي اقتصادي امريکا و اتحاديه اروپا عليه مسکو مي دانند.
مهم اينکه؛ بخش عمده درآمد ملي تاجيکستان به درآمدهاي حاصل از کار بيش از يک ميليون کارگر مهاجر تاجيک وابسته است که در روسيه بسر مي برند. به اين ترتيب، کاهش ارزآوري اين کارگران مشکلات اقتصادي عديده اي را در اقتصاد اين کشور ايجاد مي کند.
شهربانو علي جمعه پور
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[مشاهده در: www.mojnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
گوناگون
پربازدیدترینها