محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1844523579
عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۳ تير ۱۳۹۴ (۱:۲۹ق.ظ)
عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي گروه بين الملل خبرگزاري موج
سازمان همکاري شانگهاي يک سازمان بين دولتي منطقه اي است که براي همکاري هاي چند جانبه امنيتي و اقتصادي تشکيل شده است. روسيه، چين، قزاقستان، قرقيزستان، تاجيکستان و ازبکستان اعضاي اصلي اين سازمان و مغولستان، هند، ايران، پاکستان و افغانستان اعضاي ناظر اين سازمان هستند.
گفتني است؛ سريلانکا و ارمنستان نيز به عنوان شريک گفتگو در سازمان همکاري شانگهاي حضور دارند.
وسعت جغرافيايي اين سازمان 37 ميليون کيلومتر مربع و جمعيت آن بالغ بر دو ميليارد و هفتصد ميليون نفر است و حدود 20% ذخاير نفت جهان و نزديک به 50 درصد ذخاير گاز جهان در حوزه اين سازمان قرار دارد. به اين دلايل است که اين منطقه از نظر موقعيت ژئوپوليتيک و ژئواستراتژيک از اهميت زيادي برخوردار است.
از زمان تأسيس اين سازمان تا کنون اهداف اين نهاد در سه مرحله قابل بررسي است. مرحله اول، از زمان تأسيس تا سال 2000 را در بر مي گيرد که در اين سال ها، همکاري و حل و فصل مسائل مرزي از اهميت ويژه اي برخوردار است.
مهم اينکه؛ نگراني کشورهاي عضو از تشديد اختلافات مرزي و تحرکات نظامي يکديگر علت اوليه شکل‌گيري پيمان شانگهاي پنج به شمار مي‌رفت. اين نگراني‌ها با انعقاد مجموعه‌اي از توافقنامه‌هاي دو جانبه و چند جانبه تا حدود زيادي مرتفع شد و به عبارتي هدف اوليه شکل‌گيري سازمان در سال‌هاي اوليه محقق گرديد.
در مرحله دوم، از سال 2001 تا 2004 ميلادي، همکاري‌هاي امنيتي و اقتصادي مورد توجه سازمان همکاري شانگهاي قرار گرفت. در اين مرحله با توجه به اينکه نگراني‌ها درباره مسائل مرزي تا حد زيادي مرتفع شده بود، کشورهاي عضو به دنبال تحکيم روابط خود برآمدند.
در ششمين اجلاس سران که در روزهاي 14 و 15 ژوئن 2001 در شانگهاي چين تشکيل شد در خصوص ساختار موجود و توسعه آن، مسائل مهم منطقهاي و بين‌المللي و همکاري‌هاي اقتصادي و امنيتي گفتگو شد.
در اين مرحله مسائل امنيتي در سازمان همکاري شانگهاي از اهميت زيادي برخوردار شد تا جايي که برخي آن را يک سازمان امنيتي تلقي کردند.
مرحله سوم تاريخ سازمان همکاري شانگهاي از سال 2005 تاکنون بوده است که در آن شاهد گسترش حوزه فعاليت‌هاي اين سازمان هستيم.
اگر چه اعضاي سازمان شانگهاي در اغلب اجلاس‌هاي اين سازمان تلاش داشته‌اند که توجه خود را عمدتاً بر مسائل منطقهاي متمرکز کنند، امّا؛ حضور دو قدرت بزرگ چين و روسيه اجازه نمي‌دهد که اين سازمان در اندازه‌هاي منطقهاي باقي بماند. به همين دليل اظهار نظرهاي فرامنطقه‌اي رهبران چين و روسيه در حاشيه اجلاس‌هاي سازمان اغلب به حساب موضع‌گيري‌هاي غير رسمي سازمان گذاشته مي‌شود.
البته اين نکته قابل کتمان نيست که سازمان شانگهاي خواسته يا ناخواسته به تدريج در حال تبديل از يک سازمان منطقهاي به يک سازمان فرامنطقه‌اي است. بيانيه هشت صفحه‌اي رهبران چين و روسيه پيش از برگزاري اجلاس سازمان در شهر آستانه پايتخت قزاقستان که طي آن کوشش‌هاي يکجانبه‌گرايانه آمريکا براي مديريت بحران‌هاي بين‌المللي به شدت مورد انتقاد قرار گرفته بود، خود مؤيد اين مطلب است.
در اين ارتباط، اجلاس سران سازمان شانگهاي در جولاي 2005 از آمريکا خواست برنامه زمان‌بندي براي خروج از پايگاه‌هاي نظامي آسياي مرکزي ارائه دهد. براساس اين درخواست نيروهاي آمريکايي در پايان سال 2005 پايگاه نظامي خان‌آباد ازبکستان را ترک کردند و رسانه‌هاي غربي اين تحول را به مثابه ظهور يک قدرت جديد در اين منطقه تلقي کردند.
پس از بررسي مراحل تاريخ سازمان همکاري شانگهاي لازم است به فرصت هاي پيش روي اين سازمان بپردازيم. از جمله فرصت‌هايي که همواره در اجلاس سران اين سازمان مورد تأکيد قرار گرفته، مسئله همکاري‌هاي اقتصادي منطقهاي است. کشورهاي عضو اعتقاد دارند که اقتصاد اعضاي اين سازمان مکمل يکديگر است و زمينه‌هاي زيادي براي همکاري‌هاي اقتصادي در زمينه‌هاي تجارت، ترانزيت و انرژي وجود دارد. همکاري در عرصه نفت و گاز نيز مي‌تواند بخش مهمي از اين همکاري را تشکيل دهد، به ويژه با توجه به اينکه توليدکنندگان و مصرف‌کنندگان مهم انرژي در جهان، در زمره اعضاي اين سازمان قرار دارند.
مهم اينکه؛ تحولات جهاني در دهه اخير موجب توجه بيشتر به توسعه شده است و ظهور قدرت‌هاي جديد اقتصادي مصرف انرژي در جهان را افزايش داده است. مثلاً؛ رشد سريع اقتصادي چين طي ده سال اخير باعث شد که مصرف انرژي چين در اين برهه زماني، 90 درصد رشد داشته باشد. به همين جهت تأمين انرژي از کشورهاي توليد کننده نفت و گاز اعضاي سازمان همکاري شانگهاي براي چين و در مرحله بعدي هند بسيار با اهميت است.
به نظر برخي کارشناسان، پذيرش عضويت سه کشور ايران، هند و پاکستان به صورت ناظر در سازمان شانگهاي موقعيت اين سازمان را به لحاظ همکاري‌هاي منطقهاي، توانمندي‌ها و ظرفيت‌ها افزايش مي دهد.
به نظر اين کارشناسان، برخورداري از قريب به يک سوم جمعيت جهان و بخش اعظم منطقه اورآسيا با منابع فراوان انرژي و قرار گرفتن در يک موقعيت ژئواستراتژيک ميان دو قطب پيشرفته اقتصادي جهان يعني شرق آسيا و غرب اروپا، سازمان همکاري شانگهاي را از منظر عناصر زيربنايي توسعه بسيار قدرتمند و توانا ساخته است. علاوه بر اين، برخورداري چهار عضو از ده عضو اصلي و ناظر سازمان از توانمندي هسته‌اي، اين سازمان را از لحاظ سخت‌افزار نظامي نيز در مرتبه بالايي قرار مي‌دهد.
در کنار فرصت هاي سازمان همکاري شانگهاي بايد به عوامل محدود کننده توسعه اين سازمان نيز اشاره کرد. سازمان همکاري شانگهاي به عنوان يک سازمان منطقهاي با محدوديت‌ها و چالش‌هاي زيادي مواجه است.
از جمله مشکلات پيش روي سازمان همکاري شانگهاي مي توان به رقابت بالقوه بين چين و روسيه، سياست خارجي چند وجهي کشورهاي آسياي مرکزي، بي‌ثباتي دولت‌ها در کشورهاي آسياي مرکزي، وجود تعارضات در روابط بين کشورهاي آسياي مرکزي، دشواري ايجاد هماهنگي ميان ساز و کارهاي گوناگون همکاري در آسياي مرکزي، مشکلات مربوط به همکاري اقتصادي و بي ثباتي در کشورهاي منطقه اشاره کرد.
به نظر مي رسد، جمهوري اسلامي براي همکاري با سازمان همکاري شانگهاي دو گزينه پيش رو دارد، اول، تداوم عضويت ناظر و نيمه فعال کنوني با هدف آگاهي از تصميمات سازمان و مشارکت در زمينه‌هايي که احتمالاً در راستاي منافع ملي جمهوري اسلامي ايران قرار دارد. دوم، کوشش براي عضويت کامل و حضور فعال در سازمان با هدف ارتقاي نقش منطقهاي و بين‌المللي جمهوري اسلامي.
گفتني است؛ با عضويت دائم جمهوري اسلامي در اين سازمان زمينه براي همکاري‌هاي اقتصادي منطقهاي و فعاليت بيشتر در زمينه موضع‌گيري‌هاي سياسي بين‌المللي فراهم مي شود.
مزيت گزينه نخست اين است که جمهوري اسلامي ايران به عنوان عضو ناظر بدون آنکه متعهد به اجراي تمامي تصميمات سازمان باشد و يا در تمامي موضع‌گيري‌هاي سازمان مشارکت داشته باشد مي‌تواند به طور محدود بر تصميمات سازمان تأثير بگذارد و احتمالاً در مواردي از مزاياي موضع‌گيري‌ها و اقدامات جمعي سازمان بهره‌مند گردد.
در ارتباط با گزينه دوم عضويت ايران در سازمان، اگر چه فرصت جديدي را براي فعاليت‌هاي سياسي و اقتصادي ايران فراهم مي کند و متناسب با ارتقاي نقش سازمان در سطح منطقهاي و بين‌المللي نقش ايران نيز افزايش خواهد يافت، امّا؛ اين امر مستلزم پذيرش تصميمات و موضع‌گيري‌هاي سازمان خواهد بود.
گفتني است؛ جمهوري اسلامي در مقاطع مختلف آمادگي خود را براي پيوستن به سازمان همکاري شانگهاي اعلام کرده است. امّا؛ عضويت جمهوري اسلامي تا کنون به واسطه بي مهري کشورهاي عضو اين سازمان ميسر نشده است.
بر اساس برخي خبرها، عضويت دائم جمهوري اسلامي در سازمان همکاري شانگهاي منوط به لغو تحريم هاي اعمالي غرب عليه ايران شده است.
در اين ارتباط، دبير کل سازمان همکاري هاي شانگهاي (SCO)، اخيراً طي سخناني اعلام کرده است که لغو تحريم ها عليه ايران شرايط حقوقي لازم را براي بررسي هر چه زودتر درخواست عضويت ايران در اين سازمان به وجود خواهد آورد.
مزنتسف ضمن بيان اين مطلب گفت: سازمان همکاري هاي شانگهاي به تمايل ايران براي عضويت کامل در اين سازمان با احترام برخورد کرده و تحرک ايران به عنوان کشور داراي مقام ناظر را عالي ارزيابي مي کند. بختيار حکيم اف نماينده ويژه روسيه در امور سازمان شانگهاي نيز در ديدار با مهدي سنايي، سفير ايران در مسکو با اشاره به مشارکت فعال ايران در تمامي نشست هاي سازمان همکاري شانگهاي، گفته است: عضويت جمهوري اسلامي ايران در اين سازمان باعث تقويت آن و تسهيل شرايط براي هرچه فعال تر شدن اين سازمان در سطوح منطقه اي و جهاني است.
با وجود اين اظهارنظرات مقامات جمهوري اسلامي از ارتباط برقرار کردن ميان عضويت ايران در اين سازمان و تحريم ها ناراضي هستند.
مهم اينکه؛ ناظران زيادي اجلاس شوراي وزيران امور خارجه سازمان همکاري شانگهاي که در روزهاي سوم و چهارم ژوئن در مسکو تشکيل شد و نيز کنفرانس «امنيت و ثبات در منطقه» که در همان روزها برگزار شد، را پيش در آمدي بر اجلاس ماه جولاي سران سازمان در اوفا خوانده اند.
پيام تبريک بسيار خشک و رسمي که حسن روحاني براي ولاديمير پوتين به مناسبت روز روسيه ارسال کرد، پيام غير مستقيمي بود که نتايج اين «پيش در آمد» و اسنادي که براي سران کشورهاي عضو سازمان همکاري شانگهاي جهت امضا آماده شده، باعث نا اميدي آشکار تهران شده است.
گفتني است؛ که در روزهاي سوم و چهارم ماه ژوئن در ملاقات سه جانبه سران نهادهاي ديپلماتيک ايران، روسيه و چين در مسکو توافقي مبني بر دست يابي به يک «فرمول سازش» حاصل شد که براساس آن بايد علاقه تهران به توسعه همکاري با سازمان همکاري شانگهاي زنده نگه داشته شود.
به موجب اين فرمول، به ايران ضمانت داده شد که روند اعطاي عضويت تمام عيار در سازمان به اين کشور، نه بعد از رفع تحريم هاي بين المللي بلکه بلافاصله بعد از انعقاد توافقات اوليه درباره برنامه هسته اي اش آغاز شود.
در اينجا لازم است به مواضع جمهوري اسلامي در مورد عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي اشاره کنيم. اولين موضوع اين است که ايرانيان معتقدند اصل اساسنامه سازمان همکاري شانگهاي مبني بر منع پذيرش کشورهايي که به هر دليلي تحت تحريم بين المللي قرار دارند، منسوخ شده و جوابگوي واقعيات جديد جهاني نيست. به اين ترتيب، مشاهده مي شود که به نظر سياستمداران ايران، منوط شدن عضويت ايران در سازمان به رفع تحريم ها کار درستي نيست.
جمهوري اسلامي همچنين اعتقاد دارد که فرمول سازش پيشنهادي، در حقيقت امر تلاش جديدي در جهت استفاده از ايران به عنوان کارت بازي در مذاکرات با ايالات متحده و اتحاديه اروپا است.
از سويي ديگر، بسياري از کارشناسان ايراني معتقدند با پيوستن هند و پاکستان به عضويت سازمان همکاري شانگهاي، ارتباط مستقيم بين واشنگتن و اين سازمان برقرار مي شود.
نگراني جدي ديگر تهران اين است که در حقيقت سازمان همکاري شانگهاي بر اين اصل استوار است که چين در اقتصاد برتري دارد و روسيه در سياست و مسايل امنيتي و کشورهاي ديگر نقش سياهي لشکر را ايفا خواهند کرد.
همچنين، تهران گمان مي کند سازمان همکاري شانگهاي در حال حاضر به مسايل امنيت منطقه اي و بيش از همه مسايل مربوط به مبارزه با تروريسم، جدايي طلبي و مواد مخدر توجه کافي نمي کند.
شهربانو علي جمعه پور
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[مشاهده در: www.mojnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]
-
گوناگون
پربازدیدترینها