تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1867133679
هستم چون می فروشم
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: هستم چون می فروشم تهران - ایرنا - روزنامه شرق نوشت: اهالی اراک، مصطفی پیسه را خوب می شناسند. دکان محقر و نامرتبی در دهانه بازار داشت و هر رقم جنسی در دکانش پیدا می شد. لقب «پیسه»، نشانه انزجار مردم از او و دکانش بود. اما هر مشتری که درِ دکانش می رفت، بعید بود دست خالی برگردد.
در ادامه این مطلب که روز شنبه در روزنامه شرق منتشر شد، می خوانید: مصطفی پیسه در دهه چهل، با هوش غریزی ، از «سوژه انزجار»بودن نان می خورد.
حالا برخی از نشریات ما، مصداق دکان مصطفی پیسه شده اند. البته با فرض اینکه برخی ما را هم از این طیف بدانند و ترو خشک با هم بسوزند، که ظلم بالسویه عدل است.
مصطفی پیسه به طرز غریزی، منطقِ بازار را درک کرده بود. اینکه باید برندی داشته باشد، حتی اگر سوژه انزجار باشد. نشریات ما اما دوره ای را با «سوژه قربانی»بودن سود کردند و اینک با سوژه انزجار ساختن. منطق بازار بی رحم است. باید فروخت. فروش رفت. سیاه و سفید، سرخ و سیاه هم نمی شناسد. نشریه فروش نرود، آگهی نداشته باشد، کُمیتش لنگ است. منطق بازار در عین پیچیدگی، صراحت و سادگی خود را دارد: هستم چون می فروشم. نمونه اش هم «شرق». سردبیر تلاش می کند روزنامه بهتر بفروشد. حال اینکه چه بفروشد، چطور بفروشد و تا کجا این فروش اهمیت داشته باشد، بماند به قضاوت مخاطبان اما هیچ سردبیری گزاره «باید بفروشیم تا بمانیم» را نفی نمی کند، حالا هرکس به فراخورِ شیوه و مسلک خود. بدترین شیوه اما، سوژه انزجارشدن برای فروش است.
تولید انزجار برای به هم ریختن اذهان جامعه و درگیرکردن پوچ و بیهوده اش، برای ارتزاق از بازار، که همان صدای پای پوپولیسم در نشریات ما است. همان پوپولیسمی که در دوران احمدی نژاد منتقدش بودیم و به نیابت از نخبگان، جامعه را از ابتلا به آن بر حذر می داشتیم اما گاه این تولیدِ انزجار صورتی آزادی خواهانه و روشنفکرانه هم پیدا می کند و از قضا با نظرات و عوالمِ جامعه هم سازگار و همسو می شود.
روزگار دوم خرداد را به یاد بیاورید که روزنامه های اصلاحات چنان در دمیدنِ کوس رسوایی از یکدیگر سبقت می گرفتند که باورکردنی نبود.
آن روزها من در روزنامه «خرداد»، دبیر گروه ادب وهنر بودم. هنوز نمی دانم چرا اکبر گنجی مقالاتش را قبل از چاپ می داد تا بخوانم. مقاله که تمام می شد، همیشه جملاتی تکراری بین ما ردوبدل می شد. می گفتم، «واقعا می خواهید این را چاپ کنید؟» می گفت، «اشکال تو این است که هاشمی چی هستی!» روزنامه «خرداد» و «نشاط» هرچه خواستند به هاشمی گفتند.
هاشمی هم خم به ابرو نیاورد. او بهتر از دیگران، هم کیشان خود را می شناخت. می دانست این جدل ها چندان مبنایی ندارد.
مسئله فقط بازار است، همین. بگذریم از اینکه بعدها بسیاری از همین روزنامه نگاران نه تنها به خبط شان اعتراف کردند، که طرفدار پروپاقرص هاشمی هم شدند.
بازار هاشمی که کساد شد، برخی از همین روزنامه ها و روزنامه نگاران به جان نواندیشان دینی یا روشنفکران دینی افتادند و از شریعتی تا سروش و اصلاح طلبانی چون میردامادی را بی رحمانه نقد کردند، چون بازار داشت.
دیگر مهم نبود که خاستگاه و هویت خودشان را از کجا وام گرفته بودند. سرمایه که این چیزها سرش نمی شود. امروز چپ ها بازار دارند، و در این میان از دیگران بد اقبال تر و از سویی خوش اقبال ترند. بداقبال ترند، چون هرگز در قدرت نبودند تا همین مخالفان، ستایش شان کنند. و خوش اقبال تر، که از این حملات مضمونِ نمک خوردن و نمکدان شکستن بیرون نمی آید تا آزارشان بدهد. از قرار معلوم یکی از همین بد/خوش اقبال ها، بیژن جزنی است که چهل سال بعد از تیربارانش، به اقتضای بازار، «اعدام» شده است. و این نه تحلیل خاصِ یک جریان فکری، که دستکاری واقعیت مستند گذشته است. واقعیت آن است که جزنی در سال ٤٧ بازداشت و به پانزده سال زندان محکوم شد. در فروردین ٥٤ هم که او را به قتل رساندند، دستگاه تبلیغات پهلوی ادعا کرد که در حین فرار آنها را کشته است. بعد از انقلاب هم دادگاه انقلاب به ماجرای جزنی و آن شش تن رسیدگی کرد و معلوم شد که حکومت پهلوی آنها را با برنامه ریزی به قتل رسانده است. و خلاصه اینکه جزنی و یارانش در هیچ دادگاهی به «اعدام» محکوم نشدند.
کسب و کار این همکاران فعلا، سوژه انزجارساختن است. اینک مسئله این است که سوژه انزجار چه اثرات مخربی در مطبوعات و جامعه داشته است. کلنجار رفتن با رویداد های تاریخی از ساده ترین شیوه های تولید سوژه انزجار است.
به بیان دیگر، می توان جای تقویم و تاریخ را عوض کرد و به طرح تحلیل های عجیب وغریب در سطح فضای رسانه ها پرداخت.
یعنی جای «سیاست» را با «تاریخ» عوض کرد و به جای پرداختن به مسائل روز سیاسی - که همواره دغدغه ژورنالیسم بوده است- تاریخ را دستکاری یا تحریف کرد.
فرض اصلی غالب این مطالب، تزریق این باور است که ما زندگان از آنها که مرده اند به مراتب عاقل تر هستیم. روشن تر آنکه به مخاطب باج می دهیم و چنین القا می کنیم که بلاهت مفهومی است مربوط به گذشته و در آدمِ امروز هیچ رد و اثری از بلاهت نیست.
حال اینکه چنین رویکردی مغلطه ای بیش نیست. مطابق با این مغلطه، نفسِ معاصر بودن خود به خود معادل است با مدرن بودن. لئو اشتراوس در کتاب «فلسفه سیاسی چیست» که فرهنگ رجایی آن را ترجمه کرده است، تأکید می کند که رویکردهای سیاسی ابطال پذیر نیستند، بلکه در بستر تاریخ یکدیگر را نقض یا تحکیم می کنند.
علاوه بر این، باید گفت که بلاهت از بلایای دائمی نوع بشر است. هر بنی بشری در هر دورانی با بلاهت های خاص خود دست و پنجه نرم می کند و درواقع، هیچ گاه نمی توان ادعا کرد که به صرف اکنونی بودن همواره عاقل تر از گذشتگان هستیم. اما در فرایند تولید و بازتولید سوژه انزجار، پیشاپیش به مخاطب اطمینان می دهیم که عاقل تر است. در کلاف سردرگم محیط پیرامون و حوادثِ واقعه و جاری سکوت می کنیم یا با کلیشه ای ترین شکل ممکن تحلیل های خبرگزاری ها و آژانس های خبری بزرگ را با اندکی تغییر ارائه می دهیم.
بنابراین چاره ای نمی ماند جز اینکه به بهانه مناسبتی، بساطی فراهم آوریم و در مقام روزنامه نگار، تحلیل گر و روشنفکر از گذشته انتقام بگیریم.
ایراد دیگر این رویکرد، ناتوانی از تعقیب و فهم جامعه است. تاریخ همواره بزنگاه های خود را خلق می کند.
سیاست مملو از ائتلاف ها و انشعاب های نابهنگام است. نمونه اعلایش دوم خرداد بود که از قضا امروز سالگرد آن است.
فراموش نکنیم که طرفین رقیب در آن انتخابات، شوکه و شگفت زده بودند و هیچ کدام چنین نتیجه ای را انتظار نداشتند.
برتولت برشت نمایشنامه ای دارد به اسم «کله گردها و کله تیزها» که در آن به خوبی نشان می دهد چطور عده ای از دون پایگان با ایجاد تمایز بی ربط و جعلی «کله گردها» و «کله تیزها» در رابطه بین مردم اخلال می کنند. و البته اخلال آنها حامل هیچ اتفاق خلاقانه و بدیعی نیست. آنها به ایجاد چنین تمایزی رو می آورند تا فقط جایگاه خود را حفظ کنند. در فضای مطبوعات و رسانه های ما هم هر از چندی تمایزاتی شبیه به کله گردها و کله تیزها سر بر می کند. دلیل اصلی این رویکرد، همان طور که اشاره شد، اقتضای بازار و افزایش چند ده یا چند صد نسخه ای نشریه مان است. تحلیل های مناسبتی مطبوعاتِ دورانِ رکود تورمی را نمی شود خیلی جدی گرفت.
این حرف با آنکه تناقض آمیز به نظر می رسد، به گفتنش می ارزد. وجه نامطبوعِ پرده آخر بحران رسانه ها در وضعیت موجود، دستکاری و جعل تاریخ است.
ظاهرا احمدی نژاد بیش از آنچه می پنداریم بر روحیه ما اثر گذاشته است. شاهد این مدعا هم اینکه مفاهیمِ نوظهور را بر گذشته حقنه می کنیم و به نتایج شعبده واری می رسیم.
در یکی از قسمت های سریال «سوپرانوها» که به مراسم و جشن سالگرد کشف آمریکا اختصاص دارد، پدر خانواده که اصالتا ایتالیایی است از اینکه کشور زادگاهش در این اتفاق میمون نقش مهمی داشته است، باد به غبغب می اندازد و پزش را به این و آن می دهد. در نقطه مقابل، پسر او بر این باور است که اگر کریستف کلمب در این دوران می زیست به دلیل اقدام به شکنجه، قتل، قاچاق، برده داری و چند جرم دیگر مورد تعقیب اف.بی.آی قرار می گرفت.
پدر که سواد چندانی ندارد، در برابر پسرش کم می آورد و به مدرسه پسرش می رود و با معلم تاریخ دعوا راه می اندازد. طنز ماجرا هم در این برخورد نهفته است.
واقعیت این است که در دوران کریستف کلمب، چیزی به اسم اف.بی.آی وجود نداشته و همه آن اتفاقات هم در برابر کشف قاره آمریکا چیزی جز عوارض زیستن در دورانی خاص نیست.
به همین قیاس، مصدق نمی توانست پوپولیست به معنای کنونی آن باشد، زیرا به سادگی در دهه بیست و سی قرن جاری چیزی به اسم پوپولیسم وجود نداشته است.
حال بگذریم از اینکه کاربست پوپولیسم در علوم انسانی ربط چندانی به اصطلاحِ رایج در مطبوعات یک دهه اخیر ما ندارد.
در رسانه های ما پوپولیسم معادل عوام فریبی است و بیشتر نوعی لقب گزنده و انتقادی به شمار می رود.
پوپولیسم تعبیری ارزشی نیست و این قدر سایه دار و طعنه آمیز به حساب نمی آید.
چطور می توان برای نخست وزیر کشوری که با قحطی، اشغال و بیماری های واگیردار دست به گریبان است و بخش عظیمی از اتباع آن سواد خواندن و نوشتن ندارند و روستانشین اند، اصطلاح پوپولیست را به کار برد.
با ادغام «تاریخ در تقویم» و دستکاری رویدادهای گذشته می توان چند صباحی بخشی از مخاطبان را به هیجان آورد و بازار را تا حدی حفظ کرد.
ولی در میان مدت، اعتمادِ تتمه مخاطبان مطبوعات به باد می رود. دیری نمی گذرد که همین مخاطبان به هیجان آمده فعلی، ما اصحاب رسانه را به جنگ زرگری متهم می کنند و بی اعتنایی و انفعالی فراگیر تر وخشک مان را با هم می سوزاند.
منبع: روزنامه شرق
اول ** 1346
02/03/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]
-
گوناگون
پربازدیدترینها