محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830684859
نگاهی به وضعیت جنگل ها و منابع طبیعی کشور
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نگاهی به وضعیت جنگل ها و منابع طبیعی کشور تهران- ایرنا- روزنامه کیهان در گزارشی با عنوان «نگاهی به وضعیت جنگل ها و منابع طبیعی کشور» به موضوع عوامل تهدید جنگل ها و منابع طبیعی کشورمان همراه با گفت و گو با برخی از کارشناسان در این حوزه پرداخته است.
بخش نخست از این گزارش با عنوان « نگاهی به وضعیت جنگل ها و منابع طبیعی کشور؛ برنامه ها خاک می گیرند و جنگل ها خاکستر!» روز دوشنبه بیست و هشتم اردیبهشت 1394 خورشیدی، در صفحه گزارش روز، منتشر شده است. در این گزارش آمده است: تقریبا زنگ خطر از مدت ها قبل به گوش رسیده است. کارشناسان و متخصصان محیط زیست نیز بارها و بارها در این خصوص ابراز نگرانی کرده اند. اما به راستی ریشه اصلی تخریب جنگل ها در کجاست؟ رشد چشمگیر تخریب جنگل ها در کشور، تغییر کاربری جنگل ها، نقش وزارتخانه ها و نهاد های دولتی در نابودی جنگل ها، قاچاق چوب، فقر گسترده ساکنان حاشیه جنگل ها، حضور دام در جنگل و اجرای ناقص طرح صیانت از جنگل ها و مراتع کشور را می توان از جمله دلایل عمده نابودی جنگل های کشور دانست.
اواخر اسفند ماه سال گذشته بود که مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان و دست اندرکاران منابع طبیعی و حفظ محیط زیست، حل مسائل و مشکلات زیست محیطی همچون آلودگی هوا، پدیده ریزگردها و دست اندازی به جنگل ها و مراتع و فضاهای سبز را نیازمند برنامه ریزی، تدبیر، پیگیری مستمر و جدی و قاطعیت دستگاههای مرتبط دانستند و تأکید کردند: «حفظ محیط زیست یک وظیفه حاکمیتی است که باید با تهیه سند ملی محیط زیست و پیوست زیست محیطی برای همه طرح های عمرانی و صنعتی و همچنین جرم انگاری تخریب محیط زیست، به این وظیفه بسیار مهم، عمل شود.»
موضوع منابع طبیعی و خصوصا زیستگاه های جنگلی از اهمیت به سزایی برخوردار است و همان طور که تاکیدات صریح مقام معظم رهبری به خوبی گویای این اهمیت است، لازم است با نگاه شفاف تری به واقعیت حفظ و ترویج این فرهنگ نگریست.
بارها و بارها اخبار و آمار و نظرات کارشناسی زیادی در خصوص وضعیت نگران کننده منابع طبیعی و به خصوص جنگل های کشور شنیده ایم. اینکه هر ساله مساحت زیادی از این درخت ها و پوشش گیاهی متنوع بر اثر حوادث مختلف از بین می روند و تخریب می شوند. حوادثی از آتش سوزی و سیل و رانش زمین و ورود دام گرفته تا احداث جاده و پل و ساخت و سازهای غیرقانونی.
اما در این میان آنچه که مسلم است اینکه، در وحله اول هر چند در ظاهر این اتفاقات خسارت های جزئی به جنگل ها و زیستگاه های طبیعی وارد می کند اما در بلند مدت تبعات سویی بجا خواهد گذاشت، تبعاتی که حتی برخی از آنها هیچ راه جبرانی نخواهد داشت.
همان طور که در سال های اخیر با پدیده های تازه ظهوری مثل انواع آلودگی ها و ریزگردها مواجه بودیم و بسیاری از مسوولان و کارشناسان منابع طبیعی و محیط زیست علت اصلی آن را نابودی جنگل ها عنوان کردند، بعید نیست در صورت عدم نظارت و اقدام مقتضی در آینده ای نه چندان دور این بحران چند برابر بیشتر از گذشته گریبان ما را بگیرند.
در گزارش امروز و فردای کیهان نگاهی داریم به وضعیت جنگل ها و منابع طبیعی و خطراتی که در صورت عدم برنامه ریزی مناسب می تواند این منابع را تهدید کند.
*جنگل ها در سراشیبی سقوط
طبق آمار سال های اخیر به خوبی ضرورت حساسیت و نگرانی در قبال جنگل ها و منابع طبیعی احساس می شود. جنگل هایی که با وجود همه قدمت و ارزشی که در حفظ محیط زیست و تعدیل آب و هوا دارند روز به روز نسبت به گذشته بیشتر از بین می روند.
براساس آخرین آمارهایی که در منابع مختلف به ثبت رسیده است، در ایران بر روی هم سه میلیون و چهارصد هزار هکتار جنگل در دامنه های شمالی کوه های البرز و استان های ساحلی دریای خزر وجود دارد.
مساحت جنگل های دیگر که پراکنده درسایر نقاط کشور می باشند تا سه میلیون هکتار است. از این جنگل ها تنها 1/ 3 میلیون هکتار برای بهره برداری صنعتی قابل استفاده ا ست، بقیه جنگل ها به دلیل کمبود در نگاهداری درست و یا آسیب های طبیعی مورد بهره برداری نیستند.
دکتر فرید شمسی پور، پژوهش گر و مدرس دانشگاه در رشته محیط زیست است. او درباره ارزش و ویژگی های جنگل های ایران در گفت و گو با گزارشگر کیهان می گوید: «خب درباره مزایا و نقش بی بدیل درخت ها و جنگل ها در اکوسیستم و به طور کلی تمام کره زمین بارها و بارها گفته شده است. همین طور اشاره به این نکته که جنگل های ایران در این بین چقدر ارزشمند است. طبق ارزیابی ها و رتبه بندی های صورت گرفته جنگل ها بنا به قدمتی که دارند از اهمیت بیشتری برخوردارند و در این بین جنگل های ایران نیز به دلیل داشتن همین ویژگی یعنی قدمت بسیار بالا در زمره جنگل های ارزشمند قرار می گیرد. طبق اسناد و مدارک موجود، ایران از زمان باستان تا آغاز قرن هیجدهم پهنه جنگل های گوناگون و متنوعی بوده است. مساحت این جنگل ها در ایران با مرزهای کنونی در زمان هخامنشیان به بیش از 16 میلیون هکتار می رسید که این رقم در مقایسه با مساحت جنگلی بسیاری از کشورهای همجوار به راستی رقم قابل توجهی است. جدای از مساحت، جنگل های ایران دارای تنوع زیستی زیادی نیز است. مثلا کمتر پهنه ای را می توان دید که هم پوشش هیرکانی، هم پوشش زاگرس یعنی جنگل های بلوط و هم ناحیه خلیج فارس و ایرانی و تورانی و ارسبارانی هم زمان وجود داشته باشد.»
او در ادامه با اشاره به اینکه، ایران در بین 56 کشور دارای جنگل در جهان مقام چهل و پنجم را دارد، می افزاید: «البته تنها ارزش و قدمت و تنوع جنگل برای غنی تر شدن محیط زیست کافی نیست. متاسفانه جنگل سوزی و نابودی جنگل ها هم در کشور ما همچون قدمت آن ید طولانی دارد. از بین بردن جنگل های ایران از زمان حمله مغول آغاز شده و مخصوصا در سه قرن گذشته به بالاترین میزان خود رسید. مثلا در زمان قاجار بین سال های 1281 و 1291 نزدیک به 130 هزار تن ذغال چوب از بریدن درختان جنگلی ایران تولید شد و به خارج از کشور صادر شد. همه این اتفاق های تاریخی در حالی است که در این سال ها بین 6 تا 12 میلیون هکتار جنگل طبیعی و 5/2 میلیون هکتار جنگل دست ساز از بین رفته است.»
*وقتی میراث 5 هزار ساله خاکستر می شود!
می گویند یک درخت معمولی برای اینکه از نهال کوچکی تبدیل شود به درخت تنومند که بشود در کنار هم نام جنگل را بر آن گذاشت، حداقل به 500 سال زمان نیاز دارد، 500 سال زمانی که ظرف چند ساعت با یک آتش سوزی، چیزی جز خاکستر از آن باقی نمی ماند.
متاسفانه واقعیت تلخ و غیر قابل انکاری که وجود دارد اینکه وضعیت نابودی جنگل های کشور شدت بیشتری یافته است آن قدر که بسیاری از صاحب نظران این حوزه می گویند اگر نابودی جنگل های ایران با روند فعلی ادامه یابد، در 30 سال آینده در کشور جنگلی باقی نخواهد ماند!
دکتر هادی کیادلیری، رئیس انجمن جنگل بانی ایران در این خصوص گفته بود که هم اکنون جنگلها در معرض تهدید و تخریب قرار دارند و از این میان 80 درصد عوامل تاثیرگذار تخریب جنگل های کشور فرابخشی است.
به گفته وی، حدود 90 درصد کشور در مناطق خشک و نیمه خشک با موقعیت جغرافیایی و شرایط حساس قرار دارد، بنابراین سازمان ها، نهادها، مسوولان و مردم باید با جدیت بیشتری در حفظ منابع طبیعی و جنگل های طبیعی بکوشند. متاسفانه طی چند سال اخیر با مرگ ومیر دسته جمعی درختان در حدود 300 هزار هکتار از جنگل های غرب، خشکیدگی بلوط ها و شاه بلوط های گیلان روبرو شده ایم. همچنین تخریب زیستگاه ها، انقراض گونه ها، طغیان آفات و بیماری ها، آتش سوزی ها در سطوح وسیع موجب مرگ اکوسیستم ها می شود که این امر وضعیت هشدار دهنده ای را نشان می دهد و به طور حتم با ادامه چنین روندی در آینده نه چندان دور جنگل های زاگرس به بیابان و جنگل های شمال کشور به شرایط زاگرسی تبدیل می شوند.
طبق آمارهای موجود به دلیل نبود بودجه مناسب برای اطفای حریق و اتکای منابع مالی به اعتبارهای استانی، فقط در یک دهه گذشته 13 هزار و 832 مورد آتش سوزی در جنگل ها و مراتع ایران رخ داده است که سبب خسارت 142 هزار و 941 هکتاری به زیست بوم های ارزشمند کشور شده است.
سال 89 را شاید بتوان سال بحرانی وقوع حریق در عرصه های طبیعی ایران دانست زیرا فقط در 9ماهه ابتدایی این سال سه هزار و 466 مورد آتش سوزی در ایران گزارش شد که منجر به از بین رفتن 37 هزار و 554 هکتار از جنگل ها و مراتع ایران شده است.
اگرچه طبق اعلام فائو، 94 درصد حریق های رخ داده در عرصه های طبیعی جهان منشأ انسانی دارند که به راحتی و با مدیریت صحیح می توان از وقوع و خسارات ناشی از آن جلوگیری کرد اما در ایران طرح جامع مقابله با اطفای حریق در دولت و مجلس در انتظار تصویب و نهایی شدن و تخصیص اعتبار است.
*نابودی جنگل، مرگی برای همیشه
کامران پورمقدم عضو هیات مدیره انجمن جنگل بانی ایران است. او نیز با اشاره به اهمیت و ارزش جنگل های طبیعی در گفت و گو با گزارشگر روزنامه کیهان می گوید: «همان طور که اشاره شد در دیدار مقام معظم رهبری با مسئولان منابع طبیعی و سازمان جنگل ها، نکات ارزشمند و مهمی مطرح شد و رهنمود ها و خطوط قرمز مهمی نیز عنوان شد که صرف نظر از آمارهای موجود همین رهنمود ها به تنهایی نیز بیانگر اهمیت و ضرورت موضوع جنگل ها و منابع طبیعی است.»
وی تصریح می کند: «براساس آخرین آمارهای موجود جنگل های کشور ما حدود 14 میلیون هکتار است که در نقاط مختلف پراکنده شده است. با توجه به بررسی این جنگل ها و پژوهش هایی که در این زمینه صورت گرفته است به این نتیجه رسیده ایم که جنگل های موجود در کشور ما جزو کهن ترین جنگل های موجود در دنیا محسوب می شود که متعلق به دوره سوم زمین شناسی است. جدای از آن تنوع جنگلی و پوشش گیاهی کشورما بسیار گسترده و غنی است. حتی از تنوع پوششی جنگل های اروپا که به قاره سبز معروف است نیز بیشتر است. همین موضع نیز ارزش جنگل های ما را تا چند برابر بیشتر کرده است.»
او با اشاره به اینکه اقداماتی که امروزه تخریب جنگل نامیده می شود، سرعت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است، می گوید: «همان طور که در اخبار و رویدادهای مختلف به خوبی پیداست، دغدغه های بسیاری در حوزه جنگل وجود دارد که همه در کنار هم به عنوان عوامل تخریبی نام برده می شود. خشکسالی های پیاپی، آتش سوزی، بعضی اقدامات مثل دخالت های انسانی و ... همه جزو عوامل تخریبی جنگل ها محسوب می شود. اما در این میان آنچه حائز اهمیت است، تغییر کاربری و ساخت و سازهای غیرقانونی است که بعضا تا عرصه های جنگلی و مرتعی پیش می رود و جنگل را از حالت طبیعی اولیه خود خارج می کند. ساخت و ساز و تغییر کاربری جنگل های خدادای و طبیعی به هیچ عنوان قابل جبران نیست .حتی اگر تلاش ها و هزینه های زیادی نیز صورت بگیرد بازهم بعد از سالیان سال هم، اینکه بتوان جنگلی با همان ارزش ها ساخت بسیار بعید است. یعنی اگر جنگل ها بر اثر عوامل مختلف مثل آتش سوزی و خشکسالی و ... از بین برود امکان آنکه بار دیگر به شکل یک جنگل طبیعی بازگردد تقریبا غیرممکن است یا هزینه های بسیار بالایی دارد و تازه بازهم مثل آن جنگل اولیه نخواهد شد. حتی یک درخت تاثیری که به تنهایی بر تعدیل خاک و جلوگیری از فرسایش آن و تعدیل آب و هوا می گذارد قابل توجه است حالا چه برسد به اینکه این تک درخت تبدیل شود به یک جنگل انبوه. تمام اینها به یک معنی است و آن اینکه اکوسیستمی که در سایه نبود جنگل از بین برود دیگر هیچ وقت به شکل اکوسیستم قبلی برنمی گردد.»
پورمقدم نیز می افزاید: «مقام معظم رهبری در آن دیدار دغدغه شان درخصوص منابع طبیعی و جنگل ها را به صورت کاملا شفاف و دقیق مطرح کردند و فرمودند که بسیاری از محدوده های جنگلی شمال کشور به تعبیر ایشان در حال چپاول هستند. در واقع تغییر کاربری معنای خیلی وسیعی دارد. هر نوع بهره برداری غیرقانونی، ساخت و ساز، قطع درختان و قاچاق چوب و ... همه و همه در اکوسیستم تاثیرگذار است و می تواند عرصه های جنگلی و منابع طبیعی ما را به عرصه نابودی بکشاند. عرصه هایی که به راستی بعد از نابودی غیرقابل جبران هستند به خصوص جنگل های هیرکانی ما. واقعا وضعیت کنونی جنگل های ما نگران کننده است و جا دارد که نه فقط مسئولان محیط زیست و سازمان جنگل ها بلکه همه مسئولان در حوزه های مرتبط هم همت و همکاری کنند و با برنامه ریزی های مدون و پیگیری های مدام گام های موثری بردارند. واقعا بخش یگان حفاظت ما چه در محیط زیست و چه سازمان جنگل ها با کمبود نیرو، امکانات و بودجه روبه رو هستند. تا زمانی که امکانات کافی برای مقابله با حوادث مختلف جنگلی مثل آتش سوزی و زمین خواری نباشد و تجهیزات کافی در این زمینه وجود نداشته باشد، نمی توان با این حوادث مقابله کرد.»
*منبع: روزنامه کیهان
**پژوهش**3211**9131
28/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 48]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها