محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831055648
حل مشکل ریزگردها راهکار علمی دارد
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
با گری لوئیس، هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد در ایران حل مشکل ریزگردها راهکار علمی دارد اگر ریزگردها زمانی مشکل چند شهر یا نهایتا یک استان بود، اکنون به یک مشکل فراملی و منطقه‌ای تبدیل شده است. گرمایش جهانی و تغییرات اقلیم بر اثر کم‌آبی نیز این معضل زیست‌محیطی را تشدید کرده و می‌رود در صورت ادامه کم‌توجهی‌ها در آینده‌ای نه‌چندان دور به بحرانی برای خاورمیانه تبدیل شود.
در خبرها آمده بود که سازمان ملل آماده کمک به کشورهای خاورمیانه برای حل مشکل ریزگردها است و محققان این سازمان نسخه هایی برای حل مشکل ریزگردها پیچیده اند. برای پرس و جوی بیشتر در بعدازظهر یک روز بهاری به دفتر سازمان ملل متحد در ایران رفتیم تا با هماهنگ کننده مقیم این سازمان گفت وگو کنیم؛ سازمانی با فضایی آرام با کارمندانی از ملیت های مختلف و عمدتا ایرانی. با نگاهی به در و دیوار هم می شد فهمید کارهای متنوعی در این سازمان در حال انجام است. بر خلاف آنچه تصور می کردیم اتاق کار لوئیس به عنوان نماینده سازمان ملل متحد در ایران اتاقی به نسبت کوچک و کاملا معمولی بود. آنچه در این اتاق جلب توجه می کرد، مدال ها و تقدیرنامه های پرشماری بود که در قفسه ای در کنار اتاق خودنمایی می کرد. لوئیس که اهل جزایر کارائیب در باربادوکس است در نتیجه سال ها کار در کشورهای خاورمیانه و پس از به پایان رساندن موفقیت آمیز طرح هایش در قالب برنامه های سازمان ملل متحد از طرف نهادها و سازمان ها در کشورهای مختلف تجلیل شده بود. گری لوئیس امیدوار است رویاهایش برای حل مشکل ریزگردها در ایران، پیش از به پایان رسیدن دوران مأموریتش در کشور ما رنگ واقعیت به خود بگیرد. او می گوید سازمان متبوعش آماده است هر نوع کمکی که بتواند به کشورهای خاورمیانه بکند؛ البته به شرطی که مسئولان در این کشورها باور کنند مشکل ریزگردها یک مشکل جدی است و بخواهند از نقش سازمان ملل متحد در حل این مشکلات بهره بگیرند. آنچه در ادامه می آید مشروح گفت وگوی یک ساعته با گری لوئیس است. مردم معمولا سازمان ملل متحد را با موضعگیری ها و اقداماتی در مسائل سیاسی و فرهنگی می شناسند. این که سازمان ملل متحد در مسائل محیط زیستی هم مداخله کند شاید برای خیلی ها موضوع نسبتا جدیدی باشد. اصولا زمینه های فعالیت سازمان ملل متحد در چه حوزه هایی است و چه پیشینه ای دارد؟ خب این سوال بزرگی است! سازمان ملل متحد در بسیاری از کشورها و از جمله ایران اقدمات متنوعی انجام داده است که عمدتا می توان آنها را در 6 دسته طبقه بندی کرد. اولین مورد تلاش برای کاهش فقر است. حیطه دوم فعالیت های ما در بخش سلامت است که در حال حاضر بزرگ ترین بخش فعالیت های سازمان ملل متحد در ایران را تشکیل داده و کارهای زیادی در این بخش در حال انجام است. تا به حال تمرکز ما روی بیماری های واگیردار مثل مالاریا و سل و ایدز بود ولی بتازگی فعالیت هایی را در مبارزه و کنترل سرطان نیز آغاز کرده ایم. سومین بخش کار ما مربوط به فعالیت های بشردوستانه و پناهندگان است. بخش های بعدی مربوط به توسعه پایدار زیست محیطی، کاهش و کنترل مواد مخدر و در پایان مدیریت بلایای طبیعی است. نقش سازمان ملل متحد در کنترل ریزگردها بیشتر به مشورت و ارائه راهکار به دولت ها محدود می شود، یا در عمل هم قرار است سازمان ملل متحد فعالانه اقدامات جدی انجام بدهد و برای بهبود این وضع هزینه کند؟ قبل از این که لازم باشد ما کاری انجام دهیم اول باید مشکل را بشناسیم تا ببینیم چه کاری برای حل مشکل از ما ساخته است. درخصوص پدیده ریزگردها کشورهای زیادی در همسایگی ما هستند که همه آنها باید به این نتیجه برسند که مشکلی وجود دارد و پس از پذیرش مشکل است که اقدامات خود را برای حل آن آغاز می کنیم. در حقیقت تمام این کشورها باید برای حل این مساله مشارکت کنند. در حال حاضر ما باید تلاش کنیم بین کشورهایی که عامل به وجود آمدن ریزگردها هستند و کشورهایی که دریافت کننده این ریزگردها هستند، به توافقی برسیم تا راه حل های لازم برای حل مشکل را اجرایی کنیم. تنها در چنین شرایطی است که می توانیم از لحاظ فنی پروژه هایی را اجرا کنیم تا مساله ریزگردها به حالت قابل کنترل درآید و مدیریت شود. در این حال، هم در مرحله مشورت و هم در مرحله اجرایی، هر کمکی که از طرف کشورها از سازمان ملل متحد خواسته شود آن کمک ها را در اختیار کشور، دولت و مردمی که در آن مناطق زندگی می کنند خواهیم گذاشت. در مورد این که ریزگردها از کجا آمده اند سناریوهای مختلفی مطرح می شود. با توجه به مطالعاتی که کارشناسان سازمان ملل متحد انجام داده اند، ریشه ریزگردها در منطقه خاورمیانه کجاست؟ منشا بیشتر ریزگردها به کشورهای غربی و جنوب غربی ایران که در حاشیه خلیج فارس هستند باز می گردد که البته از نظر آماری بیشترین حجم غبار و ریزگردها از سوی عراق وارد ایران می شود. چه اتفاقی در دهه اخیر افتاده است که حجم ریزگردها در منطقه خاورمیانه و بویژه ایران زیاد شده و حالا حتی می بینیم پای ریزگردها به تهران نیز رسیده است؟ در زمان کنونی علت اصلی بیشتر شدن ریزگردها کمبود آب است. 2 رود دجله و فرات در عراق که نقش مهمی در حاصلخیزی زمین های اطراف داشته اند و عامل اصلی بازدارنده برای ورود ریزگردها به ایران می توانستند باشند اکنون کم آب شده اند و از این روست که وخامت این پدیده در دهه گذشته با کاهش آب این دو رود بزرگ ابعاد جدی تری به خود گرفته است. در دوره حکومت صدام حسین در عراق افزایش شهرنشینی در آن دوران موجب شد برای خاک در این کشور وضع ناپایداری ایجاد شود. در واقع زمین های کشاورزی در آن زمان وجود داشته که به علت رسیدگی نکردن دچار خشکسالی و کم آبی شده، به همین دلیل بدون استفاده رها شدند و به این ترتیب کانون های خطری که الان در سرزمین عراق به لحاظ زیست محیطی تشکیل شده و محل تولید ریزگردهاست، همان زمین های کشاورزی است که متروک مانده اند. وقتی که در منطقه ای رطوبت کافی وجود نداشته باشد، آن منطقه دچار تغییر اقلیم درونی می شود و این باعث می شود ذرات خاک پیوستگی زیادی با یکدیگر نداشته باشند و همین سبب می شود با وزش یک باد یا حتی نسیمی ملایم غبار و خاک در منطقه جابه جا شود و معضل ریزگردها برای آن منطقه و دیگر نواحی اطراف به وجود آید. این موضوع از طریق تصاویر ماهواره ای بوضوح قابل مشاهده و پیگیری است. اینها البته در مورد عراق است. در سفری که شما اخیرا به استان خوزستان داشتید، در گفت وگو با رسانه ها اشاره کردید که ضعف مدیریت منابع طبیعی در ایران موجب شده تا بحران ریزگردها در ایران وخیم تر شود. برای مثال شنیدن خشک شدن هورالعظیم در سال های اخیر بر شدیدتر شدن مساله ریزگردها در ایران اثر گذاشته است. لطفا کمی بیشتر توضیح دهید که منظور دقیق تان از سوءمدیریت منابع طبیعی در ایران چه بوده است؟ شاید بشود گفت فقط 10 درصد منشأ ریزگردهای فعلی در ایران ریشه اش مشکلات زیست محیطی داخل خاک ایران باشد و بقیه عمدتا ریشه خارجی دارد. در واقع کمتر از 10 کانون خطر در خاک ایران وجود دارد که بتواند بر معضل ریزگردها دامن بزند. اما همان طور که اشاره کردم مشکل کمبود آب بر این پدیده بیشتر دامن می زند و این که باید توجه داشته باشیم از زمین های کشاورزی در داخل ایران چطور استفاده می شود. دومین مورد این است که باید ببینیم چطور حقابه زمین ها به آنها می رسد و در حقیقت شبکه توزیع آب چقدر کارا عمل می کند تا شرایط خشکسالی برای زمین ها به وجود نیاید. در این بین فرآیند گرمایش جهانی و تغییر اقلیم چطور بر مشکل ریزگردها دامن می زند؟ گرمایش زمین و تغییر اقلیم کل این فرآیند را تسریع می کند. اما قطعا تنها علت نیست؛ زیرا وقتی زمین گرم می شود و تغییر اقلیم رخ می دهد و کم آبی بروز می کند، همه جا خشک تر می شود و به این ترتیب باد می تواند به آسانی ذرات ریز را حرکت دهد تا خاک و غبار مهمان آسمان شهرهای ما شود. اما مهم ترین مساله این است که ما از منابع طبیعی مان مانند آب چگونه استفاده می کنیم و چطور آن را مدیریت می کنیم. اتفاقا در نشست اخیر شورای جهانی آب که در کره جنوبی برگزار شده بود و وزیر نیرو از ایران در آن شرکت کرده بود، بر تغییر نگاه کلان در منابع طبیعی و مدیریت به هم پیوسته منابع آب به عنوان راهکاری برای مدیریت آب و مقابله با بحران کم آبی در خاورمیانه تأکید کرده بود. براساس مشاهدات کارشناسان سازمان ملل، آیا این نوع مدیریت اکنون در خاورمیانه امکان پذیر است، یا دست کم در ایران اجرا می شود؟ با آقای وزیر کاملا موافقم. ما در ایران دقیقا به چنین مدیریتی در مورد منابع آب نیاز داریم و باید به آن بیشتر توجه کنیم و گام های عملی برداریم. عوامل متعددی در مدیریت منابع آب وجود دارد و وقتی کم آبی و بحران آب به وجود می آید، مدیریت پیچیده ای برای کنترل شرایط نیاز است اعمال شود که مسلما در حد اختیارات یک سازمان نیست. از این رو باید در مقیاس گسترده به فکر مدیریت منابع آب در سطوح مختلف باشیم. در این زمینه هر کاری از سازمان ملل متحد ساخته باشد در صورت درخواست، از دولت حمایت خواهد کرد. سازمان ملل متحد همیشه تأکید می کند که برای مقابله با شرایط بحرانی و بویژه مقابله با ریزگردها آماده کمک کردن به دولت است؛ سوال من این است که دقیقا سازمان ملل متحد چه کاری می خواهد کند و منظور از این کمک ها به طور مشخص چیست؟ در حال حاضر نمی توانیم جزئیاتی از طرح را بازگو کنیم، زیرا نوع این همکاری کاملا جدید است و نیاز به گذشت زمان دارد. اما سازمان ملل متحد به طور کلی در 3 محور می تواند به دولت کمک کند: اول این که سازمان ملل متحد در زمینه هماهنگی بین کشورهای منطقه وارد عمل شود و از بُعد دیپلماتیک نوعی همگرایی برای پذیرش و حل مشکل میان دولت ها به وجود آورد تا به فکر پیدا کردن راه حل برای آن بیفتند. دوم این که در سطح کشورها عمل کرد و به دولت ها به صورت مستقل کمک کنیم. برای مثال ببینیم در خوزستان چه اتفاقی در حال رخ دادن است تا از این طریق بتوانیم به مردم کمک کرده باشیم. در مرحله سوم بین کشورهایی که علاقه مند هستند برای حل این مشکل در خاورمیانه کمک کنند کنفرانسی برگزار کنیم تا بتوانند راهکارهای علمی و عملیاتی برای مقابله با مشکل ریزگردها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. چندی پیش خانم دکتر ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از تأسیس صندوق منطقه ای با همکاری سازمان ملل متحد برای مقابله با پدیده ریزگردها خبر داد؛ اما گفته شد کشورهای منطقه همکاری موثری نکرده اند، لطفا بفرمایید چرا همکاری نمی کنند و در چه زمینه هایی همکاری نمی شود؟ خانم دکتر ابتکار بدرستی در حال تلاش هستند تا با به وجود آوردن نقطه اشتراکی بین کشورهای منطقه برای حل این مشکل گام بردارند. اما تاریخ نشان داده زمانی که کشورها از انجام کاری سودی عایدشان نمی شود، علاقه و تمایل شان برای همکاری در آن طرح کم می شود. اما وظیفه ما به عنوان سازمان ملل متحد این است که تلاش کنیم همه کشورها را گرد هم جمع کرده و متقاعدشان کنیم که ممکن است این مشکل امروز گریبانگیر ایران شده باشد، اما فردا ممکن است همین مشکل دامن عراق و عربستان سعودی و کویت را هم بگیرد. مشکل دیگری هم وجود دارد. پیشتر اشاره کردم که عراق اصلی ترین کشوری است که باعث شده تا بخش عمده این ریزگردها اکنون مهمان آسمان ایران باشد. این روزها هر کسی که اخبار را از تلویزیون و دیگر رسانه ها دنبال کند می داند که عراق با مشکلات امنیتی و جولان داعش و گروه های تروریستی مواجه است و هر کسی هم که امروز وارد عراق می شود می بیند اتفاقاتی آنجا در حال رخ دادن است که شرایط آن کشور را بسیار ناپایدار کرده است. در عراق بین 70 تا 80 کانون خطر زیست محیطی وجود دارد که منشأ ریزگردها هستند. ما اکنون نیاز داریم این مناطق را از نزدیک بشناسیم و تحت نظر بگیریم تا مجموعه ای از اقدامات اولیه را در آن مناطق آغاز کنیم تا روند گسترش روزافزون این پدیده متوقف شود و آن وقت است که می توان گفت برای درمان این وضع چه کارهایی می توان انجام داد. البته ما الان می دانیم آن کانون های خطر در کجای سرزمین عراق واقع است؛ اما به علت همان مشکلات امنیتی اصولا نمی توانیم کاری را از لحاظ عملیاتی در آن کشور آغاز کنیم. کارهایی مثل کاشتن درخت، مالچ پاشی، مدیریت بهتر منابع آب و مدیریت موثرتر کشاورزی تا محصولاتی را بکاریم که به آب کمتری احتیاج داشته باشند و به طور کلی مدیریت یکپارچه ای بر محصولات کشاورزی اعمال شود تا آب کمتری به مصرف برسد. ماه راه حل ها را می شناسیم، اما باید این امکان فراهم شود که بتوانیم وارد منطقه شویم تا یک سری کارها را به مرحله اجرا برسانیم. اگر فرض کنیم از همین فردا داعش دیگر در عراق نباشد و همه چیز مهیای شروع اقداماتی برای مقابله و کنترل ریزگردها شود، فکر می کنید چقدر طول می کشد تا اوضاع بسامان شود و همه چیز به روزهای قبل از گسترش ریزگردها برگردد؟ واقعیت این است که نمی توانم به این پرسش پاسخ دقیقی بدهم. ولی باید توجه داشته باشیم 10 سال طول کشیده تا کار به اینجا برسد و وضعیت ریزگردها به حالتی در بیاید تا به راه حل های کنترل آن فکر کنیم. بنابراین دست کم باید مدت مشابه 10 ساله ای را در نظر بگیریم تا در صورت شروع کارهای عملی برای کنترل ریزگردها شرایط به وضعیت پیش از گسترش آنها برگردد. بر اساس ارزیابی های محققان همکار با سازمان ملل متحد آیا از نظر علمی مشکل ریزگردها حل شدنی است، یا فعلا در مسیر تلاش کردن گام بر می داریم و امیدواریم حل شود؟ ما معتقدیم مشکل ریزگردها راه حل علمی دارد، اوضاع در صورت وجود اراده جدی در کشورهای تحت تاثیر قرار گرفته می تواند به روزهای قبل از گسترش یافتن ریزگردها بازگردد و از این رو باید به این فکر کنیم که راهکارها را برای حل مشکل هر چه زودتر عملیاتی کنیم. در سال های اخیر می بینیم که بحث محیط زیست در ایران از حالت لوکس خارج شده و برای مثال ما در روزنامه جام جم صفحه محیط زیست داریم که به انعکاس اخبار و مشکلات این حوزه می پردازد، اما نمی بینیم که در عمل اتفاق خاصی بیفتد. فکر می کنید مشکل در کجاست؟ ببینید، خب انسان ها در حد خودشان محیط زیست را یاری نمی کنند. بهتر است به جای این که سیاستمداران و مسئولان را به خاطر تصمیماتی که می گیرند سرزنش کنیم، به خودمان نگاه کنیم. بشر این روزها در کره زمین به آینده دوردست خودش نگاه نمی کند؛ فقط کمی جلوتر از خودش را می بیند و سعی می کند ببیند چه چیزی به خودش آسیب می رساند. بشر معاصر بیشتر فکرش مشغول فرستادن بچه ها به مدرسه، بازپرداخت وامی که گرفته و اتفاقات دم دستی و شخصی خودش است و کمتر به آن آینده دوردست نگاه می کند که ممکن است بی توجهی به اصول محیط زیست چه عواقب وخیمی در بلندمدت برایش داشته باشد. بنابراین بهتر است به جای سرزنش دیگران، بیشتر به مشکلات موجود فکر کنیم و ببینیم اگر قرار باشد از خودمان شروع کنیم، چه کارهایی برای حل مشکلات نیاز است که انجام دهیم. باید طرز فکرمان را تغییر دهیم و به این فکر باشیم که مشکلات پیش رویمان را حل کنیم. در پایان آیا مایلید نکته ای را مطرح کنید که در ضمن گفت وگو درباره آن صحبت نکرده باشیم. زمانی که از پدیده ریزگردها و توفان های شن و ماسه صحبت می کنیم و این که می گوییم اینها از کشورهای غرب و جنوب غرب ایران وارد این سرزمین می شوند، باید نیم نگاهی هم به شرق ایران داشته باشیم. در آنجا نیز به خاطر نبود آب در رودخانه هیرمند و خشکی تالاب هامون به علت استفاده بی رویه آب در افغانستان و قسمت کوچکی در ایران، توفان های شن و ماسه رخ می دهد. خیلی وقت است مردم در زاهدان و زابل، این توفان های شن را تجربه می کنند. با وزش باد این ذرات گرد و غبار به طریق مشابهی از ایران وارد افغانستان می شود که دلیلش خشک شدن تالاب هامون است. از این رو باید شرایط کشور همسایه مان را هم در نظر بگیریم و فکری به حال اوضاع شرق کشور هم کنیم.
نقش پررنگ مردم وقتی به چالش های زیست محیطی فکر می کنم که این روزها سیاره ما را در بر گرفته است، آن وقت بیشتر مطمئن می شوم دست آخر این مردم هستند که می توانند این مشکل را حل کنند. بی شک افزایش آگاهی مردم از معضلات زیست محیطی امروز که بر زندگی یکایک آنها اثر گذاشته می تواند در کاهش اثرات مخرب آن موثر باشد. ما با آموزش به بچه ها به عنوان نسل بعد می توانیم به آنها یاد بدهیم چطور جامعه ای سرسبز بسازند، چطور از آب به طور صحیح استفاده کنند، می توانیم آنها را با بحث بازیافت آشنا کنیم، استفاده صحیح از منابع انرژی را به آنها آموزش دهیم و اگر همه این کارها را از سنین کودکی انجام دهیم، قطعا در تربیت شهروندانی متعهد به اصول محیط زیست گامی موثر برداشته ایم. بنابراین من فکر می کنم آموزش کودکان از درون خانواده ها بسیار مهم است. صاحبان مشاغل، مهندسان و معمار ها می توانند کمک کنند که ما شهرهای سرسبزتر و دوستدار محیط زیست داشته باشیم تا به این ترتیب از انرژی استفاده بهتری ببریم. اگر همه این اتفاقات در کنار هم بتدریج رخ دهد، بسیاری از مشکلات زیست محیطی حل شدنی خواهد بود. همچنین رهبران و سیاستمدارانی که برای آینده کشورها تصمیم می گیرند، می توانند با اتخاذ سیاست های زیست محیطی که در کوتاه مدت هزینه بردار است ولی در آینده هم محیط زیست را نجات می دهد و هم هزینه کمتری خواهد داشت، به سرسبز شدن یک کشور کمک کنند. رسانه های اجتماعی هر روز نقش شان پر رنگ تر می شود و مردم می توانند با مشارکت موثر و استفاده صحیح از قابلیت این شبکه ها هم به پیدا کردن راه حل ها کمک کنند و هم در مورد مشکلات زیست محیطی که دارند و ممکن است کمتر در رسانه های گروهی از آنها صحبت شده باشد، اطلاع رسانی بیشتری کنند. کاظم کوکرم / دبیر گروه دانش
دوشنبه 21 اردیبهشت 1394 ساعت 01:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 156]
-
گوناگون
پربازدیدترینها