واضح آرشیو وب فارسی:الف: نگاهی به نوع پوشش خبری بحران یمن در رسانههای عربی
سید ناصر نعمتی، 17 اردیبهشت 94
«لباس جدید پادشاه»؛ هدیه رسانهها به «ملک سلمان»
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۱۷:۵۳
ماجرای این روزهای پادشاه عربستان بی شباهت به داستان «لباس جدید پادشاه» نیست. پادشاهی که بدون لباس به میان مردم آمده بود و با تعریف اطرافیان از لباس جدید او همگان به اجبار از این پوشش تازه تعریف میکردند؛ غافل از اینکه زشتیهای او چشم همه را پرکرده است! لباس تازه ای که ملک سلمان با آن قامت سیاستهای عربستان را پوشانده است در چشم همه ناظران با اصول سیاسی و انسانی در تناقض است، اما رسانههای عربی تلاش میکنند تا این پوشش تازه را زیبا و چشم نواز نشان دهند و از این نکته غافلاند که این کوشش آنها در تصویر سیاستهای سعودی تغییری چندانی ایجاد نکرده است.حمله به یمن و کشتار مردم، تلاش برای ائتلاف سازی علیه گروههای مردمی در این کشور و سیاست ضد دموکراتیک آل سعود هیچ کدام به چشم این رسانهها نمیآید و تنها هدف جدی آنان تقابل با گروه «انصارا...» و سیاست حوثیها در یمن است. روزنامه سعودی الریاض یکی از این رسانههاست که موضع گیریهایش نسبت به یمن در همین چارچوب قابل تحلیل است. این روزنامه عربستانی با مطالب مختلف به دنبال القای این خط خبری و تحلیلی است که شیعیان یمن و گروههای مردمی مقصر اصلی ناآرامیها در این کشور هستند. این روزنامه برای تقویت ائتلاف عربستان علیه یمن به پررنگ کردن نقش ایران در بحران این کشور میپردازد تا با ایجاد این انحراف در اذهان علاوه بر تقویت ائتلاف، اقدامات ضد انسانی در یمن را پشت دشمنیهای کهنه پنهان کند.تاکید بیش از حد این روزنامه بر نقش ایران در یمن و انتخاب تیترهایی با این مضامین در خبرهای خود نمونه ای از این راهبرد است. این روزنامه چند روز پیش با پوشش اخبار یمن این عناوین را منتشر کرده بود: «علی عبدالله صالح خواستار گفتگوی سیاسی و پایان دادن به جنگ است» الریاض حتی پس از عدم همکاری پاکستان برای پیوستن به ائتلاف نیز خبرهایی از جلسات مشترک وزیر دفاع سعودی با فرمانده ارتش پاکستان برای هماهنگیهای نظامی را منتشر کرد تا این فضا را به سمت مورد نظر خود منحرف سازد و همراهی نکردن مجلس پاکستان و اعتراض نهادهای مردمی این کشور را نادیده گیرد.ائتلاف برای انحراف«انحراف اذهان» یکی از شیوههایی است که رسانهها برای اثرگذاری بر افکار عمومی در پیش میگیرند و هرگاه كه افكار عمومي نسبت به يك مسئله حساس میشود، با تعریف جریانهای خبری یا ایجاد خط خبری موازی آن را به سوي ديگري هدايت میکنند. در این زمینه رسانهها تلاش میکنند در خط خبری اصلی نیز تحریفهایی را به وجود بیاورند تا سیاستهای مورد نظرشان برجسته سازی شود.العربیه نیز با شیوه ای مشابه با تیترهایی چون «آمريكا از حوثیها خواست پای میز مذاکره بنشیند»؛ «یمن به زودی به عضویت شورای همکاری خلیج در خواهد آمد»؛ «یمن ایران را به تلاش برای نقض محاصره دریایی متهم کرد» به دنبال ایجاد تحریف در واقعیت رخ داده در این کشور هستند. مرور عناوین خبری العربیه درباره یمن نشان میدهد که مخاطبان آن کمتر نشانی از تعداد کشتههای مردم در عملیاتهای ائتلاف عربستانی میبینند و به جای آن بر کشته شدن سربازان عربی تاکید میشود که برای پایان بحران یمن در حال جنگ با حوثیها هستند. فارغ از اینکه اصل ماجرا و تحلیل سیاستهای در پیش گرفته شده از سوی هر دوجبهه چیست؛ این نوع مواجهه رسانههای عربی با حمله عربستان به یمن یک چیز را نشان میدهد؛ ائتلاف نا نوشته ای در میان رسانههای عربی نیز به وجود آمده است تا واقعیت را مطابق سیاستهای آل سعود منعکس کنند.الجزیره یکی دیگر از رسانههای عربی نیز در همین زمینه ضمن همراهی با سیاستهای کلی این رسانهها بر وجود دخالتهای خارجی در یمن تاکید میکند. این درحالی است که تجاوز نیروهای سعودی در همین باره اصلاً به چشم سردبیران این شبکه خبری نمیآید. الجزیره در همین باره به انعکاس خبر اعلام آمادگی «نیروهای داوطلب مردمی مبارزه با داعش» برای دفاع از مردم یمن میپردازد و این تیتر را برای آن انتخاب میکند: «سازمان بدر برای دفاع از یمن اعلام آمادگی کرد»انتشار امواج موافق از لندنیکی دیگر از انحرافاتی که در این جریان رسانه ای مورد نظر بوده است، خطاب «دولت یمن» به کابینه رئیس جمهور مستعفی این کشور است. بنگاه خبری بی بی سی در همراهی با این نوع مواجهه با انقلاب مردم در یمن از عنوان «دولت در تبعید» استفاده میکند و به پوشش اخبار و اظهار نظرهای آنان به خصوص در مواردی که علیه ایران است، میپردازد. بی بی سی پس از اظهار نظرهای وزیر امور خارجه ایران برای حل بحران یمن با تیتر «دولت یمن پیشنهاد ایران برای آتشبس را رد کرد» به پوشش اظهار نظرهای سخنگوی دولت سابق این کشور که در قطر به سر میبرد، پرداخت.این بنگاه خبری انگلیسی به جای پوشش تجاوزات عربستان سعودی به خاک یمن همواره سعی میکند از دخالت ایران در این کشور صحبت کند و بدون ارائه اسنادی در این باره اظهار نظرهای اعضای دولت سابق یمن و یا تحلیلهای کارشناسان و مقامات اروپایی آمریکایی را منتشر کند.این رسانه در استفاده عناوین برای جبهه مردمی یمن نیز برخورد جالبی دارد و از عنوان «شورشیان یمن» برای آنها استفاده میکند. مخاطبان این رسانه از یاد نبردهاند که بی بی سی در اقدامی متفاوت نیروهای گروهک داعش در سوریه را «پیکارجویان سوری» خطاب میکرد. بار معنایی متفاوتی که در نام گذاریهای این رسانه انگلیسی برای دولت سابق یمن و جبهه مردمی این کشور در مقایسه با بحرانهای دیگر منطقه ای وجود دارد به روشنی از سیاستهای رسانه ای این بنگاه خبری پرده بر میدارد.الریاض، العربیه و الجزیره با همراهی بی بی سی میکوشند لباس جدید سیاستهای پادشاه عربستان را چشم نواز نمایش داده و با انحراف افکار عمومی اقدامات جنگی این کشور را به نفع منطقه نشان دهند اما نباید فراموش کنند که مخاطبان در عصر تازه رسانه ای، پویاتر از گذشته به دنبال کشف واقعیت هستند و شکسته شدن «انحصار در روایت رویدادها» با وجود رسانههای فراوان، اثرگذاری بر افکار عمومی را با پیچیدگیهای بیشتری روبرو ساخته است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: الف]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]