تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 11 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):دو خصلت است كه هيچ كار خوبى بالاتر از آن دو نيست : ايمان به خدا و سود رساندن به...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819870367




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

پندار از تهديدِ نادرستِ عربستان |اخبار ایران و جهان


واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: پندار از تهديدِ نادرستِ عربستان
سيدجلال دهقاني فيروزآبادي
کد خبر: ۴۹۶۰۲۲
تاریخ انتشار: ۱۱ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۹:۰۶ - 01 May 2015


بيش از يك ماه از آغاز حملات جنگنده هاي سعودي به يمن مي گذرد. تاكنون تحليل ها و گمانه زني هاي متفاوتي از علل و انگيزه هاي اين تهاجم صورت گرفته است. اما همه آنها اتفاق نظر دارند كه، دست كم، يكي از اهداف تجاوز سعودي به يمن جلوگيري از نفوذ و قدرت يابي بيشتر ايران در اين كشور و منطقه است. عربستان خود نيز به صراحت هدف اين حملات را پيشگيري از تسلط ايران بر يمن ذكر كرده است. اما عربستان در اين مورد دچار اشتباه راهبردي شده است.

عربستان قدرت و نفوذ منطقه اي ايران را به درستي درك كرده است؛ ولي در مورد علل، انگيزه ها، پيامدها و راهبرد چگونگي مواجهه با آن به خطا رفته است. از يك سو، علت قدرت يابي ايران در منطقه ناشي از اتخاذ راهبرد و سياست هاي عقلاني مبني بر توليد و استفاده بهينه از قدرت هوشمند، ديپلماسي و عقلانيت بوده است؛ نه توسعه طلبي و نظامي گري. ژئوپليتيك منطقه نيز بستر مناسبي براي بازيگري ايران به عنوان بزرگترين كشور حوزه خليج فارس فراهم ساخته است.

از سوي ديگر، اتخاذ راهبردها و اعمال سياست هاي نادرست و نسنجيده عربستان و متحدين بين المللي و منطقه اي آن در سوريه و عراق مبني بر حمايت از گروه هاي افراطي نابخرد عامل اصلي  موضع ضعف آنان است. اشتباه محاسباتي كه همچنان بر آن اصرار مي ورزند و به آن ادامه مي دهند.

سعودي ها انگيزه ها و اهداف ايران را نيز به درستي درك نكرده اند. به زعم آنان ايران بر پايه نوعي فرقه گرايي شيعي در صدد هژموني و سلطه بر منطقه و تضعيف كشورهاي سني مذهب منطقه است. در حالي كه ايران به عنوان يك بازيگر منطقي و امنيت طلب در پي تأمين و تضمين امنيت ملي خود آنهم به صورت مسالمت آميز بوده است. در واقع عربستان و متحدين منطقه اي آن در چهارچوب فرقه گرايي با حمايت از گروه هاي تكفيري در عراق، سوريه و اكنون در يمن، دست به نظامي گري و توسعه طلبي فرقه اي زده اند. از اين رو، هدف ايران تأمين امنيت ملي خود در راستاي امنيت و ثبات منطقه اي بوده است كه عربستان و متحدينش آن را به خطر انداخته اند.
اما مهمتر از همه، پندار از تهديد نادرست عربستان از ايران و پيامدهاي قدرت منطقه اي آن است. عربستان به اشتباه ايران را تهديدي عليه خود و منطقه مي پندارد. اين ادراك ناصواب سعودي را به اتخاذ راهبردها و راهكارهاي نامعقول و هيجاني در قبال ايران وا داشته است. راهبردها و سياست هايي كه متضمن سوء برداشت و سوء محاسبه فاحشي است كه نادرستي آن در جريان پيروزي انقلاب اسلامي و تجاوز صدام حسين به ايران نيز به اثبات رسيده است. 

عربستان در سال 1980 در پي پيروزي انقلاب اسلامي، براي مهار و مقابله با ايران شوراي همكاري خليج فارس را تشكيل داد. به گونه اي كه اين كشور براي مهار انقلاب اسلامي و ايران انقلابي، در چهارچوب ناسيوناليسم عربي، از صدام حسين و تجاوز آشكار او به ايران حمايت كرد. پندار از تهديدِ نادرست عربستان باعث شد كه تهديد واقعي را به خوبي درك نكند؛ عاملي كه موجب شد تا صدام با تجاوز به كويت در سال 1991 موجوديت عربستان را نيز به شدت تهديد كند. سعودي بار ديگر نيز دچار پندار از تهديدِ نادرست شده است. به طوري كه به جاي درك تهديد واقعي يعني افراط گرايي سلفي غير عقلاني و عدم مشروعيت سياسي خود، ايران را تهديد مي پندارد. اين انگاره و پنداره غير واقعي عربستان را به ائتلاف سازي مجدد براي مهار و مقابله با ايران به مثابه قدرت منطقه اي وا داشته است. 

عربستان افزون بر اين سوء برداشتْ دچار اشتباه محاسباتي نيز شده است. اولين محاسبه نادرست عربستان آن است كه مي پندارد با حملات هوايي مي توان معادله و توازن قدرت كه در روي زمين به نفع انصارالله و ملت يمن است را به نفع خود و متحدينش در يمن بر هم زند. در حالي كه اين حملات نتيجه معكوس در پي داشته و دارد. چون اين تجاوز باعث تقويت بيشتر انصار الله و برانگيختن احساسات ضد سعودي در يمن شده است. مهمتر از اين، جنگ و ناامني در يمن در تحليل نهايي القاعده را تقويت مي كند؛ تحولي كه كه بيش از هر كس رژيم آل سعود را تهديد مي كند كه كه دشمن نزديك مي دانند و فاقد مشروعيت داخلي است.

دومين، اشتباه محاسباتي عربستان در مورد حمايت و كمك تركيه و پاكستان بود. حكام سعودي بر اين تصور بودند كه اين دو كشور در تجاوز به يمن آنان را ياري خواهند كرد. اما تركيه و پاكستان واقع بينانه تر از آن بودند كه خود را درگير يك جنگ ناخواسته اي كنند كه منفعتي براي آنان ندارد. تركيه و پاكستان،از يك، به درستي درك كرده اند كه در حال و آينده بايد با همسايه بزرگ خود به عنوان بازيگر مهم خاورميانه تعامل كنند. از سوي ديگر، عربستان يك رقيب منطقه اي آنان نيز به شمار مي رود كه با دست خود نبايد آن را تقويت كرد. لذا، عقل حكم مي كند كه روي اسب بازنده شرط بندي و قمار نكنند.

برآورد سوم اشتباه شاه جديد عربستان و ياران تازه به دوران رسيده اش آن است كه فكر مي كردند با يك پيروزي سهل  و آسان خارجي قدرت خود در خاندان آل سعود را تثبيت مي كنند. اما شواهد و قرائن حاكي از آن است كه اين ندانم كاري راهبردي اختلافات را در ميان آنان تشديد كرده است. به گونه اي كه آنان اكنون بيم از  نافرماني و كودتا در درون خاندان سلطنتي سعودي دارند.

بنابر اين، عقلانيت راهبردي ايجاب مي كند كه حكام سعودي هر چه زودتر سوء برداشت ها و اشتباهات محاسباتي خود را اصلاح كنند. اول، سعودي نبايد راهبرد و سياست امنيتي خود را برپايه قدرت بازيگران فرامنطقه اي به ويژه آمريكا تعريف و تعقيب كند. بلكه بايد با درك واقع بينانه مقدورات ملي خود و شرايط منطقه اي عمل كند كه بي ترديد ايران يكي از مهمترين آنهاست. دوم، عربستان نبايد سياست قدرت در خاورميانه را به صورت بازي با حاصل جمع جبري صفر بداند. زيرا، قدرت يابي ايران لزوماً به معناي ناامني عربستان نيست كه مستلزم مقابله نظامي با آن باشد.

سوم، عادي سازي روابط ايران و غرب لزوما منافع عربستان را تهديد نمي كند، بلكه  بر عكس مي تواند تأمين كننده منافع عربستان نيز باشد. چون يكي از مهمترين موانع همكاري منطقه اي ناشي از مداخله گري فرامنطقه اي از بين مي رود. چهارم، خروج نسبي آمريكا از منطقه به صورت توامان نقش ايران و عربستان را تقويت مي كند كه مستلزم همكاري و هماهنگي بيشتر آنهاست نه تقابل و مواجهه جويي. پنجم، امنيت منطقه خاورميانه و خليج فارس بر پايه موازنه قواي تدافعي حاصل مي شود كه مستلزم همكاري و هماهنگي همه قدرت هاي منطقه اي است و نه موازنه سازي تهاجمي مبني بر هژموني طلبي. از اين رو، عربستان بايد براي تأمين امنيت خود و منطقه در راهبرد و سياست هاي ضد ايراني خود بازنگري كند و به جاي تقابل به تعامل با ايران بپردازد. زيرا، آزموده را آزمودن خطاست.













این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 159]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن