واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: برای سفر کوله بارت را بسته ای ؟!
« لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی كَبَدٍ » 1 انسان درد سر دارد و در سختی و رنج و درد است . نقش سختیها در رشد انسانانسان همواره در سختی ها می باشد ، و انتظار اینکه دنیا به کسی خوش بگذرد را باید از ذهنمان پاک کنیم .در دنیا هیچکس خوش نیست .انسان را طوری آفریدیم که در میان سختیها باشد. چون رشد انسان در سایه سختیها است. انسان در زمین صاف رشد نخواهد کرد . زندگی مرفه انسان را تن پرور میکند. « كَبَدٍ » در لغت به معنی تعب و سختی می باشد .در نهج البلاغه داریم : « قرن سعتها فاقتها ؛ یعنی کنار گشایشها تلخی هاست .»2 می خواهد بگوید : دنیا جای سختی است ، دنیا جای خوشی نیست . دنیا چه جایگاهی است ؟!دنیا میدان رشد است . در میدان رشد باید ابزار سختیها وجود داشته باشد . وقتی میگوییم رزم شبانه است ؛ یعنی خودت را آماده کن ، شب میخواهیم تا صبح روی تپه ها ، رزم آبی رزم خاکی بدویم . اگر به سرباز بگویند اینجا پادگان است ، دوره نظامی است ، دیگر نمیگوید چرا این متکّا پر نیست ، این پتو چرا ملافه ندارد ! در میدان رشد باید با حوادث دست و پنجه نرم کنیم . امیرالمؤمنین (ع) فرمود : « درختهای کویر که آب نمیخورند ، چوبشان محکمتر است از درختهایی که کنار جوی آب هستند .»3شتر که در کویر است ، مقاومتش از طاووسی که در باغ است بیشتر است . آمیختگی دنیا با بلا و مصیبتامیرالمؤمنین فرمود : « دنیا خانه ای است که با بلا مخلوط شده است .»4 مغرور نشدن به ثروت و قدرت دنیاآیا به تو یک جفت چشم ندادیم ؟ تو با چشم میبینی ، اما خالق چشم را نمیبینی ؟ «أَیَحْسَبُ أَنْ لَمْ یَرَهُ أَحَدٌ »5 آیا فکر میکنی کسی تو را نمیبیند ؟ تو همه را میبینی ، اما خالق تو را نمیبیند ؟ آیا به تو یک جفت لب ندادیم ؟ آیا به تو زبان ندادیم ؟ امکاناتی به تو دادیم ، ولی انسان باز به بیراهه میرود .آیا انسان خیال میکند کسی حریفش نمیشود ؟! مغرور نشوید ! اگرخیلی باسواد هستید ، ممکن است خدا چنان حافظه را از شما بگیرد که حتی اسم خودتان را هم فراموش کنید ! به هیچ چیزنباید مغرور شد ! عمروبن عبدودّ قهرمان احد قهرمان خندق خیلی پول خرج کرد که جنگ خندق را برنده بشود ، اما برنده نشد ، گفت : « أَهْلَكْتُ مَالًا لُبَدًا »6 . پشم متراکم را لبد میگویند ، لبد یعنی خیلی پولهای زیادی خرج کردم ولی به نتیجه نرسیدم .چقدر آمریکا پول داد که جمهوری اسلامی را براندازد ؟! روز به روز بر قدرت جمهوری اسلامی اضافه میشود وروز به روز آمریکا در دنیا خوارتر میشود .تمام کسانی که پولهای خوبی دارند اما در راه خدا خرج نمیکنند ، در قیامت شعارشان این جمله خواهد بود : «أَهْلَكْتُ مَالًا لُبَدًا » خدا می فرماید : ما امکانات دادیم اما این از گردنهها بالا نرفتید ! چشم وگوش و عقل به تو دادیم که بروی ، ولی نرفتی. به تو نردبان دادیم ، اما از آن بالا نرفتی . امکانات داشتی ، اما از این امکانات برای قیامتت ذخیره نکردی ؛ « فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْعَقَبَةُ»شناخت حق از باطل و خوب از بدخداوند می فرماید : « أَیَحْسَبُ أَنْ لَمْ یَرَهُ أَحَدٌ » آیا می پندارید که خداوند نمی بیند ، در حالی که خدا به شما یک جفت چشم بینا وزبانی گویا داده است : « أَلَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَیْنَیْنِ وَلِسَانًا وَشَفَتَیْنِ »7 قطعاً خدایی که به انسان چشم بینا داده است ، خود نیز باید بالاتر از آن را داشته باشد . در آیه ای از قرآن خداوند می فرماید :« هَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ »8 دو راه برجسته را به تو نشان دادیم . حق و باطل . راه حق را فهمیدی ، راه باطل را هم فهمیدی ، امکانات هم داشتی ، پس چرا به بیراهه می روی ؟!خداوند می فرماید : انسان برای حرکت به چه نیاز داشته است که ما به او نداده باشیم ؟ 1- راه میخواهد . 2- چشم میخواهد که راه را ببیند . 3- نور میخواهد . 4- رهبر میخواهد . 5- مرکب یا وسیله میخواهد. 6- راهنما میخواهد. راه را به تو نشان دادیم ؛ " وَهَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ " ، «نَّجْد» به معنای زمین بلند است. دو راه بلند یعنی راه حق و باطل . « قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنْ الغَیِّ »9 کسی نیست که بگوید نفهمیدم حق با چه کسی بود؟ راه را مشخص کردیم . اگر انسان لحظهای بیاندیشد، میفهمد حق با کیست ؟ به تو چشم هم دادیم ؛ « أَلَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَیْنَیْنِ ؛ آیا به تو یک جفت چشم ندادیم ؟!»10به تو نور هم دادیم . نور چیست ؟ نور انواع مختلف دارد . نورعلم ، نورعقل ، نوروحی . وسیله هم که به تو دادیم ، اعضای سالم وسیله رشد است. مال و سرمایه نیز به تو دادیم !راهنما مهمترین این موارد است . اگر رهبر باشد ، وسایل درست به کار میرود و راه درست را تشخیص میدهیم . خدا می گوید : من در خدایی کم نگذاشتم ، ولی تو در بندگی کم گذاشتی ! چه چیزی نیاز داشتی که من به تو ندادم ؟ اولین چیزی که به فکر هیچ کس نمیرسید ، به تو دادم . مکیدن را به تو آموختم ! هر چه نیاز داشتی من به تو دادم . حتی آن زمانی هم که به تو چیزی ندادم ، نعمت بود . ندادههای خدا هم نعمت است . مثلاً نوزاد عقل ندارد . این خیلی خوب است ، چرا که اگر نوزاد عقل میداشت ، هر گاه لباس خود را خیس میکرد ، میبایست کلی از مادر خود خجالت میکشید . ولی می بینیم که همه چیز را خراب می کند اما باز لبخند میزند . داده ها و نداده های خدا هر دو نعمت است . بهره گیری از امکانات برای بالا رفتن از نردبان دنیا
خدا می فرماید : ما امکانات دادیم اما این از گردنهها بالا نرفتید ! چشم وگوش و عقل به تو دادیم که بروی ، ولی نرفتی . به تو نردبان دادیم ، اما از آن بالا نرفتی . امکانات داشتی ، اما از این امکانات برای قیامتت ذخیره نکردی ؛ « فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْعَقَبَةُ » 11؛« اقْتَحَامَ » یعنی بالا رفتن. «عَقَبَةَ» یعنی گردنه. میفرماید: از گردنه بالا نرفت . چرا میگوید گردنه ؟ زیرا در کار خوب شیطان انسان را به پایین میکشد . بالا رفتن از گردنه نیازمند نیرو است . انرژی میخواهد . شیطان میگوید : میخواهی به مکه بروی ؟! تو هنوز پسرت را داماد نکرده ای ! دخترت را عروس نکرده ای ! برای چه میخواهی به مکه بروی ؟! چرا به فقرا کمک میکنی ؟! چراغی که به خانه رواست ، به مسجد حرام است . وسوسهها او را به پایین هل میدهند . گاهی اوقات انسان برای بالا رفتن از گردنه ها باید نفس خود را بکشد . بگوید اینجا من اشتباه کردم . گردنه استاد این است که حرف خود را بگوید ، اگر اشتباه کرد ، نترسد و با شجاعت بگوید اشتباه کردم ! این گردنه ها چه چیزهایی هستند ؟!« فَكُّ رَقَبَةٍ »12 یک برده را آزاد کن . یک اسیر را آزاد کن . جوانی دارد کار میکند ، میبینی جوانی میتواند رشد بیشتری داشته باشد ، به شرط آنکه کسی خرج دانشگاه او را چند سال بدهد ، برو و خرج او را بده . کسی به خاطر مبلغی زندانی است ، برو پول بده و او را آزاد کن .« أَوْ إِطْعَامٌ فِی یَوْمٍ ذِی مَسْغَبَةٍ »13 میتوانستی یک گرسنهای ر ا سیر کنی ، یک یتیمی که ذا مقربه است را سیرکنی ، " ذا مقربه " یعنی قریب ، یتیمی که فامیلت است میتوانستی دستش را بگیری ، اما نگرفتی ! « مِسْكِینً » از مسکن است . مسکن به معنای خانه است . « مِسْكِینً » کسی است که از بی پولی در خانه مینشیند . مسکین در خانه نشسته و میگوید: اگر بیرون بروم بچهام چیزهایی را می خواهد که من پول برای خرید آنها ندارم .اگر مهمانی بروم و بخورم باید پس بدهم ، ندارم . «ذَا مَتْرَبَةٍ »14 بر روی خاک نشسته است . فقرای خاک نشین را میتوانستی از فقر نجاتشان بدهی ،ام کوتاهی کردی ! وقتی نکردید ، میدانی روز قیامت چه خواهی گفت ؟! « أَهْلَكْتُ مَالًا لُبَدًا » سرمایهام دود شد ، هیچ ذخیرهای برای قیامت قرار ندادم ! اینها گردنههایی است که باید از آنها بالا رفت . ایمان ، شرط پذیرش کارهای نیک« ثُمَّ كَانَ مِنْ الَّذِینَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ »15. قرآن میفرماید : اگر می خواهی از این گردنه ها بالا بروی و بالارفتنت خوب و موفق آمیز باشد ، شرط دارد ؛ وقتی پول داری ، « مِنْ الَّذِینَ آمَنُوا » باید ایمان هم داشته باشی . یعنی اگر کسی ایمان نداشته باشد ، کار خوب او هم قبول نمیشود . تشنه آب میخواهد اما این آب را در ظرف تمیز میخواهد . کمک به فقیر باید برخاسته از ایمان باشد . ممکن است تو به من غذا بدهی که من را بله قربان گوی خودت در آوری ، روز انتخابات از من رأی بگیری ، اطعام تو بر اساس ایمان نیست ، بر اساس اهداف نفسی یا شخصی است نه « آمَنُوا » . بعد از ایمان « تَوَاصَوْا » یعنی غیر از اینکه خودت میدهی ، به دیگران هم سفارش به کمک کنی . « تَوَاصَوْا » یعنی همدیگر را سفارش کنید که آنها هم کمک کنند . زهرا اجلال – گروه دین و اندیشه تبیان1- بلد / 42- نهج البلاغه / خطبه 2203- همان / خطبه 2234- همان / خطبه 2265- بلد / 76- همان / 67- همان / 8 – 98- همان / 109- بقره / 25610- بلد / 811- همان / 11 – 1212 – همان /1213- همان / 1414- همان / 1515- همان / 17
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 503]