واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: بهرام رضايي چهارشنبه در گفت و گوي اختصاصي با خبرنگار ايرنا افزود: اين دو اثر از مجموع 9 منظومه باغ هاي ايراني كشور است كه به عنوان نخستين آثار استان يزد در فهرست ميراث جهاني ثبت رسيده است. وي وسعت باغ دولت آباد يزد و پهلوانپور مهريز را به ترتيب 5/8هكتار و 5/3هكتار بيان و تصريح كرد: پرونده اين دو اثر سال 88ارسال شد و سال گذشته نماينده كميته ميراث جهاني شوراي بين المللي محوطه هاي تاريخي وابسته به يونسكو از اين آثار بازديد و رضايت خود را اعلام كردند و هم اينك با حداكثر آرا در فهرست آثار جهاني جاي گرفت. مديركل ميراث فرهنگي استان يزد، جهاني شدن اين دو اثر ارزشمند را به جامعه فرهنگي و حافظان ميراث فرهنگي استان يزد تبريك گفت و اظهار اميدواري كرد:در آينده نزديك نيز شاهد ثبت آثار ديگر فرهنگي و تاريخي اين استان در فهرست ميراث جهاني باشيم تا اين آثار بيشتر مورد توجه جهانيان قرار گيرد. رضايي درباره چگونگي ثبت اين آثار در حافظه جهاني نيز افزود: براي جهاني شدن آثار، شش معيار ملاك عمل قرار مي گيرد. وي نشانگر بودن شاهكار نبوغ ساختار بشري و منحصر به فرد بودن و نشانگر سنت و تمدن پا برجا از جمله اين معيارها برشمرد و گفت: دو باغ تاريخي ثبت شده استان يزد در اين زمينه بيشترين آراء را كسب كرد. اين مقام مسئول، طراحي و ساخت باغ هاي تاريخي در اين استان را نشانگر نبوغ استعدادها و خلاقيت معماران و باغسازان استان برشمرد و با قدرداني و تجليل از خدمات آنها گفت: باورها و خلاقيت هاي باغسازان ايراني و يزدي بوده است كه توانسته اند با تلاش و قناعت و پشتكار قطعه اي از بهشت را در كوير بيافرينند. رضايي تصريح كرد: يكي از بهترين راهها براي اينكه خدمات معماران و باغ سازان ايراني كه آثارشان براي نسل هاي آينده به يادگار مانده است جهاني كردن آثار است. رضايي اضافه كرد: باغ سازان يزد با وجود همه محدوديت ها در كوير در زمينه استحصال آب ، شكوه باغ سازي را به نمايش گذاشتند و امروز با ثبت آن ،اين شكوه و عظمت به جهانيان معرفي شد. مديركل ميراث فرهنگي ،صنايع دستي و گردشگري استان يزد تصريح كرد: امروز به خود مي باليم كه آثار نياكان ما در صحنه بين المللي مي درخشد و آثارشان جهاني مي شود. رضايي باغ دولت آباد و پهلوانپور را متعلق به همه جهانيان دانست و اضافه كرد: بايد تلاش كنيم تا افتخارات سرزمين عزيزمان ايران بيشتر در صحنه بين المللي و جهاني بدرخشد. باغ دولت آباد يزد به باغ بيروني و باغ اندروني تفكيك شده و پلان باغ به صورت تقاطع دو خط عمودي و افقي بوده كه در تقاطع محورهاي اصلي، بناهايي چون سردر ورودي، ميدان جلوخان، عمارت طهراني، بهشت آئين، تالار آيينه (ديوانخانه)، آب انبار، دژ نگهباني، اصطبلها، حرمسرا، ساختمان هشت و ابنيه خدماتي قرار گرفتهاند. قنات تاريخي دولتآباد با قدمتي بيش از 200 سال، از احداث پنج رشته قنات تشكيل شده و از ارتفاعات مهريز سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن بخشي از اراضي مهريز و به كار انداختن چند آسياب آبي و پس از طي بيش از 50 كيلومتر به يزد رسيده و آباديهاي چند در اطراف يزد، از جمله باغ دولت آباد را آبياري ميكند. چند اصله درخت توت و در ساير كرتها، نارنجستان، انارستان و تاكستان ايجاد شدندو به گفته مرحوم پيرنيا كه از اهالي اطراف، تاريخ شفاهي معماري ايران را گردآوري ميكرد، گلهاي رز باغ دولتآباد آنقدر زياد بود كه گلابگيري آنها 2 ماه طول ميكشيد. باغ پهلوانپور مهريز هم به دليل روان بودن آب از داخل آن از گذشته داراي جاذبه خاصي بوده است و آب عبوري باغ از قنات مشهور به حسن آباد سرچشمه مي گيرد و به جز باغ پهلوان پور به طور مستقيم از هيچ يك از باغهاي منطقه عبور نمي كند. آب قنات حسن آباد درختان چناري را كه در حاشيه آن روييده اند، سيراب مي كند و علاوه بر قنات ذكر شده اين باغ از طريق دو رشته آب ديگر به نام قنات شاه حسيني و قنات مزوير آباد، آبياري مي شود. باغ داراي 16حقابه (سهميه آب در اصطلاح محلي يزد حقابه ناميده مي شود) است كه هر 12روز يكبار به آن متعلق مي گيرد و زمان هر حقابه بين 10الي 11دقيقه است كه به آن سبو نيز گفته مي شود. دو طرف جوي اصلي باغ پهلوانپور درختان تنومند و سالخورده چنار قرار دارند. درختان مثمر باغ نيز شامل انار، بادام و خرمالو است و كاشت اين درختان با توجه به گرماي زياد استان يزد نمايانگر آب و هواي متفاوت نسبتاً خنك اين منطقه است. باغ پهلوانپور از لحاظ معماري نمايانگر تغييرات سبك باغسازي كهن ايراني به سمت و سوي باغسازي رايج امروزي است. اين باغ شامل يك مجموعه ورودي، ساختمان كوشك يا شربتخانه، بناي زمستانخانه، بناي سرايداري، حمام و آشپزخانه است. سبك معماري آن تركيبي از معماري كوشكي و حياط مركزي است كه كوشك اصلي در مركز آكس اصلي باغ قرار دارد، مسير عبوري آب در باغ نيز از اين محور است. علاوه بر اين محور اصلي آب در دو محور ديگر نيز جريان دارد كه باغ آرايي حول اين دو محور به وجهي زيبا صورت گرفته است، به اين معنا كه درختان نظام ساز باغ در حاشيه اين دو خيابان كاشته شده اند. مجموعه ورودي باغ شامل برج - اصطبل و كاهدان است؛ تزيينات برج همانند تزيينات دوره زنديه است اگر چه تاريخ احداث تمامي اين سه بناي ذكر شده مربوط به دوره قاجار است. زيباترين بناي باغ كوشك يا شربتخانه است كه در آكس اصلي ترين مسير باغ واقع گرديده است. ساخت كوشك به دوره قاجار مربوط مي شود و در سه سطح (دو و نيم طبقه) طراحي شده است. بخش داخلي كوشك شامل تالار- حوضخانه و گوشوارها است كه آب قنات حسن آباد پس از آنكه وسط كوشك عبور مي نمايد، و در باغ جاري مي شود. بناي معروف ديگر كه در مجموعه وجود دارد، بناي زمستانخانه است كه ساخت آن به دوره پهلوي اول مربوط مي شود از آن جهت به زمستانخانه مشهور است كه جهت آن با توجه به اقليم منطقه، بنا را براي استفاده در زمستان مناسب مي ساخته است. اين بنا در يك طبقه ساخته شده و اتاقهاي نشيمن، پستو ، طنبي و مطبخ را شامل مي شود. در كنار كوشك آشپزخانه ، حمام و انباري قرار داشته است كه اخيراً بوسيله حفاري از زير خاك بيرون آورده شدند. بناي مشهور به سرايداري نيز كه محل سكونت و كارگاه خدمه باغ بوده است در جبهه شمالي باغ قرار دارد. ك/4 651/1968
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 497]