واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سيد محمود حسابي در سال 1281 (ه.ش) در تهران چشم به جهان پر راز و رمز گشود ،خانواده او اهل تفرش بودند و پدرش مسند دولتي داشت به همين جهت در تهران سكني داشت و ديري نگذشت كه عازم شامات شد. پرفسور حسابي هفت ساله بود كه تحصيلات ابتدايي خود را در بيروت، با شرايطي سخت و دور از وطن در مدرسه كشيش هاي فرانسوي آغاز كرد و از همان عنفوان به مدرسه و مطالعه علاقه خاصي از خود نشان داد. دست تقدير روزگار سايه سرپرستي پدر را درشامات از خانواده محمود گرفت ولي به رغم همه مرارتها گوهرشاد حسابي مادر فداكار، متدين و فاضله محمود در مقابل شرايط صعب زندگي در غربت تسليم نشد و با جديت امور تحصيلي فرزندانش را دنبال كرد. به واسطه راهنمايي و تعليمات تعليمات مذهبي و ادبي توسط مادر، محمود در نوجواني قرآن كريم را حفظ كرد و بر ديوان حافظ ،بوستان و گلستان سعدي، شاهنامه فردوسي،مثنوي معنوي،منشات قائم مقام اشراف كامل يافت. اين فاضل برجسته پس از طي در جات ابتدايي و دبيرستان در هفده سالگي در سايه جهد و سختكوشي موفق به اخذ درجه كارشناسي دررشته ادبيات عرب از دانشگاه آمريكايي بيروت شد و تنها 19ساله بود كه در مقطع كارشناسي رشته بيولوژي و پس از در مهندسي راه و ساختمان دانش اموخته شد. محمود ، بدون كمترين درنگ و وقت سوزي در رشته هاي پزشكي، رياضيات و ستاره شناسي نيز به تحصيل پرداخت. پروفسور محمود حسابي در سنين جواني در شركت راهسازي فرانسوي مشغول به كار شد و خدمات ارزنده و سختكوشي وي موجب شد كه اين شركت به پاس قدرداني از زحماتش، وي را براي ادامه تحصيل به كشور فرانسه اعزام كرد كه به تبع آن در سال 1925 ميلادي در رشته برق فارغ التحصيل شد و همزمان توانست در زمينه مهندسي معدن نيز در دانشگاه سوربن فرانسه تحصيل كنند. پروفسور حسابي به خاطر روحيه علمي قوي و اشتياق وافر به تحصيل و تحقيق، تحصيلاتش را در دانشگاه سوربن، در رشته فيزيك ادامه داد و تنها 25سال داشت كه دانشنامه دكتراي فيزيك خود را، با ارائه رساله اي باعنوان حساسيت سلول هاي فتوالكتريك، با درجه عالي دريافت كرد. وي، از شاگران پروفسور انيشتن بود و در محضر وي اندوخته هاي زيادي را آموخت و از معدود كساني بود كه انيشتن او را تحسين كرد. جهد و پشتكار پروفسور حسابي تنها به حوزه علم اندوزي محض خلاصه نمي شد و وي در زمينه موسيقي كلاسيك غربي و چندين رشته ورزشي از جمله شنانيز تبحر داشته و چون ستاره اي درخشان بود. تسلط كامل پروفسورحسابي به چهار زبان زنده دنيا شامل زبان انگليسي ، فرانسه ، آلماني و عربي و همچنين سانسكريت ، لاتين ، يوناني ، پهلوي ، اوستايي ، تركي و ايتاليايي از ويژگيهاي اين دانشمند نخبه بود كه تحسين همگان را برمي انگيخت. پروفسور حسابي دلبستگي و تعهد ويژه اي به مفاخرو فرهنگ ايراني اسلامي و به زبان فارسي داشت . وي ، براي واژه هاي دخيل درفارسي، معادل يابي مي كرد كه حاصل زحمات شبانه روي وي در فرهنگنامه اي به يادگار مانده و توسط انتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي چاپ شده است. عشق به ميهن و مرز و بوم در وجود پروفسور حسابي موج مي زد و به رغم فراهم بودن شرايط كم نظيربراي تحقيقات و كار در خارج از كشور با بازگشت به ايران كمر همت را براي خدمت به وطن بست و جهادي خستگي ناپذير را آغاز كرد تا جوانان ايراني را با علوم نوين آشنا كند و بستر توسعه علمي را در كشور بهبود دهد. پايه گذاري علوم نوين و تاسيس دارالمعلمين و دانشسراي عالي، دانشكده هاي فني و علوم دانشگاه تهران، نگارش ده ها كتاب و جزوه و راه اندازي و پايه گذاري فيزيك و مهندسي نوين تنها گوشه اي از خدمات ارزنده پروفسور حسابي به عرصه علم و فرهنگ ايران زمين است كه نام او را با عنوان پدر علم فيزيك و مهندسي نوين ايران جاودانه كرد. نخستين مركز نقشه برداري فني و تخصصي و راهسازي مدرن و علمي ايران ، پايه گذاري نخستين مدارس عشايري كشور ، بنا نهادن دارالمعلمين عالي ،پايه گذاري دانشسراي عالي ،تاسيس اولين مركز راديويي و آنتن فرستنده در كشور ،راه اندازي مركز زلزله شناسي ،نخستين رآكتور اتمي سازمان انرژي اتمي كشور اولين دستگاه راديولوژي ،تعيين ساعت،پايه گذاري بيمارستان خصوصي و فرهنگستان ايران از جمله خدمات استاد در كشور است. تدوين اساسنامه طرح تاسيس دانشگاه تهران،پايه گذاري دانشكده فني و دانشكده علوم دانشگاه تهران ، ايجاد شوراي عالي معارف، راه اندازي مركز عدسي سازي اپتيك كاربردي در دانشكده علوم دانشگاه تهران ، پايه گذاري بخش آكوستيك در دانشگاه و اندازه گيري فواصل گام هاي موسيقي ايراني به روش علمي، برنامه ريزي آموزش نوين ابتدايي و دبيرستاني ، بنيان موسسه ژئوفيزيك و مركز تحقيقات اتمي دانشگاه تهران ،پايه گذاري اولين رصدخانه نوين ايران و مركز مدرن تعقيب ماهواره ها در شيراز ،مركز مخابرات اسدآباد همدان ، انجمن موسيقي ايران و مركز پژوهش هاي موسيقي از ديگر خدمات پروفسور حسابي در مدت هفتاد ساله جهاد علمي او بود. پروفسور حسابي همچنين پايه گذار كميته پژوهشي فضاي ايران ، نخستين ايستگاه هواشناسي كشور ، اساسنامه و تاسيس موسسه ملي ستاندارد ، آيين نامه كارخانجات نساجي كشور و رساله چگونگي حمايت اولين ژنراتور ابي توليد برق ،نخستين كارگاه هاي تجربي در علوم كاربردي و آزمايشگاه علوم پايه از جمله خدمات پرفسور حسابي ايت كه هر يك سنگ بنايي عظيم در رشد و توسعه علمي و فرهنگي محسوب مي شود. از اين دانشمند فقيد بيست و پنج مقاله وكتاب نفيس و ارزنده به يادگار مانده كه افتخاري بزرگ و مخزني كم نظير از داشته هاي علمي است. پروفسور حسابي درسال 1990 ميلادي به عنوان مرد نخست علمي جهان معرفي شد ودرسال 1366 دركنگره 60 سال فيزيك كشور لقب پدر فيزيك ايران را دريافت . منزل پدري وي در ميدان تجريش، خيابان مقصود بيك تهران و موزه اي كه در جوار آن وجود دارد بي هيچ كلامي گوياي زندگي بي تكلف و پرمحتواي استاد است كه در جاي جاي آن تدبير و ذوق وي موج مي زند. نزديكان استاد مي گويند : وي هر يادگاري را حفظ مي كرد و حتي چاي پاي گربه اي بر دست نوشته هايش نيز به عنوان بخشي از لحظه هاي زندگي استاد گوياي روح لطيف ، ذوق و اشتياق اوست. منزل پدري استاد پس از رحلت غريبش درسال 1372، گنجينه اي نفيس از وسايل شخصي، مدارك علمي و تحصيلي، نشانها و تقديرنامهها و عكسهاي قديمي و متن نطقها و نوشتهها و هر اثر مادي و معنوي است كه از اين فرهيخته بزرگ به جاي مانده و هر روزه بازديدكنندگان به عشق و تعهد و پشتكار وي تحسين گفته و به اين همه بزرگي و ايثار افتخار مي كنند. اين دانشمند برجسته، در شهريورماه سال 1371 در حاليكه حتي در بستر بيماري نيز كتابي در دست داشت به خاطر عارضه قلبي در ژنو دارفاني را وداع گفت و پيكر وي بنا به وصيتش در آرامگاه خانوادگي در تفرش در بستر خاك به آرامش ابدي رسيد.روحش شاد و راهش پر رهرو باد. ك/4 560/7110 /556
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 656]