واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: قوانین تکراری ارشاد
پس از گذشت13 سال دولت دوباره وارد حوزه اكران فیلمها میشود.در دهه60 و اوایل دهه70، كسانی كه به سینما میرفتند در سالن انتظار جدولی را مشاهده میكردند كه در آن جزئیات زمان اكران همه فیلمها در آن سینما ثبت شده بود؛ مثلا اگر در فروردین سال69 كسی به سینما بهمن میرفت، میتوانست ببیند تا پایان سال چه فیلمهایی در این سینما به نمایش درخواهد آمد؛ جدولی كه هم نام فیلمها در آن بود و هم زمان نمایششان. به گزارش همشهری ، همیشه پس از برگزاری جشنواره فیلمفجر (درآن زمان حضور فیلمها در جشنواره جزو نكات الزامی برای گرفتن پروانه نمایش بود) اداره نظارت و ارزشیابی وزارت ارشاد جدول اكران سینماها در سال آینده را میبست و از اواخر اسفند تركیب فیلمها با جزئیات گروه سینمایی و زمان نمایششان مشخص میشد. به این ترتیب دولت با نظارت كامل بر اكران، میتوانست سیاستهای تشویقی و تنبیهی خود را اعمال كند. بر مبنای این سیاستها بود كه در دهه60، «نارونی» به عنوان فیلم مطلوب مسئولان فارابی و معاونت سینمایی میتوانست بهترین سینماهای تهران را در اختیار داشته باشد و چون عرفان مورد پسند مسئولان سینمایی وقت را رواج میداد در مرحله اكران نیز تشویق میشد. در همان دوران، ساخت فیلم تجاری و كلا فیلمی كه صرفا بخواهد سرگرمكننده باشد مورد علاقه مدیران ارشاد و فارابی نبود و به همین دلیل «سایههای غم» شاپور قریب یا «مسافران مهتاب» مهدیفخیمزاده درجه كیفی جیم میگرفتند و در بدترین شرایط و نامناسبترین سالنها اكران میشدند. آن موقع خبری از شورای صنفی نمایش نبود و كسی هم از مافیای اكران نمیگفت. دولت خرج سینما را میداد و درباره همه چیزش از مرحله نگارش فیلمنامه و انتخاب عوامل تا ساخت و اكرانش تصمیمگیری میكرد. دردهه70 حمایت دولت از سینما كمرنگ شد. ولی كنترل سفتوسخت همچنان سرجای خودش باقی بود تا اینكه از نیمه دوم این دهه، سیفالله داد بر مسند معاونت سینمایی قرار گرفت. داد كه خود از اهالی سینما بود، تصمیم گرفت دخالت دولت در حوزههایی كه واقعا حضورش در آن ضرورتی ندارد را كمرنگ كند كه یكی از این حوزهها اكران بود. داد اعتقاد داشت وقتی دولت به فیلمها پروانه نمایش میدهد كار نظارتیاش را انجام داده و در مرحله اكران بهتر است تصمیمات به خود سینماییها سپرده شود. به این ترتیب شورای صنفی اكران با حضور اهالی سینما شكل گرفت و هرچند نمایندهای از اداره نظارت هم در این شورا حضور داشت ولی بدنه را سینماگران تشكیل میدادند؛ نمایندگانی از اصناف سینمایی، كارگردانان، تهیهكنندهها، پخشكنندهها و سینماداران. سال گذشته وقتی فیلم متفاوت «صداها»یش به شیوه نامطلوبی اكران شد اعتراض گستردهای كرد ولی در كنارش دست به كار تولید كمدی «پوپك و مشماشاءالله» شد و همان سینماداران و به تعبیر دوستان، مافیایی كه اجازه اكران گسترده صداها را نمیدادند بیشترین سالنها را در اختیار پوپك... گذاشتند درباره اینكه شورای صنفی نمایش در طول این سالها و در دورههای مختلف چگونه عمل كرده، بحث و نظرهای زیادی مطرح شده؛ مثلا برخی از سیطره سلیقه سینمادارها بر مناسبات اكران سخن گفتند و اینكه عملا این سلیقه از مرحله اكران به مرحله ساخت و تولید هم ستری مییابد كه یكی از نتایجش موج فراگیر ساخت كمدیهای نازل است یا اینكه برخی از اهالی سینما در این سالها همیشه تولیداتشان در بهترین شرایط اكران شده است؛ اینكه مافیای اكران نمیگذارد فیلم فرهنگی به نمایش عمومی درآید و بازار اكران در سیطره فیلمهای تجاری است. این انتقادها كه درصدی از واقعیت هم در آنها به چشم میخورد در همه این سالها به گوش رسیده.تقریبا هر سینماگری كه فیلمش آنگونه كه باید اكران نشده به گلایه از مافیای اكران پرداخته است و هر وقت فیلمی ساخته كه خوب فروخته، دیگر خبری از مافیای اكران نبوده. مثال واضحش منیژه حكمت است كه سال گذشته وقتی فیلم متفاوت «صداها»یش به شیوه نامطلوبی اكران شد اعتراض گستردهای كرد ولی در كنارش دست به كار تولید كمدی «پوپك و مشماشاءالله» شد و همان سینماداران و به تعبیر دوستان، مافیایی كه اجازه اكران گسترده صداها را نمیدادند بیشترین سالنها را در اختیار پوپك... گذاشتند.البته در اینكه برخی از انتقادهای صورت گرفته به شورای صنفی اكران «وارد» بوده شكی وجود ندارد، به خصوص در ماههای اخیر كه شورا بدون رئیس اداره شده و اوضاعش قدری آشفته بوده است. شاید به همین دلیل بود كه مدیران سینمایی، موقعیت كنونی را زمان مناسبی برای ورود به بحث اكران فیلمها دانستند. علیرضا سجادپور، مدیركل اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی، هفته گذشته از تدوین طرح جدول اكران فیلمها در سال 89 خبر داد و رسما از ورود دولت در مناسبات اكران سخن گفت؛ اقدامی كه در واقع به معنی سلب بیشتر اختیارات شورای صنفی نمایش است و برخی آن را عملا به معنی انحلال این شورا میدانند.به این ترتیب آنچه زندهیاد سیفاللهداد برای كاهش تصدیگری دولت به سینماییها واگذار كرد، دوباره در اختیار معاونت سینمایی قرار میگیرد و دلیلش را هم مدیر كل اداره نظارت ناتوانی صنف در ساماندهی اكران دانسته، البته به جای اینكه راهكاری برای تقویت صنف اندیشیده شود، چاره كار، گرفتن اختیار امور اكران دانسته شده. سجادپور میگوید:«ما صرفا برای ساماندهی اكران وارد شدیم. در حال حاضر هیچكس از وضعیت فعلی راضی نیست و چون این ساماندهی را صنف نمیتوانست انجام دهد، از بعد حاكمیتی وارد شدیم.»جالب اینكه چنین تصمیمی موافقت برخی از سینماگران را در پی داشته است؛ طیفی كه در این سالها در مقام كارگردان- تهیهكننده یا پخشكننده، فیلم پرفروشی روی پرده نداشته و این عدم توفیق را هم از چشم شورای صنفی و مافیای اكران دانسته، كاملا موافق ورود دولت در حوزه اكران است. آنها معتقدند با این كار حق به حقدار داده میشود. از سوی دیگر اما، عدهای به این نكته اشاره میكنند كه تدوین جدول اكران فیلمها از سوی دولت اگر طرح خوب و موفقی بود، اجرایش متوقف نمیشد. علاقه مدیران سینما برای بازگشت به سیاستهای گذشته، قابل درك به نظر میرسد ولی باید این نكته را نیز در نظر داشت كه شرایط كنونی با دو دهه پیش، تغییرات گستردهای كرده و نمیتوان همان سیاستها را (كه شاید روزگاری چارهای جز اجرایشان وجود نداشت) در شرایط فعلی اجرا كرد. بازگشت به فضای گلخانهای دهه60، در شرایط فعلی اگر هم امكانپذیر باشد بعید است به سود سینما تمام شود. تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 322]