تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 9 دی 1403    احادیث و روایات:  امام جواد (ع):اعتماد به خدا بهاى هر چیز گرانبها است و نردبانى به سوى هر بلندایى.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

مشاوره تخصصی تولید محتوا

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

چاکرا

استند تسلیت

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1846584168




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

ناسخ و منسوخ 2 - يک بحث هزارسه قرآني


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: ناسخ و منسوخقسمت دوم: تاریخچه مباحث ناسخ و منسوخ
قرآن کریم
آنچه گذشت:اهمیّت شناخت نسخ و توجه به این امر، از سخن بزرگان دین به خوبى مشهود است. در مورد قرآن، كه كتاب قانون اسلام است، آشنایى با ناسخ و منسوخ آن تأكید و توصیه شده است.ابوعبدالرحمن سُلَمى از على‏بن ابى‏طالب نقل مى‏كند كه آن حضرت در برخورد با یك قاضى از او پرسید:هَلْ تَعْرِفُ النّاسِخَ مِنَ الْمَنْسوخِ؟ فقال: لا، فقال: هَلَكْتَ واَهْلَكْتَ؛ 1آیا ناسخ و منسوخ قرآن را مى‏شناسى؟ گفت: نه. حضرت فرمود: خودت را هلاك نمودى و دیگران را به ورطه هلاكت افكندى. سیر نگارش‏هاى ناسخ و منسوخبا توجه به اهمیت مسأله ناسخ و منسوخ، پژوهش‏هاى گسترده و فراوانى از اولین قرن هجرى تاكنون در این زمینه صورت گرفته است.طبق ضبط برخى از مورّخان برجسته «تاریخ و علوم قرآن» اولین شخصى كه درباره «ناسخ و منسوخ» در تاریخ اسلام، كتاب نوشت، «قتاده» (م‏118ق.) بود. سپس یكى از اصحاب امام صادق(ع) به نام «محمدبن سائب كلبى» (م‏146ق.) به این كار مبادرت جست. پس از او نوبت به «مقاتل‏بن سلیمان» (م‏146ق.) از یاران نامدار امام‏صادق(ع) رسید. اما هیچ‏یك از كتاب‏هاى آنها نه‏تنها به دست ما نرسیده است، كه به احتمال قوى قدیمى‏ترین پژوهشگران تاریخ و علوم قرآن هم، به این كتاب‏ها دست نیافته‏اند. 2در میان مؤلفان شیعه، شهاب‏الدین احمدبن عبدالله‏بن سعید المتوّج (م‏836ق.) از شاگردان فخرالمحقّقین و شهید اول و صاحب تألیفات متعدد، كتابى به نام الناسخ والمنسوخ تألیف كرده كه به كوشش دكتر محمد جعفر اسلامى چاپ شده است.از میان دانشمندان معاصر اهل سنت، دكتر مصطفى زید در اثرى تحقیقى و به گونه‏اى تفصیلى با نقّادى در خور تحسینى رساله خویش را تحت عنوان النسخ فى القرآن الكریم عرضه نموده است."نسخ كتاب" به معناى انتقال صورت آن به كتاب دیگر است. این امر، سبب ازاله و رفع صورت اول نمى‏گردد، بلكه موجب «اثبات» همان صورت در مادّه دیگرى مى‏شود. گاهى از این معنا به «استنساخ» تعبیر مى‏شود. خداوند مى‏فرماید:  إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَتعریف لغوى
ساختارهندسی سوره‏های قرآن
«نسخ» در لغت به معانى مختلفى آمده است كه عبارتند از: ازاله، تغییر، ابطال و چیزى را جاى چیز دیگر قرار دادن.جوهرى در صحاح گوید: نسخ آیه به آیه، زایل‏نمودن و از بین‏ بردن مثل حكم آیه است.دانشمند بزرگ راغب اصفهانى در کتاب "مفردات" مى‏گوید:نسخ، یعنى از بین بردن چیزى به واسطه چیزى كه پس از آن مى‏آید؛ مثل از بین بردن آفتاب، سایه را و سایه، آفتاب را و پیرى، جوانى را. از واژه نسخ گاه معناى «ازاله» و گاه معناى «اثبات» (ضدّ آن) فهمیده مى‏شود.نسخ قرآن به معناى ازاله و از بین بردن حكم آن است، با حكمى كه بعد از آن آمده‏ است. خداوند مى‏فرماید: مَا نَنسَخْ مِنْ آیَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَیْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ....3"نسخ كتاب" به معناى انتقال صورت آن به كتاب دیگر است. این امر، سبب ازاله و رفع صورت اول نمى‏گردد، بلكه موجب «اثبات» همان صورت در مادّه دیگرى مى‏شود. گاهى از این معنا به «استنساخ» تعبیر مى‏شود. خداوند مى‏فرماید: إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ.4در این‏كه كدام یك از معانى ازاله، تغییر، ابطال و انتقال، معناى حقیقى و كدام معناى مجازى واژه نسخ است، میان دانشمندان اختلاف وجود دارد. دكتر مصطفى زید، پس از ذكر آراى گوناگون، نظریّه ابوالحسین بصرى كه نسخ را حقیقت در ازاله و مجاز در نقل و انتقال مى‏داند، ترجیح داده براى اثبات مدعاى خویش، مواردى را از عهد قدیم و نیز از استعمالات قرآن كریم شاهد مى‏آورد.5علامه طباطبائى در تعریف نسخ مى‏گوید: هو الإبانة عن انتهاءِ أمد الحكم وانقضاءِ أجله؛ 6آشكار ساختن انتهاى مدت و زمان حكم و پایان عمر آن. گزیده مطالب1. گرایش به پژوهش در زمینه ناسخ و منسوخ از اوّلین قرن هجرى تاكنون وجود داشته است.2. اوّلین نویسنده ناسخ و منسوخ، قتاده (م‏118ق.) بوده است، امّا از كتاب وى اطلاعى در دست نیست.3. برخى دیگر از نویسندگان در این باب عبارتند از: قاسم‏بن سلام، ابوداود سجستانى، ابوجعفر نحّاس، هبةالله‏بن سلامه، عبدالقاهر بغدادى، ابن‏هلال، ابن‏جوزى، ابن‏خزیمه، اسفرایینى، ابن‏بارزى، احمدبن عبدالله المتوج و دكتر مصطفى زید.4. نسخ در لغت به چند معنا به كار رفته‏است: تغییر، ازاله و اعدام، ابطال و انتقال. نسخ به معناى انتقال، همان استنساخ است.5. معناى حقیقى نسخ همان ازاله است و مجازاً در نقل و انتقال به كار رفته‏است.6. سیر تحول تعریف اصطلاحى نسخ از قرن چهارم تا دوره معاصر به وجود آورنده سه مكتب در این زمینه بوده است: مكتب بیان، مكتب خطاب و مكتب رفع.مكتب بیان: مكتبى است كه نسخ را بیان مدت انتهاى حكم مى‏داند.مكتب خطاب: در تعریف نسخ از واژه «خطاب» یا «لفظ» و نظایر این دو، كمك مى‏گیرد.مكتب رفع: به جاى تعبیر بیان یا خطاب، از رفع حكم سخن مى‏گوید.7. پایه‏گذاران مكتب رفع ابتدا شافعى و پس از وى بزرگانى چون طبرى، ابن‏هلال، ابن‏جوزى و ابن‏حاجب مى‏باشند. پس از ابن‏حاجب بسیارى از دانشمندان از قرن هفتم به بعد گرایش به مكتب رفع پیدا نموده‏اند. كه از آن جمله مى‏توان از زرقانى، میرزاى قمى، آیةاللَّه العظمى خوئى و صبحى صالح نام‏برد. درسنامه علوم قرآنى سطح ۲؛ حسین جوان آراستهتنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان1. تفسیر عیاشى، ج‏1، ص‏23؛ ابن‏حزم، النّاسخ والمنسوخ، ص‏5.2. ر.ك: «علوم قرآن و فهرست منابع» و مقاله «ناسخ و منسوخ» از سرى مقالات فارسى كنگره جهانى شیخ‏مفید، شماره 71.3. بقره (2) آیه 106.4. جاثیه (45) آیه 29.5. ر.ك: النسخ فى القرآن كریم، ص‏55 - 65.6 . المیزان، ج‏1، ص‏249. 





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 214]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن