واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: آموزش حرفهي معلميآموزش غيررسمي
اشارهعصري که در آن زندگي ميکنيم، عصر انفجار اطلاعات و فناوري است. دسترسي انسان به اطلاعات در اين عصر، به مراتب سريعتر، آسانتر و فراوانتر از گذشته شده است. اطلاعاتي که امروزه کودکان کسب ميکنند، تنها از طريق معلم و کلاس درس نيست. در واقع کودکان و نوجوانان در اين عصر، بخش اعظمي از اطلاعات و تجربيات خود را به صورت آزاد، غيررسمي و خارج از محيط مدرسه به دست ميآورند. پس معلم بايد براي درک چگونگي يادگيري فراگيران، علاوهبر يادگيريهايي که در محيط مدرسه اتفاق ميافتد، تجربيات و آموزشهايي را که در خارج از مدرسه اتفاق ميافتد نيز در نظر داشته باشد. توجه کنيد، بيشتر اوقات دانشآموزان در خارج از مدرسه گذرانده ميشود. در اين اوقات، هر يک از آنها با توجه به امکانات، علاقهها و استعدادهايشان، ميتوانند به طور آزاد، مهارتها و اطلاعات متعددي را بهطور غيررسمي کسب کنند که بر پيشرفت تحصيلي و عملکردشان در مدرسه، تأثير بسزايي داشته باشد. آشنايي با تأثيرات آموزش غيررسمي که دانشآموزان گاه به صورت ارادي و گاه به صورت تصادفي کسب ميکنند، معلمان را در طراحي و انتخاب فعاليتهاي آموزشي، روشهاي تدريس، مديريت کلاس و راهبردهاي يادگيري کمک ميکند. آموزش و يادگيري غيررسمي متخصصان تعليم وتربيت در مورد آموزش غيررسمي، تعريفها و تقسيمبنديهاي متعددي ارائه کردهاند که ذکر همهي آنها در اين مقاله نميگنجد. به طور کلي ميتوان يادگيري غيررسمي را به دو دسته تقسيم کرد: الف) ارادي؛ ب) اتفاقي.
الف) اراديدر نوع اول فرد تصميم ميگيرد که در نوعي فعاليت يادگيري اعم از يک دورهي آموزشي، مطالعهي مجله و روزنامه و کتاب، سمينار، بازديد از موزه و غيره، شرکت کند. در واقع در اين نوع از آموزشها، موضوع يادگيري توسط فراگيرنده انتخاب ميشود. يادگيري ارادي را نيز ميتوان به دو دسته تقسيم کرد: حالت اول هنگامي رخ ميدهد که فرد خودش مسئوليت آموزش و يادگيرياش را به عهده ميگيرد، مثل زماني که تصميم ميگيريم به مطالعهي مطلبي خاص و يا کسب مهارتي بپردازيم. امروزه نوجوانان و بزرگسالان از اين نوع آموزش به علت تنوع در شيوهها و ابزارهاي آموزشي، بسيار استقبال ميکنند. حالت دوم زماني است که فرد بنا به دلايلي تصميم ميگيرد در يک دورهي آموزشي مثلا" کلاس زبان خارجه، رايانه و نقاشي شرکت کند. در اين حالت، اگرچه موضوع يادگيري توسط فرد تعيين ميشود، اما روشها، ابزارها و نحوهي ارائهي آموزش، توسط فرد يا افراد ديگر انتخاب و ارائه ميشود. برخي از کارشناسان به اين قبيل آموزشها، آموزش نيمهرسمي ميگويند. ب) يادگيري غيرارادي يا اتفاقي
اين نوع يادگيري به صورت تصادفي صورت ميگيرد. مانند زماني که شما يک کانال تلويزيون را به تصادف انتخاب ميکنيد و با برنامهاي مواجه ميشويد که در يک زمينه، اطلاعاتي به شما ارائه ميدهد. يا هنگامي که با يکي از دوستان خود صحبت ميکنيد و او بهطور تصادفي شما را از موضوعي مطلع ميسازد. اين قبيل يادگيريها چون بدون هدف قبلي کسب ميشوند، غالبا" کمعمقاند و سريع فراموش ميشوند، اما گاهي در ذهن فرد جرقههايي ايجاد ميکنند و او را به مطالعه در زمينهاي خاص تشويق ميکنند. در واقع اين نوع يادگيري بيشتر ميتواند در ايجاد انگيزهي فرد براي آموزش و يادگيري مفيد باشد. تأثير آموزشهاي غيررسمي بر پيشرفت تحصيليتجربياتي که دانشآموزان از آموزشهاي غيررسمي به دست ميآورند، ميتواند تأثير چشمگيري بر پيشرفت تحصيلي و آموزش رسمي آنها داشته باشد. آگاهي معلم از تجربيات کودکان و نوجوانان ميتواند، در شناسايي علاقهها و استعدادهاي دانشآموزان و همچنين انتخاب روش تدريس و راهبردهاي يادگيري، کمک شاياني به او کند. معلم ميتواند در اوقات آزاد از دانشآموزان بخواهد در موردچگونگي گذران اوقات خود در خارج از مدرسه صحبت کنند. مثلا" اگر دانشآموزي در اوقات فراغت خود به جمعآوري صدفها، انواع سنگها و ديگر کلکسيونها ميپردازد، از وي بخواهيد آنها را به کلاس بياورد و براي ديگر دوستانش شرح دهد. اگر دانشآموزي تجربهي رفتن به باغوحش يا موزهي حياتوحش را دارد، ميتواند آن تجربه رابه صورت انشا بنويسد و براي دوستانش بخواند. تجربيات کودکان و نوجوانان ممکن است بسيار متفاوت باشند؛ مثلا" عدهاي در موردفعاليتهاي مکانيکي يا الکتريکي تجربه دارند و عدهاي ديگر در مورد نواختن سازهاي موسيقي يا خواندن کتاب شعر و داستان. بازگو کردن اين تجربيات در کلاس، نه تنها موجب تغيير نگرش معلم نسبت به توانمنديها و استعدادها و نحوهي فراگيري دانشآموزان ميشود، بلکه موجب افزايش صميميت بين دانشآموزان و بهرهمندي از اطلاعات يکديگر نيز ميشود.تجربياتي که دانشآموزان از آموزشهاي غيررسمي به دست ميآورند، ميتواند تأثير چشمگيري بر پيشرفت تحصيلي و آموزش رسمي آنها داشته باشد منبع: رشد تکنولوژي آموزشي، آبان 1388سوسن بالغيزاده ( کارشناس ارشد تحقيقات آموزشي)
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 325]