تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835220601
نکاتي پيرامون قرآن خطي کتابخانهي مجلس وقف قرائت امام زمان
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
نکاتي پيرامون قرآن خطي کتابخانهي مجلس وقف قرائت امام زمان نويسنده: عبدالحسين حائري اشاره در کتابخانهي مجلس شوراي اسلامي، يک جلد قرآن نفيس خطي به شماره 1970 نگهداري ميشود که وقف قرائت امام زمان - عجل الله تعالي فرجه الشريف - است. اين قرآن به خط نسخ پختهي ميرزا احمد نيريزي (1) خوشنويس معروف اواخر دورهي صفويه نگاشته شده و دو صفحهي آغازين آن تذهيباتي عالي دارد. واقف اين قرآن، محمدتقي خان از حکمرانان يزد در همان دوره است.علاوه بر آن که موضوع وقف بسيار تازگي دارد، خود اين کتاب مبارک نيز داراي سرگذشتي پر نشيب و فراز است که شمهاي از آن، به همراه تصويرهايي از اين کتاب شريف، در اين شماره درج ميگردد(2).در اينجا لازم است که مراتب قدرداني خود را از استاد عبدالحسين حايري رياست محترم کتابخانهي مجلس شوراي اسلامي ابراز داريم که ما را از وجود چنين کتاب شريفي مطلع کردند و در تمام مراحل کار ياور و پشتيبان ما بودند.در سال 1122 هجري قمري، ميرزا احمد نيريزي - خوشنويس معروف - کتابت يک جلد کلام الله مجيد را با شايستگي تمام به پايان رسانيد و اين کتاب به مالکيت محمدتقي خان، بيگلربيگي دارالعبادهي يزد در آمد.پس از مدتي - که زمان دقيق آن بر ما معلوم نيست - صاحب کتاب يعني محمدتقي خان، تصميم ميگيرد که آن را وقف «ناحيهي مقدسه مهدويه» گرداند. پس، وقفنامهاي تنظيم گرديد با اين شرط که کتاب بين فرزندان - بزرگتر مقدم بر کوچکتر - دست به دست بگردد تا در زمان ظهور آن حضرت، جهت تلاوت تسليم ايشان شود.اما از قرار معلوم، پس از درگذشت واقف، در ايام حکمروايي محمد ولي ميرزا، وي اين کتاب را از تصرف متوليان شرعي آن خارج کرده و وقفنامهاش را محو ساخته و آن را براي خويش منظور داشته است. چندي بعد، بر اثر اهتمام يکي از پسران واقف به نام عبدالرضا، اين کتاب بار ديگر به ميان خاندان واقف بازميگردد. وي وقفنامهي اصلي را که از بين رفته بود، با همان شرايط پيشين بازنويسي کرده و خود نيز وقفنامهي موکد ديگري بر آن افزوده است. تاريخ تنظيم اين وقفنامهي دوم، ماه محرم سال 1245 هجري قمري است.حدود نيم قرن بعد، آقاي سيد ابوالحسن حايري زاده نمايندهي مردم يزد در دورهي چهارم تا ششم مجلس شوراي ملي (از 1300 تا 1307 شمسي) اين قرآن را در منزل شخصي ميبيند، در حالي که جلد آن بر اثر بيمبالاتي دارندگانش شکسته و پارهاي از اوراق آن صدمه ديده بوده است. پس با اجازهي نگهدارندهي کتاب، جلد آن را تعمير و اوراق آن را مرمت ميکند و کتاب را نيز نزد خود نگه ميدارد و در دورهي نمايندگي خود به تهران ميآورد. از آن جا که در آن زمان تعيين بزرگترين فرزند پسر واقف کاري دشوار بوده و به سبب آشوبهاي زمانه احتمال از بين رفتن کتاب نيز ميرفته، وي آن قرآن را نزد کتابخانهي مجلس به امانت ميسپارد. اين واقعه، در صورت سيزدهمين جلسهي هيئت مباشرت مجلس (مورخ 19 تير ماه 1304 شمسي) به قرار زير ثبت شده است:«آقاي حايري زاده نمايندهي محترم يزد و عضو (هيئت) مباشرت، يک جلد کلام الله مجيد خطي (قطع رحلي)، خط مرحوم ميرزا احمد نيريزي مورخ 1122 هجري قمري داراي دو ورق مذهبي مقدمه و سيصد و نود و سه (393) ورق مرتب و در آغاز هر ورق نمره زده شده است که جمعا 395 ورق (32 در 21 سانتيمتر، هر صفحه 12 سطر) ميباشد با سر لوحه مذهبي و جلد سوخته ماشي تيره رنگ حاشيه مذهب طلايي که در مقدمهي آن شرح وقف از طريق واقف نوشته شده است؛ و چون جايي امنتر از کتابخانهي مجلس سراغ ندارند، کلام الله مجيد مزبوره را تا زمان ظهور حضرت حجة بن الحسن صلوات الله عليه، به رسم امانت در کتابخانهي مجلس سپردند و مطابقا رسيد خدمتشان داده شده است».در همان ايام، آقاي نقيب زاده به وکالت عدهاي از مردم يزد، شرحي در باب اين نسخه کلام الله مجيد براي رياست مجلس شوراي ملي ميفرستد و خواهان تعقيب حايري زاده ميشود. به همراه اين نامه، نامهي ديگري با چند مهر و امضا به مجلس ميرسد که در آن ادعا شده بود حايري زاده قرآن را با تغيير جلد آن به کتابخانهي مجلس داده است (3) سر و صداها بدانجا ميرسد که آية الله العظمي حاج شيخ عبدالکريم حايري - رحمة الله عليه - از شهر قم نامهاي به حايري زاده مينويسند و از او ميخواهند که قرآن را از مجلس گرفته و به قم بفرستد.باري، موضوع اين کتاب در جلسه هيئت رئيسه مجلس به رياست سيد محمد تدين (دوم آبان ماه 1305 شمسي) مطرح ميشود و حايري زاده نيز در آن حضور مييابد و در برابر اعضاي هيئت رييسه امر و سوابق آن را به عرض ميرساند. حاضران پس از شنيدن گفتههاي وي و مشاهدهي کتاب، نتيجهي مشاهدات و دقت نظرهاي خود را چنين بيان ميکنند که:اولا، «جلد فعلي کلام الله مجيد، ساخت قديم و در نهايت نفاست است و تهيه مثل آن در اين ايام ممکن نيست و معلوم است که گوشههاي آن، موافق اظهارات آقاي حايري زاده، شکسته بوده و تعمير شده، و صحاف هم به خوبي از عهده اصلاح آن برآمده است».در ثاني، با توجه به اين که اولاد مرحوم واقف در يزد و خراسان و کرمان و اصفهان و تهران و ساير بلاد به حدي زياده بوده که تعيين اکبر ذکور آنها صعوبت داشته، توافق ميشود که «براي حفظ و بقاي کلام الله فوق، محلي مناسبتر از کتابخانهي مجلس نيست، زيرا که موجبات حفظ و نگاهداري آن را کاملا فراهم نموده، صندوقچهي آهن و پيشبينيهاي لازم را براي جلوگيري از حريق و حوادث ديگر به جهت آن تهيه شده است.»جوابي نيز براي آقاي نقيب زاده مينويسند و غايله ميخوابد. و اما، متن دو وقفنامهي کتاب به قرار زير است:متن وقفنامهي اولبسم الله الرحمن الرحيم1. فاتحهي هر کتاب مستطاب و اساس هر خطاب مقرون به صواب، حمد کريمي است وهاب - عز شانه و جل برهانه - که فرقان2. حميدش خط نسخ برزبر اولين کشيده و قدرت کاملهاش نداي معجز اداي «قل لئن اجتمعت الانس3. و الجن علي ان يأتوا بمثل هذا القرآن، لا يأتون بمثله ولو کان بعضهم لبعض ظهيرا».4. به گوش اهل هوش رسانيده؛ منزل کتابي است هدايت اياب اعجاز مآب که از خجلت لوامع آن، زبور پر نور بيضاي جهان5. آراي در ليالي ديجور، چون يد بيضاي موسوي در ايام فرعون کفور، در جيب اختفا؛ و از مهابت بلند آيتش6. که «ولو ان قرآنا سيرت به الجبال او قطعت به الارض او کلم به الموتي» نيرنگ زمانهي7. گوناگون و حبال احتيال روزگار بوقلمون چون حبال و عصي سحرهي ذوفنون، مصداق «ولا يفلح الساحر حيث اتي»8. مرسل رسولي بلسان عربي مبين که فتح ابواب از اعشار معشار معجزات باهرات آن سيد بشر و قصص انبياء ماضيه در هر حالي9. از حالات آن خواجهي کاينات، منطوي و مضم؛ مطلع الانواري که چون به انگشت مبارک اشاره فرمود، ماه ضيا اکتناه10. از پي تقبيل انامل فيض شواملش لب گشود، و شاهد هدايت معاهد «اقترب الساعة و انشق القمر» از11. حجاب آغوش قدس به نوش وحي جلوه نمود؛ قبلة الاحراري که چون از بطحاء موصوف و علا هجرت گزيد خانهي قدس12. آشيانهي «اول بيت وضع للناس للذي ببکة مبارکا و هدي للعالمين» در13. حرمان مقدمش سياه پوشيده؛ محمد سيد الکونين و الثقلين و الفريقين من عرب و من عجم صلوات الله14. و سلامه عليه ابدا الابيد و علي آله الابرار الاطهار، افضل ما صليت علي ابراهيم و آل ابراهيم، انک حميد مجيد.15. و بعد مقصود از تحرير اين کلمات خيريت شهود و تسطير اين کلام صلاحيت آمود، آن که هدايات16. جليله و توفيقات جميله شامل حال فرخنده فال عالي جاه معلي جايگاه و عظمت حشمت و اقبال دستگاه و ابهت جلالت17. و بسالت انتباه شوکت و مناعت و نصفت اکتناه ايالت و معدلت و مروت پناه، منبع الجود و الاحساني18. که از آن نام حاتم از مصحف کرم و کان (4) (؟) آيت کريمه در شأن اوست نازل، خان عظيم القدر و الشأني که اگر احدي19. نيرنگ مخالفت او را در دل بيرنگ نقش سجل بندد، (به) رشتهي نفس زنجير دار آن نابکار را در گلو افتد و هر گاه20. کسي از فرمان واجب الاذعانش اغماض نمايد، به مژگان آن شقاوت توأمان بر مردمک ديده آن ثمره (؟) روان را خنجر کيني21. گشايد و چنانچه نقض امر مطاعش در خاطر عکس صورت بندد، در حصار آيينه استوار الي الابد الابد22. محبوس ماند و طريق استخلاص از آن به هيچ وجه نداند؛ (شعر:) سبقت السابقين فما تجازي و جاوزت العلي فلا تعالي / أقلت23. ملک طرفي في سماء وان طلعت کواکبهن خصالا؛ (بيت) حروف قدر تو را صورت فلک صفري است که24. عکس قاعده ما بين فتاده از ارقام؛ العظيم العطمطم الناسل من (؟) الجواد السخي الباذل المعظم المفخم الجلاجل، اعني25. وکلاء اجلاء ذوي العزو الاعتلاء امير الامراء العظام مخدوم الخوانين الکرام محمدتقي خان26. بيگلربيگي بر وسادهي عظمت متکي دار العبادهي يزد - دام اقباله العالي - گرديده؛ وقف صحيح شرعي و27. حبس مخلد مؤبد ديني نمود اين قرآن مجيد و فرقان حميد را - دام عزه و شرفه - بر ناحيهي مقدسهي مهدويه عليه آلاف28. صلوات و تسليمات و تحيه، مشروط بر آن که وکلاء واقف را عمر شريف (بر) قرار و حيات مستعار پايدار - بلغه الله29. الي منتهي الاعمار - باشد، خود تلاوت و قرائت نموده ثواب آن را به ناحيهي مقدسه اهداء و اتخاف فرمايند و بعد از30. وکلاء واقف موفق، اولاد امجاد ذکور به تلاوت آن اشغال نموده ثواب آن را به کيفيت متقدمه اهدا نمايند، اکبر مقدم31. بر اصغر در هر مرتبه از مراتب در اوان ظهور و افتتاح نور که قائم آل محمد عليه صلوات الله الملک المحمود الاحمد32. خروج فرمايند، به فرمودهي حقيقت امود مبارک عمل نمايند و توليت آن را مفوض فرموده، وکلاء واقف - اوفقه الله تعالي علي33. المواقف مادام الحيوة - به نفس نفيس خود و بعد از رد زندگاني و وصول بحيات جاوداني، به اکبر اولاد ذکور و هکذا34. علي النهج المذکور در هر مرتبه الي ان يملأ الله الارض عدلا و قسطا بعد ما ملئت ظلما و جورا، که35. اختيار در تفويض و توليت تلاوت و غيرهما با برگزيدهي حضرت آفريدگار - عليه الصلوة و السلام است؛ و اگر چنانچه در طبقهاي از36. طبقات، قبل از ظهور خليفة الله - عليه التحية و الثناء - وکلاء واقف معظم اليه را - معاذ الله - عقبي نباشد و نسلي نماند،37. قيام به توليت و قرائت آن مفوض است به عالم رباني و متشرع صمداني که در آن وقف ساکن بلده باشد و عند38. التعدد و التشاح، به قرعهي شرعيه تميز خواهد يافت که چون ايشان نايب عام امام - عجل الله فرجه - ميباشند39. در خصوص امر مزبور نيز - به ضابطه - نيابت معمول دارند؛ و صيغهي وقفيت بالعربيه و الفارسيه جريان يافت و واقف40. قرآن مزبور را از ملکيت اخراج و به عنوان توليت متوجه قرائت هستند، وقفا لازما جازما صحيحا شرعيا؛ خرنده و41. فروشنده و طبع کننده و تغيير دهندهي حرفي از وقفيت مزبوره، ملعون ازل و ابد و در حجيم اليم مخلد باد،42. بمحمد و آله الاطهار الامجاد!متن وقفنامهي دومهو الواقف علي الضماير1. بسم الله الرحمن الرحيم. اما بعد حمد الله الواقف علي السراير2. والصلوة و السلام علي محمد و آله سادات الاوايل و الاواخر، پس مخفي نماناد 3. که اين مجلد کلام الله مجيد را - عز قائله - بندگان جنت مکان غفرت نشان4. خان سعيد مغفور عليين آشيان، والد ما جد بزرگوار عديم الاقرانم5. محمدتقي خان - افاض الله علي روحه شآبيب الغفران - وقف صحيح شرعي6. مؤبد و حبس صريح ملي مخلد فرموده بودند به شرايط مقرره معلومهي7. مکتوب بر ظهر آن، و نواب محمد ولي ميرزا (در) ايام حکمروايي اين ولا از تصرف8. متوليان شرعي آن سلسله انتزاع، و وقف نامهي آن را محو ساخته به خاصه9. خود تصرف نمود؛ در اين وقف که آفتاب رأي همايون پادشاه شريعت پرور10. بر حقيقت احوال پرتو اطلاع افکند، به اظهار شمول مراحم و عواطف11. و خاطر مهر انتماء، آن را به جهت اين نيازمند درگاه خدا، ابن المرحوم المعظم12. عبدالرضا مصحوب سرکار فضايل و فواضل آثار حقايق و دقايق13. شعار شرابع و معالم دثار، علامي فهامي مجتهد الزماني حاجي رجب علي14. سلمه الله تعالي - انفاذ فرمودند؛ بناء عليه، اين نيازمند هم15. مجددا آن را به شرايط مقررهي معلومه سر کار جنات مدار واقف16. معظم بعينها وقف مؤبد صحيح شرعي و حبس مخلد صريح ملي17. نمودم و جميع شرايط مقرره را در وقف ثانوي آن مراعات18. کردم، وقفا مطابقا لما وقف الواقف المعظم و حبسا19. موافقا له حاويا لشرايطه من امتناع الاشتراء و البيع و الرهن و الهبة؛20. و جرت الصيغة الشرعيه بالعربيه و الفارسيه؛ فمن بدله بعد21. ما سمعه، فانما اثمه علي الذين يبدلونه؛ و حرر في شهر محرم الحرام سنة 1245.با تشکر از استاد عبدالحسين حائريپی نوشت:1- ميرزا احمد بن شمس الدين محمد نيريزي از نسخ نويسان معروف قرن دوازدهم هجري است که خوشنويسي را نزد محمدصادق ارجستاني و محمدابراهيم قمي آموخته و از حدود سال 1100 ه. ق در اصفهان مقيم شده است. وي عمر خويش را به تحرير قرآن و ادعيه و صحايف به سر برده و 99 مجلد قرآن کريم و 77 صحيفه و تعداد زيادي ادعيه و مرقعات از آثار قلمي او ديده شده است. تاريخ نگارش اين آثار بين 1094 تا 1177 ه. ق است. گويند هر چه از «مبالغ خطير حق الکتابه» به دست ميآورد، به اندکي قناعت ميکرد و بقيه را انفاق فقرا ميساخت. (ر. ک: احوال و آثار خوشنويسان، مهدي بياني، جلد چهارم، ص 1041 - 1029).2- اين مختصر، به کمک نسخهي ناقص و منحصر به فرد «صورت جلسههاي هيئت رئيسه مجلس شوراي ملي» (دورهي ششم) که در کتابخانهي مجلس نگهداري ميشود با استفاده از محتواي وقفنامههاي اول و دوم کتاب فراهم آمده است.3- هر دوي اين نامهها در کتابخانهي مجلس موجود است.4- عبارت وقفنامه در اينجا و چند سطر بعد کمي مغشوش است و اصلاح آن ممکن نيست.منبع: ميراث جاويدان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 375]
-
گوناگون
پربازدیدترینها