واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: ميرزا تقي خان فراهاني در سال 1222 هجري قمري در هزاوه فراهان از توابع اراك (سلطان آباد پيشين) ديده به جهان گشود. نام او محمد تقي بود اما به مرور به ميرزا تقي خان مصطلح گرديد. پدر او كربلايي قربان آشپز قائم مقام بود و اين مسأله باعث نزديكي ميرزا تقي خان با فرزندان خانواده قائم مقام و معاشرت با آنها شد. چنين بود كه ميرزا تقي خان از كودكي با امور مملكتي و سياست كشور آشنا شد. دوران كودكي و جواني وي، زير نظر و تربيت قائم مقام سپري شد و شيوه منشي گري، نامه نگاري و صدور احكام ديواني را از او آموخت، بتدريج با هوش و ذكاوتي كه داشت شغل دبيري قائم مقام را از آن خود كرد و پس از مدتي منشي رسمي قائم مقام شد. اولين تجربه سياسي او همراهي با خسرو ميرزا فرزند نايبالسلطنه در سفر روسيه بود كه مربوط به قتل گريبايدوف وزير مختار روسيه در ايران مي شد، اين هيئت جهت روشن نمودن موضوع ياد شده به روسيه سفر كرده بودند. ميرزاتقي خان در انجام امور ديواني از خود لياقت و شايستگي هاي فراواني نشان داد و در اواخر دوران سلطنت فتحعليشاه در دستگاه محمدخان زنگنه؛ اميرنظام و پيشكار آذربايجان، وارد خدمت شد. چند سال بعد و در 1253هجري قمري ميرزا محمدتقي با شايستگي كه از خود نشان داد وزير نظام آذربايجان گرديد و به اميرنظام ملقب شد. اميرنظام با آغاز سلطنت ناصرالدين شاه بدليل شايستگي و كفايت بسيار، منصب صدراعظمي را از آن خود كرد و در 22 ذيقعده 1264 هجري قمري علاوه بر لقب اميرنظامي به القاب اميركبير و اتابك اعظم نيز مفتخر شد. اميركبير در دوره كوتاه صدارت خود اقدامات سياسي، امنيتي، مالي، اقتصادي و فرهنگي (مانند تاسيس دارالفنون در پنجم ربيعالاول 1268 كه فقط 13 روز قبل از قتل اميركبير افتتاح شد و ...) قابل توجهي انجام داد كه باعث ماندگاري او در تاريخ شد. از جمله اقدامات او،ايجاد امنيت و پايان دادن به شورشها، كاهش نفوذ و دخالت بيگانگان (روس و انگليس) و نيز كنترل مسائل مالي و جلوگيري از اجحافات پيدا و پنهان صاحبان قدرت و نفوذ را مي توان نام برد.از ديگر فعاليتهاي اميركبير بازسازي ارتش، قشون و پايهگذاري نظمي نو در نيروي نظامي كشور بود. اميركبير در همان دوران كوتاه صدارت (1264- 1268 ق) گامهاي استواري براي توسعه اقتصادي و صنعتي كشور و نيز رشد اقتصاد تجاري كشور برداشت . در حوزه فرهنگ و رسانه اقدام او با انتشار روزنامه وقايعاتفاقيه و كمك به استمرارآن نقطه عطفي در تاسيس روزنامه در ايران شد. تلاش براي ترجمه و انتشار كتب از ديگر اقدامات اميركبير در اين حوزه بود. اميركبير كه از همان آغاز صدارت سخت مورد حمايت و اعتماد ناصرالدين شاه قرار گرفته بود، در روز جمعه 22 ربيعالاول 1265 با ملكزاده خانم عزتالدوله خواهر تني شاه ازدواج كرد. تلاشهاي اميركبير مدت طولاني دوام نيافت و در حالي كه سياست خارجي مستقل اميركبير و تلاشهاي جدي او براي قطع نفوذ و دخالت روس و انگليس ميرفت تا طليعه آغاز عصر نويني در كشور شود، اما توطئههاي نمايندگان سياسي اين دو كشور و همگامي بدخواهان پيدا و پنهان داخلي عليه اميركبير روزافزون شد. مخالفت امير كبير با سياست بيگانگان به تدريج موجبات رنجش و سپس نوميدي و خشم ناصرالدين شاه را از او فراهم آورد و درنتيجه وي را از صدارت اعظمي، مشاغل اداري و نظامي معزول و به شهر كاشان تبعيد كرد . ناصرالدين شاه پس از دوماه با دسيسه بيگانگان و همدستي و خيانت گروهي از عوامل تاثيرگذار داخلي دربار، حاجي علي مراغه اي (حاجب الدوله) را مأمور قتل اميركبير كرد. جاجب الدوله شنبه شب 18 ربيعالاول 1268 هجري قمري برابر با 20 دي 1230هجري شمسي در حمام باغ فين كاشان، امير كبير را به شهادت رساند. اطلاع/9131**1418
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 504]