واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: دانش - . برای بسیاری از ما، گوشی همراه به یکی از ابزارهای معمولی در زندگی روزمره تبدیل شده، اما برای یان چیپکیس اینطور نیست. وی که پژوهشگر طراحی گوشیهای همراه در نوکیا است، سراسر جهان را زیر پا میگذارد تا از نزدیک ببیند مردم چگونه از ابزارهای همراه و قابلحمل خود استفاده میکنند؛ کشف کند که چطور میتوان آنها را بهبود بخشید، چگونه میتوان گوشیهای همراه به دست میلیاردها انسانی رساند که خیلی از آنها حتی یک گوشی همراه را از نزدیک ندیدهاند و در عین حال، نکات فراوانی را درمورد زندگی روزمره انسانها فرا بگیرد. یان چیپکیس، 38 سال دارد و در لندن بزرگ شده. وی در دانشگاه گایدهال لندن، اقتصاد خواند و مدرک کارشناسی ارشد را سال 1371 / 1992 در رشته طراحی واسطهای کاربری دریافت کرد. سپس در انستیتو آموزش و تحقیقات فناوری دانشگاه بریستول مشغول به کار شد. در سال 1378 / 1999، به ژاپن رفت و به گروه بهرهبرداری نوکیا پیوست. از آن زمان تاکنون، وی در ژاپن بهسر میبرد و یک سالی است که به گروه طراحی نوکیا پیوسته است. جیسون پالمر، خبرنگار نیوساینتیست، یان را در ژاپن پیدا کرد؛ صدالبته با استفاده از گوشی همراه و فهمید که هیچ چیز از گوشی همراه، به همان سادگیای نیست که در ظاهر بهنظر میرسد. یان، دقیقا چه کار میکنی؟تخصص من در گرد هم آوردن گروهی از طراحان، روانشناسان، متخصصان بهرهبرداری، جامعهشناسان و انسانشناسان در کنار یکدیگر است. ما این علم را انسانشناسی اشتراکی نامیدهایم؛ اما شخصا دوست دارم این علم را پژوهش طراحی بنامم. دلیلش هم این است که من انسانشناسی نخواندهام. ما علاقهمند به طراحی هستیم و اینکه طراح چگونه روی زندگی مردم تاثیر میگذارد. سختترین بخش کار، استفاده از دادههای گردآوریشده برای اطلاعرسانی و ایده بخشیدن به همکارانمان است، و اینکه چگونه این تحقیقات را به ایدههای تازه تبدیل کنیم. اما مثل اینکه اقتصاد هم خواندهای.بعد از اینکه از دانشگاه فارغالتحصیل شدم، اولین کارم طراحی نرمافزاری برای یک پروژه اقتصادی بود. اما خیلی زود متوجه شدم که اصلا نمیدانم دارم چه میکنم. بنابراین فوقلیسانس را در طراحی واسط کاربری گرفتم. در سال 1379 / 2000، فرصتی شغلی در گروه بهرهبرداری نوکیا فراهم آمد و من به آنجا رفتم. در آن زمان من حتی گوشی همراه هم نداشتم. هدف از این گروه، تحقیق درمورد تجربیات کاربران بود. آنها میخواستند پرسشهایی اساسی را مطرح کنند. بنابراین، ما پروژه یکساله بینالمللی را با این موضوع انجام دادیم که مردم، چه چیزهایی را با خود حمل میکنند و چرا. گوشی همراه چگونه به این فهرست راه یافت؟رایجترین وسایلی که مردم، مستقل از سن، جنسیت، فرهنگ و نژاد با خودشان حمل میکنند، عبارتند از: کلید، پول و گوشی همراه، البته اگر داشته باشید. اما چرا فقط همین سه تا؟ شاید اغراقآمیز بهنظر برسد، اما این سه جسم برای بقای انسان بسیار مهمند! کلید، گرما و پناهگاه را برایتان فراهم میکند. پول، ابزاری چند بعدی است و با استفاده از آن میتوانید غذا بخرید، از خدمات حملونقل سود ببرید و کارهای فراوان دیگری انجام دهید. اما گوشی همراه، همانطور که مردم به زودی متوجه خواهند شد، ابزار کارآمدی است که میتواند شما را از شرایط اضطراری نجات دهد؛ بخصوص وقتی دو همراه دیگر، یعنی کلید و پول، نتوانند به شما کمک کنند. آیا این بدان معنی است که شما توانستهاید کاربریهای دیگری غیر از ارتباطات برای گوشیهای همراه پیدا کنید؟ما در بررسیهای خود متوجه شدهایم که گوشی همراه، آرام آرام به ابزار اصلی برای نمایش هویت افراد تبدیل شده است. مثلا، اگر شما در خیابانی زندگی میکنید که نامگذاری نشده یا بهدلیل مشکلات قانونی و شهرداری، خانهها پلاک ندارند؛ مردم را میبینید که شماره گوشی همراهشان را روی درب منزلشان نوشتهاند. خیلیها میگویند شما صرفا تلاش میکنید گوشیهای نوکیا را به دست کسانی برسانید که هنوز گوشی همراه ندارند؛ بخصوص آنهاییکه فقیر هستند. چه پاسخی داری؟در چند سال گذشته، ما با همین مردم که به بازارهای نوظهور مشهور شدهاند، کارهای فراوانی انجام دادهایم. کشاورزی که در یکی از روستاهای دورافتاده هندوستان زندگی میکند، به همان اندازه حق داشتن و استفاده از گوشیهای همراه را دارد که یک بانکدار نیویورکی چنین حقی را برای خود قائل است. آنچه ما در تحقیقات خود دریافتهایم، این است که گوشی همراه برای مردمی که در طبقههای اقتصادی پایین جامعه قرار دارند، به مراتب کاربردهای بیشتری نسبت به آن بانکدار نیویورکی (یا اقشار مرفه) دارد؛ دلیلش هم این است که اقشار کمدرآمد، جایگزینهای بسیار محدودی دارند. ما به این دلیل در چنین جوامعی تحقیق میکنیم که بفهمیم چه استفادههایی از گوشی همراه میشود و از آن مهمتر، این است در آنها میتوان به بهترین شکل، فهمید که چه کاربردهایی از گوشی همراه در دیگر نقاط جهان به رویه اصلی مردم تبدیل میشود. ما این گروه از مردم را در استفاده از گوشی همراه بسیار نوآور و خلاق یافتیم. کدام کاربرد غیرمتعارف گوشی همراه، شما را شگفتزدهتر کرد؟در کشوری مثل اوگاندا، گوشیهای همراه اغلب اعتباری هستند. در آنجا دیدیم که خیلی از مردم از گوشیهای همراه بهعنوان سیستم انتقال پول استفاده میکنند. آنها که در شهر هستند، کارتهای اعتباری میخرند؛ با اپراتور یکی از خطوط ارتباطی در روستا تماس میگیرند؛ شماره رمز کارت اعتبار را برای او میخوانند تا اپراتور این اعتبار را از حساب آنها کم کند و در مقابل، معادل نقدی آن را به اقوامشان در روستا پرداخت کند. آیا مردم در این کشورها گوشیباز هم هستند؟ یعنی مدام گوشی خود را عوض میکنند یا وسایل جانبی جدید برای آن تهیه میکنند؟در برخی کشورها، مردم بسیار به قیمتها حساسند و به اصطلاح، حساب قران آخرش را هم دارند! در کشور غنا، دیدیم که بیشتر مردم 2 سیمکارت از دو اپراتور شبکه سیار مختلف تهیه میکنند و برای تماس با هر شمارهای، از سیمکارت شبکه پشتیبان آن شماره استفاده میکنند! بعضی هم هستند که با استفاده از ابزارهایی دستساز، مدارهای الکترونیکی سیمکارتها را خارج میکنند، هر دو را در یک سیمکارت جدید قرار میدهند و سیمکارت دو خطه را در گوشی همراهشان استفاده میکنند. در برخی دیگر از کشورهای درحال توسعه، نوعی فرهنگ تعمیر غیررسمی جا افتاده که برخی تعمیرکاران و فروشندگان خیابانی گوشی همراه، کاری میکنند تا گوشیهای همراه بیشتر از عمر معمولشان دوام بیاورند. 4 سال پیش، در هند بهزحمت میتوانستید دستورالعمل تعمیر گوشیهای همراه را به زبان انگلیسی، هندی و چینی پیدا کنید؛ تازه با کیفیت بسیار نامناسب و کپی بسیار بد. اما دو سال بعد از آن، نسخههای رایانهای با کیفیت بالا در هند فراوان یافت میشود. اگر یکی از این گروههای هک گوشی همراه؛ در جایی از دنیا، روشی برای تغییر، تعمیر یا بهبود کارکرد مدلی محبوب از گوشیهای همراه کشف کند؛ مثلا روز دوشنبه این اتفاق بیفتد؛ تا روز جمعه این دستورالعملها به خیابانهای غنا راه پیدا میکند. خوب! با توجه به این حجم از نوآوریهای غیررسمی و خیابانی، شما چه چیز اضافهتری میتوانید ارایه کنید؟خوب، من که نمیتوانم پاسخ صاف و سادهای به شما بدهم که ما این تحقیق را انجام دادهایم و شش ماه بعد، نتایج آن در قالب فلان محصول جدید از خط تولید کارخانه خارج میشود؛ چراکه دنیا بهمراتب انتظار و اشتیاق بیشتری دارد. اما بخشی از آن را میتوانم پاسخ دهم. ما تحقیقی روی بهاشتراک گذاری گوشی همراه در اوگاندا و اندونزی انجام دادیم، و در طول یک سال (که با توجه به تغییرات گسترده سختافزارها گوشی همراه، خیلی سریع انجام شد)؛ توانستیم دو محصول بسازیم که دفترچه تلفنهای چندگانه را پشتیبانی کنند. بدین ترتیب توانستیم این امکان را برای خانوادهها فراهم آوریم که از یک گوشی همراه در خانواده استفاده کنند و البته تا حدودی از ویژگیهای اطلاعات محرمانه نیز استفاده ببرند. بسیاری از دارندگان گوشیهای همراه در کشورهای در حال توسعه بیسوادند. برای آنها چه اندیشیدهاید؟بر اساس آمار سازمان ملل متحد، امروز حدود 800 میلیون نفر بیسواد در سراسر جهان وجود دارد؛ به همین دلیل، بخشی از تحقیقات ما در این مورد بود که کاربرانی که نمیتوانند بخوانند، چگونه از گوشیهای همراه برای ارتباط برقرار کردن استفاده کنند؟ ما نتیجه تحقیقاتمان را به طراحان ارسال کردیم تا گوشیهای جدید بهتر بتوانند کار کنند. اما قصدمان این نیست که گوشی همراهی خاص افرادی بسازیم که نمیتوانند بخوانند؛ ضمن آنکه افراد بیسواد هم چنین گوشیهایی نخواهند خرید، زیرا بار اجتماعی منفی زیادی برایشان به همراه دارد. در وبلاگت با نام فیوچر پرفکت (به معنی آینده کامل که به برخورد مردم، جامعه و فناوری میپردازد)، نکات تاملبرانگیزی از آنچه در سفرهایت دیدهای، نوشتهای. اما فکر میکنم بیشتر از آنکه پاسخهایی ارایه داده باشی، سوالات خیلی بیشتری مطرح کردهای.اوه! من در انعکاس واقعیتها در نوشتهها و سخنرانیها وضعیت خوبی ندارم. منظورم این است که چگونه میتوانی عصاره آنچه را در جامعه روی میدهد، بگیری و روی کاغذ ارایه دهی؟ هدفم از نوشتن این وبلاگ، در وهله اول، این است که خودم را راضی کنم. واقعا خوشحالم که برای تهیه آن به منابع خوبی دسترسی دارم و با اشخاص بااستعدادی همکاری میکنم. اما پاسخ شما! هدف من بدست آوردن پاسخ نیست، هدفم پرسش است. شاید برخی از این پرسشها در ذهن مردم باقی بماند و بدین ترتیب، این پرسشها گسترش یابد. سوال آخر! آیا بدون گوشی همراهت هم جایی میروی؟قطعا. وقتی کوه میروم؛ یا وقتی میخواهم زمانی را با خانواده و دوستانم بگذرانم و کسی مزاحمم نشود!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 544]